Alþýðublaðið - 31.08.1944, Page 3

Finimtuðágur 31. ágúst 1944.
ALÞYÐUELAÐJU
Hörmungarnar
í Varsjá
¥ T NDANFARNAR vikur hafa
^ borizt ýmsar fregnir frá
Varsjá og hinni hetjulegu
baráttu íbúanna þar gegn of
beldislýðnum, sem nú hefir
haft þar bólfestu um nær 5
ára skeið. Enginn höfuðborg
.Evrópu, sem hefir orðið fyrir
því óláni að falla í hendur
villimönnunum, hefir orðið að
. þola slíkar raunir. Tugþús-
undum manna, ef ekki hundr
uðum þúsunda hefir verið út
rýmt, menn hafa verið kvald
ir, rændir og svívirtir, ekk-
«rt athæfi var of löðurmann
legt til þess að reyna að
brjóta á bak aftur frelsisþrá
Pólverja og sanna þeim á-
gæti hinnar nýju heimsskoð-
unar vitfirringanna og sad-
istanna í Berlín.
SNQIN BORG í Evrópu, nema
það væri París, hefir tekið
jafnvirkan þátt í bráttu gegn
kúgunaröflunum, bæði fyrr
og sáðar. Hallir og hús Var-
sjár, sem enn standa uppi,
geyrna margar mininingar um
hetjudáðir og fórnfýsi, hrylli
'legar blóðsúthellingar og níð
. ingsverk og þeir, sem nú
byggja Varsjá hlaða sér götu
virki á sama hátt og forfeður
þeirra gerðu mann fram af
manni er frelsi og réttindi
þeirra voru í veði.
FYRIR RÉTTUM 150 árum var
barizt í Praga, útborg Var-
sjár, alveg eins og í dag. Það
voítu ihersvxútir Suvorvs
hins rússneka, sem þá brutu
á bak aftur hetjulega vörn
úbreyttra borgara og hefndu
sín grimmilega, enda er það
enn á orði haft, blóðbaðið,
sem þá varð. Árið 1830 var
enn barizt gegn rússneskum
hersveitum Nikulásar 1. 1863
ílaut blóð enn í stríðum
Strauinum um götur borgar-
innar og Varsjárbúar reynd-
ust ekki lakari baráttumenn
gegn kúgun zaranna árið 1905
■sn íbúar St. Pétursborgar og
Moskva. Upp úr heimsstyrj-
öldinni síðustu urðu Pólverj
ar loks frjálsir menn á ný,
enda hófst þá nýtt framfara
tímabil í sögu þjóðarinnar.
Að visu voru pólskum stjórn
inálamönnum mislagðar hend
ur um marga hluti, þeir
• Pilsudski og Beck voru ekki
hinir heppilegustu leiðtogar
ÞEGAR ÞJÓÐVERJAR hófu
hina fólskulegu árás sína á
Pólverja í septemberbyrjun
1939 hét sá Smigly-Rydz, eða
Ryds-Smigly, efir atvikum
sem var fyrir hinum pólsku
herjum. Hafði hann viður-
nefnið „eldingin", enda átti
hann nafnið með rentu, því
að sjaldan hefir hershöfðingi
reynst eins fóthvatur ó flótt-
anum og Smigly hinn Pólski,
er hann barg sér yfir landa-
mæri Rúmeníu. Síðan hefir
ekkert frétzt af honum. En
pólska þjóóðin fékk að kenna
á hatrinu og ofsóknaræðinu,
sem virðist vera meginþáttur
inn í skaphöfn hersveita Hitl
ers. Þó sloknaði aldrei sá
Frh. á 7, gSa.
Sóknin í Rúmeníu:
Ploestisvæðið er nú á vaidi Rússa
í Pl'oestihéraði í Rúmenr'u voru einhverjar auðugustu oilíiulindir
Evrópu. Þaðan flengust uro 2 miljónir smúlesta af olíu órlega og
var mestur hluti hennar fluttur til' Þýzkal'ands. Nú er Ploestihér-
að gengið úr greipum Þjóðverja og er það éinihver mesti hnekkir,
sem þeir hafa beðið í þessari styrjöld. -Myndin sýnir, er verið er
að dæla olíu í geyma á járnbrautarvögnum.
Leiftursékn Pattesis:
Bandaríkjamenn tóku Reims í gær um
kringdu Laon, og eru 45 km. frá Belgíu
Rooeei er á vaidi Breta? sem em komnir 40
km„ neéiar fyrir Signu
VÉLAHERSVEITIR Pattons sækja enn sem fyrr hratt frain
norður og norðaustur af París. í gær tóku þær Reims,
sem er mjög mikilvæg jámbrautarmiðstöð. Þaðan liggjá brautir
til Belgíu, Luxembourg og Þýzkalands. Þá eru amerískar skrið-
drekasveitir við Laon nokkru norðar og vesfar. Þar eru Banda-
ríkjamenn ekki nema 45 km. frá landamærum Belgíu. Rouen við
Signu er nú á valdi bandamanna, en Þjóðverjar höfðu áður til-
kynnt, að þeir hefðu yfirgefið borgina. Annar herinn brezlci hefir
enn víkkað út yfirráðasvæði sitt og sótt fram um 40 km. norður
af Signu. Þá.hafa Bretar tekið borgina Beauvais, norður af Vernon.
Bandaríkjamenn halda áfrarn skernmdarstarfsemi, brátt komi
sókninni norður yfir Marne og
Aisne. Vélahersveitir brutust
inn í Reims, en aðrar héldu við
stöðulaust framhjá borginni í
áttina til belgísku landamær-
anna. Er talið, að Bandaríkja-
menn muni ætla að komast í
veg fyrir þýzku herina í Norð-
vestur-Frakklandi og ná á sitt
vald svifsprengjustöðvunum á
Ermarsundsströnd. Bandamenn
hafa útvarpað til Belgíu áskor-
un um að rasa ekki um ráð
fram, til þess að gefa ekki Þjóð
verjum tækifæri til þess að hafa
hendur í hári forsprakka leyni
strafseminnar í landinu, en vera
viðbúnir og halda áfram
röðin að frelsun Belgíu. Við
Soissons hafa Bandaríkjamenn
fært út yfirráðasvæði sitt við
Aisne og halda áfram að flytja ó
grynni herliðs og hergagna yfir
fljótið. Þá hafa þeir slegið hring.
um Laon og stefna þaðan til
belgísku landamæranna.
Lið Þjóðverja á Rouensvæð-
inu og á Le Ilavreskaganum er
í mikilli hættu vegna sóknar
Breta norðan Signu. Þjóðverj-
ar gera allt sem þeir geta til
þess að hefta framsókn banda-
manna þar, en fá ekki að gert.
SUÐUR-FRAKKLAND
Leyfar 19. hersins þýzka
Þeir eiga aöeins 25 km. ófarna fil Búkaresl en
45 km. fil landamæra Búlgaríu.
..... ♦
15 þúsund þýzkir hermenn teknir höndum t
Rúmeníu í gær
STALIN TILKYNNTI í gær, að 2 .Úkrainuherinn undir stjóm
Malinovskys hershöfðingja hefði náð á sitt vald olíulindun-
um í Ploestihéraði, auk borgarinnar sjálfrar. Rússar héldu síð-
an áfram sókninni og voru er síðast fréttist aðeins rúma 25 km.
frá Búkarest. Samtímis tóku Rússar um 200 þorp og byggð ból.
Her Tolbukins, sem sækir fram með ströndum Svarta-
hafs verður vel ágengt og er um 45—50 km. frá landamærum
Búlgaríu. Þjóðverjar hörfa hvarvetna undan og eyðileggja
allt, sem Rússum má að gagni koma. Sagt er, að enn logi
miklir eldar í Galatz. Rússar eru þegar byrjaðir að gera við
hafnarmannvirkin í Konstanza, sem Þjóðverjar höfðu stór-
skemmt, áður en þeir voru 'hraktir úr borginni. Búlgarskir
sendinlenn em komnir til Kairo, en þar munu þeitn verða
afhentir friðarskilmálar bandamanna*.
Með falli Ploesti hafa Þjóð-
verjar beðið einhvern örlaga-
ríkasta ósigur sinn það sem af
er styrjöldinni, að því er talið
er í London. Þaðan fengust um
2 milljónir smálesta af olíu, sem
Þjóðverjum var lífsnauðsyn til
þess að geta háð styrjöldina af
nokkrum krafti. Áður höfðu
bandamenn gert fjölmargar á-
rásir á Ploesti og Valdið miklu
tjóni. Flugvélar þeirra urðu að
fljúga um 1800 km. leið fram
og til baka til þess að geta varp
að sprengjum þar, oft við hin
erfiðustu skilyrði, en nú gerist
þess ekki lengur þörf.
HRÖÐ SÓKN RÚSSA.
í Londön er vakin athygli á
því, hvers.u fljótt hersveitir
Malinovskys ’hafi farið yfir í
sókn sinni undanfarinn hálfan
mánuð, en þá voru þeir um 330
km. frá Ploesti. í fyrradag fóru
Rússar 65 km. Er engu líkara
en flóðgátt hafi verið opnuð, er
Rússar brutust fram gegn um
halda áfram flóttanum norður
Rhonedalinn, en víða hafa þær
örðið fyrir miklu tjóni. Á *ein
um stað, um 25 km. norður af
Montelimar höfðu Þjóðverjar
komið sér flotbrúm á þverá, sem
rennur í Rhone, þar eð banda-
menn höfðu sprengt í loft upp
brýrnar, sem fyrir voru. Þar
réðust flugvélar bandamanna á
bifreiðalestir og ollu feykilegu
tjóni. Á stuttum vegarkafla
mátti sjá.400 flutningabifreiðir,
sem höfðu verið skotnar í bál.
Urðu bandamenn að nota jarð
ýtur til bess aw komast áfram
í eftirförin’- i. Á tveim d.ögum
eyðilög'ðu bandamerm 800 f”ll
fermdar flutningabifreiðir. Alls
hafa bandamenn tekið yfir 45
þúsund hermenn höndum í Suð
ur-Frakklandi.
Koenig hershöfðingi hefir til
kynnt, að franskar hersveitir
hafi enn tekið fjóra bæi. Að-
staða Þjóðverja á Lyonssvæðinu
yerður æ erfiðari og þeir verða
sífellt fyrir árásum maquisveita,
sem valda þeim öllu því tjóni,
sem þær mega.
Galatz-Miðið svonefnda og hef
ir ekkert lát verið á sókn þeirra
síðan. í fyrradag tóku mena
Ma'linovskys um 15 þúsund
þýzka hermenn höndum og tvo
hershöfðingja.
SÓKN TOLBUKINS
Þriðji Ukrainuherinn undir
stjórn Tölibukins er í hraðrí
sókn með strönd Svartahafs og
nálgast óðfluga landamæri Búl-
garíu. Átti hann um 45 km. ó-
farna þangað er síðast fréttist.
Hefir hin hraða sókn hans vafa
laust hert á þeirri ákvörðxm
Búlgara að senda menn sem
skjótast til Kairo til þess að
taka við friðarskilipálum banda
manna, sem verða birtir á næst
unni. Útvarpið í Sofía hefir birt
þá orðsendingu Rússa, að þeir
telji hlutleysisyfirlýsingu Búl-
gara algerlega óviðunandi eins
og nú sé komið málum.
VIÐSJÁR í SLÓVAKÍU
Víða í Slóvakíu hafa menn
gripið til vopna gegn Þjóðverj-
um, endá hafa Þjóðverjar sent
mikið lið inn í landið, eins og
fréttir í gær báru með sér. í sam
bandi við þetta mál hafa banda
menn lýst yfir því, að hér sé
um reglulega heri að ræða, er
Verði að sæta sömiu meðferð og
heúir í venjulegum .sldlningi,
samkvæmt alþjóðalögum og eru
Þjóðverjar varaðir við að láta
fanga, er þeir kunna að taka,
sæta illri meðferð.
SÍÐUSTU FRÉTTIR:
Seint í gærkveldi tilkynntu
Rússar í útvarni frá Moskva, að
rúmensk sendinefhd væri þang
að komin til þess að ræða við
rússnesku stjórnina um friðar-
skilmála. Meðal nefndarmanna
eru dómsmálaráðherra Rúmena
og vara innanríkisráðherrann.
TILKYNNT er ,í WashingJ-
ton, að amerískir kafbátar hafi
enn sökkt 17 japönskum skip-
um á Kyrrahafi, þar á meðal
tveim tundurspillum. Hin skip
in voru olíuflutndngaskip og
kaupför.