Alþýðublaðið - 02.09.1944, Qupperneq 3

ILaugardagu r 2. sept. 1944.
-
3
ALÞVS^gl-APi3
Þjóðverjar brjóta flóðgarða Belgfu og Hollands
Svifsprengjusföðvarnar
Á/=%^Lydd ixjt'í'.'
C: CAPE r' GRIS NEZ
BOULOGNE
HnglanöS
'DOVER
“Folkestone
•##
English
Channel ||
. Berck
p;;fg ||i|j^:.
r'í
amer>;
Etap|elífa^|y|^Friges
'Mohtreuilj
""" ■ SSt. Pol
DIEPPE
yjýl Doullens?A~_ :
Ábbeville . /.= ~v_+-*
Le Treport,
:-^^^^^?l;hKr*^jQ'sTATÚTrM|L^^
Kortið1 sýruir Ermarsundsströnd Frakklands, len'iþaðan hafa
Þjóðverjar haldið uppi heiptarlegri svifsprengju'árásum á Lon
don og Suður-England síðan í júnímánaiði. Bandamenn eru
óðum að ná stöðvum þesisum á sitt rvald o.g íhafa þegar náð Vs—
V2 þeirra á sitt vald. Neðst á kortdnu til vihistri er hafnar-
horgin Dieppe, sem bandamann hafa tekið, nokikru ofar er
Le Trépört og innar á landihu er Ajbibeville, en handamenn
eru ikomnir að úlhvierifutm hennar.
Sóknin í Rómeníu:
lússðr voru i iær komnir suðor
að Dóná á 200 km. breiðu svæði
Peir Sewstu ameríska fiaigrEienra úr haEdi,
sem höfðu veriS sketnir niSur yfir Pioesti
RÚSSAR halda áfram sóknini í Rúmeníu, bæði suður á bóg-
inn með Svartahafi og austur eftir inn í landið. í gær tóku
þeir borgina Giorgiu við Dóná, en þangað liggja olíuleiðslur frá
Ploestihéraðinu. Stöðugur straumur nximenskra hermanna fara um
I
Búkarest á leið til vígstöðvanna. Tilkynnt var í London í gær,
að Rússar hefðu leyst úr haldi yfir 1000 ameríska hermenn, sem
höfðu verið skotnir niður í árásunum á Ploesti.
Bandaríkjamenn hafa fekið Verdun og Sedan
og eru nú komnir að belgísku landamærunum
I ». ^mmmm
Bretar komnir til Arras og hafa þegar eyði*
lagt að minnsta kosti einn þriðja hluta svif-
sprengjustöðvanna
t? RÉTTARITURUM ber saman um, að orrustan um
Frakkland sé nú á síðasta stigi. Bandaríkjamenn, sem
hafa tekið Verdun og Sedan, eru komnir að landamærum
Belgíu og reka ofboðslegan flotta Þjóðverja norður á bóg-
inn. Þjóðverjar hafa gripið til þess ráðs, að brjóta flóðgarða
í Belgíu og Hollandi og streymir sjórinn inn yfir stór land-
svæði. Mun þetta torvelda bandamönnum eftirförina.
Vestar í landinu eru Bretar og Kanadamenn í hraðri sókn,
bæði til strandar og norður á bóginn. Brezkar sveitir tóku Arras
bardagalaust, en Kanadamenn tóku Dieppe og Le Tréport við
Ermarsund. Bretar eru einnig komnir að úthverfum Abbeville.
Hafa fjölmargar svifsprengjustöðvár Þjóðverja verið eyðilagðar,
sumir fregnritarar segja allt að helmingur þeirra. Le Havre er
gersamlega innikróuð, en búizt er við að Þjóðverjar verji borg-
ina af hörku meðan auðið er.
Siríðstfagbókin
UM ÞESSAR mundir eru
fimm ár síðan Hitler
steypti heiminum út í blóðug
ustu styrjöld sögunnar. í til-
efni af því hafa flest blöð
heims birt yfirlit eða grein-
ar um styrjöldina og gang
hennar. Síðar meir, eftir 25,
50 eða 100 ár munu afkom-
endur þeirra, sem nú lifa I
lesa þessi yfirlit og þessar
greinar, sem þá eru orðin að
sÖgulegum heimildum. Því
er það, að menn munu al-
mennt vanda nokkuð til
slíkra yfirlitsgreina og skýra
frá atburðunum í réttri röð
og samhengi og hvernig þeir
raúnvérulega gerðust. Á
hinn bóginn geta þeir, sem
leggja óvandaðan mólflutn-
ing í vana sinn, gefið seinni
tíma mönnum rangar hug-
myndir um það, sem gerðist
á árunum 1939—44, og þeir
eru til víða um heim, sem
stunda þá iðju í blindu of-
.stæki og ískaldri fyrirlitn-
ingu á því, sem er satt og
xétt. Nazistar munu vafa-
laust, þessa dagana gr’eina frá
því, að Pólverjar hafi byrjað
þessa styrjöld, eftir tilmæl
um Breta, með því að skjóta
á saklausa þýzka landamæra
verði og þýzkir þegnar hafi
orðið að þola óskaplegar raun
ir í Póllandi. Kommúnistar,
að minnsta kosti þeir, sem
næstir okkur efu,' Þjóðvilja
mennirnir í Reykjavík,
greina líka frá þessum fimm
árum á þann hátt, sem við
var að búast.
í YFIRLITI sínu um fimm
fyrstu fimm ár þessarar
styrjaldar, segir m. a. annars,
að ekki verði „sagt nánar frá
! xmdanfara stríðsins“, enda
fer vel á því, því þá hefði ver
ið óhjákvæmilegt að minnast
■ þess, er þeir Molotov og Ribb
entrop skáluðu brosandi hvor
framan í annan í Kreml, er
þeir höfðu undirritað vináttu
samning Þýzkalands og Rúss
lands, sem vafalaust hefir átt
talsverðan þátt í því, að Pól-
verjar fengu að kenna ,á her-
valdi nazista nókkrum dög-
um síðar.
YFIRLIT Þjóðviljans yfir árið
1939 greinir frá þrem mán-
aðardögum, 1. september, er
Þjóðverjar réðust á Pólland,
3. september, er Bretar og
Frakkar sögðu Þjóðverjum
stríð á hendur og —- 30. nóv-
ember er „styrjöld Rússa og
Finna hófst.“ Sem sagt,
maður skyldi halda, að þarna
hefði styrjöldin gegn nazism
anum hafist 1. og 3. septem-
ber, milli Pólverja, Breta og
Frakka annars vegar og Þjóð
verja hins vegar, en 30. nóv-
ember hafi svo Rússland
hætzt í hóp lýðræðisríkjannp
gegn nazistaríkinu Finnlandi.
Sú óhrekjandi staðreynd, að
Rússar réðust með ódæma
fólskulegum hætti á friðsama
smáþjóð skiptir ekki máli í
yfirliti Þjóðviljans. Finnar
gerðu ekki annað en að verja,
Frh. á 7. síðu
Herjum þeirra Malinovskys
og Tolbukins miðar vel áfram
í Rúmemíu, enda er flatllendi þar
sem þeir geysast áfram að Dóná.
Taka Georgiu er talin hafa
rnikla hiernaðarþýðingu. Þanig-
að var oliíu dælt á pípum frá
Ploesti í ©líuflutningaskip á
Doná, setm fluttu Ihana til Þýzka
lands. Bandamenn hafa gert
margar loftlárásdr á þá borg og
lagt dufl á Dóniá! til þess að
hindra þessa flutninga. Teppt-
ust flutningar stundum dögum
saman vegna þessa.
Ajmeriísku flugmennirníir, isem
búðum, voru þegar í stað flíutt-
setið (hafa í rúmenskum fanga-
ir með tflugvirkjum til flugvall-
ar á ítaláu.
Búlgarska stjórnin 'hefir sagt
af sér og faafa því unidirbúnings
umræður um friðarskilmála
Búlgara og bandamannia í Kairo
fallið niður. '
Norsk flugvél, sem var á leið
frá Svíþjóð til Bretlaids með
norska farþega, flaug á fjall
skammt frá Lindköping. Flug-
vélin gereyðilagðist. lil farþeg-
ar Ibiðú bana en 4 særðust. Tal-
ið er, al loftskeytatæki' flugvél-
arinnar hafi verið í ólagi.
$ ^
Á morgun, sunnudagimi 3.
septemfaer, hefir Bretakonung-
ur fyrirskipað almennan bæna-
dag um allt úSki sitt.
Öllum fregnum frá Norður-
Frakklandi faer saman um, að
skipuleg mótspyrna Þjóðverja
þar sé þrotin og reyni Þjóð-
verjar að bjarga sér sem bezt
þeir geta. Þeir hafa gripið til
hins gamla ráðs, að láta sjóinn
flæða yfir Belgíu og Holland
til þess að andstæðingar þeirra
geti ekki komið við faratækj-
um sínum. Flugmenn faanda-
manna, sem flugu lágt yfir Nið
urlönd í gær, skýra frá því, að
víða hafi þýzkar verkfræðinga
sveitir verið í óða önn að rjúfa
skörð í flóðgarða.
Á SVIFSPRENGJUSVÆÐINU
%
Skriðdrekasveitir Breta und-
ir stjórn O’Connors hershöfð-
ingja sóttu hratt fram eftir
fall Amiens og héldu’ mótspyrnu
laust inn í Arras í gær. Sam-
tímis ruddu Kanadamenn sér
leið til sjávar og tóku Dieppe
og Le' Tréport nokkru norðar.
Báðar þessar borgir eru á svif-
sprepgjusvæðinu og þar hafa
ICanadamenn eyðilagt margar
svifsprengjustöðvar. Dieppe er
allstór höfn og gengur næst
Cherbourg að stærð af höfnum
þeim, sem bandamenn hafa tek-
ið á norðyesturströnd Frakk-’
lands. Vakin er athygli á því,
að meðal Kanadahersveitanna,
sem tóku borgina, eru deildir,
sem tóku þátt í strandhögginu
við þá faorg í ágúst 1942, en þá
féll margt manna af strand-
höggsmönnum. Víða eru dreifð
ir hópar favz'i'ra hermanna að
bak: ”• • ••. —> baurbmarua
og r • '".'"æta há.
Bandaríenn --
2 milljónum flugmiða til þvzkr-
hersveita á flóttanum og skorað
á þá að gefast upp.
„ÞEIR SKULU EKKI í GEGN“
Verdun, sem Bandaríkjamenn
tóku í gær, er frægasta kastala-
faorg Frakklands. Um ;hana
geisuðu mannskæðustu orrust-
ur fyrri heimsstyrjaldarinnar
og gerðu Þjóðverjar hvert á-
hlaupið af öðru, en tókst aldrei
að ná borginni. Var þá viðkvæði
frönsku hermannanna: „Þeir
skúlu ekki í gegn“. Verdun er
við ána Meuse og er tæpa 80
km. frá þýzku landamærunum.
Metz, sem einnig er fræg kast-
aláborg varð íyrir skæðri loft-
árás bandamahna í gær og fór-
ust þar margir háttsettir þýzk-
ir foringjar.
SUÐUR-FRAKKLAND
Bandaríkjamenn halda áfram
sókninni austur af Nizza og era
komnir yfir ítölsku landamærin.
Hafa þeir tekið bæinn Ventimi-
glia í Ítalíu. Þeir hafa einnig
fært út kvíarnar í grennd við
Grenofale og reka flótta Þjóð-
verja norður Rhonedalinn.
Bandamenn hefja
nýja sókn á Ítalíu,
segir Berlín
JÓÐVERJAR skýra frá því,
að faandamenn hafi byrjað
mikla sókn á Ítalíu og gert
skæðar árásir á gotnesku lín-
una. Segir í Berlíharútvarpinu,
að bandamenn hafi rekið fleyg
í hana á þrem stoðurn. Banda-
menn eru, enn m m komið er,
fáorðir um hernaðaraðgerðir
þar.
Fprðir götubardagar eru
sagðir í Pesaro á Adríahafs-
ströndinni og hafa bandamenn
•'Vö, vm helming borgarinnar á
hluta vígstöðvanr.a hafa banda
menn 'bætt nokkuð aðstöðu sína
og tekið nokkrar varnarstöðv-
ar Þjóðverja.
Um 750 amerískar sprengju-
flugvélar frá Ítalíu réðust í
gær á birgðastöðvar og sam-
gönguiniðstöðvar í Ungverja-
landi og Júgóslavíu.