Alþýðublaðið - 06.04.1945, Blaðsíða 2

2___________■_______________________ALÞYPUBLAPIP _______' Föstudagur 6. april 194&,
Heildsalamálið:
Jón Sveinsson
Nonni er láfinn.
FRÉTT hefir borizt um það,
að séra Jón Sveinsson,
höfundur Nonnabókanna, hafi
andazt í sjúkrahúsi í borginni
Eschweiler í Þýzkalandi
skammt frá Aachen á liðnu
hausti áttatíu og átta ára að
aldri.
Jón Stefán Sveinsson fædd-
ist að Mýðruvöllum í Hörgár-
dal 16. nóvember 1857. Hann
var sonur Sveins Þórarinssonar
amtskrifara og konu hans Sig-
ríðar Jónsdóttur. Jón Sveins-
son fór ungur utan og tók
kaþólska trú. Hann nam við
Jesúítaskólann, College de ía
Hrovidence, í Amiens á Frakk-
landi 1871—78, og lauk þaðan
stúdentsprófi. Hann nam einn-
ig heimspeki í Louvain í Belgíu
og í Bryenbeckí Hollandi 1879
—83 og guðfræði í Ditton-Hall
í Lancashire á Englandi 1889—
93.
Jón Sveinsson var latínu-
skólakennari við St. Andreas
Collegium í Ordrup við Kaup-
mannahiöfn 1883—89 og 1893—
19112, en eftir það helgaði hann
sig ritstörfum og . fyrirlestrar-
höldum. Hann kom heim til ís-
lands á alþingishátíðina 1930 og
var þá kjörinn heiðurborgari
Akureyrarkaupstaðar. Hann
var Jesúítaprestur, en jafn-
framt afkastamikill rithöfund-
ur og fyrirlesari. Flutti hann
fyrirlestra um ísland í flestum
Evrópulöndum, Bandaríkjum
Norður-Ameríku, Kanada, Kína
og Japan. Hann frumsamdi á
þýzku þrettán bækur, og voru
rit hans þýdd á tuttugu og níu
þjóðtungur og áttu geysimikl-
um vinsældum að fagna.
Á íslenzku hafa komið út sex
bindi af bókum séra Jóns. Eru
það barnabækurnar vinsælu
Nonni, Borgin við sundið, Sól-
skinsdagar, Nonni og Manni,
Ævintýri úr Eyjum og Á skipa-
lóni. Freysteinn Gunnarsson
skólastjóri hefir þýtt allar þess
ar bækur séra Jóns á óslenzku,
en eina þeirra, Nonni og Manni,
í samvinnu við Magnús Jónsson
prófessor. Nonnabækurnar
komu út á árunum 1922—28 og
var Ársæll Árnason útgefandi
þeirra.
Happdrætti Háskóla íslands.
Dregið verður í 2. flokki þriðju-
dag 10. þ. m. um 350 vinninga,
samtals 123400 krónur. Á þriðju-
dag verða engir miðar afgreiddir,
Verðlagsljóri lelur að ekki sé von á fleiri terus
~\T IÐSKIPTARÁÐ hefur nú kært til sakadómara 13 heild
* sölufyrirtæki, sem starfað hafa hér í bænum að inn-
flutingi á vörum frá Bandaríkjunum. Eru þau öll ákærð
fyrir brot á verðlagsákvæðunum.
Samkvæmt viðtali er Alþýðublaðið átt' í gær við verð-
lagsstjóra býst hann ekki við að kærur rnuni kcma fram
á fleiri heildso'lufyrirtæki.
■Hinar ákærðu heiMsölur eru: *
G. Heligasion & Melsted, Johnson
& Kaaber. Fr. Bertelsen'
& Co., Sverrir Bernhöft &'Co.,
Ásbjörn Ólafsson, Kristján
Gíslason & Co., Heildverzlun-
in Berg, Heildverzlunin Colum
bus, Jóhann Karlsson & Co.,
Erlendur Blandon & Co., Guð
mundur Ólafsson & Co., Heild-
verzlunin Hekla h.f. og A. J.
Bertelsen.
Alþýðublaðið sneri sér í gær
til Jónatans Hallvarð_ssonar
sakadómara og spurði hann
hvot rannsókn þessa máls væri
nærri lokið. Hann svaraði: ,,Nei,
málin eru allumfangsmikil, en
ég býst varla við að rannsókn
þeirra taki marga mánuði enn.
Fyrstu kærurnar bárust til okk
ar um áramótin og hófst þá
þegar rannsókn þeirra mála. En
síðan hafa smátt og smátt verxð
að berast kærur og hafa þær
þá verið teknar til rannsóknar.
Um rannsóknirnar á málunuin
að öðru leyti get ég ekkert ann
að sagt á bessu stigi.“
Þá sneri blaðið sér til Svein-
bjarnar Finnssonar verðlags-
stjóra og spurði hann hvort lík
legt væri að fleiri heldsölufyrir
tæki yrðu kærð fyrir brot á
Véfðlagsákvæðunum. Hann
isivaraði því.
„Við teijum, að minnsta
! kosti á þessu stigi, að ekki muni
- koma til þess að fleiri fyrir-
tæki verði kærð, en þau þrett
án, sem þegar hafa verið kærð.“
Háskólafyrirlestur.
Lektor Peter Hallberg llytúr 6.
og síðasta fyrirlestur sinn um Sví-
þjóð í 1. kennslustofu hálskólans í
kvöld kl. 8.30. FjáUar fyrirlestur
inn um Stökkhólin-, hjöfuðborg Sví
þjóðar. Skuggamyndir verða sýnd
ar (litmyndir),
Bæjarsljórn ræddi
skipulagsmál Rvík-
ur fyrlr hiktum dyr-
um á fundi sínum í
gær.
SKIPULAGSMÁL BÆJ
ARINS voru á dagskrá
á fundi bæjarstjómar í gær,
en þegar kom að þeim lið
dagskráarinnar, bar borgar
stjóri fram tillögu um, að um
ræða þessi um skipulagsmál
in færi fram fyrir lúktum dyr
ur.
. .Var þessi tillaga borgar
stjóra samþykkt með sam
hljóða atkvæðum bæjarfull
trúa.
Umséknir hafa boriif
um & prestakölí af 11,
sem laus eru
M MIÐJAN VETUR voru
18 prestaköll á landinu
auglýsí laus til umsóknar, og
var umsóknarfrestur útrunninn
1. apríl.
Af þessum 18 prestaköllum
hafa aðeins borizt umsóknir um
6 þeirra, og eru þrír umsækend
ur um eitt þeirra en einn um
hvert hinna fimm.
Prestalköll þau ?.cm umisóknir
Ihatfia boTÍzt um eru þessi: Qfan
leitisprestakaiil (VeiSitmannia.eyj
ar). Umjsækendiur, iséra rmgvi
þórir Árnasoin, prestfiur í Arnesi,
iséra Sigurður G'uð.miundssón,
presitiur á Grienjaðarstað og séra
Halldór Kolbeins, preabur á
Msélifelli.
Lia'ndeyjaþinigaipreistaikall í
Rjánigáxivalllasýslu. Umsæikjandi,
séra Siigurður Haiukdal, próf-
astur í Flat'Sy á Breið-afirði.
SauðlaLtgsprestaikáll í Barða
stranidasýs'l'u. Umsækjandi séra
Traiusti Péturæon" ssttur prest
ur iþar á staðnium.
Br.j'ánslæikjarprestakail'l í
Bar ðaistr andasýslu. Umsæk j -
andi, .S'éra Guðimjundur Guð
imiundsison setitur prestur þar á
staðniuim.
He'stþingspr'ssitalkalil í Borgar
fjarið'arisýslu. Um'sæikj'andi, séra
Jón M. Guðjiónsson preistur í
Holti undir Eyjafjiölliuim.
iSitaða'iprestakal'l á Keýkja
nesi í Barðasýisliu. Uimeiægjandi
iséra Jóm Árni Si.guirðisison sett-
■ur prestur þar á sitaðn'um.
Vantar þá enn presta í 12
presfcaköll á landinu, eftir að
þessi sex hafa verið veitt.
Loffvarnaskýlin eru að
hverfa úr bæmim.
L'OKSINS er farið að rífa hin
óhrjálegu og ljótu moldar-
pokaloftvarnabyrgi, sem hlaðin
voru víðsvegar um bæinn á sín-
um’ tíma.
Nú þegar er nokkurnveginn bú-
ið að hreinsa til bak -við Oddfell-
owhúsið og enn fromur við Tjarn-
argötu og skýlið í porti Miðbæj-
arskólans.
Nú er verið að rífa skýlið, sem
hefir verið á Bernhöftstúni, á horni
Bankastrætis og Lækjargötu.
Er gott að losna við þessi skýli
og vel hefðu þau mátt hverfa fyrr.
Hin unga söngkona Guðrún Á. Sfmoaar
Him uiraga sömgkion'a, Guðrún Á. Símoinar, sem tfyrir nokikriu KÍðaan
■hiéót fyinstu opinibecr.u isönigskeimimtun sána hér í bænum og síðaafc
h'Eifir 'haldið tvær aðrar tfyirir tfulliu húisi og við ágætar lundirtefefc
ir, syii'gur en.n á su'nniudaiginin ií Gamila iBíió 'fel. 1,30 eíðdíegis, Ver@
ur það isáðasta isöngsfcemmtun beinnar á iþetta sinn. Á miyndiin'Xiá
sést söngk'onan á isiviðimu ií Gamila Bíó, við tflýgilinn er FrilbB-
Weiiæhappel, ifremist á miyindmni Þórarinn Giunðimu‘ndjssoin fiðka
leiikari, og lengst til viinstri Þórfcalkitr Áirnason celliisti.
Bælarstférnarfundur í gær:
/
BÆJARSTJÓRN REYKJAVÍKUR samþykkti á fundi sínuuit
í gær uppkast að samningi hafnarstjórnar og Siippfélagsins-
í Reykjavík, sem fjallar um það, að Slippfélagsinu skuli heimilt
að starfrækja dráttarbrautir sínar vestan Ægisgötu til ársloka
1968, þó níeð þeim takmörkunum, að hafnarstjórn getur hvenær
sem er eftir árslok 1958 sagt upp samningi þessurn með fimm
ára fyrirvara. Höfðu fulltrúar Sjálfstæðisflokksins og kommúl-
ista tekið höndum saman um að framlengja samninginn vi@
Slippfélagið og greiddu samþykkt hans atkvæði, en á móti greiddw,
atkvæði þrír fulltrúar Alþýðuflokksins.
Jón Axel Pétursson hafði orð |
íyrir bæjarfulltrúum Aliþýðu-
ílokksin's í umræðunum um
mál þetta og lýsti sig mótfall-
inn 'framlengingu ^amnings
þessa og benti á, að uppkastið
hefði tekið ýmsum breytingum
til hins verra. Benti hann á
það, að Slippfélagið hefði greitt
hatfnarsjóði tiu -aura gjald fyrir
hvert nettótonn þeirra skipa,
sem það hefði tekið unp á drátt
arbrautir sínar til viðgerðar,
og í hinu uppbaflega uppkasti
hefði verið. til þess ætlast, að
þetta gjald yrði hækkað upp í
tuttugu og fimm aura fyrir
hvert nettótonn. Nú hefði þetta
ákvæði verið fellt með öllu nið
ur úr samningsuppkasti þvá, er
fyrir fundinum lægi. Hins veg-
■er vœri hatfnarsjóði sikylt sam
kvæmt uppkasti þessu að láta
dýpka á sinn kostnað hötfnina
fi’TÍr framan lóð Slippfélagsins.
| Aftur á móti væri Slippfélag-
inu aðeins gert að skyldu að
byggja eina nýja dráttarbraut,.
sem tekið gæti upp 400 tonna
skip. Væri )dví sízt um að ræða
stórhug af hálfu forráðamanna
bæjarins og félagsins en hins
vegar ofrausn af hálfu forráða-
manna Reykjavíkur í garð
Slippfélagsíns.
Bar Jón Axel Pétursson fram
íillögu um að Slippfélagið skuli
greiða hafnarsjóði tufctuigu og;
5 aura gjald fyrir neittfótfoim
þeirra skipa, sem tekin séu upp
á dráttarbrautir þess til við-
gerðar. Var tillaga þessi sam-
þykkt með sex atkvæðum gegn
fimm, og samningsuppkast þetta
núlli hafnarstjórnar og Slippfé
lagsiins svo breytt samlþyMtit xneð
tólf atkvæðum fulltrúa Sjélf-
stæðisflokksins og kommúnista
gegn þrem atkvæðum fulltrúa
Alþýðuflokksins.