Alþýðublaðið - 01.04.1948, Blaðsíða 5
Fimmtudagui- ’ 1.' rtþril" lí)48.
ÞAÐ kann að virðast dá-
lítil ónákvæmni að kalla
Kóreu „Finnland " Austur-
landa“, o-g þó er Finnlandi
og Kóreu margt sameigin-
legt, ekki einungis það, að
þessi lönd hafa svipaða legu
gagnvart Rússlandi, heldur
og hitt, að söguleg þróun
beggja landanna er svo á-
þekk, að Kórea má með tals
verðum rétti vera því nafni
nefnd.
Sá sem ferðazt hefur um
bæði löndin, verður þess var,
að þau eiga um fleira sam-
merkí innra en jdra.
Það er ekki svo auðvelt að
kynnast Kóreubúum. Hinn
duli og þögli Kóreubúi bros
ir alveg eins vingjarnlega og
Finninn, en í brosi hans felsi
viðkvæmni, og sú við-
kvæmni er ekki ný á nálinni;
hún er arfur löngu horfinna
kynslóða, frá löngu líðnum
öldum, þegar milljónir Kór-
eubúa féllu fyrir vopnum
Japana, og Japanir undirok-
uðu landið. A sautjándu öld
fóru Japanir með báli og
brandi yfir Iandið, og með
svo hryllilegum hryðjuverk
um, að þjóðin e.r ekki enn
búin að ná sér eftir það. Svo
rnikið var blóðbaðið þá, að
„land morgunkyrrðarin nar“,
teins og Kórea er oft kölluð,
mætti eins vel vera kallað
„land dauðakyrrðarinnar“;
því að kyrrð morgunsins, er
menn fögnuðu nýjum degi,
og sól frelsisins skein yfir
landið, var orðin að þeirri
kyrrð, sem ríkir í þorpum,
þar sem kjökrandi smábörn
ráfa ráðvillt innan um rústir
og valkesti'.
Þegar Japanir lögðu opin-
berlega landið undir sig ár-
1 ð 1910, var þjóðin merglaus,
kjarklaus og buguð. Það
hentaði þeim einnig bezt.
Þeir ætluðu að hagnýta sér
landið fyrir verksmiðjur sín
ar og milljónir innflytjenda.
Hluti af þjóðinni starfaði
fyrir Japani, en ungir menn,
sem ekki þoldu að lifa og
vinna undir ofríki hinnar er-
lendu þjóðar, fóru af landi
brott til Rússlands og Ame-
ríku. Þar skipulögðu þeir
frelsishreyfingu. Flúðu og
margir Ivóreubúar til Kína,
og á striðsárunum mynduðu
beir þar „frjálsa kóreanska
ríkisstjórn, sem naut stuðn-
ings og ráða Chiang Kai-
Shek.
Á stríðsárunum kynntist
ég mörgum Kóreubúum í
Austurlöndum, bæði úr hinni
„frjálsu kóreönsku stjórn“
og öðrum kcreönskum frels-
ishreyfingum. Eins og al-
gengt er um frelsis- og sjálf-
istæðishreyfingar -í Austur-
löndum, voru þ'essir frjálsu
Kóreumenn skiptir í ýmsa
imismunandi flokka, sem
börðust ;sín á milli um völd
in í frelsishreyfingunni og í
hinu væntanlega frjálsa ríki,
Kóreu. Kóreönsku frelsis-
.samtökin í Kína voru til
dæmis klofin í tvennt í sam
bandi við koumintang-flokk-
inn o-g kínverska kommún-
istaflokkinn. Hinir svonefndu
kínversku kommúnistar
höfðu ekki fáa „frjálsa bylt
ingarsinnaða Kóreumenn“
með sér, er þeir réðust inn í
Manchúríu eftir ósigur Jap-
ana; einnig voru margir Kór
erumenn í skæruliðssveitum
í Manchúríu, meðan Japanir
hersátu landið.
Jafnvel , virtust samtök
ÞESSI GREIN, sem er
efíir Mölgaard kaptein,
birtist í „Social-Demokra
ten“ í Kaupmannahöfn nú
nýlega. Fiallar greinin um
Kóreu, sem höfundur kall-
ar „Finnland Austurlnda“
vegna hinnar örlagaríku
legu landsins bog þess, að
það hefur svipaða afstöðu
til Rússaveldis að austan
og Finnland hefur að vest
an.
Kóreumanna í Ameríku
vera undir áhrifum frá kom
múnistum. Enn fremur voru
allmargir Kóreumenn sjálf-
boðaliðar í herjum banda-
manna í Austurlöndum.
Þeir voru tryggir og traustir
hermenn og herforingjar, en
allmargir voru mjög hlynnt
i’r kommúnistum og dáðu
mjög kommúnistískar hreyf
ingar í löndum þeim, er'þeir
dvöldust í.
Sammála voru allir þessir
Kóreumenn um það, hvort
sem þei-r voru íhaldssamir
eða kommúnistískir í skoðun
um, að Kórea ætti að verða
óháð og sjálfstætt ,ríki, þegar
Japanir væru sigraðir, og ást
þessara Kóreumanna til föð
urlandsins var jafnheit,
hvaða stjórnmálasteínu, sem
þeir aðhylltust.
' Þessir landflótta Kóreu-
menn áttu bæði Rússlandi
og Ameríku og þá auðvitað
einnig Kína mikla þakkar-
skuld að gjalda fyrir það að
skjóta yfir þá skjólshúsi og
veita þeim margvísiega að-
stoð. En ég hitti engan þann
Kóreumann fyrir, sem ekki
var algerlega andvígur al-
þjóðlegri umboðsstjórn i
Kóreu, jafnvel þótt vera
ætti aðeins um stundarsakir.
„Við getum stjórnað landinu
sjálfir“ var vanaviðkvæðið.
„Við viljum fá okkar land
aftur undir eins. Vió getum
sjálfir xáðið fram úr ckkar
málum. Nú skal hinn alda
gamli draumur Kóreubúa
um frelsi og sjálfstæði verða
að veruleika“.
En þeir gleymdu þvi þess
ir ungu föðurlandsvinir, að
orlögin hafa látið Kóreu í té
óheppilega landfræðilega
legu. Umhverfis þetta litla
land eru Rússland, Kína og
Japan. Enn fremur er það á
hagsmunasvæði stórveldanna
við Kyrrahafið.
Sagan hefði -átt að sanna
þessum ungu mönnum það,
að alveg eins og Kínverjar
og Japanir börðust um land
þeirra hér fyrr á öldum, en
Rússar höfðu auga með at-
burðunum á þessum út-
kjálka Asíu, sem Kórea kall-
ast, þannig takast stórveldin
við Kyrrahafið einnig nú á
um land mcrgunkyrrðarinn-
ar.
Þessir ungu föðurlandsvin
ir gerðu sér það heldur ekki
ljóst, að vart er hægt að
þjggja árum saman hjálp og
fjármuni, án þess að .varð'a á
vissan hátt háður þsim, er
hjálpina veitir.
Svo kom ósigur Japana
árið 1945.
Rússneskir herir réðast
inn í Kóreu í byrjun ágúst-
mánaðar og námu þeir staii-
ar samkvæmt samkómulagi
við Bandaríkjamenn við 33,
breiddargráðu. Þessi' breidd-
argráða skiptir Kóreu i tvö
hernámssvæði. Bandarikja-
menn hernámu fyrst syðra
svæðið þrem vikum eftir að
Japanir voru farnir þaðan.
Þessar þrjár vijir fóru jap-
anskir embættismenn áfram
með völd í Kóreu og margh
þeirra eru við fyrri störí sín
enn í dag, hin sömu störf og
þeir gegndu á þeim tíma, er
Japanir stjórnuðu og þótt-
ust vissir um að sigra en
ekki verða sigraðir.
Rússneska hernámsstjórn-
in . í Norður-Kóreu þurfti
ekki að skipa einn einasta
nýjan embættisrnann. AUir
Jaþanir og Japanavinir í
Kóreu flúðu suður á her-
námssvæði Bandaríkj anna.
En Rússar opnuðu einungis
hlið fangelsanna, er geyrnuu
um 10 000 pólitíska fanga og
leyfðu þeim að fara sjálfum
heim til borga sinna og
byggða; þar hófust þe:r þeg-
ar handa um að stofna „al-
þýðuráð“. Mynduðu þessi al
þýðuráð síðar eins konar
miðstjórn, sem enn síðar
varð að bráðabirgðastjórn
hernámssvæðisins.
Samtímis skipulagningu
þessara ráða, miðstjórnar og
bráðabirgða ríkisstjórnar,
stofnuðu bændur og verka-
menn í Norður-Kóreu fagfé
lög, er báru fram kröfur sín
ar við • miðstjórnina. Hafði
miðstjórnin í mörg horn að
líta, en féllst oft á kröfur fag
félaganna.
Pyungyang varð höfuð-
borg Norður-Kóreu; er sú
boi'g mikilvæg járnbrautar-
miðstöð.
Hinn 16. febrúar síðast lið
inn tilkynnti útvarpið á rúss
neska hernámssvæðinu, að
lýðveldi hefði verið stofnað
í Norður-Kóreu. Líta sumir
Bandar ík j amenn svo á, að
rússneski herinn verði kall-
aður brott, en að hið nýja
lýðveldi muni hefja baráttu
hverfisstjórna um fulltrúa og varafulltrúa á aðai-
fund Kaupfói. Reykjavíkur o,g nágrennis liggja
fra'mmi í skrifstofu félagsins Skólayörðustíg 12 1.
— 10. apríl 1948 að báðum þeim dögum meðtöld-
úm. Á þeim tíma getur sérhver félagsmaður bætt
við tillögur 'hverfisstjórnar sinnar samkv. 20 gr.
félagslaganna.
5
Þeir, sem 'hafa
ekki enn keypt
og lesið beztu bók
ársins 1947
ætiu ekki að láta
dragast að kaupa
hana, því upp-
lagið er senn á
þrpíum.
Prentsmiðja Austurldhds h.f.
SEYÐISFIRÐI.
fyrir því að hernámssvæði |
Bandaríkjanna verði samein j
að því.
Seoul, hin gamla Jiöfuð-
borg landsins, er á banda-
ríska hernámsvæðinu. Þar
kom til óeirða, eins og vænta
mátti, 26. febrúar. ,Að þrem
dögum liðnum voru fallnir
37 og þar af 7 lögregluþjón
ar. Einnig er frá því skýrt,
að víðar á hsrnámsvæði
Bandaríkjanna hafi borið á
óeirðum. Réðist æstur mann
ijöldi á 25 lögreglustöðvar.
Heldur lögreglan á banda-
ríska hernámssvæðinu því
fram, að hún hafi komizt yf-
ir skjöl, er sanni, að kommún
istasamtök í Norður-Kóreu
æsi til óeirðanna; hafi þau
fyrirskipað skoðanabræðrum
sínum á hernámssvæði
Bandaríkjanna að stofna
svipuð alþýðuráð hjá sér og
þau, er starfandi eru í norð-
urhluta landsins.
Símskeyti frá Seoul 29.
febrúar ber það með sér, að
Bandaríkjamenn hafa ekki
skap til að láta undan síga
að svo stöddu. Segir í því, að
baiídaríski herinn sé farinn
að gfafa skotgrafir og koma
fyrir fallbyssustæðum við
38. breiddargráðu.
Nauðsyn ber til að minn-
ast þess, að þegar alþýðuráð
in voru stofnuð á rússneska
hernámsvæðinu, gerðu kom
múnistar á hernámssvæði
Bandarikjanna tilraun til
þess að koma á fót svipuðum
ráðum þar. Hernámsstjórn
Bandaríkjamanna hafði þetta
að engu eða þá leysti ráðin
upp.
Þess er einnig vert að geta,
að þeir pólitísku fangar, sem
rússnesku hernámsyfirvöldin
létu lausa í Norður-Kóreu,
tilheyrðu kóreanska komm-
únistaflokknum og hinum
iurðulega Chendoguo-flokki.
Það var sá fiokkur, sem átti
upptökin að uppreisn gegn
áapönum árið lSlð. Che <do
guo er í aðra röndina trúar-
bragðaflokkur en í hina lýð
ræðissinnaður stjórnmála-
flokkur, sem boðar eins kcn
ar mannúðleg og lýðræoisleg
trúarbrögð og æitjaröarást.
Fyrsíu almennu kosnlng-
j arnar fóru fram l Norður
Kóreu í nóvember 1946. Þá
var alþýðuflokkur bæncta
orðin staðreynd, og myndaði
hann ásarat kommúnistum
hinn svo nefnda Verka-
mannaflokk Norður-Kóreu.
Chendoguc tók er-.ki þáu ,
þessari sameiningú, og er
hann nú næst stærsti flokk
urinn í Norður-Kóieu. Myncl
in af stjórnmálaiíii Norðut-
Kóreu væri ekki heil, ef
ræðisflokkinn“ vantaði, eu
hann er lítill, dálítið fram-
sækinn flokkur, sem heiac
innan vébanda sinria all-
marga vel menntiða menn
Þannig er í síó”um drátt-
um ástandið í Norðar-Kóreu.
Halda Norður-Kóreuraenn
þvi fram, að daglega flýi 15
hundruð manns af herriáms
svæði Bandaríkjanna yfir á
hernámssvæði Rússa. Suður-
Kóreumenn eru alveg á íiinu
gagnstæða, það sé alveg öí-
U'g,t; er erfitt að segja urn
það, hver hefur rétt fyrir
sér. Sennilega er nokkuð til
í frásögn beggja, og eitt er
víst, að margir Kóreumenn
leita nú frá Manchúríu norö
ur t;l heimkynna sinna á her
námssvæði Bandaríkjamanna
og skilanlegt er það og senni
legt, að kommúnistar á her-
námssvæði Bandaríkja-
manna leiti norður á bóginn.
Að því slepptu, hversu
mikið má treysta á sannleiks
gildi fréttanna frá báðum
hliðum, þarf engum að bland
ast hugur um, að Kórea er
nú ekki eitt land heldur tvö,
og , djúpið á milli hinna
tveggja hernámsvæða verð-
ur með hverjum deginum
sem líður, dýpra og breiðara,
Enginn dómur skal í þess
ari grein á hernámsaðilana
lagður. Kóreubúum skal það
eftir látið.
Skal hé,r aðeins á það
bent, að draumur Kóreubúa
urn frelsi og sjálfstæði hefur
ekki rætzt. Framtíð Kóreu-
búa er ekki í höndum þeirra
sjálfra.
,,Finnland AusturlandáiC
hlýtur að finna sárt til þesS
Framh, á 7. síðu. ,