Alþýðublaðið - 29.12.1948, Blaðsíða 4

Alþýðublaðið - 29.12.1948, Blaðsíða 4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ Miðvikudagur 29. des. 1948. Útgefandi: Alþýðnílokkurinn Ritstjóri: Stefán Pjeíursson. Fréttastjóri: Benedikt Grönda) Þingfréttir: Helgi Sæmundsson Ritstjórnarsímar: 4901, 4902. Auglýsingar: Emilía Möller. Auglýsingasími: 4906. Afgreiðsiusími: 4900. Aðsetur: AiþýðubúsiS. AlþýðuprentsmiSjan Kf, Fengabúiir Stalíns. ÞRETTÁN MILLJÓNIR 3VL4NNA í fangabúð'um sov- étsíjóm arinnar, segir Kenn- etn Royall', aðstoðarhermála- ráðherra Ban-dai-íkjastjórnar! Þíir af eiga níu milljónir að vera Rússar og trvser milljónir ÞjóSverjiar; og eru þá ekki með tai-dir joeir þýzkir stríðs- fangar, um ein- mdlljón tals- ins, sem sovétstjórnin 'hefur enn ekki látið Iausa, þótt þrjú og hálft ár séu liðin frá ófrið- arlokum. Hitt eru Pólverjai', Tékkar og menn af mörgttm öðrum þjóðum, sem nú verða að lúta jdh-ráðum Rússa. * Það skal hér ósagt látið, hvort þær tölur, sem hér hafa verið endursagðar, standast, Sermilega er mjög erfitt, ef ekki með öllu ómögulegt, að fá nákvæma vitneskju um fjöMa' þeirra ógæfusömu tnanna, sem nú eru grafnir hf andi í fangabúðum víðsvegar í hinu víðlenda ríki Stalins. En það er elcki aðalatriðið í þessu máli. Hitt ;er aðalatriðið, að það er nú eftir stríðið haf ið yfir allan efa, að fangabúð ixnar eru ein af aðalstoðum sovétríkisins, og aÖ mörgum milljónum pólitískra andstæð- inga sovétstjómarinnar er haldið þar við þrælkunar vinnu og litla, eða enga von um að sleppa þaðan lifandi. * Fyrir stríðið og á ófriðar- árunurn vissu ekki nema til- tölulega fáir, að slík1 villi- mennska tíðkaðist annars stað ar en í ríki Hitfers. Forspr akk ar þýzku nazisma.ns vissu þó betur; því að fyrirmynd hinna alræmdu fangahúða í Daohau, Buchenwald, og hvað þeir nú heita1 staðirnir, þar Sam fþeim ivar fyrir komið, höfðu þeir austan úr xíki Stal ins. En fátt eða ekkert af því, sem vitnaðist út um heim af villimimnsku þýzka nazismans og V'irðingarJeysi hans fyrir maomlie'Sum kiörum og mann Ievum tilfinningum vakti aðra eins aradstvgsf) meðal friálsra þióða o£ einmitt fangabúðim- ar O'S sú meðferð, sem pólitísk ir sndstæðingar nazismans femni bar; og vissu menn þá Kó litið um það miskunnar- Ievsi og þann níðinasskap, p°m fangarnir þar urðu að þola, móts við það, öem mmn vita nú, eftir stríðið. * Á meðal þeirra voru ekki aðQins jafnaðarmenn og lýðræðiesinnar úr öllum and- stæðingafiokkum nazismans, helidur og kommúnistar. Og flokksbræður þeirra úti um heim voru ekki hvað sízt há- Skot og sprengingar. — Uppfinningar sírákanna. — Bönn lögreglustjóra og vandræði kaupraaima. —Siðsemi á gamlárskvöld. — Fordæmi og íexíur handa alrrenningi — Athyglisvert erindi og upp- hlaup kommúnista. - Veit himdur hvað etið hefur. SKOT eru farin að kveða við í skotum á kvöldin. I>að er alit af svona strax eftir jólin og fer í vöxt fram að gamla árskvöldi. Þá verður allt vit- laust og svo fjarar þetta út á nýársdag. Það er harðbannað að skjóta, segir lögreglustjóri, og er sú skipun gefin út eftir dýrkeypta reynslu af slysför- um og vandræðum af völdum sprengja. Ekki efast ég þó um að óhlýðnast verður þessari skipun, því að sprengingarnátt úran er afarrík í fólkinu. ÞAÐ ER LÍKA bannað að selja tilbúnar sprengjur eða efni í sprengjur. Kaupmenn eiga að minnsta kosti að neita alveg að selja strákum efni, en margir strákar eru ótrúlega duglegir að búa til sprengjur. Fyrir nokkrum dögum komU strákar inn í ,búð og keyptu ýmis konar efni, sem hægt mun vera að búa til púðurkerlingar ur. Þegar strákarnir voru að £ara út tir dyrunum áttaði af- greiðslumaðurinn sig, þaut á eft ir þeim og spurði: Hvað ætlið þio að gera við þetta? ,.Búa til púðurkerlingar", svöruðu þeir og hurfu fyrir horn eins og byssubrenndir. ÞAÐ er heldur ekki nein hætta á því, að ekki verði sprengt hér á gamlaárskvöld þrátt fyrir öll bönn. Menn finna alltaf einhverjar útgöngu dyr. Það hefur fyrr verið bann að að sprengja eða selja sprengi efni, og engan árangur borið. Enda verð ég að segja það, að margt er verra gent hér í Rey.kjavík en að sprengja kín verja og senda upp rakettur einu sinni á ári. Fólk skemmtir sér við það. Ef leikurinn verð- ur ekki grárri þá er ekki mikið um hann að segja. EN ÞAÐ KALLA ég gráan leik á gamlaárskvöld, þ-egar skríll kveikir í að húsabaki, þeg.ar hann æðir um, stingur vegfarenaur með nálum og prjónum, veltir bifreiðum og gerir aðsúg að lögreglunni. Það hefur o£t og mörgum sinn um átt sér stað á gamlaárs- kvöid, en kemur vonandi ekki fyrir að þessu sinni. ALMENNINGUR á líka að skilja skyldur sínar, þegar geng ið er á undan honum með góðu eftirdæmi. Drykkjuskapur og ólæti hafa seft svip sinn á j Reykjavík á gamlaárskvöld. ' Þetta hefur ekki verið bundið við neinar sérstakar götur eða sérstök hús. Þetta hefur verið alls staðar, jafnvel hafa verið haldnar drykkjuskemmtanir í sjálfum háskólanum. Nú verður það ekki framar, að því sem : mér er sagt. Lof sé þeim öll- um, sem þá ákvörðun hafa tek ið, og vonandi skilur almenn. ingur það, að honum ber líka að forða sjálfum sér frá skríls stimplinum. ÞAÐ ER ALVEG áreiðanlegt, að þjóðin hefur hlustað með mikilli athygli á erindi Guð- mundar Hagalín í útvarpinu á annarsdagskvöld jóla. Það er eitt allra merkasta erindi, sem öutt hefur verið í útvarpið um mjög langt skeið og átti sannar lega erindi til þjóðarinnar ein mitt nú. Hagalín hafði að mottói fyrir máli sínu orð Jóns Vídalíns, en aðalinntak erindis ins var bók eftir sænsku skáld konuna Karen Boy-e, en skáld konan er láíin. Saga hennar lýsir ástandinu í heiminum ár ið 2000 og fjallar um einraeðis ríkin. Bókin er fyrst og fremst skrifuð með tilliti til nazism. ans. Komimúnistar hvergi nefnd ir á nafn. EN SVÖ undarlega bregður við í gær, að blað kommúnista hér ræðst ' heiftarlega á Haga- lín og útvarpið fyrir erindið. ^Vaniih. á 7. síðu værir um þann smánarblett, sem, með fangabúðum nazis- mans væri settur á sigmenn- inguna. Fáa rermdi þá grura í, að austur á Rússlandi væru, un-d ir stjórn ikommúnista sjálfra, fangabúðir, sem sizt væru betri en Dachau' og Buchen- wald, og að það ætti meii'a að segja eftir að ske, að sovét- stjórnin og þýzk handbendi hennar tækju eftár stríðið bemlínis við rekstri þýzku fangabúðanna af Hitler og hefðu þær til þess, að halda pólitískum aradstæðihgum sín um þar í þrælkunarvinnu á sama hátt og Hitler og viðsömu aðbúð og hann? En nú er þetta allt komið á daginn: Ekki að- eims er það nú vitað, að smán fangabúðanna hefur viðg-erag- izt austur á Rússlandi lengzt af þau þrjátíu ár, sem sovétrík ið hefur staðið, og að þar hafa milljónir manna grotraað nið- ur af hungri og vosbúð fyrir það eitt, að þær voru einræð- isstjórra fknmmúrásta andvíg- ar. Hitt er nú Irka óvefengt, að hiraar gömlu fangabúð'ir nazista á hernámssvæði Rússa á Þýzkaliandi eru' aftur yfir- fullar af pólitísfcum föngum, sem sæta nókvæmlega sömu meðferð og hhúr pól’itísku fangar Hitlers á sínum tíma. Aðeins eru þar nú engir komm únistar, — en þeim mun fleiri j'afnaðarmenn! * Þetta er þó orðið úr baróttu ! kcmmúmsmans við nazis- mann' á sínum tíma! Þetta er fre’lsið og siðmenningin, sem koma átti! I staðinn fyrir hinra brúna raazisma Hitlers er kom- inn hinn rauði fasismi Stalins Era imáEljónir ■fr'elsisels’kandi manna hald'a áfram að veslast upp í helvíti fangahúð'anna, bæði hinraa þýzku. á gamlárskvöld 31. des. kl. 9. Dansað til Id. 3. Aðgöngumiðar verða seldir í Iðnó í dag (miðvikudag) og á morgun (fimmtudag) kiukkan 2—5 báða dagana. Tryggið yður miða í tíma. Sími 3191. Ingólfs café verður haldinn í Ingólfs café 31. des. kl. 9. Aðgöngumiðar verða seldir frá kl. 6 í Ingólfs Café í dag (miðvikudag). Sími 2326. F Utvegsmannaféfög Reykjavíkur boðar til fundar í fundasal L. í. Ú. í Hafnar- hvoli í dag klukkan 5 eftir hádegi. Á dagskrá eru ráðstafanir vegna starfsgrund- vallar vélhátaílotans. Áríðandi er ao allir fé- lagsmenn mæti. Stjórnin. bankans verður lokuð dagana 30. og 31. þessa mánaðar. riissn-esku.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.