Alþýðublaðið - 01.03.1945, Page 2

2
m
ALÞYÐUBLAPIÐ
I " x ,
Ekki verkiail á
slrætisvögnunum
Báðir aðilar sam-
þykktu miðlun-
artillögu sátt-
semjara
B
IFREIÐ AST J ÓRAFÉ-
LAGIÐ HREYFILL
sagði nýlega upp samningi
súnumviðbæjarstjóm Reýkja
vikur vegna bifreiðastjór-
anna á strætisvögnunum.
Samkomulagsumleitanir voru
xeyndar en ekki náðist sam-
komulag og boðaði Hreyfill
verkfall hjá strætisvögnunum
frá og með deginum í dag, ef
ekki hefði þá náðst samkomu-
lag.
Sáttasemjara ríkisins var þá
falið að reyna sættir og bar
hann fram sambomulagstillögu
í fyrrinótt, sem bifreiðaistjór-
arnir greiddu þá þegar atkvæði
um, en bæjarráð greiddi af-
kvæði um fyrir hádegi í gær.
Báðir aðilar samiþykktu miðl
unartillögu sáttasemjara.
Samlkvæmt henni breytast
kjör bifreiðastjóranna að ýmsu
leyti. Venjulegt kaup þeirra
stendur í stað, enda var ékki
farið fram á breytingar á því.
Bifreiðastjórarnir fá kaup í allt
að þrjá mánuði vegna veiíkinda.
Þá verður hækkað framlag íil
styrktarsjóðs þeirra og nokkuð
hækkaðar greiðslur fyrir eftir-
vinnu.
Verður almenningsgisfihús
hér í Reykjavík?
Ríkisstjórninni falin athugun mélsins í sasn-
ráði við Reykjavíkurbæ
Haður verður fyrir
bifreið á Laugar-
nesvegi
I
GÆR varð það slys á Laug-
amesvegi, að maður varð
fyrir vömhifreið og síðubrotn-
aði.
Bifreiðastjóri sá, sem bifreið
inni ók, skýrði svo frá, að
nokkrir bílar hefðu staðið ann
ars vegar á götunni og sá Ihann
manninn ekki fyrr'en hann var-
kominn rétt að honum, en
reyndi þá að sneiða hjá honum
en snjór var mikill á götunni
og 'hjólförin djúp, svo að bif-
reiðastjóranum tókst ekki að
ná bifreiðinni út úr skoming-
unum, og lenti því hægra aur-
brefti bifreiðarinnar á mannin
um. Féll maðurinn við árekst-
urinn og er talið að hann halfi
siðubrotnað. Var strax farið
með hann á sjúkrahús.
Dýrmætt íslenzkt byggingarefni:
Yaxandi noikun vikursfeins fil
byggingar íbúgarhúsa
Fyrirspurnir berast nú erlendis frá um
möguleika á útflutningi eftir stríð
ALIT BYGGINGAFRÓÐRA MANNA á vilauhsteini til
bygginga fer mjög vaxandi og lítur nú svo út, sem að
mjög aukinn útflutningur héðan verði á þessu byggingar-
efni eftir stríðið.
Fyrir nokkru hóf Vikurfélagið framileiðslu á nýrri gerð Vik
ursteina og hafa pú verið byggð úr beim 100 íbúðarhús, sem öll
*
hafa revnst áeætleea.
Alþýðublaðið sneri sér í gær
il Jóns Loftssonar forstjóra
rikurfélagsins og spurði hann
tm þetta efni. Fórust honum
trð á þessa leið:
„Notkun þessa byggingarefn-
s hefur, sem betur fer, færzt
njög mikið í vöxt hér i seinni
íð, bæði til útveggjaeinangr-
mar og í einnar hæðar íbúðar-
lús.
Það varð upþhafið að raun-
íæfum framkvæmdum til hag-
lýtingar þessu innlenda bygg-
ngarefni, að alþingi veitti-mér
>g Sveinbirni Jónssyni bygg-
ngameistara einkaleyfi til út-
lutnings á vikri árið 1936 og
reitti auk þess Vikurfélaginu
iokkra lánsábyrgð.
Fyrir stríðið saldi Vikurfé-
agið 3 stóra skipsfarma til
'íorðurlanda. Hafa félaginu nú
jorizt þaðan fyrirspumir um
nöguleika fyrir áframhaldandi
ítflutningi, er siglingar hefjast
jangað -aftur.
Nágrannaþjóðir okkar hafa
neira en mannsaldurslanga
•eynslu fyrir vikri sem hinu
íkjósanlegasta byggingaefni.
Sngland og Norðurlönd keyptu
/ikurinn frá Rínarlöndunum. í
Þýzkalandi var t. d. byggt úr
330 milljónum vikursteina árið
1913 og úr 698 milljónum steina
árið 1928, en árið 1938 úr 900
milljónum vikursteina, • sem
svarar til um 11 þúsund íbúð-
arhúsa fyrir- eina fjölskyldu
það eina ár. S’tuttu eftir lok
fyrra stríðs (1923) sá ég í
Þýzkalandi gamla vikurbygg-
ingu, þar sem veggirnir höfðu
staðið óhúðaðir utan, en höfðu
ekkert látið á sjá eða veðrast.
Hældu byggingameistarar mjög
hinum alhliða kostum vikurs-
ins.
Jafnframt útflutningi setti
Vikurfélagið sér það mark, að
koma á fót verksmiðju til fram-
leiðslu á byggingavörum úr
vikri i þvi fullkomnasta formi,
sem bezt þekktist erlendis.
Hefur það tekizt vonum fram-
ar. En öþægilegur dráttur varð
sökum stríðsins á því að fá hin-
ar fullkomnustu vélar til fram-
leiðslunnar.
Þótt í fljótu bragði kunni að
virðast ofur einfalt t. d. að
hræra vikur og sement saman
og steypa úr því, þá er það nú
í reyndinni ekki svo, heldur
getur röng og illa gerð fram-
leiðsla á sama hátt staðið í vegi
Fraxnhald á ?. alðit.
♦ INGSÁL YKTUN AETIL
-*■ LAGA Jónasar Jónssonar
um gistihiissbyggingu í Reykja
vík var til umræðu á fundi sam
eínaðs þings í gær. Var tillaga
allsherjarnefndar um að málinu
yrði vísað til ríkisstjómarinnar
samþykkt með tuttugu og fimm
atkvæðum gegn tíu, og málið
þar með afgreitt frá alþingi.
Þingsályktunartillaga Jónas-
ar Jónssonar kvað þannig á, að
þar var skorað á rikisstjórnina
að beita sér fyrir þvi að korna
á stofn félagi til að reisa al-
menningsgistihús með allt að
150 herbergjum á góðum stað
í Reykjavík.
Flutningsmaður hafði i grein
argerð talið sjálfsagt, að leitað
yrði til stofnana slíkra sem
Reykjavikurbæjar, Eimskipafé-
lagsins, Búnaðarbankans, Lands
bankans, Útvegsbankans, Lands
sambands útvegsmanna, Slátur
félagsins og Mjólkursmsölunn-
r, svo og einstákra manna um
framkvæmd þessa máls. Alls
herjarnefnd skrifaði stofnunum
þeim sem 'hér um ræðir, og
spurði&t fyrir um afstöðu
þeirra til málsins. ReykjavCkur
bær og Mjólkursamsalan tjáðu
sig fylgjandi mlálinu, en hinar
stofnanimar töldu sig annað
hvort ekki hafa fjárráð til þessa
eða málið atvinnurekstri sín-
um svo óskylt, að þær gætu
ekki gerzrt aðilar að þvi. Flutti
nefndin að fengnum þessum
ttoplýsingum breytingarttiRöigu
við þingsályktunartillöguna,
þar sem þannig var að orði
kveðið, að alþingi ályktaði að
láta fara fram athugun á þvi í
samiáði við Reykjavíkurbæ, á
hvern hátt hagkvæmt væri að
koma upp almenningsgistihúsi
í Reykjavík. Yar sú breytingar
tillaga nefndarinnar samþykkt
með tuttugu og fimm atkvæð-
um gegn tíu eins og fyrr grein-
ir.
Gjaldið af söiuverði
fisks erlehdis orðið
að lögum
FRUMVARPJT) um gjald a
söluverði fisks erlendis var
á dagskrá neðri deildar á fundi
hennar i gær, og var það fram
hald einnar umræðu. Hafði efri
deild gert breytingar við frum
varpið um fyrirkomulag inn
heimtu gjaldsins eins og neðri
deild gekk frá því, en þá breyt
ingartillögu tók fjárveitii: gar
nefnd neðri deildar upp að ósk
tollstjórans í íleykjavík. Lfri
deild breytti frumvarpinu hins
vegar aftur í sína uppruíialegu
mynd.
Frumvarpið var sámþykkt ó
breytt eins og það var enduiv
sent neðri deild með nitján sam
hljóða atkvæðum og þannig af
greitt sem lög frá alþingi.
á ausiurieiðinni
% mmmmmmm
Leiðin frá Kolviðar-
hóli að Kamba-
brún er ófær enn-
þá, en mjólkur-
flutningarnir fara
fram á sleðum
þann spöl
EFTIll UPPLÝSINGUM, ej
blaðið hefur fengið hjá
veganfálaskrifstofimni, er nú
unnið af kappi að því að opna
leiðina austur, en eins og kurn
ugt er, þá eru mjög mikil snjó
þyngsli á heiðinni og má þv
búast við, að það taki nokkn
duga að opna leiðina ti! fulls.
Vegurinn upp á Kambabrún
að austan hefur nú verið fær í
nokkra daga og á gær vann
stóra snjóýta vegagerðarinnar
að iþví að hreinsa snjó af vegin
um allt neðan frá Elliðaám og
/upp að Lögbergi, og hélt þaðan
áíram í gær og mun hafa kom
izt uppundir Kolviðarhól í gær
krvöldi.
Með þessu móti hefur leiðin,
sem ófær er verið stytt mjög
verulega og fara nú mj'ólkur-
flutningamir yfir þennan spÖl
af heiðinni sem ófær er ennþá,
fram á sleðum, en vegagerðin
hefux sent dráttarvél austur til
að draga sleðana yfir þann
kafla sém ófær er bifreiðum.
Á 'þennan hátt ætti mjólkur-
flutningurinn að ganga sæmi-
lega greiðlega úr þessu, þvl að
lögð verður áherzla á, að halda
þeirri leið opinni, sem þegar er
búið að opna.
Fhnmtudagur 1. marz 1945.
Verkamenn á Sauðár-
króki gera upp við
svikarann
A ÖALFUNDUR Verkamanna
félagsins Fram á Sauðár-
króki var haldinn í fyrrakvöld
og stóð til kl. 1 um nóttina.
Hörð átök urðu á fundiniun, sér
staklega inn afstöðu formanns
ins, Skafta Stefánssonar, á Al-
þýðusambandsþinginu; á það
þing var hann kosinn sem and-
stæðingur kommúnista, en
fylgdi þeim hins vegar að mál-
um. ri
í stjórn félagsins var kosið
um tvo lista, lista kommúnista
með Skafta í formannssæti, og
hreinan Alþýðufldkkslista.
Listi Alþýðuflokksins sigraði
og fékk 70 atkvæði, en listi
kommúnista fékk 33.
Hina nýju stjórn félagsins
skipa: Váldimar Pétursson for-
maður, Magnús Bjamason vara
fiormaður, Agnar Baldvinsson
gjaldkeri, Friðrik Sigurðsson
ritari og Ármann Helgason
fjármálaritari.
Frumsýning Leikfé-
lags Hainarf jarðar
á Kinnarhvols-
sysirum
Myi^darieg Eeiksýn-
ing í fyrsta skipti í
Bíóhúsinu
T FYRRAKVÖLD hafði Leik-
-*■ félag Hafnarfjarðar fram-
sýningu á Kinnarhvolssystrum
í Bæjarbíó Hafnarfjarðar og
var þetta jafnframt fyrsta leik
sýningin i húsinu.
Húsið var fullskipað og tókst
leiksýningin vel. Stóð hún í
tæpar 4' klukkustundir. Voru
leikstjórinn og leikaramir á-
kaft hylltir af leikhússgestum,
sem færðu þeim blóm að gjöf.
í leilíslok mælti Guðmundur
Gissurarson bæjarfulltrúi nolck
«r orð til leikfélagsins. Bauð
hann það velkomið i húsið,
þakkaði því gott og mikið starf
til heilla og ánægju fyrir bæjar
félagið og hvatti það til starfs
og dáða. Færði hann því og frá
bæjárstjórninni stóra og fall-
ega blómakörfu.
Sveinn V. Stefánsson formað
ur Xæikfélags Hafnarfjarðar
þakkaði vinsemd bæjarstjórnar
innar og einnig það framtak
hennar að koma hinu veglega
húsi upp.
Næsta sýning verður á föstu
dag. Leiksins verður nánar get
ið hér i blaðinu einhvem næsta
Gjaldskrá Hreyfils var
dæmd Öiögmæf
NÝLEGA hefur í hæstaréttí
verið kveðinn upp dómur
í málinu valdstjómin gegn
Konráð Guðmundssyni.
Málavéxtir eru þeir, að síð-
ast liðið haust ákvað Bifreiða-
stjórafélagið Hreyfill, að 17.
des. s. 1. skyldi ganga i gildi
hér í bænum ný verðskrá fyrir
ákstur leigubifreiða, og var þar
um nokkra hækkun að ræða frá
eldri gjaldskrá félagsins.
Síðar var hin nýja gjaldskrá
gefin út og afhent bifreiðastjór
um í Hreyfli og þar á meðal
kærða í máli þessu. Þann 18.
des. ók ákærði m. a. tvær ferð
ir innanbæjar og tók þóknun
fyrir aksturinn samkvæmt
hinni nýju gjaldskrá.
Verðlagsstjóri kærði þetta,
þar sem hann taldi, að óheimilt
hefði verið af hálfu Hreyfils að
hækka gjaldskrána án leyfis
verðlagseftirlitsins, en það hafði
dkki veitt leyfi fyrir hækkun-
inni.
Kærði hélt því Jiins vegar
tfiram, að ákvarðanir bifreiða-
stjóranna um ökugjaldið heyrði
ekki undir verðlagsyfirvöldin.
Héraðsdómur úrskurðaði þó að
gjaldskrá leigubifreiða féllu
undir valdsvið viðskiptaráðs,
og var hin nýja gjaldslcrá því
talin ólögmæt og ákærða gert
að greiða 100.00 krónur í sekt.
í hæstarétti var dómsniður-
staða Ihéraðsdóms staðfest.
Skipaður sækjandi málsins
var hrl. Egill Sigurgeirsson en
verjandi var skipaður hrl. Ólaf
ur Þorgrímsson.
Bifreiðastjórar segja
upp samningum við
BIFREIÐASTJÓRAFÉLAG-
IÐ Hreyfill sagði í gær
upp samningum sínum vegna
vinnuþega við bifreiðastöðvam-
ar og sérleyfishafana.
Mun félagið leggja aðalá-
herzluná á sérsamninga við
sérleyfisihafa og sérsamninga
við bifreiðastöðvamar.
Samningnum er sagt upp
með mánaðarfyiirvara.