Alþýðublaðið - 20.08.1947, Qupperneq 4

*
/§t P, V 8 J R i A 8!% 18^8
Miðvikudagur 20. ágúst 1947-
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Þingfréttir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
AfgreiSslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
„Sjáðu Ijósið, mamma!“ — Sólxn furðuljós á
hiirnii sumarsins. — Rosaræður. — Rörnin á
bantaleikvöllumim.
EFTIR ÖLLUM FREGN-
UM að dæmá hafa fyrirskip-
anir viðskiptamálaráðuneyt-
isins á sunnudaginn um tak-
mörkun á sölu kornvöru,
vefnaðarvöru, búsánöldum
og hreinlætisvörum bundið
skjötan enda á hina skað-
samlegu og vansæmandi
vöruhömstrun í höfuðstaðn-
um. En samkvæmt fyrirskip-
unum viðskiptamálaráðu-
neytisins er fyrst um sínn
bannað að selja nokkrum
viðskiptamanni meira en
sem svarar vikuforða fyrir
hann og íjölskyldu hans af
kornvöru og brýnustu nauð-
synjum af vefnaðarvöru,
búsáhöldum og hreinlætis-
vörum. Er kaupmönnum
gert að skyldu að skrá öll
kaup, sem gerð eru á þessum
vörum, og kaupendum að
kvitta fyxir móttöku þeirra,
og verða slík kaup á þeim
síðar dregin frá skammti
hvers og eins, ef til skömmt-
unar kemur á þessum vöru-
flokkum, en það er tahð
mjög líklegt.
Því verður ekki' neitað, að"
þessar bráðabirgðaráðstafan-
ir hafa nokkur óþægindi í
för - með sér, einkum fyrir
kaupmenn; en það eiga þeir
hömstrurunum að þakka,
sem að verki voru fyrir
helgina. Aðfarir þeirra varð
að stöðva til þess að firra
þjóðina vandræðum; og því
betur virðist það nú hafa
tekizt.
*
Hjá yfirgnæfandi meiri
hluta þjóðarinnar hafa
skömmtunarráðstafanir
stjórnarvaldanna mætt full-
um skilningi og þegnskap.
Hverjum hugsandi manni er
þáð Ijóst að við getum ekki
haldið áfram að flytja inn ó-
takmarkað vörumagn, að við
verðum að draga mjög veru-
ílega úr gjaldeyriseyðslunni,
• þegar svo er komið, að gjald-
eyrisinnstæður þjóðarinnar
erlendis frá ófriðarárunum
eru til þurrðar gengnar og
þjóðin þar á ofan orðið af
stórkostlegum útflutnings-
verðmætum við hina mis-
heppnuðu síldarvertíð. Er
það þó ekki á almennings-
vitorði, hve gífurlegt þáð
gjaldeyristap er, sem þjóðin
bíður við það, að síldin brást;
en samkvæmt upplýsingurn,
sem blaðið hefur fengið,
þykir nú mega ætla, að
„SJAÐU LJOSIÐ MAMMA“,
sagði lítill drengur í sumarbú-
síað nálægt Reykjavíkur
einn morguninn. Hann er ósköp
lííill, og vaknaði í raun og veru
til meðvitundar urn lífið í kring
um sig á þessu sumri. Hann var
að ieika sér í votum sandkassa,
sólin braust fram gegnum svört
regnþung ský, og litli kúturinn
starði á geislana, rétti upp báð-
ar hendurnar . og kallaði
„Mamaa, komdu og sjáðu ljós-
ið.“ —
JÁ, SÓLIN ER nokkurs kon-
ar furðuljós á himni sumarsins
1947. Hún hefur verið svo spar-
söm, að þeir, sem ekki þekkja
hana frá liðnum sumrum, undr
ast hana, falla í stafi yfir geisl-
unum og hrópa á mömmu sína
til þess að koma og sjá undrið
með þeim. — Að sjálfsögðu höf
um við vitað um sólina bak við
skýin — og við höfum í lengstu
lög vonað, að hún gæfi okkur,
hétrna fyrir sunnan, nokkra
heita og góða daga, en nú er sú
von farin að minnka.
HAUSTIÐ ER AÐ KOMA.
Skammdegið er að færast yfir.
Kvöldin eru orðin dimm og
nóttin biksvört. Við vitum að
við fáum ekki sumar i sumar,
aðeins regn og drunga ■— og' í
minningum okkar, sem ekki er-
um orðin því eldri, verður þetta
eitt af mestu rosasumrum ævi
okkar. „Það er eins og rosasum-
arið mikla 1913, sagði gamall
maður við mig í fyrradag.
Hann var bóndi í fimmtíu ár, en
er nú með búðarholu í Reykja-
vík og gengur á inniskóm á
grænum grasbletti við húsið
sitt á hverjum morgni löngu áð-
ur en annað fólk fer á fætur.
„Þá maðkaði heyið hjá mér,“
bætti hann við, já það maðkaði
á túninu.“ — Ég hafði aldrei
heyrt fyrr að hey maðkaði á tún
um jafnvel þó að fádæma rosi
væri, en hann fullyrti að það
gæti átt sér stað. Og vitan-
lega trúði ég honum.
ÞAÐ ER ALVEG eins og að
reiðin út í rosann hafi hjaðnað
upp á síðkastið, Menn eru hætt-
ir að bölva honum. Þeir segja
sem svo: „Það verður gaman að
sjá, hvað hann heldur þetta
lengi út.“ Og samt er einhver
kaldhæðni í þessum hlátrum,
einhverskonar sársaukafullur
tregi, hryggð. Og væri það
nokkur furða, þó að, menn
hryggðust yfir þessum vandræð-
um. Við skulum segja, að við,
sem ekki eigum beinlínis fjár-
hagslega afkomu okkar undir
góðum heyskap, hefðum ráð á
því að gera gys að rosanum,
láta í ljós fórvitni okkar um
það, hvað hann gæti haldið
út. En allir hinir, sem eiga jafn-
vel allt sitt undir því, hvernig
sumarið gefst í sveitunum.
Það er von að þeir berji sér.
ANNARS ERU LÍKA til menn
sem eru farnir, að gera gys að
þessu. Bóndi sagði við mig í
fyrradag. ,,Já, ég hef tvo af-
aldrei haft eins góða kaupa-
menn. Þeir hafa næstum því
eingöngu verið að dytta að ýmsu
hjá mér í sumar, girðingum,
húsum og amboðum. Þeir hafa
áralítið komið nærri heyskap.
Þeir slóu vel — en síðan hefur
varla verið hægt að snerta á
heyi.“ Hann kímdi, þegar hann
var að lýsa ágæti þessara
kaupamanna sinna, sem varla
hafa komið nærri heyskap hjá
honum, en verið að dytta að
ýmsu.
SUMARIÐ ER VÍST BÚIÐ —
og skammdegið er að koma. Það
getur vel verið, að börn geti
enn kallað á mömmu sína til
þess að skoða Ijósið, en sólar-
stundum mun nú xara fækkandi.
— Maður verður líka var við
haustið í fleiri myndum en
rökkurmyndum og dimmum
nóttum. Þegar haustar fjölgar
börnum skyndilega í Reykja-
vík. Og börnin eru farin að
koma heim. Annars virðist mér,
sem í undanfarin sumur liafi
ekki vearið eins mikið af börn-
um heima í Reykjavík og í sum
ar. Allir barnaleikvellir hafa
verið fullir af börnum. Þau
hafa verið komin út í sandkass
ana, í rólurnar og á hin svo-
kölluðu „sölt“ eldsnemma á
hverjum morgni í gúmístígvél-
um, vatnskápu og með sjóhatt
og því eins og sagt var í gamla
daga, reglulega vosklædd, og
leikið sér þannig alla daga.
OG ÞETTA SÉZT á görðun-
um. Undanfarin sumur hefur
garðýrkj uráðunautur borgarinn
Frh. á 7. síðu.
er selt á þessum stöðum í bænum og ná-
grenni hans:
síldin og sildarafurðirnar í
ár muni skila 130—140 millj-
ónum króna minni upphæð í
erlendum gjaldeyri en vænzt
var.
Það er engin furða, þótt
við veröum, eftir slíkt áfall,
að draga nokkuð úr innflutn-
ingi til þess að spara gjald-
eyri; og þá verður ekki hjá
því komizt, að skammta
ýmsar erlendar vörur, ef
tryggja á, að allir fái sinn
nauðsynlega skerf af þeim.
Þetta skilur allur almenn-
ingur; og því. er skömmtun-
inni yfirleitt vel tekið sem
bæði nauðsynlegri og rétt-
látri ráðstöfun. Og allur
þorri þjðarinnar hefur
skömm á þeim mönnum, sem
í pólitísku augnamiði eða af
auvirðilegri sérgirni reyna að
spilla fyrir vandræðaiausri
framkvæmd hennar fyrir
einstaklingana og farsælum
árangri fyrir þjóðarheildina.
Drífanda, Samtáni 12.
Ásbyrgi, Laugavégi 139.
Pétursísúð, Njálsgöíu 106.
Þor'steinsbúð, Ilringbraut 6Í.
Tóbak & Sælgæti, Laugavegi 72.
; AiþýSubrarsðgerðmni, Laugavegi 61.
Kaffistoxumii,' Laugavegi 63.
Rangá, Hverfisgötu 71.
Café Floridg, Hverfisgötu 69.
Leikfangabáðinni, ’Laugavegi 45.
Helgafelli, RergstaSastræti 54.
Ávaxíabúðinni, Týsgötu 8.
Flöskubúðinni, Bergstaðastræti 10.
Tóbaksbúðinni, Laugavegi 12.
Tóbaksverzl. Havana, Týsgötu 1.
Verzluninni, Nönnugötu 5.
Gosa, Skólavörðustíg 10.
Tóbaksbúðinni, Kolasundi 1.
ðgrenm nðrnðrmnar: . -
Verzl. á horni Tryggvagötu og Grófarinnar.
Hafnarvagninum.
Veitingastofunni, Vesturgötu 16.
Fjólu, Vesturgötu 29.
West-End, Vesturgötu 45.
Verzluninni, Vesturgötu 59.
Matstofunni, Vesfurgötu 53.
Verzluninni Hansa, Framnesvegi 44.
Verzluninni Fossvogur.
i:
Verzluninni Kópavogur.
Ufbrelðið ALÞÝDUBLAÐ1Ð
í kvöld kl. 10.
isiEi ©r opsnn. .
Sjómannadagsráðið.