Alþýðublaðið - 29.12.1946, Qupperneq 2

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Sunnudagur, 29. des. 194®.
3. sýning á
sunnudag kl. 20.
gHrABBBBaBBMH
gamanleikur eftir Eugene O’Neill.
Aðgöngumiðasala í Iðnó frá kl. 3 í dag.
Tekið á móti pöntunum í síma 3191
kl. 1—2.
— Börnum ekki seldur aðgangur. —
uuiniimti
■ iiiiimimmiimgiiiiimiiiiiiiiii:
ÞAÐ MÁ TELJAST góð
útkoma úr því samblandi
reykvískra og hafnfirzkra
Ieikara, sem fara með hlut-
Verkin í gamanleiknum
;,Hurra krakbi“.
Ég minnist þess, að Emil
Thoroddsen sagði mér ein-
hvern tíma, að hann hefði
þýtt og staðfært leik þennan
með hliðsjón af því, að Har-
aíldur Á. Sigurðsson léki hlut
verk „krakkans", enda virð-
ist þar vera réttur maður á
réttum stað. Mig hefur oft
furðað á því, hvað snilldar-
lega leikinn hann Halli Ás-
geirs er orðinn í því að gjöra
vitthvað úr þeim sekúndum
eða jafnvel mínútum, þegar
ekki þýðir fyrir leikarana á
sviðinu að segja eitt einasta
orð fyrir hláturshviðum á-
horfendanna. Nú fer ég að
skilja það, að „krakkinn“
hefur gefið honum þessa á-
gætu þjálfun á þessu sviði,
enda eru þau ekbi orðin fá
kyoldin, í þremur ef ekki
öllum landsfjórðungum, sem
hann Iiéfur farið með það
hlutverk. í stuttu máli sagt,
hann Halli er hann Haalli og
þá er í rauninni nóg sagt,
eða eins og einhver blóma-
rósi'n sagði,, þegar hún kom
út úr Bæjarbíó á dögunum:
,,Ó, hvað maðurinn getur
verið drephlægilegur“.
Wilhelm Norðfjörð fer
með hlutverk Prófessors
Goðdal snoturlega, tilþrifa-
lítið, en einnig án þess að
ýkja, enda ’gefur hlutverkið
lítil tækifæri til leiks. Hönnu,
konu hans. leikur frú Regína
Þórðardóttir. Hlutverkið er
allóskemmtilegt og jafnvel
vanþakklátt á köflum, en
frúin gjörir því þau skil, að
ég efast um, að nokkur hér-
lend leikkona myndi gjöra
það betur. Hún er söm við sig
allt leikri.tið út, heilsteypt
og minnisstæð, þótt hlutverk
ið gefi sannarlega ekki til-
efni til góðra heildaráhrifa af
frú Goðdal. Tel ég fru Reg-
ínu hafa stækkað mjög af
þessu hlutverki, því það er
alls ekki sama, hvernig jafn-
vel veigaminnstu hlutverk í
gamanleikjum eru leyst af
hendi, því gamanleikirnir
eiga sízt minni rétt á sér
heldur en aðrar tegundir
leikrita, og þeir útheimta
oftast mun meiri hæfileiká
og þjálfun en aðrir leikir.
Frú Regína hefur alltaf ver-
áð að færast í aukana sem
leikkona undanfarin ár og er
orðinj ein okkar beztu krafta.
Yonandi fáum við að sjá
hana oftar hér í Reykjavík'
íá leiksvdðinu, en undanfarið.
Ársæll Pálsson gjörir Thor
Grétar Fells íimmtu

Haraldur Á. Sígurðsson i
gamanleiknum „Ilúrra
krakka“. Fer Haraldur með
aðalhlutverk leiksins og er
jafnframt leikstjóri.
. kelsen sýslumann að ágætri
„týpu“, enda má segja, að
Ársæll sé meistari í körlum
á Jeiksviðánu, sem hann oft
hefur skapað ágæta og suma
afbragðs góða. Ársæll er
mjög skemmtilegur leikari,
sem hefur sérstaklega við-
felldin áhrif á mann, en
hanri verður að vanda sig
íbetur með ,,replikkina“ sína.
Matthildi, konu hans, leikur
| Guðrún Jóhannsdóttir. Er
; Guðrún auðsjáanlega nýliði,
| enda féll hún eltki ósjaldan
„út úr“ hlutverkinu, en þar
getur nú að sjálfsögðu verið
taugaóstyrk til að dreifa, sem
lagast, er stundir líða.
Sveinn V. Stefánsson leik-
ur hlutverk Úlfars Austmar
hrl., og gerir hann hlutverk-
inu hin beztu skil. Það var
engu' líkara, en hann hefði
alla klæki hins lögfróða
manns samanþjappaða í
skjalatöskunni, sem harnj að
vísu gleymdi einu sinni að
koma inn með, en bjargaði
sér prýðilega út úr. Sveinn
er alltaf í framför.
Helgu Stefáns, rithöfund,
; leikur frú Herdís Þorvalds-
| dóttir prýðilega á stundum,
en ég hef hana grunaða um
að vera í ómátulegum jakka,
og tilfinning af því virkar
dálitið smitandi á áhorfend-
ur, eða kannske að það hafi
bara verið skjálfti fyrstu
leiksýningarinnar.
Gnnu, stofustúlku, leikur
Auróra Halldórsdóttir alveg
skinandi létt og skemmti-
lega. Hláturinn hennar Aur-
óruíffe'mitar sVÓ, • að það er
algjörlega ómögulegt að kom
ast hjá því að hlæja henni
GRÉTAR FELLS rithöf-
undur er 50 ára á morgun.
Hann er fæddur í Gutt-
ormsliaga, innan Rangár-
vallasýslu, 30. desember
1896.
Faðir Grétars er Ófeigur
prófastur Vigfússon, Ófeigs-
sonar frá Fjalli á Skeiðum,
en Ófeigur var kvæntur
Margréti Sigurðardóttur að
Arnarbæli í Grímsnesi. _
Móðir Grétars var Ólafía
Ólafsdóttiir, bæjarfulltrúa í
Reykjavík, Ólafssonar stúd-
ents.
Heimili þeirra hjóna var
fyrirmyndar menntamanns-
heimili!. Séra Ófeigur var
uppeldisfræðingur. Kunni
hann unglinga að umgang-
ast. Pilta tók hann í læri;
þótti ágætlega takast kennsl-
an og stjórnsemin.
Síra Öfeigur var fræði-
maður. Átti hann bókasafn
fjölskrúðugt. Þessa góða
kennara og föður naut Grét-
ar í uppvexti sínum. Var það
gæfa mikil. Vitanlega var
pilturinn alinn upp við að
gegna störfum á heimilinu
eins og gerist um sveita-
drengi. En frelsis og skiln-
ings naut hann hjá föður
sínum.
Hneigðari var svefnninn
til bóka en erfiðisvinnu.
Mjög var hann námfus ungl-
ingur, draumlyndur og skáld-
hneigður, þegar á unglings-
árum.
Mestallrar fræðslu naut
Grétar hjá föður sínum fram
að stúdentsprófi. En stúd-
entsprófi lauk hann við
Menntaskóla Reykjavíkur
1918.
Veturinn 1918 til 1919 las
Grétar trúarheimspeki í (
Kaupmannahafnar háskóla.
En svo hvarf hann heim til
íslands. Tók hann þá að
nema lögfræði og lauk laga-
prófi 1924.
Hefði gáfnafar þessa unga
manns verið vísindalega
prófað, myndi honum ekki
hafa verið bent á að nema
lögfræði, líklega fremur að
leggja stund á fagurfræði og
j heimspeki. En þá fóru ekki
þvílík próf fram í skólum
vorum, og unglingarnir réðu
oft, í fávizku sinni, hvað
þeir tóku fyrir að nema.
Nú fekkst Grétar við
kennslu og ritstörf um skeið.
Þá var hann um tíma rit-
stjóri Dýraverndarans.
Árið 1929 gerðist hann rit-
ari hjá Guðmuhdi Bjarnar-
syni, landlækni, en síðar hjá
Vilmundi Jónssyni og vinn-
ur enn í skrifstofu hans.
Forseti Guðspekifélags ís-
lands varð Grétar 1935 og
hefur verið það síðan.
Nefnt ár, 1935, tók hann
við ritstjórn Ganglera, en
Gangleri er málgagn Tslands-
Grétar Fells
deildar Guðspekifélagsins.
Stjórnar Grétar riti því enit.
Grétar hefur ritað mjög
mikið; meðal þess er: Miðils-
fundir, smárit, Glampar,
Leiðarljós, þýðing, Á vegum
andans, nokkurir fyrirlestr-
ar, Ilmur skóga og fleira.
Þar að auki hefur hann ritað
töluvert í blöð og tímarit um
margs konar efni. Einnig
hefur hann viðvarandi flutt
þætti í útvarp ríkisins. Er
hann sérstaklega vinsæll
fyrirlesari.
Grétar er skáld gott. Nú
er nýverið komln út ljóðabók
eftir hann, er hann nefnir
Grös.
Grétar er tvíkvæntur.
Fyrri kona hans var Þuríður
Kolbeinsdóttir, mikil ágætis-
kona, ættuð úr Árnessýslu.
Seirini kona hans er Svava
Stefánsdóttir, kennslukona
úr Norðurlandi, góð kona og
glæsileg.
Grétar er drengur góður,
samvinnuþýður og skemmti-
legur. Hann er í senn mikil-
virkur og all-vandvirkur.
Hefur hann afkastað miklu
á liðnu starfstímabili.
Vinir hans óska, að hann
eigi eftir að vinna þjóð vorri
mikið gagn, fræða lýðinn og
betra hann.
Hallgrímur Jónsson.
NÝÁRSFAGNAÐ
heldur Farfugladeild Reykjia
víkur að Þórscafé laugardag-
inn 4, jan. 1947 oig hefsit með
borðhaildi kl. 19,30. Dansleik-
uirinn hefst M. 22.
Aðgöngumiðar verða seld-
ir í Bófeaverzlun Helgafells,
Laugavegi 100, og Bókaverzl-
un Braga Brynjólfsisonar,
Hafinaristræti 22 frá mánu-
degi.
Skemmtinefndin.
FELAGSMALARAÐU-
NEYTIÐ hefur nu ákveðiS
meðalmeðgjöf með óskilgetn
um hörnum fyrir fyrstu tvo
mánuði næsta árs, og verða
þau jafnhá barnalífeyri eftir
hinum nýju tryggingalögum.
Upphæðirnar eru sem hér
segir:
Á 1. verðlagssvæði, þ. e. t
feaupstöðum og kauptúnum
með 2000 íbúum eða fleiri,
kr. 800,00 á ári til barns á
aldrinum frá 1—16 ára.
Á 2. verðlagssvæði, þ. e. í
öllum öðruim isveitarféilögum
en talin eru undir 1. verð-
lagssvæði, kr. 600,00 á ári til
biárna á aldrinum 1—16 ára.
Á meðgjöf þessa greiðist.
verðlagsuppbót samkvæmt
vísitöilu eins og hún verður
hvern mánuð á ofannefndu
itímabili, og greiðist hún eftir
á mánaðarleiga.
Jafnframt hefur verið til-
fcynnt, a ðeftir 1. jianúair 1947
igeta mæður óskillgetinna
barnia eða aðrir framfærslu-
memn þeirra, ef yfirvaldsúr-
isfcurð hafa i höndum um
meðalmeðgjöí með slikum
börnuim, snúið sér til Trygg-
ingarsltiofmunar ríkisins eða
uimboðsmanna hennar, og
Æengið þar greiddan þann
barnalífeyri, er þeim ber
siamkvæmt skilríkjum sinum.
Hið sama gildif um fráskild-
ar konur, er fengið hafa með-
ilaigsúrskurði með börnum
sínum
?ar í flóðbylgjunni
til samlætis. Þetta er eitt
bezta hlutverk, sem ég hef
séð hana leika til þessa. og
sýnir í rauninni alveg nýja
hlið á hæfileikum hennar.
Eiríkur Jóhannesson fer
með smáhlutverk, en þó.tt
það sé smátt má heldur ekki
kasta til þess hondunum, og
því miður heyrðí ég ekki ieitt
orð af því, sem Eiríkur sagði
á sviðimi, þótt fá væru að
vísu.
- "^'Leikur *■ 'þþ'ssfi gj örir séilrii-1
legá ekki aðrar kröfur til við
urkenningar en þær, að veita
Dý'- ÍÍA
**frems*3rzni.~i-

fólki stuindargaman, eina
kvöildstund í skammdeginu,
enda nær hann fyllilega
þeim tilgangi sínum. Mér
hefur ekki oft liðið illa af
hlátri; en það segi ég satt, að
hálf aumur ,var ég „svona í
kringum mig“, eins og sagt
var fyrir vestan, alla leið til
Reykjavíkur, þótt ekki sé
ileiðin löng og það margborgi
sig. að fara hana til þess að
njóta þessarar ánægjustund-
ar, sem „Húrra krakki“ veit-
ir.
G. St.
I ,1‘jEÍM h'Uifhlti: Cfíóí: •
SAMKVÆMT FREGNUM,
,sem borizt hafa frá herstöðv-
um bandamanna í Jiapan, hef-
ur manintjón orðið meira en
vitað var um í jiarðskjálftun-
um, sem urðu á Kyrrahafi á
laugardaginn var og olli JBlóð-
byllgjunni, sem getok á land á
noklcrum Japanseyjurn.
Lundúnafregnir í gær
harmdu, að dánartalan væri
nú 876, og ekki væru ölil kurl
fcomin itil grafar. í sumum
smábæjum hafa um fjórir
fiimmtu hlutar bæjanna sóp-
azt burtu og mikið tjóin orð-
ið ó mannvirkjum.
Btrezkir hermenn hafa unn-
ið mikið starf við það að
bjariga fiiskibátum Japana,
sem ýmiist höfðu sópazt á haf
ut eða á laind, en það er lifs-
nauðsyn íbúunum að hafa
sem flesta fiskibáta vegna
hins igeigvænilega matvælar
skorts.
Dagsbrún.
Aðgöngumiðar að jólatrés-
fagflaði félagsins fást í skrif-
stofunni milli kl. 2—4 í dag
og allan daginn á morgun.
-•'.bíi.Avd ;vi:vK níttgfiajias.il