Alþýðublaðið - 11.11.1944, Blaðsíða 2

AU»Y©UBLAÐIÐ
Laugardagur 11. nóv, 1944
Fyrsla stjómarframvarpið:
ErfiBleikar á mjólur
flutningum til
bæjarins
-♦ G’’
IGÆRDAG var
mjólkurmagn,
fremur lítið
sem komst
til bæjarins sökum þess, að ekki
tókst að koma nema litlum
ihluta af mjólkinni austan úr
Rangárvallasýslu og engdn aust
an Rangárvalla vegna ófærðar.
\ ‘
Hellisbeiði var ófær í gær og
verða bifreiðar að austan að
fara um Þingvallaveginn.
Búizt er við að hægt verði
að koma nægri mjólk til bæjar
ins í dag, meðal annars af Rang
árvöllum, en !hins vegar er ó-
víst að hún komi b'1'* '""nma
í bæinn, að tími vinnist til að
koma henni allri út til mjólk-
urbúðanna.
Skíðafélag Reykjavíkur
réðgerir að fara skíðaför upp á
Hellisheiði næstkomandi sunnu-
dagsmorgun. Lagt af stað frá
Austurvelli M. 9. Farmiðar seld-
ir hjá L. H. Miiller til kl. 4 í dag
til félagsmanna, en frá kl. 4 til 6
itil utanfél-agsmanna, ef afgangs er.
i sS gera heiBdará
um |irf nfrra akinnufækja
Og sjá um ínnkaup iielrra eSa smíði innan-
lands svo fljólt, sem aail er
. - -- •—'
FYRSTA LAGAFRUMVARPI hinnar nýju stjórnar var
útbýtt á alþingi í gær uni leið og það hóf fundi sína
á ný. Er það frumvarp til laga um skipan fjögurra manna
nefndar,. sem nefnist nýbyggingarráð og á það að búa til
heildaráætlun, fyrst um sinn miðaða við næstu fimm ár, um
nýsköpun íslenzks atvinnulífs samkvæmt málefnasamningi
þeim, sem gerður var um stefnu og framkvæmdir stjórn-
arinnar.
Skal nýbyggingarráð gera áætlun um, hver atvinnu-
tæki, samgöngutæki og byggingar þurfi til sjávar og sveita
til þess að allir geti haft vinnu við sem arðbærastan at-
vinnurekstur,1 svo og hvernig bezt verði fyrir komið inn-
flutningi fáanlegra tækja og efnis á næstu árum með þetta
og sem bezta hagnýtingu á auðlindum landsins fyrir aug-
um. Skal það og hlutast til um, að slík tæki verði keypt ut-
anlands eða gerð innanlands svo fljótt sem auðið er og hafa
milligöngu fyrir þá aðila, sem þau vilja kaupa.
Frumvarp stjórnarinnar hljóð
ir.
S r
Merkilegur alþfðlegur fréleik-
ur úr safni ións Pálssonar
Hefir unniS a$ söfnun
kemur nú út
hans í árafugi og
í heftum
INNAN
útgáfa
SKAMMS hefts
á ritsafni Jóns
Pálssonar fyrrverandi banka
féhirðis en að ritsafni sínu
hefur Jón unnið 1 marga ára-
tugi og kennir í því margra
grása. Megin hluti ritsafns-
ins er alþýðlegur fróðleikur
um þjóðhætti, landshætti,
fólk og atburði, aðallega
austan fjalls, „milli ánna“
og er ætlunin að gefa rit-
safn þetta út í heftum undir
sameiginlegu heiti. Mun
Guðni Jónsson magister sjá
um undirbúning útgáfu þess-
arar.
. .Tíðindamaður Alþýðublaðs-
ins fteimsótti Jón Pálsson fyrir
nokkrum dögum, félck að Iíta
á. sitsafn hans og ræddi við
hann um það. Er ritsafnið á-
kaflega mikið að vöxtum og
munu handritin vera á fjórða
hnndraðinu. Er þama margs-
kona .fróðleikinr, .auk . mikils
safns gamansagna og skrítlna
sem ekki mim vera í fórum
annarra manna nú, enda hefur
Jón lengi únnið að þessari söfn-
un sinni, eins og áður er getið.
Jón PálssoQi sagði mieðal ann-
ars:
„Vinir mínir ýmsir hafa
"kynnt sér þetta „dót“ mitt og
ætlar nú einn duglegur bókaút
gefandi að ráðast í að gefa það
út handa almenningi. Mér er
ekki vel kunnugt um allt fyrir
komulag útgáfunnar en Guðni
Jónsson mun sjá um hana, en
heyrt hefi ég að fyrsta heftið
eigi að koma núna fyrir jólin,
hvort sem verkfallið hefir
br'eytt eitthvað þeirri áætlun.11
— Og á hverju verður byrj-
að?
„Ég býst við að í fyrsta heft-
inu verði ágrip af ævisögum
nokkurra merkra manna, þar á
meðal Brands i Roðgúl og verð-
ur sagt frá ýmsurn afreksverk-
um þessa afreksmanns. Þá verð
ur og þáttur um þá feðgana Kol
bein í Ranakoti og son hans Þor
leif, svo og Sigmund í Fælu,
en sá bær og sá staður var
eitt sinn 'kunnur á Eyrarbakka,
þó að nú sé þar komið stórhýsi
með óvirðulegu nafni. Þá mun
og verða sagt frá í þessu hefti
hvað „gömlu mennirnir,, til sjós
og til sveita höfðu sér til leið-
beiningar um það (einkum aust
an .fjalls) hvernig viðra mundi
þann og þann daginn, næstu
dægur, vikur og jafnvel árið
M. a. var það förumaðurinn,
fiskarnir í sjónum (landssynn-
íngsgrallarinn), sj ávarföllin og
brimhljóðið, hvort tveggja mis
munandi mjög og lærdómsríkt,
hvernig blikurnar og boðaskell
irnir, klósigarnir, rosabaugam-
ir um sól og tungl, hverir og
hiliingar, fuglarnir og dýrin og
fleira, hafði allt sína sögu að
Frh. á 7. síðu
nýbyggingarráðs.
Kostnaður við síörf nýbygg-
ingarráðs greiðist úr ríkissjóði.
3. gr. Ríkisstjórnin ákveður
með reglugerð nánar um starf
nýbyggingarráðs. Nýbyggingar
ráð hefir rétt til þess að ráða
sérfræðinga og annað starfsfólk
í þjónustu sína. Fela má nýbygg
ingarráði starf þeirra milliþinga
nefnda, sem nú eru starfandi í
skipulagsínálum atvinnurekstr-
ar eftir stríð, sjávarútvegsmál-
um og í raforkumálum, ef ríkis-
stjórnin álítur það hentugra, svo
að starfið vinnist fljótar og bet
ur, og skulu þá nefndir þessar
lagðar niður jafnóðmn og ný-
byggingarráð tekur við störfum
þeirra.
4. gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi.
Bifreiiasljérar rígðu
ar þannig í heild:
1. gr. Af inneignmn Lands-
banka íslands erlendis skal jafn
gildi að minsta kosti 300 millj-
óna ísl. króna lagt á sérstakan
reikning og skal eingöngu verja
f járhæð þeirri til kaupa á fram-
leiðslutækjum og til annarrar
nýsköpunar í atvinnulífi þjóð-
arinnar, sámkvæmt nánari á-
kvörðun nýbyggingarráðs.
2. gr. Ríkisstjómin skipar
fjögurra manna nefnd, er nefn-
ist nýbyggingarráð.
. .Hlutverk þess er að búa til
heildaráætlun, fyrst um sinn
miðaða við næstu fimm ár, um
nýsköpun íslenzks þjóðarbúskap
ar. Skal þar áætlað, hver at-
vinnutæki, samgöngutæki, bygg
ingar og annað þurfi til sjávar
og sveita, til þess að allir íslend
ingar geti haft vinnu við sem
arðbærastan atvinnurekstur svó
og hvernig bezt verði fyrir kom
ið innflutningi fáanlegra tækja
og efnis á næstu árum með það
fyrir augum að hagnýta sem
bezt vinnuafl þjóðarinnar og
auðlindir landsins.
Þá skal nýbyggingarráð gera
áætlanir um, hvar tækin skuli
staðsett og tillögur um bygging
ar og aðrar framkvæmdir í því
sambandi.
Nýbyggingarráð hlutast til
um að slík tæki verði keypt ut-
an lands eða gerð innan lands
svo fljótt sem auðið er og hefir
milligöngu fyrir þá aðila, sem
þau vilja kaupa og þess óska.
Innflutningsleyfi og gjaldeyr
isleyfi til framangreindra ráð-
stafana á fé samkvæmt 1. gr.,
skulu veitt samkvæmt tillögum
Síefna ríkissljénur-
innar til umræðn á
fundi Sjémannafé-
lags Reykjavíkur.
STEFNA ríldissj ómarinnar
í sjávarútvegsmálum
veröur til umræðu á famdi í
Sjómannafélagi Reykjavíkur,
sem ömDdimi iverður ó tmorgum
' M. 2 e. h. í Allþýðuhúísinu
Mæta ráðherrarnir Emil Jóns
so;n ög Firmur Jónsson á fund.-
ámim og taka þátit í upiræð-
unjum
Ennífnemur verða .til Wiræðu
á fundinum na&datfMÉÉJpgur
um stjómarkjör og, íswmrsmál
Fundurinn er aðein#' fyrir fé-
lagsmenn og verða þeár að sýna
skírteini við innganginn.
i ísi m
gerSis §ig-
fram-
kvæanciasfjéra að
heiðasrsféBaga í
Hreyfli,
B
IFREIÐASTJÓRAFÉLAG
IÐ Hreytfiill etfndi tái fagn-
aðar í tilefni af 10 ára afmæli
félaigsins, miðvikudaginn 8. þ.
m. að Hótel Borg. FjöQmenná
var ó stoemmtuniimi og fór hún
hið ibezta tfram.
Á Eibemmtuninni tfór fram
vígsla ó nýjum tfóna fyrir fé-
lagið, er frú Unnur Ólatfsdóttir.
hafðá saumað, en útskurð á
íánastönginni annaðœst Guðm.
Kristjánsson, tilóskurðarmeist-
ari, er fáni þeissi einhver skrauit
ilegastd stéttartfand.
Ræður flutti, Bergsteámn Gnð
jónsson, tforrn. félaigsins, Þor-
grúnur Kiriistjánisso'n, gjaldk.
félagsins, Tryggtvi Kristjóns-
Son, ritari og Ingjaldur Isaks-
son varform. tfélagsinis. Bjarni
Bggertsson £Lutti fnumdfit kvæði
til tféiagsinls.
Bjiami Bjarnason, fyrsti for-
maður Hreyifilis, færði félaginu
fundarhamar að gjötf fró fyrstu
stjóm félagsdns, er hamar 'þessi
úr beini gerður af Ríkarði Jóns
syni, iþakkaði tformaður gjöf-
ina.
Jón Sigurðslsion, íramkvæmda
stjóri Alþýðusamhands IsíLands
var kjörimn heiðursfélagi fyrir
vel unnin stönf í þágu félags-
inte.
Felaiginu banst fjöldi hedlla-
skeyta, meðal annans frá Full-
trúanáði verkalýðsfélaganna í
Reykjavík, Verikamannafélag-
inu Daglshrún, Alþýðusambandi
íslandis o.fl.
Færir félagið hérmeð kærar
þakkár tfyrir gjatfdr þær er því
’ bárust og órnaðaróskir tfrá verk
'lýs'samtökum og öðrum.
rr
Mý foék:
ji
Þ
lega
sogar effir
Þéri Bergsson
ÓRIR BERGSSON er dul-
nefni manns, sem i dag-
lítfinu heitir Þorsteinn
Frh. á 7. síðu.
Mikil aðsókn að Alþýðuskólan-
í vefur eins e§ áður
Bjarni VilhjáSmsson veiíir honum forstöðu
A LÞÝÐUSKÓLINN í R-
•**’ VÍK starfar í vetur
eins og að undanförnu, og
var 'hann settur um miðjan
Október í haust.
Skólinn hefur nú starfað á
hverjum vetri frá því haustið
1936, og alltaf verið að honum
mikil aðsókn, og oftast meiri
en hægt befur verið að sinna.
í - gær átti bláðið viðtal við
Bjarna Vilhjálmssori, cand mag.,
skólastjóra Alþýðuskólans og
spurðist fyrir um tilhögun
námsins og kennslu í skólan-
um.
„Tilhögun nómsins er svipuð
og verið hefur“, sagði Bjami.
„Éimm námsgreinar eru kennd
ar: íslenzka, reikninsur, danska,
enska og bókfærsla. Kennsla
fer fram fimm kvöld vikunnar.
Á laugardags- og sunnudags-
kvöldum er ekki kennt. Kennt
er frá 8 til 10 á kvöldin, tvær
námsgreinar hvert kvöld, nema
bókfærsla, sem er tvo. tíma sam
fleytt eitt fcvöldið. Nemendur
eru flestir unglingar á aldrin-
um 14 til 18 ára og vinna flest-
ir allan daginn, en nota tóm-
stundir sínar til að afla sér
þekkdngar og virðist mér mikill
áhugi í nemendunum.“
— Hafa orðið nokkrar breyt-
Frh. á 7. síðu