Alþýðublaðið - 25.08.1944, Blaðsíða 7

Föstudagur 25. águst 1944.
ALÞYÐUBLAÐIO
Bœrinn í dag.
í Læknavarð-
Næturlæknir er
stofurmi, sími 5030.
Næturvörður er í Reykjavíkur
apóteki.
Næturakstur annast Aðalstöðin,
sími 1383.
8-30 Morgunfrétttir.’
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
19.25 Hljómplötur: Harmóniku-
lög.
19.45 Auglýsingar.
20.00 Fréttir.
20.30 íþróttaþáttur í. S. í.: Um
frjálsar íþróttir (Benedikt
Jakobsson fimleikastjóri).
20.50 Strokkvartett útvarpsins:
Kvartett Op. 77. nr. 1 eftir
Haydn.
21.05 Upplestur: „Leikhús og
' helgidómur", bókarkafli
eftir Önnu Larsen-Björner,
síðari lestur (séra Sigurður
Einarsson).
21.30 Hljómplötur: Alexander
Kipnis syngur.
21.50 Fréttir.
22.00 Symfóníutónleikar (plöt-
ur):
a) Cello-konsert eftir Dvor
sjak.
b) Slavneskir dansar eftir
Brahms.
23.00 Dagskrárlok.
Nú hefir
verið ákvðið að taka lóðina
Austurstræti 2 — þar sem Hótel
ísland stóð, fyrir bifreiðarstæði og
mun götulögreglan bráðlega taka
lóðina til sinna þarfa og skipa
Jþangað bifreiðum, sem nota Hafn
arstræti og Austurstæti fyrir
stæði. Er áætlað að 30 til 40 bif-
reiðir komist fyrir á lóðinni.
Á mánudaginn
, var rak búrhveli við Fagradál
í Vopnafirði, og fóru bændur þeg
ar að skera hvalinn og er talið,
að það sem nýtilegt er til mann-
* eldis af hvalnum sé á miiii fimm
tán og tuttugu hestburðir.
JHjónaband.
í gáer voru gefin saman í hjóna
band af séra Árna Sigurðssyni,
' Kristín Jónsdóttir Laugarnesvegi
57 og Vigfús Benediktsson frá
Raufarhöfn.
Iðnverkaiólkið
Framhald af 2. síðu. /
Bjarni Pétursson greiðir því
kr. 514.38 hærra kaup á mán-
uði en kröfur Iðju um byrjunar
kaup, og kr. 21.62 lægra kaup á
mánuði heldur en kröfurnar
eftir 12 m'ánaða þjónustu.
I. Samningur Iðju:
Konur.
Byrjunarkaup kr. 428.80 á mán.
Eftir 3 mán. kr. 482.40 á mán.
— 6 — — 522.60 - —
— 9 — — 562.80 - —
— 12 — — 603.60 - —
— 18 — — 643.20 - —
-— 24 — — 710.20 - —
II. Kröfur Iðju:
Konur. i
Byrjunarkaup kr. 576.20 á mán.
Eftir 3 mán. kr. 670.00 á mán.
__ 6 — —- 737.00 - —
9 — — 804.00 - —
12 — — 871.00 - —
Ivaup það, sem niðursuðu-
verksmiðja S.Í.F. fékk með fé-
lagsdómi rétt til að greiða starfs
stúlkum sínum án tillits til,
starfsaldurs, eru kr. 882.93 á
mánuði, en það eru kr. 454.63
hærra en byrjunarlaun Iðju-
i samningsins, en kr. 172.73
j hærra en hámarkskaup skv.
sama samningi eftir 24 mánaða
starfstíma. Þetta er kr. 206.73
hærra en byrjunarkaupskröf-
ur Iðju ög kr. 11.93 hærra en
sömu kröfur um kaup eftir 12
mán. starfsaldur.
Þetta sýnir hina óþolandi að
stöðu Iðjufélaganna. Og það er
glæpur og ekkert annað gagn-
vart heimilum þeirra að
ári verður gefið út allt það, sem
áður ~ er kömið af henni, þar
sem fyrstu heftin eru löngu orð-
in uppseld; Ennifremux er vænt-
anlegt næstu daga nýtt hefti af
Studia Islandica, sem ísafoldar-
prentsmiðja hefir gefið út, pn
er að öðrú leyti á vegum Há-
skóla íslands. 'Hefti þetta, sem
fjallar um menningarsamband
Frakka og íslendinga, er ritað af
Alexander Jóhannessyni pró-
fessor.
'Þá er lokið við að setja nýtt
smásagnasafn eftir Þórir Bergs-
son, er nefnist „Nýjar sögur“.
Fyrri foækur Þoris eru löngu
uppseldar, og verður hafin end-
urprentun á iþeim svo fljótt sem
■hægt verður. Ennfremur er að
fara í prentun ný skáldsaga eft-
ir Sigurð Helgason ritihöfund.
Tvær skáldsögur eftir vin-
sæla íslenzka höfunda eru enn
ótaldar, og eru iþær fullsettar,
og fara væntanlega í prentun
innan skamms. Önnur er eftir
Gumund Daníelsson og nefnist
„Heldrimenn á húsgangi“ kem-
ur þessi foók væntanlega út í
næsta mánuði. Hún er eftir frú
Þórunni Magnúsdóttur og nefn-
ist ,,Evudætur“.
Margar fleiri foækur eru vænt
anlegar mjög foráðlega og eru
sumar þeirra þegar fullprentað-
ar, og á-rétt eftir að senda þær
út í foókaverzlanirnar. Meðal
þeirra eru: ,,Glöð er vor æska“,
unglingabók eftir Frim. Jónas-
son kennara, „Við sólarupprás“
eftir Hugrúnu og „Töfraheimur
mauranna“ eftir Wilfrid S.
Brandson, í þýðingu ungfrú
Guðrúnar Guðmundsd., Finn-
foogasonar.
— Ljóðafoækur?
„Jú, ekþi verða þær skildar út
undan. I haust kemur t. d. út
Ijóðasafn Jóns heitins Magnús-
sonar skálds En hann hafði ný-
lokið við að undirbúa það til
Móðir okkar,
SigríSMr BJarnacféttir,
andaðist að heimili sínú, Njálsgötu 29, 23. þ. m.
Börn hinnar iátnu.
taka ekki nú þegar afleiðing- | prentunar ’ áður en hann lézt
um af bersynilegum nustokum Verða þar fyrst ný ljóð og óður
og skapa iðnaðarverkafólkinu
sömu aðstöðu og félagar Dags-
brúnar og Framsóknar hafa. En
það neitar forysta Iðju að gera
fyrir atbeina Ðjörns Bjarnason
ar — og er það ekki i fyrsta
sinni sem flan og fum kunn-
áttulausra ofstækismanna úr
röðum kommúnista valda verka
lýðnum og samtökum hans ó-
metanlegu tjóni.
Eða er hér annað stærra á
bak við — ef til vill verðúr það
gert að umtalsefni á morgun.
Félagsl íf.
Handknattleiksflokkur karla:
Æfing í kvöld kl. 8 á túninu við
Þvottalaugarnar. Þeir sem voru
með í mótinu eru sérstaklega
foeðnir að mæta.
TILKYNNING FBÁ í. R. R-
Öldungamótinu, sem átti að
fara franr 27. ágúst, hefir verið
frestað til 10. sept. n. k. Keppt
verður í 100 m. og 800 m.
hlaupum, kúluvarpi og lang-
stökki og 5X80 m. boðhlaupi.
— Auk þess verður keppt í 400
m. hlaupi 5X80 m. boðhlaupi
kvenna og 100 m. hlaupi fyrir
drengi. Einnig verður keppt í
5X8 m. stjórnarboðhlaupi. —
Þátttaka tilkynnist til í. R. R.
fyrir kl. 5 é mánud. 4. sept.
í. R . R.
Bækur Isafoldar
Frh. af 2. síðu.
bjartur Ólafsson .forseti Slysa-
varnafélags íslands. í bókinni
verður f jöldi mynda úr atvinnu-
lífinu, skipum og sjómönnum.
Þá er Ævisaga Byrons eftir
André Maurois væntanleg innan
skamms og er hún nú full sett.
Þetta er 30—40 arlka bók, prýdd
fjölda mynda. Bókin er þýdd af
séra Sigurði Einarssyni.
Þá hefir prentsmiðjan á döf-
inni útgáfu af Kristínu Svía-
drottningu eftir Fredrik L.
Dumdar og er hún í þýðingu
Sigurðar Grímssonar. í bókinni
verða fjölda myndir og mjög
vandað til útgáfunnar.
Þá mó nefna sálimafoókina
nýju, sem út mun koma í haust.
Eins og kunnugt er ,hefir foiskup
landsins, (hr. Sigurgeir Sigurðs-
son ásamt prestunum, séra
Jakofo Jónssyni og sér Hannesi
Hjartarsyni, presti ó Skútustöð-
um unnið að undirbúning bók-
arinnar, en prófarkalestur
hennar annast hinn kunni próf-
arkalesari, Pétur Lárusson full-
tnúi í skrifstofu alþingis.
Enrafremur er að ikoma út nýtt
hefti af Rauskinnu, þjóðsagna-
safninu, sem séra Jón Thoraren-
sen hefir safnað að undaniórnu.
Og ennfremur m.un auk þessa
iheftis koma út fýrír nýjár 1—>2
hefti af Rauðskinnu. Og á næsta
oprentuð og síðan heildarsafnið
í einu lagi.
Þá munum við gefa út í haust
heildarljóðasaifn, eftir Einar
Benediktsson, ósamt stuttu ævi-
ágripi og ritgerð um Ijóðagerð
haná. Ennfremur gefum við út
ljóðafoók eftir Einar P. Jónsson
ritstjóra í Winnepeg og ljóðafoók
eftir Kolfoein í Kollafirði.
Margar fleiri bælkur eru í und
irfoúningi ,og .sumar foíða prent-
unar, en ekki er óhætt að lofa
því að þær komist allar út fyrir
áramót, þótt reynt verði til þess
eins og hægt er. Meðal þeirra,
sem þannig er ástatt um, má
nefna: Bifolíuna x myndum,
gríðar stóra foók, með mynduim
eftir Gustave Doré, þetta er bók
sem ég vil þó sannarlega geta
komið út fyrir .jól. Þá má nefna
nýja foænafoók eftir Sigurð Páls
son prest í Hraungerði, er bók
þessi nú fullbúin til prentunar.
I henni verður safn feæna >frá
öllum tímum kristninnar og við
öll tækifæri. Ennfremur eru t’l-
foúnar til prentunar Hugvekjur,
eða húslestrabók, sem hefir að
geyma ræður eftir flesta presta
landsins.
Auk þes$ er - margt annara
bóka í undirbúningi, sem of
langt yrði upp að telja,“ segir
Gunnar Einarssón >að lokumi og
grípur heyrnartól símans, sem
hringir í ákafa
I.R.R.
I.S.I
SEPTEMBERMOT
frjáls-íþróttamanna fer fram á
íþróttavellinum sunnudaginn 3.
sept. 1944. Samkv. ósk Í.R.R.
sér und-irritað/ félag um mótið.
Keþpt verður í þessum íþrótta-
greinum: 200, 800 og 3000 m.
hlaupum. Hástökki, langstökki,
spjótkasti og kringlukasti. Enn
fremur 80. m. hlaupi fyrir stúlk
ur. Þátttaka tilkynist undirrií-
uðtim fyrir 28. ágúst. — Glímu-
féiagið Ármann.
Rúmenía
Frh. af 3. siöu
illa vinsælda í Bandaríkjun-
um. Þeir voru athafnasamir
á næturþeli, klæddust dular-
fullum kuflum, hefou grímur
fyrir andlitinu, þeystu um
landið á hestbaki og veiiuðu
kyndlum. Þeir l'úðu það í
vana sinn, að knýja á dyr
pólitískra andstæðinga um
lágnættið, flytja þá út í skóg
°g pynta þá á ýmsan hátt eða
losa þá með öllu við amstur
og basl þessa jarðneska lífs.
Var það alla jafna gert með
þeim hætti, að Himmler og
Streicher gætu verið hreykn
ir af. Menn þessir nefndu sig
„Járnvarðliðið" og mun hafa
átt að tákna karlmennsku og
þrek, gagnstætt lýðræðisves-
almennskunni og Gyðinga-i
bleyðunum. Svo fór, að mönn
um leiddist þófið og styttu
Codreanu aldur, nazistum
Þýzkalands til mikillar
gremju, en siðuðum mönnum
til hugarléttis.
SÍÐAN HEFIR oltið á ýmsu, en
fasistaöflin hafa reynzt sterk
ust, enda hugðu Rúmenar sér;
gott til glóðarinnar er óaldá-
lýður Hitlers virtist ætla að
bera hærra hlut í baráttunni
gegn siðmenningunni og fóru
í stríðið með aðstoð Þjóð-
verja. En nú virðist allt kom-
ið í eindaga og „nýtt andlit“
hefir verið sett upp. Nú er
eftir að sjá, hvernig banda-
menn bregðast við málaleit-
an Rúmena og tilboði þeirra
um að herja á. Þjóðverjann.
Kichlnev í Bessarabíu
á
C! TALIN birti í gær tvær
^ dagskipanir þar sem hann
tilkynnir mikla sigra Rússa í
Rúmeníu, Þeir hafa tekið borg
ina Kichinev, höfuðborg Bess-
arabíu og tvær borgir aðrar
milli Pruth og Seret. Það voru
herir þeirra Malinovskys og
Tolbukins, sem tóku Kichinev.
Þeir eiga nú um 90 km. ófarna
til Galatz þar sem þeir eru
komnir lengst. í 5 daga sókn
hafa þeir tekið 47 þúsund fanga.
I Eistlandi sækja Rússar til
Tartu (Dorpat) og voru um 3
km frá borginni er síðast frétt-
ist. Við Varsjá var gagnáhlaup
um Þjóðverja hrundið. Þá til-
kynna Rússar, að flugvélar
þeirra hafi gert skæða árás á
borgina Tilsit í Austur-Prúss-
landi.
Fáar fregnir hafa borizt af
hersyeitum Tschernakovskys
eftir að þær komust að landa-
mærum Austur-Prússlands. Er
talið að hann undirbúi sókn áný.
Frh. aí 3. siöu.
Berlínarútvarpið á Rúmena að
fylkja sér um hina nýju „þjóð-
stjórn“, sem Þjóðverjar hafa
sett á laggirnar í Rúmeníu.
Mikiil hnekkir fyrir Þjóðverja
Þáð er mjög bagalegt fyrir
Þjóðverja, ef Rúmenía gengur
algerlega .úr greipum. Þaðan
fengu þeir mikinn hluta þeirra
olíu, sem þeir þurfa til foernað-
arrekstursín.s og Rússar geta
gert þeim marga skráveifuna,
er þeir geta losað foerina, sem
nú berjast á rúmenskri grund.
Blaðið „Hamburger Fremden-
folatt“ skrifaði í sumar, að það
væri Þýzkalandi lífsnauðsyn að
verja Rúmeniu. Má þ.ví vænta
harðári átaka áður >en lýkur.
Uggur í Bulgörum
Frá Ankara iberast þær tfregn-
ir, að Búlgarar foafi sent mann
til viðræðna við Sir Hugh.
Knatofofoull. Hughesson, sendi-
herra Breta þar, til þess að leita
fyrir sér um sérfrið. Erú þessi
mál nú til athugunar í Londön.
Ungverjar og Finnar smeykir
■í Ungverjalandi eru menn.
kvíðnir og mikil óvissa er ríkj-
andi m.eðal ráðamanna í land-
inu. Allir stjórnmálafloiókar
Iandsins hafa verið íbannaðilýÞá
foafa Þjóðverjar, foúsettir í land-
inu se.tt á_ stofn sérstakar varn-
arsviei.tr, er þeir nefna „Heímat-
schútz“. Frá Stokkhólmi ber-
ast þær fregnir, að viðræður
foafi byrjað þar í foorg milli
finnskra og rússneskra sendi-
manna. Þessi fregn foefir þó ekki
verið Staðfest í Moskva.
SÍÐUSTU FRÉTTIR
Það var tilkynnt í Moskva
seint í gærkveldi, að það væri
ófrávíkjanlegt skilyrði fyrir því
að Rúmenar gætu samið um
vopnahlé við bandamenn, að
rúmenski herinn snerist þegar
í stað gegn Þjóðverjum og Ung
verjum og berðist með rúss-
neska hernum.
Um leið minntist Moskvaút-
varpið á fyrri yfirlýsingu Molo-
tovs, að Rússland hefði engar
kröfur á hendur Rúmenum um
landssvsfeði, né heldur myndu
Rússar skipta sér af innanlands
málefmun Rúmena.
Suður-Frakkland
Framh. af 3. s'íðu.
sem ekki hafa verið
staðfestar í London herma, að
borgirnar Lyons, Bordeaux, Li-
moges, St. Etienne og Valence
séu allar1 á valdi franska heima
hersins. Eru þetta allt stórar
og mikilvægar borgir.
Enn verjast dreifðir hópar
Þjóðverja og Vichymanna 1 Mar
seilles og er unnið að því að
eyða þeim og hafa allmargir
Vicliymenn verið teknir hönd-
um.