Alþýðublaðið - 25.01.1948, Qupperneq 5

Sunnutlagur 25. ján. 1948.
ALÞÝÐUBEAPIÐ*
5
FÝRIR tuttugu og íimm
árum fann lítill hópur graf-
ara einhvern merkilegasta
fjársjóð forrifræðinnar, gröf
Tuíankhamens. Þar lá hinn
barnungi konungur, síðasti
faró átjándu konungsættar-
iinnar innan um gull og ala-
foastur, kvarz og aðra dýra
steina, í kringum hann lágu
foarnagull hans, fjársjóðir
hinnar skammvinnu stjórnar
hansog feikimikið af heima
gerðum hlutum, sem siður
var að leggja í grafir kon-
unghorinna manna á Egypta
3andi. Grafir allra forfeðra
Tutankhamens höfðu orðið
fyrir ágangi ræningja og
grafaþjófa, en gröf hans ein
varðvöittist óhreytt í 30 ald
ir.
Þetta hlýtur að hafa verið'!
ótrúlega furðulegt ævintýri
fyrir könnuðinn Howard
Carter, einkum sakir ' þess,
að hann hafði stjórnað
nokkrum rannsóknarleið-
öngrum fyrr fyrir brezka
Egyptalandsfræðinginn Car-
narvon lávarð, en ‘ lítið haft
upp úr krafsinu. Tveim
starfsárum árin 1921 og
1922 hafði verið eytt í leit,
þegar Carter og félagar hans
iundu einstakt þrep höggvið
á berg í grafadai konung-
anna. Það kom þeim á .sporið
til þessa söguíega fundar
Öþreyjufullir grófu þéir
félagár dýpra og fundu
smám saman röð af þrepum
og svo foólaði á dyrum, þær
voru lokaðar. kalkaðar aítur
og innsiglaðar. ,,Þ9tta var
hrífandi stund“, s '.gði Carter
seinna. ,,Eitthvað, áreiðan-
lega' eitthvað hlaut að vera
ánnan við innganginn, og
mér veitti ekki af-ailri sjálfs
stjórn minni til bass að
brjóta ekki upp dyrnar þeg
ar og rannsaka, hvað bak við
bjó“. En hann hefði orðið
enn þá . æstari hefði hann
grafið fáeinum tommum
tlengra niður með dyrunum.
Þar hefði hann fundið greini
legt innsigli Tutankhamens.
Þá mundi hann hafa átt ró-
legrj nætur og komizt hjá
þriiggja vikna óvissu.
En hann fyllti gröfina og
setti þá verkamenn, er hann
treysti bezt á vörð allan sól-
arhrihginn. Og eftirfarandi
skeýti sendi hann Carnarvon
lávarði til Englands:
„Fann að lokum stórmerki
legan fund í dalnum; mikil-
fenglega gröf með óhreyfðu
innsigli; huldi bana aftur;
híð komu yðar; hamingju-
óskir!“
Þegar Carnarvon lávarður
!kom, þrem vikum se’nna,
voru þeir byrjaðir að grafa
aftur, og brátt voru sextán
þrep komin í Ijós, og auðvit-
að var á þeim merki Tutank
hamens. Þá kom hiö fyrsta
af mörgum bráðabirgða von
brigðum. Dyrnar höfðu sýni
lega verið brotnar upp ein-
hvern tíma og þá innsiglað-
ar aftur. Gröfin gat ekki ver
ið algerlega óhreyfð eins og
Carter hafði vonað. I’ar að
auki var í dýpri jarðiögum
j'usl og í því ýmis brot með
nöfnum eldri konunga. Var
þetta ekki konungsgröf eftir
allt saman, heldur aðeins
ruslahrúga og geymslustað-
GRÖF Tutankhamens,
síðasta faró átjándu kon-
ungsættarinnar fannst ár-
ið 1922 í dal einum ná-
lægt Luxor í Egyptalandi.
I sama dal voru einnig
grafir Ramsesar fyrstá,
Ramsesar annars og Seti
fyrsta. Þótti fundur
þessi að vonum stór-
merkilegur — Willi-
am Gernain Poeley list-
fræðingur við „Listasafn-
ið í Bosíon“ ritar eftirfar
andi grein um fundinn,
og birtist liun í „New
York Times. Magazine“.

Tutankhamen
ur. Ekkert Var um að ræða,
annað en halda áfrara. Dag-
inn eftir kom innsiglið í Ijós
og var það ljósmyndáð, en
síðan var farið að opna dyrn
ar.
*
Nú opnaðist gangur fyllt-
ur upp með grjóti og hnull
ungum frá uppgreft'num.
Rás í þessa fornu uppfyll-
ingu har vott uin þrengri
gang, sem þjófarnir höfðu
notað og eftir henni fundust
minna skemmdar leifar af
herfangi þeirra. Gangurirm
var þrjátíu feta langur og lá
niður á við og ekki fyrr’ en
tveim dögum sé'uma komust
grafararnir á er.da þeirra.
Þa/ fundu þeir lokaðar dyr
með sams konar innsigli, en
því miður hm sömu merki
þess að þær hefðu verið
brotnar upp. Þessi tvöföldu
vunbrigði Sárinfæfð:; þa um
að gröfin heí;5L áreiðanlega
veiið ræncl, eð i þá að hún
va;ri einungis geymslustað-
t;r
Það gekk kveljandi seint
að hreinsa upp síðustu stein
molana. Með skjálfandi
höndum og eftirvæntingar-
fulla félaga sína að baki sér
rauf Carter lítið gat í efra
horni vinstra megin. Margra
alda gamalt inni byrgt loft
streymdi út. Þá ráku þeir
inn fyrir járnstöng, til þess
að prófa fyrir sér og var þá
autt svæði innan við dyrnar
eins langt og stöngin náði.
Kveikt var á blysi til þess að
iosna við óheilnæmar loft-
tegundir. Carter víkkaði gat
ið varlega, bar ljósið að og
skyggndist inn fyrir. Þarna
var hinn 3000 ára gamli
leyndardómur, en hvíldar-
laust hreyfðu níennirnir sig
til og frá í algerri þögn.
*
Svo fórust Carter orð um
tilfinningar sínar á þessu
augnabliki:
„Fyrst gat ég ekkert séö.
Heitt loft streymdi út úr
klefanum og lét Ijósið fara
að blaktá, en eftir því sem
augu mín vöndust ljósinu
komu einstök atrið.i herberg
isinis fram úr móðunni,
furðuleg dýr, Iíkneski og
gull — alls staðar glampaði
á gull. Stundarkorn — heil
eilífð gæti það hafa virzt
þeim, sem hjá mér stóðu —
starði ég inn mállaus aí undr
un. Og þegar Carnevon láv-
arður gat ekki lengur beðið
í óvissu og spurði óþreyju-
fullur ,,getið þér séð nokk-
uð“, vgr mér ekki un.nt að
segja neitt annað en: ,,já,
dásamlegt“. Þar næst víkk-
uðum við glufuna svo að við
gætum báðir séð Inn fyrir og
settum rafmagnskyndil inn“.
Þeir flýttu sér eins mikið
og vogandi var að brjóta nið
ur hleðsluna fyrir dyrunum.
Létu margar andstæðar
kenndir á sér bæra, er þeir
stigu fyrstu skrefin inn í
grafhýsið, síðan hinir fornu
ræningjar höfðu verið rekn
ir á braut; efablandinn ótti
við að rjúfa þennan forna
helgidóm, eri um leið gleðin
yfir fundinum, óvissa og for
vitni, -— allt þetta hvarf í
ómóístæðilegum ákafa við
að brjóta innsigli og lyfta
lokunum á kistunum. Smám
saman mátti glöggva sig á
því. hvernig umhorfs.var í
grafhýsinu og vissir hlutir
drógu að sér athygli.
*
Þarna voru þrír gullbúnir
legubekkir, og voru hliðar
þeirra í lögun eins og ferleg
dýr. A hinum veggnum voru
tveir svartir konungar,
snéru þeir hvor á móti öðr-
um eins og varðmenn á
verði. Þeir voru í gullpilsum
með ilskó úr gulli á.fótum
sér, báru tákn valdsins og
á ennum sér höfðu þeir hina
heilögu slöngu. Þarna var
Tilboð óskast í vöruleyfar Sölunefndar setuliðs-
bifreiða, sem eru 45 G.M.C. 10 hjóla vörubifreiSar
í mismunandi' ásigkomulagi.
Tilboðum sé skilað til undirritáðs fyrir 1. febr.
n.k,. er gefur allar nánari upplýsingar.
Vöruleyfarnar eru til sýnis, þeim sem þess óska,
sími 5948.
Pétur Gunnarson.
Fimm fcundraðasti félagsfundur verður haldinn
í Iðnó mánudaginn 26. janúar kl. 8,30 s. d. Dag-
skrá: 1. Venjuleg aðalfundarstörf, 2. lýst úrslit-
um stjórnárkosningamia, 3. minnst félags- og fund
arstarfsemi frá félagsstofnun til þessa dags.
STJÓRNIN.
FRÁ HAPPDRÆTTISNEFNÐ FRAM.
Allir félagar og aSrir þeir, er tekið hafa að sér að
selja happdrættismiða fyrir KnattspyrnU'félagiS
Fram eru beðnir að gera skil fyrir 29. þ. m. til
Guðmundar Halldórssonar, Hverfisgötu 108./
Happdrætíisnefnd.
istórfengleg gullgrej^pt kór-
óna, og allt í kring í herberg
inu var máluðum og gull-
'greyptum öskjum, aiabast-
urs kerum og svörtum skrín-
um hlaðið upp, eins og verð
ir hefðu tínt saman það, sem
ræningjarnir tvístruðu; og
þarna var r.uglingsleg hrúga
af sundurteknum 'vögnum.
En hvar var líkkistan?
Þarna var ekki sn’efil af
múmíu að sjá. Við nánari
rannsókn kom í Ijós, að á
milli varðkonunganna voru
aðrar innsiglaðar dyr. Var
þá sem rynni upp fyrir þeim
ljós. Þeir voru ekki nema í
forsalnum. Ef til vill voru
herbergi innan við dyrnar,
og hver vissi hversu geysi-
miklir fjársjóðir væru þar?
Meðan þeir voru að skoða
grafhýsið næstu daga fundu
þeir aðrar innsiglaðar dyr
undir einum hinna stóru legu
bekkja, og gat hafði þar ver-
lið gert iaf ræningjpm. Er þeir
létu Ijósbjarmann falla gegn
'UHKglúfuna, sáu þeir inn í
en annað herbergi. En þar
var allt á tjá og tundri.
Brotnir stólar, rúm, vín-
krukkur, leikborð, blævæng
ir, bátslíkön og iíkneski,
öllu ægði þessu saman eins
og mögnuðustu siðleysingjar
hefðu að verki verið. I for-
alnum hafði verið tekið til
og lagað, en þarna var allt
í óreiðu.
Við þessa uppgötvun átt-
uðu þeir sig félagarnir. Cart
er sagði: „Nú fór okkur að
verða Ijóst, hversu feikilegt
verk beið okkar, og hversu
mikillar ábyrgðartilfinning-
ar það krafðist. Þetta var
ekki venjulegur fundur, sem
hægt var að ráðstafa á einu
venjulegu starfsári.“ Geysi-
mikið magn af þessum hlut-
um varð að láta varnarefni í,
og það margbrotna verk, að
flytja fjársjóðinn til rann-
sóknarstofunnar og þaðan á
framtíðarstaðinn í Kairosafn
inu. Allt verkið tók allmörg
ár.
Furðulegast af öllu var
grafhýsið sjálft bak við verð
ina. Einu sinni enn var gerð
Mti.1 glufa á dyrnar og Cart
er gægðist inn en hann sá
ekkert annað en vegg úr
skíru gulli nálægt fet í brott.
Leit út fyrir að þetta væri
alveg frábært greftrunar-
skrín úr gulllögðum viði.
Inni í þessu voru þrjú önnur
skrin fagurlega skreytt, en
þar fyrir innan var kista úr
gulum kyarzi, en þegar þessi
kisía var opnuð kom önnur
í ljós lögð gulli og gimstein
um og í þeirri önnur til álíka
að fegurð og íburði. En þar
næsta og síðasta kistan var
úr skíra gulli heil í gegn, og
var guliið í henni metið á
á 250 þúsund dollara. Þar
hvíldi hin konunglega múm-
ía og bar gullgrímu, við-
kvæma en óraunverulega
mynd af Tutankhamen.
Inn af þessu herbergi var
svo síðasta herbergið, sem
hlaut nafnið „innri fjárhirzl
an“. Við dyrna.r stóð á verði
líkneski guðsins Anubis i
sjakalalíki. Að baki hans
var mesta dýrmæitið í her-
berginu, hásætishiminn, fag
ur mjög, hlaðinn af >gulli
og gnæfði á loftrönd, sem
'Slöngur voru greyptar inn í.
Sinn hvorum megin stóðu
verndargyðjur, þær snéru
sér inn og réttu út hendurn
ar. Innan við skýlið var há-
sætiskista, höggvin í alabast
ur, en á gull undirstöðu.
Þegar hinu gegnheila ala-
bastursloki var lyft, voru
þar fjögur höfuð konungs-.
ins höggvin út í alabastur,
Niðurlag næst.
Mefsveín
og 2 háseta vantar á m.b.
Víking á síldveiðar.
Upplýsingar í dag um
borð í bátnum við' Ægis-
'garð. 1
ÚlbreiðiS
&lþýðublaði3.