Alþýðublaðið - 01.08.1948, Blaðsíða 2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Sunnudagur 1. ágúst 194S.
NÝJfl BIO æ
,Vér héldum heim'.
(“Buck Privates Come
Home”)
Nýjasta og ein af aHra
skemmtiibgu'stu myndum
íninna óviðjafnaínl'eigu slbop
leifcara
BUD ABBOTT OG
LOU COSTELLO.
Sýnd í dag, á morgun og
mánudaginn 2. ág.
kl. 3, 5, 7 og 9.
Sala Siefst kl. 11 f. h.
aila dagana.
æ TJARNARBIO æ _æ TRIPOLI-BIO
Péfur mikli,
Lokað
m
óákveðinn
\\\m.
Lokað
N. SIMONOW.
Bönnuð börnum innan 14
ára.
Sýnd kl. 7 og 9.
MAMMA ELSKAR
PABBA
(Mama Loves Papa).
Skemmtileg og spreng-
blægileg amerÍEik ©aman-
mynd með skopleikaran-
um
LEON ERROL.
Sýnd kl. 3 og 5.
Sala hefst kl. 11 f. 'h.
Sími 1182.
J8 BÆJARBIO 8
HafnarfirSi
Hefjan í úfiendinga-
Eierdeildinni
(UN DE LA LEGION)
Femandel.
Sýnd tkil. 9.
Bönnuð börnum irman 14
ára. Myndin hefur ekki
verið sýnd í Reykjavík.
RANARDÆTUR
Amerísk söngva og gam-
anmynd.
Bing Crosby.
Betty Hulton.
Sýnd kl. 3 og 5.
Sími 9184.
JÓN ERLENDSSON verka
m,aður, Yesturgötu 5 í Kefla-
vík, er sjötugur á mo'rgun, 2.
ágúst. Jón er fæddur að
Hreiðurborg í Flóa, sonur
Erlendar Jónssonar og konu
hans, Helgu Gísladóttur- sem
þá bjuggu þar. Jón hefur alla
tíð verið mikill víkinguv að
afli og áræði, enda varla
hentað annað á lífsleiðina' en
<að taka til höndunum. Por-
eldrar hans voru bláfátækir
og var drengurinn lánaður að
heiman þegar hann var á sjö
unda ári. ,,Það er mín versta
vist um dagana,“ segir Jón.
„Ég var Íátinn reka kýrnar
Ef þær vóru komnar heim á
morgnana áður en tilskilið
var, þá var ég dreginn fram
úr rúminu og barinn. Það
garði húsmóðir mín. Ég veil
-ekki hvennig farið hefði með
mig þá, hefði ég ekki notið
verndar mállauss sonar frúar
innar. Hann tók mig úr klóm
hennar istundum og hrinti
henni burt. Já. þannig var
upphafið á leið minni út 3
dífið, enda hefur þetta ef til
vill sett á mig nokkuð hrjúf-
an börk.“
En átta ára gamall fór
hann alfarinn að heiman.
„Og síðan hef ég unnið fyrir
mér,“ segir Jón. Hann lenti
á tiltölulega góðu heimili.
Húsmóðirin kenndi hor.ium
að stafa og reikna. „Það vair
ekki mikið nám, en það dugði
í þá daga, og þá þýddi heldur
ekki að slá slöku við. Básinn
var kennslustofan.“ Har.n
vann margs konar störf. En
þegar hann varð 14 ára fór
hann að róa. Brátt fékk har.n
fullan hlut. það er að segja
húsbóndi hans, en sjálfux
fékk drengurinn ekkert
kaup. Og þannig gekk það
þar til hann varð 16 ára. Þá
fór hann upp í Flóa og gerðist
vinnumaður og þar var hann
í tvö ár og fékk 50 kr. á ári
og fjórar flíkur. En 18 ára fór
Jón Erlendsson.
hann í aðra vist — og þá
keypti hann sér skip, fjög-
urra manna far fyrir 30 krón
ur, gamalt. Og hann réð sér
skipshöfn og gerðist formað
ur. Svo breytti hann skipinu,
setti í það skutróður. gegn
ráðum margra og hélt því úti
og fiskaði vel, varð næstur
Guðjóni á Litlu-Háeyri. „Og
þá þóttist ég heldur en ekki
maður með mö,nrsum.“ Svo
kom aflaleysi og þá fór Jón
suður, ætlaði að reyna að
komast á skútu. Hann var
mjög dugnaðarlegur og fékk
pláss og svo var hann á skút-
um í 12 ár, lenti þá í ýmsu
misjöfnu eins og gekk í
gamla daga og horfði af
skipsfjöl á Irsgvar farast á
Víðeyjarsundi. — 32 ár,a gam
all fór Jón austur á Firði og
gerðist formaður enn, þá
bæði á Norðfirði og á Mjóa-
firði. Þarna var hann í 3 ár,
en flutti þá til V'estmanna-
eyja, gerðist formaður þar og
fór þá istundum austur með
bátinn, en alls var hann í 7
vertíðir formaður á vélbát
frá Eyjum. Þá flutti hann til
Reykjavíkur og shmdaði al-
genga daglaunavinnu þar.
„Það er það argvítugasta,
sem ég hef gert um mína
daga að standa í hópi atvinnu
leysingja flvkkjast um verk-
stjóra og betla um vinnu. Ég
miundi aldrei gera það fram-
ar, þó að ég stæði nú á þrí-
tugu.“ Jóni lukkaðist allt vel
meðan hann stundaði sjóinn.
Hann varð aldrei fyrir neinu
slysi, missti einu sinni mann
útbyrðis, en náði honum aft-
ur.
Eftir dvölina í Reykjavík
hóf Jón búskap að Klöpp í
Sandgerði. , Þar leið horjum
vel. „Líkast til hefði ég átt
að verða bóndi. Ég held að ég
hafi aldrei kunnað eins vel
við mig eins og þegar ég var
að erja jörðina og stússa í
skepnunum. Búskapurinn,
•sambúðin við náttúruna, er
það heilbrigðasta, en þá má
ekki fátæktin vera of mikil,
því að þá getur maður ekki
notið unaðarins af starfinu.“
En Jón var farinn að eldas t.
Þegar hann hafði ræktað all-
mikið og lagað til, fannst
börnum hans að búskapurinn
færi að verða honum erfiður
og hann flutti til Keflavíkur.
Þar hefur hanrj nú dvalið í
nokkur ár í bezta yfirlæti.
Hann vinnur ýms algeng
i störf, e,nda getur hann ekki
• gengið iðjulaus. Svor.a menn
’ þrífast ekki ef beir hafa ekki
eitthvað á milli handanna.
Hann er mikið karlmenni og
vinnan hefur verið houiurn
allt. Af þessum sjötíu árum-
sem hann hefur lifað, hefúr
hann unnið látlaust í 63 ár.
Hann hefur aldrei orðið veik-
ur á ævi sinni. ,,Ja, ég tel
það ekki. Ég fékk einu sinni
illtu í augun og varð blindur
á báðum. Svo var eitthvað
krukkað í augun og ég fékk
isjón á öðru, ágæta sjón — og
það hefur alveg dugað mér.
Ja. og svo fékk ég einhvern
fjárams í lungun þegar ég
var tvítugur, en Jón hómó-
pati læknaði það með ein-
; hverskonar meðulum, 5 drop
ar fimm sinnum á dag og
ekki dropa fram yfir það. En
svo átti ég ei,nu sinni að fara
í smalamennsku snema morg
uns og mér fannst sjálfsagt
að taka alla dropana í einu
fyrir daginr./ og taldi 25 dropa
í skeið og saup það. En þá
kvaldist ég. Þegar ég sagði
Jóni það, varð hann vondur,
alveg öskuvondur. Og það
var von. Þeim manni hefur
aldrei verið gefið um þá
menrt, sem hann reyndi að ó-
orðheldni og sviksemi. Þetta
er það eina, — aldrei orðið
veikur.
Og nú býr Jón Erlendsson
með ágætri konu sinni, Jens
ír.u Teitsdóttur, í stóru og
fallegu húsi í Keflavík, — og
þar í nágrenninu er einn af
heimsins særstu flugvöllum
— og allt vitlaust í loftinu
daga og nætur.
,,Ja, þetta er ekkert. Þetta
er eins og músík. það er
hljómur framfaranrja og um-
bótanna. Hann hefur hljóm-
að í eyrum mér síðustu fjöru
tíu til fimmtíu árin. Ég var á
öllum skipategundum og nær
öllum veiðum, ja, ekki síld-
veiðum. Það var gaman að
fylgjast með þessu og svo
framförunum á landi — og
nú í lofti. Ég skal segja þér
það að íslendingar eru fjandi
dugleigir og þeir eru sannar-
lega ekki að bíða þess að tæki
færin gangi þeim úr greip-
um. Hafðu mín orð fyrir
þéssu. Þetta er satt. Ég hef
séð það. — En stærstu og dá-
samlegustu framfarirnar eru
alþýðutryggingarr,ar._ Það er
ég sannfærður um. Ég þekki
alian veginn síðustu 65 árin
— og þar eru mörg spor full
af storknuðu blóði. Alþýðu-
tryggingarnar hafa lagt nýja
vegi og gefið fólkir.u nýjan
búnað. Þær eru stjórnarskrá
okkar alþýðúmannanna, eins
og Ólafur Friðriksson sagði
einu sinni í blaðir.u.“
Hann sagði, að ef til vill
hefði hann fengið hrjúfan
börk í uppvextinum. Já, ef
til vill. En það er ekki þykk-
ur börkur. Það er grur.nt inn
í kvikuna, hlýjuna og góðsem
ina hjá þessum dugnaðar-
manni, sem er eins og hamar
á að líta, stór, sívalur, þrek-
inn, samanrekinn. — Það
veikasta króknaði í kólgunni
í gamla daga. Það sterkasta
lifði af. — Við byggjum á
trustum grunni.
VSV. ■
Ólympíulelkimlr...
Framh. af 1. síðu.
óvart. Dillard er fyrst og fremst
grindahlaupari, en komst ekki
í ameríska ólympíuliðið í 110 m.
har isem hann reyndi þprett
hlaupin líka, og tókst ekki að
vinna hvortveggja. Patton var
talinn líklegur sigurvegari, en
brást í úrslitunum. Blökkumenn
hafa því orðið nr. 1, 2 þessari sérgrein þeirra. 400 metra grindahlaup: og 3 í
1. Roy Cochran, USA (ólympískt met) 51,1
2. White, Ceylon 51,8
3. Rune Larsson, Svíþjóð 52,2
4. Ault, USA 52,4
5. Cross, Frakklandi 53,3
6. Missoni, Ítalíu 800 m. milliriðlar: Fyrsti r-iðill: 54,0
1. Bengtson Svíþj. 1:51,2
2. Wint, Jamaica 3. Chambers, USA 1:52,7
Harris, Nýja Sjálandi, togn-
aði og hætti.
Annar riðill:
1. Hausenne, Frakkl. 1:50,5
2. Whitfisld, USA
3. Parlett, England
Þriðji riðill:
1. Bartens, USA 1:51,7
2. Chef d-Hotel, Frakkl. 1:52,0
3. Sörensen, Dan. 1:52,4
Ljunggren, Svíþjóð var 4. og
kemst ekki í úrslit. Þessir keppa
til úrslita.
SUND:
Milliriðlar í 200 m. bringusundi
kvenna:
1. riðill:
1. Lgons, Ástralíu 5:01,2
2. deGroot, Holland 3:01,4
3. Szakalv, Ungverjalandi 3:02,4
2 riðill:
1. van Vliet, Holland 2:57,0
(ólympískt met)
Framhald á 7. sí5u