Alþýðublaðið - 18.11.1944, Blaðsíða 2

2 1 ' ALÞYPUBLASIÐ
25 ára afmæli hjúkrunarkvennafélagsins:
Knýjandi nauðsyn að koma upp
hjúkrunarkvennaskóia
Allf of fáar hjúkrunarkonur eru nú í sjúkra-
húsum iandsins
T DAG eru liðin 25 ár frá
r því að Félag íslenzkra
hjúkrunarkvenna var stofn-
að. Á þessum aldarfjórðungi
hafa íslenzkar hjúkrunarkon
ur unnið fómfúst og gott
starf í hjúkrunar- og heilsu-
vemdarmálum, en þó lengst
af orðið að búa við lakari
kjör en þær hafa verðskuld-
að.
í tilefnis þessa afmælis áttu
Óskilgefin h'órm sefuliðsmanna
Kvenrélfindafélagið krefsf samn
inga við hlufaðeigandi riki
fslenzkar konur hafa verii m|ög réítiétlar
gagnvart erlendum barnsfe^rum þeirra
MIÐSTJÓRN KVFNRÉTTINDAFÉLAGS ÍSLANDS hef-
ur ritað utanríkismálaráðuneytinu bréf, þar sem hún
fer fram á „að nú þegar verði gerðar ráðstafanir til þess
að leitað verði samninga’ um það að hlutaðeigandi ríki
viðurkenni úrskurð íslenzkra dómstóla” í barnsfaðemis-
málum gagnvart setuliðsmönnum og að réttur kvenna
þeirra og bama, sem hlut eiga að máli, sé viðurkenndur
samkvæmt íslenzkum lögum.
Skip, sem álfi að að-
stoða við björgun
úr Goðafossi og leiia
að skipbrotsmönn-
um hefir farizi
B rezki flotaforing
INN hér hefir tilkynnt
að brezkt smáskip, sem
sent var út s. 1.' föstudag, er
Goðafossi var sökkt, og átti
að aðstoða við hjörgun fólks
úr honum og leita að skip-
hrotsmönnnm hafi ekki enn
komið til hafna og verði því
að álíta, að það hafi farizt
með allri áhöfn.
Er hér um mikið nauðsynja
mál að ræða, sem ríkisstjórnin
vonarndi tekur nú þegar til úr-
lausnar. — Verður að ætla að
íslenzka ríkið sjái um rétt við-
komandi Lslenzkra kvenna nú
þegar, einnig- meðan á samning
um stendur milli íslands annars
vegar og Bandaríkjanna og Bret
lands 'hins vegar.
Bréf það er miðstjórn Kven-
réttindafélags íslands ritaðd
ráðuneytinu fer hér á eftir
16 /menn hafa sóff
um forsfjórasfarfiö
vi Sundböil Reykja
víkur
17 INS og kuamiugt er hefir
■*-* fyrir nokknu verið auglýst
latus til umsóknar , Sundihallar
forstjóra ombættið í Reykjavík
og er umsóknarfreEiturinn nú út
mnniinin. Verður það síðan veitt
frá áramótum en þ-ar til geign-
ir Sigríður Sigiurjóinsdóttir for-
stjóri Siumdh.alilarinnar starfinu
Eftiirta'ldir meom haf.a sótt um
stöðuna:
Alhert Guðnmmdson Eftsta-
sundi 51, Árni Heligason Borg-
amesi, Austmar Jónsson Barón.
30, Friðjón Guðibjörnseion Grett.
63, Henmainm Hermanson Njál.
92, Jón Brynjólfsson Grertt. 92,
Jón B. Jóinsson Efrihlíð, Jón
Rúsmuindission Rví'k,, Jón Þórð-
arson Seljavegi 25, Kjaintan
Bergmainn Bragagötu 30. Ólaf-
uæ S. Ólafsson Hafnarfirði,
RögnV'aldiur Sveinbjörnsison
Samtúni 16, Snorri Jónsson
foftskm. Rvik, Þorgeir Svein-
hjarnarson Rvík., Þoorgils Guð-
mundE'Son p. t. Rvák
,,Á 6. Landsfundi islenzkra
kvenna, sem haldin var í júni,
1944, í Reykjavík og á Þing-
völlum, var samþykkt svohljóð
andi áskorun til ríkisstjórnar-
innar:
,,Landsfujidur kvenna skorar
á rikisstjórn íslands að gera þeg
ar í stað ráðstafanir til, að samn
ingar verði gerðir við hin er-
lendu ríki, sem hafa haft hér
setulið, um það, að íslenzkar
konur, er fæða mönnum þess-
ara þjóða börn, geti notið
fyllsta réttar samkvæmt ís-
lenzkum lögum, fyrir íslenzk-
um dómstólum.“
Miðstjórn K. R. F. í. hefir
þegar í viðtali við hæstvirtan
utanrákismálaráðherra minnst
á þertta mál. Það er ó ailra vi)t-
orði að íslenzkar stúlkyr, .víðs-
vegar um landið, hafa eignast
börn með setuliðsmönnum er
hér hafa dvalið, enskum og am-
erískum, og að þær geta ekki
fengið að reka réttar síns
frammi fyrir íslenzkum dóm-
stólum, vegna þess að talið er
að menn þessir séu ekki undir
íslenzkri lögsögu og engir samn
ingar hafa farið fram milli ís-
lands og ríkja þeirra, er í hlut
eiga, um það að hin erlendu ríki
vilji virða íslenzk lög í þessu
efni og taka gilda úrskurði ísl-
lenzkra dómstóla á hendur
mönnum þessum.
Nú er gangur þessara mála
þannig, að ef stúlka óskar að ná
framlagi með barni hjá erlend-
um harnsföður úr setulig{nu,
snýr hún sér annað hvort til
sakadómara hér eða til hersins
— ef um Ameríkama er að ræða
en svo er að' sjá sem enska
sendiráðið hafi einhver afskipti
af þessium máium enskra maoma
— og gefur skýrslu um málið.
Er þá reynt að hafa upp á mann
Frh. á 7. síðu
tíðindamenn blaðanna viðtal
við stjórn Félags íslenzkra
hj úkrunarkvenna og fengu upp
lýsingar um störf félagsins og
þróun hjúkrunarmálanna á
undanfömum árum.
Það, sem félagið hyggst nú
aðallega að beita sér fyrir er
bygging hjúkrunarkvennaskóla
og taiídi stjórn félagsins það
mjög brýna nauðsyn, að slíkur
S'kóli Ihási upp sem fyrsrt, sökum
mikla skorts sem nú væri á
lærðum hjúkrunarkonum, og
gat þess jafnframt, að á meðan
ekki væri unnt að reisa skól-
ann og auka á þann hátt hjúlcr-
unarkvennalið landsins, þýddi
ekki að fjölga sjúkrahúsunum,
þar sem nú væru ekki einu
sinni nógu margar hjúkrunar-
konur í þeim sjúkrahúsum, sem
starfandi væru.
Á árunum fyrir og eftir alda
mótin síðustu var fátt um lærð
ar hj úkrunarkonur hér á landi
og það var ekki fyrr en um
það leyti, sem félagsskapur
þessi var stofnaður, sem veru-
legur skriður fór að komast á
nám íslenzkra hjúkrunar-
kvenna. Þá komu nokkrar ís-
lenzkar stúlkur sér, fyrir á spít
ölum eríendiis aðallega á Nórð-
urlöndum, og þar með var fyrsti
grundvöllur lagður að þriggja
ára hjúkrunarnámi.
Þegar hjúkrunarkonur þess-
ar ltomu heim að námi loknu,
hófu þær brautryðjendastörf
heima fyrir, við hlið þeirra fáu
sem fyrir voru.
Tilgangur Félags íslenzkra
hj úkrunarkvenna hefir frá upp
hafi verið sá, fyrst og fremst,
: að aðstoða ungar stúlkur við
hjúkruna,rnám, útvega hjúkr-
unarkonur í stöður yið sjúkra-
hús víðsvegar um íandið, og
gæta hagsmuna þeirra í öllum
greinum.
Með starfrækslu Landsspítal-
ans árið 1930 var þar stofnsett-
ur Hjúkrunarkvennaskóli ís-
lands, og hafa nemendur stund
að þar hjúkrunarnám. Námið
stendur í 3 ár, og lýkur með
bóklegu og verklegu hjúkrunár
prófi. Að prófi loknu er nem-
endum skylt að taka 6 mánaða
framhaldsnám í geðveikrahjúkr
un.
Árlega hafa útskrifazt frá
skólanium að |meðaltali 10
hjúkrunarkonur, en það mun
allitof líitið til þeiss að fuiilnægja
eftiirispurin, enda er iþesis að gæta
að margar sem lokið hafa prófi
heltast úr lpstinni, giftast og
hætta af þeim og fleiri ástæð-
um.
Árið 1923 gerðist félagið að-
ili í sambandi hjúkrnunar-
kvenna á Norðuxlöndum, og fyr
ir atbeina samhandsins hafa ís-
lenzkar hjúkrunarkonur ,átt
greiðan aðgang að spítölum á
Norðurlöndum til framhalds-
náms og dvalar. Frá því árið
1933 efir Fél. ísl. hjúkrunar
kvenna verið í alþjóðafélasskap
hjúkmnarkvenna (I. C. N.)
Efrtir því sem skilningur hefir
vaxið á hinu þýðingarmikla
S’tarfi hjúkrunarkvennanna,
' hafa launkjör þeirra heldur far
‘ ið batnandi', en þó er aðbúð
þeirra í ýmsu ábótavant, t d.
verða flestar hjúkrunarkonur
og nemar að hafast við marg-
ar saman í ilitlum herfbergjum
yfir sjúkrastofum spítalanna í
Frh. á 7. síðu
Laugardagur 18. , nóv.1$4§
„Landsýn", ein af höggmyndum Gunnfríðar Jónsdóttur á r
sýningunni.
Tvær konur halda fisfsýningu.
FYRIR viku opnuðu tvær
konur liirtisýningiu í sýning
arskála myndlistarmanna i
Kirkjustræti 12, eru það frúrn
ar Gunnfríður Jónsdóttir og
Gréta Björnsson, og er þetta
fyrsta myndlistasýningin á þess
um vetri.
Gunnfríður Jónsdóttir sýnir
þarna 12 höggmyndir og er
þeitrta yfirlitsýniing á verkum-
hennar. Þar er t. d. dreymandi
drengur, sem er fyrsta verk frú
arinuar. Ennfremur má nefna
,,Landsýn“ sterklega byggð
mynd. Er mynd þessi bygð eftir
þjóðsögu um skipbrotsmenn, er
sáu sýn við Strönd í Selvogi og
bjargaði þeim úr háskanum.
Hlýtur að þurfa mikið þrek og
dugnað fyrir konu til að gera
slíka mynd, sem bessa. Þá er á
sýningunni myndin „Klerkur á ;
bæn“, sem vakti mikla athygli
listfróðra manna á hátíðasýning
unni 17. júní í vor.
Gréta Björnsson sýnir 33 olíu
málverk, 58 vatnslitamyndir, I
24 teikningar og tvær freskó-
myndir (Kalkmálning á múiv
húð) og eru það hvort tveggj#:
helgimyndir Trúlegt er aS
misbtU' atihygli wsiki uppsitiRing
ar hennar, svo sem „Blóm
'epli“ og „Bióm í glugga“ þótt;
þær myndir láti ekki mikið ýfir
■sér. Enrjfremur myndir eins. og;
,,Kaffihlé“, „Skipasmiðir“ p. fl.
Litir myndanna eru fremur
mjúkir en þó töluvert fjölbreytt.
ir í sumum myndunum, og heild
arblær sýningarinnar geðþeklc
ur og heilsteyptur.
Ber að fagna því að þessar
tvær listakonur skulí gefa al-
menningi kost á því að kýnnast
verkum sínum, enda hefir að-
sókn að sýningunni verið mik-
il þá daga, sem hún er búin að
vera opin, og ber það því glögg
vitni, að fólk hefir ekki minní
áhuga fyrir list kvennmanna
heldur eh karlmanna þeirra sém
sýningar hafa haldið hér á sið-
ustu árum.
Sýningin veröur ennþá opi»
í þrjá daga, eða fram á mánu-
dagskvöld.
býr sendingu gjafanna III loregs
Þó er enn ekki vist livenær kægt vee*ður
P ORSTÖÐUNEFND
*• Noregssöfnunarinnar
vinnur nú að því að undir-
búa sendingu á fatnaði og
fleiru sem safnaðist hér. Er
'unnið að þessu í skála á
Skólavörðuhæð og heimsóttu
blaðamenn hann í gær.
Þarna var saman komið
geysimikið af alls konar ullar-
fatnaði og þess konar munum.
Alls hefir nú safnast í pen-
ingum 842.466.30, en vextir af
-þessu fé að auki nemur um 6
þúsundum króna. Þeir Guðlaug
ur Rósi'nkrans, Sigurður Sig-
urðsson og Ilarald Faaberg
skýrðu blaðamönnum frá því,
að undirtektir kvenfélagnnai
undir áskorun nefndarinnar um
fatnaðargjafir hefðu verið mjög
góðar. Miin nær cll kvenfélög
landsins hafa sent gjafir, en auk
þess gáfu ýms fyrirtæki og
nokkrir einstaklingar allmikið
aí fatnaði. Alls höfðu safnast
800 pör af sokkum, 400 ullar-
peysur, 500 barnafatnaðir úr ull
og auk. þess mjög mikið af
prjónagarni, ullarteppum, skjól
fatnaði og fleiru.
Þá skal þess getið að nefndim
hefir fest kaup á 100 smálestmn
«• 1 «> « 1. 8Í0U.