Alþýðublaðið - 17.12.1944, Side 4

4
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Sunnudagur 17. deseinlber. 1944
Ú
f'%4
iblaMð
CTtgeí-.idi: j A">'" .•••>v-»<nrtr.i»
litstjfri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsla i A1
frðuhúsinu. við Hvtrfisgötu ‘
3imar ritstjórríar: 4^01 og 4902 !
Sfmar afe-oiðslu: 4900 og 4906. .
Verð i lausasölu 40 aura. |
Alþýðfnrentsmiðjan h.f.
Dalurinn —
Bókamarkaðurinn
UNDANFARNA daga hefur
bó-kaútgáfan verið að ná
hámafki sínu á þessu ári, svo
sem venjan hefir verið undan-
farin ár. Bókaútgefendurnir
geyma flestar vönduðustu og
beztu bækur sínar jólamarkað
inum svonefnda, og keppir hver
við annan að hafa sem bezta
vöru að bjóða. í bókabúðunum
er ös frá morgni til kvölds, enda
eru bækur keyptar ákaflega
mikið til jólagjafa, ekki síður
en undanfarin ár.
Árið, sem nú er senn á enda,
er líklega mesta bókaútgáfuár
í sögu íslands. Það er _ að
minnsta kosti fullvíst, að und-
anfarin ár hefur ekki verið gef
ið út eins mikið af góðum og
fallegum bókum og í ár. Nöfn er
þarflaust að nefna. Fólki er um
það kunnugt af auglýsingum
og frásögnum um þækur — og
ekki sízt af bókasýningunni —
hvaða bækur eru á markaði.
Það mun ekki ofmælt, að þar sé
að finna bækur við flestra hæfi.
Og það eru betri bækur og vand
aðri, bæði að efni og búningi.
sem fólk getur valið um nú en
nokkru sinni áður.
Þetta er ákaflega mikilvert
atriði. Bókaútgáfa verður ekki
vegin og metin af magninu einu.
Það er aðalatriðið hverjar bæk
urnar eru. Og í því tillijti er
hlutur yfirstandandi árs mjög
góður.
Alrtíennmgur hefur ekki að-
eins fundið það, að bækur eru
ákaflega handhæg gjöf, heldur
einnig hitt, að þær eru mjög
kærkomin gjöf. Góð bók er eins
og góður vinur. Hún er meira
en augnabliksyndi. Ár eftir áv
sækja menn til hennar gleði og
ánægju. Og fiún verður eigand
anum jafnan því fcærari, sem
hann á hana lengur. Miklum
f jölda manna verður þess vegna
ekki -gefin betri gjöf en góð bók,
sem er í samræmi við smekk
hans og lífsviðhor-f.
Það hafa margir orð á því
um þessar mundir, að úr litlu
sé að v-elja í almennum verzl-
unum, þegar farið er að svip-
ast um eftir jólagjöfum. Þetta
mun v-era rétt. Vörubirgðir -eru
■ekki fjölbreyttar að þessu sinni
Um bækur gildir allt öðru
máli, eins og áður er sagí. Á
þeim vettvangi hefir aldrei ver
ið úr eins mifclu að velja og ein
rnitt nú. Og meðan völ er á
. fjölda góðra bóka, smekklega
úr garði búnum, þarf enginn að
vera í vandræðum með kær-
komna gjöf til handa vini síh-
-um. Vel valinni bók verður á-
reiðanlega alltaf tekið tveim
höndum.
Skátdsagan, sem hlant U. G.
Andersen verðlaunin.
Tímarit
Verfcfræðingaíelags íslands, 3.
hefti 29. árgangs 'er nýkomið út.
Af efni ritsins má nefna: Aukin
virkjun Laxár í Suður-Þingeyjar-
sýslu, Nokkur orð um rannsóknir
á byggingarefnum og verklegum
framkvæmdum,
Þorsteinn Stefánsson: Dal- s
urinn. Bókfellsútgáfan h.f.
ffj AÐ h-efur orðið hlutskiptí
margra ungra og efnilegra
íslenzkra rithöfunda að taka sér
bólfestu með öðrum þjóðum og
rita bækur sínar á framandi
tungum. Mar-gir hafa þeir getið
sér mikinn orðstír og orðio
merkilegir útverðir íslands og
íslenzkrar menningar.
Nokkrum árum áður en hild
arleikur sá, sem nú geisar,
hófst, fluttist uhgur maður af
íslandi til Danmerkur. Erindi
hans var að afla sér menntunar
í Danmörku o-g freista þess að
semja skáldrit á danskri t-ungu
og f-eta þannig í fótspor m-argra
merkra fyrirr-en-nara. Maður
þessi var Þorsteinn Stefánsson,
kynjaður af Austfjörðum. Hann
stundar nám úti á Jótlandi vetr
arlangt en hélt þvií næst til
Kaupmannahafnar. En því fór
fjarri, að ha-ns biðu óvæntir og
auðveldir sigrar. Hann varð að
una kröppum kjör-um og margs
konar vonhrigðum. Hann freist
aði þess að skrifa smásögur á
dönsku, en hamingjan v-ar hon-
um fráhverf. En Þorsteinn lét
aldrei bugast, þótt móti blési,
heldur stefndi að marki því, er
hann hafði sett sér. Hann gekk
að margs konar störfum og lagði
aila áherzlu á það að ná sem
mestu valdi yfir danskri tungu,
kvæntist og eig-naðist h-eimili.
Og að lokum féll svo hinn lang
þráði sigur honum- í skaut. Fyr
ir þók sína, Dalinn, hlaut hann
þá hina miklu sæmd, að ho-num
voru veitt H. C. Andersenbók-
menntaverðlaunin, -en þau eru
vei-tt rithöfundum -undir þrjá-
■tíu og fimm ára al-dri, sem geta
sér beztan or-ðstír ár hvert að
dómi þeirra, -er um fjalla.
Það gefur að skilja. að það
<er enginn hægðarleikur fyrir
ungan rithöfund, sem au-k þes.s
ritar á framandi máli, að hljóta
síika viðurk-enningu, s-em telj-
ast verður undanfari Evrópu-
frægðaí að minnsta kosti, því
-að rithöfúndur, sem hlotið hef •
-ur verðlaun sem þessi, á þess
að sjálfsögðu auðveldan kost að
fá bækur sínar þýddar á helztú
þjóðtungur. Nú er þessi verð-
launaskáldsaga Þors-teins Stef-
ánssonar komin út í íslenzkri
þýðingu, svo að land-ar han.s
eiga þess kost að kynna sér
hana. Það þarf heldur ekkd að
efa það að íslenzkir bókámenn
muni fúeir til þess að veita bók
þessa unga útvarðar íslenzkrar
skáldsagnagerðar athygli.
Það dylst engum, sem Dalinn
les, að þar er efcki um stórbrot-
ið rit að ræða. Efnið er fjarri
því að vera margbrotið og stór-
f-englegt. En jafnframt verður
hverjum athugulum lesanda
Ijöst, að hér er rithöfundur að
verki, sem hvergi r-eisir sér
hurðás um öxl en leggur því
meiri áherzlu á það að gera við-
fangsefni sínú sem bezt skiL
Þorsteinn segir sögu sín.a blátt
áfram, án alls yfirl-ætis o-g fyrir
mennsku. Og lýsingarn-ar láta
honum svo vel, að lesandinn
hrífst og fagnar. Þorsteini læt-
ur jafnv-el að lýsa náttúru, fólki
og sálarlífi. Þar er ekk-ert of-
sagt, -en fl-est eða allt v-el sa-gt.
Þorstei-nn Stefánsson- þekkir og
skilur sögufólk sitt og söguefni.
H-ann færist hvergi meira í
fang en hann er maður til að
gera fyllstu skil, en það verður
til þ’ess, að bók hans verður
markviss og mótuð. Hann er
hvergi öfgakennidur eða ýkinn
um of. Og sú er spá mín, að
mörgum verði bók þessi rík í
minni.
Það er óneitanlega viðburður
-að útkomu þessarar bókar á ís-
lenzkan lesmarka-ð, því að hún
gefur vissulega fyrirheit um
það, að upp sé risinn nýr ís-
lenzkur rithöfundur, sem muni
láta til sín ta-ka á vettvangi
skáldskaparins, svo að um
muni, ef að líkum lætur. Og ís-
lendingar hafa jafnan verið
helat til fálátir um þá sam-
landa sína, sem valið hafa þa-nn
kostinn að rita bækur á fram-
andi málu-m. Það færi vel á því,
að íslendingar væru nú vaxnir
úr því illgresi og gerðu sér far
um að fyígjast með ferli Þor-
st-ejns Stefánssonar.
Friðjón Stefánsson, bróðir
Þorst-eins, hefur þýtt Da-linn á
íslenzku. Hann hefur auðsýni-
lega gert sér allt far um að
.leysa verk sitt samvinzkusam-
lega af hendi, enda þótt sam-
vizkusemi hans hafi á stundum,
orðið honum til nokkurra ó-
heilla. Einkenni danskrpr setn-
iingaskipunar eru, til dæmis
belzt til rík á þýðingunni. Frið-
jón gerið mikið að því að byrja
setnin-gar á forsetnin-garlið og
fylgir þannig frumtexta sem ná
kvæmast. Sums staðar verður
þetta til lýta- á þýðingurini, og
yfirleitt -er notkun forsetninga
h-elzt til flaustursleg hjá þýð-
-andanum. Orðaval hans verður
og að teljast hæpið á stundum.
Hins vegar virðist honum hafa
tekizt vel að láta stíleinkenni
höfundarins haldast, e-nda auð-
sýnilega lagt á það ríka áherzlu.
Én Friðjón Stefán-sson h-efur við
þýðingu bókar þessarar víða
komizt í þa-nn vanda, sem bíður
hvers þess, er þýða vill í s-enn
nákvæmt og snjal-lt. En vissu-
lega er meðalv-egur nákvæmni
og málvöndunar va-ndr-ataður
íslenzkum þýðendum-, svo að
hér er ekki um nýlundu að
ræða.
Prentvillur og pennaglöp eru
h-elzt til margar í bókinni, en
útgáfa hennar er annars hin
vand-aðasta og Bókfellsútgáf-
unapi og Alþýðuprentsmiðjunni,
sem prentaði hana, til mikils
sórna.
Helgi Sæmundsson.
Jólaævintýri
Ðickeas.
K* YRIR um Öld kom út bók í
Lundúnum, sem vakti fá-
dæma athygli og hrifni, enda
hefi-r hún af mörgurn verið tal--
in meðal öndvegisrita heims-
bókmenntanna. Bók þessi var
Jólaævintýri eftir Charles
Diokens.
Charles Dickens er ■ í-slenzk-
um lesendum kunnur fyrir.sín
ar slíkar sem Oliver Twist og
David Copperfield, sem fyrst og
fremst eru ætlaðar bör-num og
unglin-gum, -enda þótt þær eigi
jafnframt erindi til hinna full
orðnu eins og allar góðar barna
bækur. Þessar bækur hafa afl-
að hinum merka br-ezka rit-
snillingi vinsa&lda jafnt yngri
sem eldri á landi hér, og allir
þeir, sem einhv-er skil kunna j
á mer-kustu ritum heimsbók- !
m-enntanna, télja sér skylt að
lesa bækur Dickens, enda er
hann í tölu hinna víðlesnustu
rithöfunda heimsins fyrr og síð
ar.
Frh. á 7. síðu
Ikynning
frálandssímanum um jóla- og nýársskeyli
Til þess að flýta afgreiðslu jóla- og nýárssk-eyta, má af-
henda á allar la-ndssímasitöðvar jóla- og nýársskeyti með eft-
irf-arandi textum, o-g geta sendendur símsskeytanna- valið á
milli textanna
v M
A. Gleðileg jól o,g -gott og farsælt nýár.
*
B. Beztu jóla og nýárskveðjur, vellíðan, kveðjur.
C. Beztu jóla og nýárskveðjur, þökk fyrir liðna árið.
D. Gleðilegt nýár, þökk fyrir liðna árið.
Sbeyti þessi kosta kr. 4.00 á skrauteyðublöðum. —
in-nanbæjar þó aðeins kr. 2.50. Að sjálfsögðu mega sendend-
ur jóla- og nýársskeyta orða textann samkvæmt eigin• ósk
eiris og áður, ef þeir kjósa það heldur.
Jólaskeytin óskast afhent eigi síðar en á hádegi 22. des-
ember og nýársskeytin- eigi síðar en 29. desemlber.
Blómabúðin G A R Ð U R
Skreyttar jólakörfur
Kertastjakar skreyttir
Safmagnsluktir skreyttar
og kertaluktir og allskonar jólaskreytingar
l»I©rii pantamr yiar fyrir þ. m.
BlómabnSin
GARÐUR
Garðarstræti 2. Sími 1899
Öldunnar og Stýrimannafélags íslands verður í
Iðnó miðyikuda-ginn 27. desember kl. 4 síðd. fyr-
ir börn, kl. 10 fyrir fullorðna.
Aðgöngu-miðar fyrir félagsmenn verða seld-
ir í skrifstofu Öldunnar Bárugötu 2 milli kl. 4
og 6 til 23. þ. m.
Skemmtinefndín.
GARÐUR
Jélairé og greinar
Pantanir óskast sóttar sem fyrst.
V
1 a P
. , . , , r -• * I
G, ftRÖASTR.;2 SIMI 18 99 1
-
Bed að aoglýsa í Alþýðoblaðloa.