Alþýðublaðið - 21.04.1945, Blaðsíða 5

Laugardagur 21. apríl 1945
ALÞYÐUBLABBO
Sumardagurinn fyrsti og það sem börnin sáu er þau
opnuðu augun í fyrra morgun og litu úí um gluggann
sinn — Góð stund — en of stutt — Vandamál sem erfitt
er að leysa en verður að leysa — Strætissvagnarnir og
óhreinu vinnufötin.
EGAR börnin opnuffu augun
í fyrramorgun og litu út um
gluggann sinn þyngdist á þeim
brúnin. Barnadaguí-inn brosti svo
sem ekki til þeirra, heldur var
hann grár og skuggalegur og meff
hriffjum. En guff gaf þeim góffa
stund. Sólin skein meffan skrúff-
göngurnar fóru um bæinn og meff
an staffið var viff hjá Austurvelli.
Allt af leggst manni eitthvaff til,
þegar mikiff er í húfi. Strax er
útihátíffahöldunum var lokiff byrj-
uffu skúrirnar aftur aff hrinda hver
annarri, berja göturnar og gera
hugina gremjublandna.
EN ÞÓ svo væri úti megin hluta
dagsins vsy kyrrt og hlýtt í út-
varpinu og úr tækjunum sveif vor-
gleði og sumarangan um baðstof-
urnar. Dagskráin hófst eldsnemma
um morguninn með sumarlögum
og rabbi Vilhjálms Þ. og síðan
voru við og við leikin sumarlög.
Kl. 4 hófst hin samfellda dag-
skrá og tóíkst hún mjög vel, þó
mér fyndist hún heldur þyngri en
aðrar samfeldar dagskrár, sem
fluttar hafa verið. — Annars var
dagskráin í heild frá því um morg
uninn og -fram yfir miðnætti ágæt
lega samin, og gæti ég rúað að
hún hefði kostað starfsmenn út-
varpsráðs mikla vinnu.
ÞAÐ ER ERFITT að leysa eitt
vandamál, sem mjög oft hefur ver
ið talað um við mig. Hér er um
strætisvagnana að ræða. Það er
slæmt, er menn í grútskítugum og
sóðalegum vinnufötum nota vagn-
ana. Fólk er látið standa og sitja
mjög þétt í vögnunum og það fer
ekki hjá því, að menn, sem eru í
fötum , sem eru útötuð, sóði út
sætin og eyðileggi góð föt annars
fólks. Þetta hefur komið fyrir og
það er 'illt að þurfa að þola það.
EN ÞESSIR MENN, sem stunda
sóðalega vinnu, þurfa eins að nota
strætisvagnana og annað fólk.
Hygg ég að hvergi í heiminum
rnyndu menn leyfa sér að fara upp
í almenningsvagna eins skítugir
og menn leyfa sér hér. Virðist ekki
vera annað fyrir hendi en að gera
kröfu til þess að menn sem vinna
mjög óhreinlega vinnu hafi með
sér yfirhafnir, sem þeir geta geng-
ið í miili vinnustaðar og heimil-
is síns og þá verið í, er þeir þurfa
að nota strætisvagna.
ÉG FÉKK í gær bréf frá stúlku,
sem segir mér sögu af því, hvern-
ig fór fyrir henni. Hún var búin
að spara sér fyrir sumarkápu og
svo keypti hún sér gráa kápu. Hún
fór út í henni og var hreýkin;
þurfti að fara vestur í bæ til
kunningjafólks síns og tók hún
strætisvagninn á torginu. Við 'hlið
hennar stóð maður, sem annað
hvort hafði unnið í kolum eða í
járnsmiðju. Það var að sjálfsögðu
þröngt í vagninum. Er stúlkan
kom fil kunningjafólks síns var
kápan, herniar svört af óhreinind-
um á annarri hliðinni.
MENN SJÁ, að þannig er ekki
hægt að hafa þetta í strætisvögn-
unum. Það verður að finna ein-
hver ráð til að bæta úr þessu og
hefði raunar átt að vera búið að
því fyrir löngu. Menn skilja það,
að þeir vilja ekki sjálfir fara inn
á heimili sín grútskítugir og hafa
því margir fyrir reglu, að fara
út vinnufötunum sínum í þvotta-
húsum sínum eða geymslum. og
þrífa sig áður en þeir sitjast inn.
Hvernig geta þeir þá ætlast til
að þeir geti farið grútskítugir í
strætisvögnum?
Hannes á horninu.
Un
vantar nú þegar til bera blaðið til kaupenda í eftir
talin hverfi:
Austierstræfi
TÚBlgÖtU
Lindargöfu.,
Laisgaveg efri
4900.
vantar í Vífilsstaðahæli nú þegar eða 14. maí. Upp-
lýsingar hjá yfirhjúkrunarkonunni kl. 9—3,0. Sími
5611 og í skrifstofu ríkisspítalanna, sími 1765.
V

Churehill á veslurvígsiöðvuRum
Tvisvar, hefir Churchill verið á vesturvígstöðvunum síðan hin mikla sókn bandamanna inn
í Þýzkaland hófst, — í fyrra skiptið má'ðan orustan stóð um Sigfriedlínuna, en í hið síðara,
þegar bandamenn voru að brjótast yfir Rín. Þessi mynd var tekin af Churchill í Siegfried-
línunni innan um skriðdrekahindranir hennar. Næstur honum til vinstri á myndinni sést
Sir Alan Brooke, yfirmaður brezka herforingjabáðsins, en yzt t. v. Montgomery hershöfðingi.
EINN vina minna gerir sér-
staklega mikið af því að
lesa bækur, sem skrifaðar hafa
verið af hinum fjöldamörgu
stríðsfrétlariturum siðan yfir-
standandi styrjöld hófst. Þess-
háttar bækur fyila hug hans og
æsa forvitni hans, og þó eiga
þær ekki alls kostar við þá
manntegund, sem hann er. Þeg
ar hann skilar mér aftur slík-
um bókum, en hann fær þær
oft að láni hjá mér, segir hann
venjulega:
,,Eg segi það enn einu sinni,
að svona. líf er einskisvert!
Hvers vegna lifir þú svona lifi?
Drottinn minn dýri, — hvílíkt
líf?! Hvers vegna leggja menn
slíkt á sig? Þið verðið þó tæp-
lega ríkir á því, eða hvað?“ /
Nei, — við verðum ekki rik-
ir. Ég er einmitt þeirrar skoð-
unar, að flestir striðs-
fréttaritaranna komi heim, að
lokrfu hinu viðburðaríka lífi
undanfarinna ára, jafn snauðir
af áþreifahlegum auði eins og
þeir voru er þeir lögðu af
stað, þyrstir í æfintýri og ný-
stárlega viðburði.
En hvers vegna fóru þeir að
heiman, — þeir, eru sigldu sem
umboðsmenn stórra blaða og
fréttastofnana?
Ég hugsa, að fæstir
hefðiu laigt upp í sláka flör, hefðiu
þeir fyri,rfraim, vitað, hversu
mikil óþægindi og erfiðleikar
fylgja slíku starfi. í fyrsta lagi
er daglegt lif rnanns í slíkri
stöðu mjög óákveðið. í dag er
maður staddur hér. Á morgun
fær maður skipun um að leggja
hið fyrsta af stað til Shangri-
la eða Timbuktú. í öðru lagi
má nefna fjarlægð manns frá
heimilinu . fjölskyldunni, sam
löndum manns og ættjörð. Og
siðast en ekki sízt þarf maður
helzt að leggja á sig að nema
erlend og kannske mjög fjar-
skyld tungumál. Þar að auki
má hvarvetna, — nema e. t. v.
siízt í Evirópu, — búazt við
harðri og erfiðri baráttu við
ýmiskonar sóttir, — taugaveiki,
kóleru, malaríu, blóðkreppusótt
og ýmsar aðrar plágur af völd-
um sjúkdóma.
EFTIRFARANDI grein er
eftir Hallett Abent og
ír þýdd úr bókinni ,My Years
in China.“ Lýsir höfundur-
inn að nokkru leyti starfi og
kjörum erlendra fréttariíara
einkum á stríðsárunum, en
sjálfur hefur hann um mörg
ár dvalið sem fréttaritari víðs
vegar í Austur-Asíu.
Á vígstöðvunum er vitaskuld
stöðug lífshætla og hver og
einn búinn við dauðanum, hve-
nær sem er. Sé maður staddur
í landi, þar sem mikil ólga er
í stjórnmálalífinu, á maður það
sömuleiðis stöðugt á hættu að
verða myrtur af pólitiskum æs-
ingamönnum. í Asíu er víða
sem fólkinu séu meðfæddar
fjandsamlegar tilhneigingar í
garð hvítra manna. Ameríku-
menn eru t. d. álitnir um of
ríkir og voldugir, og eru látnir
Hlíta ýmiskonar yfirráðum og
verða að beigja sig undir ýmis-
konar venjur og ófrelsi i smáu
sem stóru.
Stríðsfréttaritarar eiga það
jafnan á hættu, að kunningjarn
ir, sem þeiV áttu í heimaland-
inu, gleymi þeim margir hverj-
ir vegna þess, hversu stöðug
fjarvera veikir oft bönd kunn-
ingsskapar manna á milli. Þeg-
ar fréttaritarinn kemur heim til
sin eftir fjögurra til fimm ára
dvöl erlendis, eru vinir hans e.
t. v. ekki lengur eftirsóknar-
verðir fyrir hann, eða hann fyr-
ir þá. —- Stundum heldur mað-
ur, að skilningsbeztu vinir
manns séu þeir, sem lesi dag-
blöðin, þar sem greinar manns
birtast. Maður heyrir fólk segja,
að það hafi fylgzt með greinun
um ,,árum saman.“ En kannske
hefur það ekki hugmynd um,
hvað gerzt hefur á þeim stöð-
um, sem maður reit um. Og þá
finnst manni allt erfiðið hafa
verið unnið fyrir gíg, — til þess
að vera aðalumræðuefnið í dag,
öllum gleymt að morgni.
ritarans.
Og þó, — þrátt fyrir allt er
þetta líklega eftirsóknarverð-
osta starfið, sem til er. Maður
gengur einn góðan veðurdag
inn í ritstjórnarskrifstofuna
þar sem maður vann áður en
maður fór utan. Aftur sér mað
ur hvar Bill situr og hripar
niður aðalfréttirnar, Jerry skrif
ar íþróttasíðuna og Jimmy um
stjórnmálin. Maður finnur ekki
'til stærilætis, — en hefur þó
samúð með þessu fólki. Hérna
dvelur það enn á sama staðn-
um, vanabundið og samgróið
umhverfinu fyrir löngu. Þetta
fólk hefur kannske ekkert ferð
azt svo heitið geti um tíu ára
skeið, utan tveggja eða þriggja
vikna smáferðalög' í hinu ár-
lega sumarfríi sínu. Bill og
Jimmy vinna fyrir heitmilum
sínum og börnum. Krakkarnir
eru flestir um fermingu. Gott
líf þetta? — Ójá. En þá rifjast
upp fyrir manni sólaruppkoma
í Tibet, hvirfilvindar -á Sulu-
hafinu, löng úlfaldalest á
margra daga ferð þvert yfir
Gobi-eyðimörkina. Manni verð-
ur litið á konu Jimmys, — og
minnist um leið hraustlegu
ensku stúlkunnar í Bangkok,
minnist þess, er maður sat í
næði á skemmtistöðvunum og
drakk malurtabrennivín.-------
Þannig áfram. Kannske á mað-
ur endurminningu um Súez-
skurðinn, og fullan mána yfir
Rauðahafinu; flugferðalag frá
Moskvu til Karachi með við-
komu í Kasmírdalnum.--------
Maður vill gjarnan vera horf
inn aftur til síns fyrra starfs. —
Hver var sannleikurinn um
starf og stefnu landstjórans í
Kwantung? Hvaða merkingu
má leggja í síðustu ræðu
Hayaskis? Þegar maður er horf
inn svona langt í burtu frá þess
um alburðum, á maður svo bágt
með að gera sér grein fyrir
þeim. Það er óviðkunnanlegt að
vera horfinn frá umhverfinu og
starfaðferðunum, sem maður
var farinn að venjast, — horf
inn frá tilbreytingarríkjum
ævintýra heimum Austurlanda.
Framh. á 6. síSu.