Alþýðublaðið - 24.02.1949, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 24. febrúar ’949.!m
ALbVÐUBLAÐIÐ
8
Tíiuprjónar.
flokkur
DREISER OG BROMFIELD.
!< Þjóðviljinn hefur fyrir
skömmu gefið Alþýðublaðinu
það að sök, að framhaldssög-ur
þess væru ekki nógu róttækar.
Finnst greinarhöfundi nú af
það, sem áður var, og tilgreinir
í þessu sambandi nokkra heims
fræga rithöfunda, sem Alþýðu_
folaðið flutti sögur eftir fyrr á
árum.
En hér er helzt til langt geng
lð í heimsku og óvild. Alþýðu-
blaðið hefur sem sé frá önd-
,Verðu og til þessa dags birt
framhaldssögur eftir suma af
róttækustu rithöfundum heims
ins. Það hefur til dæmi.s flutt
á nokkrum árum tvær af snjöll
ustu skáldsögum ameríska rit
höfundarins Theodore Dreisers,
sem hefur þótt róttækur í meira
lagi, og Þjóðviljinn má eiga
það, að hann lofaði Dreiser há-
Stöfum látinn, þótt ekki hafi
hann- séð ástæðu til þess að
kynna bækur hans lesendum
gínum.
Það er annars táknrænt
ðærni um seinheppinn málflutn
ing Þjóðviljans, að umrædd
grein hans birtist á sömu síðu
og framhaldssaga blaðsins. Ilún
er eftir ameríska rithöfundinn
Louis Bromfield, sem hefur að
Vísu nokkuð til síns ágætis sem
sagnaskáld, en er svo gersneydd
ur því að vera róttækur, að
hann getur talizt mjög tákn
rænn fulltrúi borgaralegra rit
höfunda. Og svo er það, sem
út yfir tekur: Þessi skáldsaga
Bromfields er áður kunn ís_
lenzkum lesendum. Morgunblað
ið flutti hana sem sé sem fram
haldssögu fyrir örfáum árum!
Alþýðublaðið unir vel sínu
hlutskipti í þessu efni. Fram-
haldssögur þess eftir Theodore
Dreiser eru framlag, sem það
þarf naumast að blygðast sín
fyrir, þegar samanburðurinn af
hálfu Þjóðviljans er ekki veiga-
meiri en önnur litgáfa íslenzkr
ar þýðingar á sögu eftir Louis
Bromfield!
LITLU VERÐUR
VÖGGUR FEGINN.
Þjóðviljinn skýrði nýlega frá
því undir fimm dálka fyrirsögn
á forsíðu, að þjóðareining sé
hér gegn hernaðarbandalagi. í
fréttinni sjálfri er hins vegar
aðeins frá því greint, að sam-
þykkt hafi verið kommúnistísk
ályktun varðandi Norður-At_
lantshafsbandalagið á Þjóðvilja
hátíð í Austurbæjarbíó!
Hér skal það látið liggja
jmilli hluta, að skrýtnar eru
skoðanir Þjóðviljamanna á fjöl
menni þjóðarinnar, þar sem
hún á að hafa komizt öll fyrir
á umræddri skemmtun í Aust-
urbæjarbíó. Hitt er athyglis.
Vert, ef kommúnistar hafa talið
tvísýnu á því, að þeir fengju
ályktun samþykkta á Þjóðvilja
hátíð.
UM síðustu áramót var svo
komið hag bátaútvegsins að
setja varð enn ný lög og reglur
honum til aðstoðar til að koma
í veg fyrir stöðvun hans. Það
má vissulega um það deila,
hvort rekstur þessa atvinnuveg
ar hefur hingað til verið með
þeim hætti, að ástæða væri til
þess að styrkja núverandi eig
endur þessara atvinnutækja til
áframhaldandi reksturs þeirra;
út í það mun eigi farið að
þessu sinni, en hvað um það,
áframhaldandi rekstur atvinnu.
tækjanna varð á einhvern hátt
að tryggja. Hins vegar er það
athyglisvert. hver voru úrræði
þeirra manna í þessu mikla
vandamáli, sem að eigin sögn
eru hinir „einu og sönnu“ mál-
svarar verkalýðsins (þ. e.
kommúnistar). Þeir báru fram
ýmsar breytingartillögur við
frumvarp til laga um dýrtíðar
ráðstafanir vegna atvinnuveg.
anna og voru þar á meðal tvær,
sem sérstök ástæða er til að
gefa gaum. Önnur var þess
efnis, að verð það, er ríkið
ábyrgðist. fyrir nýjan fisk,
hækkaði úr 65 aurum í 70 aura
pr. kg. og verð á hraðfrystum
og söltuðum fiski hækkaði í
hlutfalli við það. Hin tillagan
fjallaði um, að útgerðarmenn
fengju gjaldeyri, er nemur helm
ingi af aflaverðimæti því, er
þeir afla.
Báðar þessar tillögur eiga
það sameiginlegt, að í þeim er
gert ráð fyrir mun meiri að-
stoð við útgerðarmenn en gert
er í frumvarpi stjórnarinnar,
sem nú er orðið að lögum.
Breytingartillagan um hækkun
ábyrgðarverðsins, hefði aðeins
orsakað aukin útgjöld ríkisins,
ef hún hefði náð fram að ganga,
og vitaskuld varð slíkri út-
gjaldaaukningu ekki mætt
með öðru móti en auknum álög
um á skattþegnana, sem ekki
hvað sízt hefðu komið hart nið
ur á launþegum. Það er vissu
lega ekkert við því að segja,
þótt ríkisfé sé djarflega varið
til nauðsynlegra framkvæmda,
en þá tekur skörin heldur að
færast upp í bekkinn, ef greiða
á atvinnurekendum meira en
nauðsyn krefur til þess að at-
vinnuvegurinn beri sig. Og full
ástæða er fyrir verkalýðinn að
athuga, hvað kommúnistum
gekk til að flytja slíka tillögu,
hverra erindi þeir voru að
reka og hvort það var verkalýð
urinn, sem þeir báru fyrir
brjósti í þetta sinn.
Ef breytingartillagan varð-
andi umráðarétt atvinnurek.
enda á gjaldeyrinum hefði náð
fram að ganga, mundu öll skil
yrði vera fyrir stórfelldu gjald
eyrisbraski innan lands. En
gjaldeyririnn er réttmæt eign
þjóðarinnar allrar. því að allir
vinnandi menn hafa beint og
óbeint að öflun hans unnið.
Má því furðulegt heita, að flokk
ur manna, sem kennir sig við
sósíalisma, skuli beita sér fyr-
ir því að nokkur hluti gjaldeyr
isins sé afhentur fáum atvinnu
rekendum. Og hvort halda menn
nú, að laun þeirra yrðu drýgri,
ef nauðsynjavörur væru fengn
ar fyrir gjaldeyri, sem gengið
hefði kaupum og sölum innan
lands?
Kommúnistar hafa því mjög
á lofti haldið, að slælega væri
fyrir hagsmunum alþýðunnar
séð. Barátta þeirra hefur þó
jafnan miðast við eitthvað ann
að en hag alþýðunnar. Þeir
hafa þvert á móti fundið oftar
en einu sinni köllun hjá sér til
þess að kvarta yfir því, að hlut
ur sérréttindamanna í okkar
þjóðfélagi væri rýrður úr hófi
fram, t. d. eins og þegar þeir
lýstu því átakanlega í málgagni
sínu, að 200 heildsalar væru
að verða atvinnulausir! Og nú
voru það, sem sagt, útgerðar.
mennirnir. En að hvaða gagni
kemur það fyrir verkalýðinn,
þótt þessir herrar lýsi með fögr
um orðum á torgum og gatna-
mótum umhyggju sinni fyrir
verkalýðnum, þegar úrræði
þeirra í einu mesta vandamáli
þjóðarinnar miðast einvörð-
ungu við það, að fá sérréttinda
mönnunum aftur dálítið af því
Stjórn F U J í Reykjavík
Þessi mynd var tekin í vetur á fyrsta fundi hinnar nýju stjórnar
Félags ungra jafnaðarmanna í Reykjavík. Á myndinni eru, talið
frá vinstri: Gunnar Jóhannsson, íjármálaritari, Þórarinn Fjeld.
sted, ritari, Kristinn Breiðfjörð, meðstjórnandi, Eggert G. Þor.
steinsson, formacur, Árný Sigurðardóttir. meðstjórnandi, Guð--
brandur Þorsteinsson, gjaldkeri og Jón Hjálmarsson, varaform.
KOMMUNISTAR hinir ís.
lenzku eru nú alveg að ærast
vegna þess, hve oft þeir eru
bendlaðir við Rússa og" það,
litla ,sem þegar hefur verið frá sem rússneskt er. Jafnframt
þeim tekið, en hlutskipti verka-
lýðsins og annarra launþega
hefði orðið það, að taka á sig
álögur, sem eðlilega hefðu
leitt af samþykkt fyrrgreindra
tillagna og orsaka að þær byrð
ar, sem hver og einn hefur orð
ið á sig að leggja sökum vax_
andi dýrtíðar, þyngdust svo. að
kalla mætti drápsklyfjar?
Jón Hjálmarsson.
fullyrða þeir. að það sé það lé
legasta í baráttu andstæðing-
anna, þegar þeir minnast á
„Rússagrýluna“. Það er rétt, að
þeim sé gefinn kostur á að
svara nokkrum spurningum í
þessu sambandi og /afsanna, ef
þeir æskja þess, hina marg.
nefndu Rússagrýlu.
1. Myndu hinir' íslenzku komm
únisíar og málgagn þeirra,
Æskulýdsfundurinn og
ungra Framsóknarmanna
EINS OG KUNNUGT ER af
fréttum, þá hafa ungir Fram-
sóknarmenn í Reykjavík boðað
til opinbers fundar um öryggi
íslands í Austurbæjarbíói n. k.
föstudagskvöld og boðið öðrum
pólitískum æskulýðsfélögum í
Reykjavík þátttöku.
Það verður að teljast vel til
fundið af ungum Framsóknar.
mönnum, að æskja eftir umræð.
um um þetta mál í tíma, enda
munu þeir vera minnugir þess,
hve illa formanni flokks þeirra,
er hann var forsætisráðherra,
tókst að verja landið í stríðs.
byrjun á hlutleysisyfirlýsingu
íslands. Nú hyggjast ungir
Framsóknarmenn að vera betur
búnir, , enda er ekki ráð nema
í ,tíma sé tekið“. Það getur þó
orðið allfróðlegt að heyra, með
hvaða hætti þeir ætla á þessu
stigi málsins að verja öryggi
landsins. Það er vitað, að þeir
hafa á félagsfundi gert sam-
þykkt í öryggismálinu, sem er
svipuð þeirri samþykkt, er
sveik formann flokks þeirra á
sínum tíma.
Hvað um það, þá telja ungir
Framsóknarmenn sig eiga ör_
ugga fylgismenn í afstöðunni til
hlutleysis fslands, þar sem
ungir kommúnistar eru. Enda
munu þeir hugsa sem svo, að
það sé sama hvaðan gott kem.
ur. En eins verða þó ungir
Framsóknarmenn að vera minn.
ugir, að allmikill pólitískur
skyldleiki er með ungum kom-
múnistum á íslandi og Maurice
Thorez ,hinum franska komm__
únistaleiðtoga, sem nýlega hef-
ur í ræðu boðið rússneska árás.
erheri velkomna inn vfir landa.
mæri 'Frakklands. Ef ungir
Framsóknarmenn telja sig eiga
samstöðu í utanríkis- og' innan.,
ríkismálum með slíkum legát.
um, þá verði þeim að góðu. En
þeim skal þó ráðlagt í einlægni,
að hyggja vel að því, hvort ís.
lenzkir bændur telja sig hafa
samstöðu með kommúnistum í
þessum málum.
Það getur verið að allgott sé
á milli ungra Framsóknarmanna
og ungra kommúnista að þessu
sinni, en ekki skyldu ungir
Framsóknarmenn hætta frekar
á það að eiga sameiginleg leynd
armál með ungum kommúnist.
Um hvorki í þessu máli né öðr.
um,.enda hafa þeir illa kunnað
að þegja yfir samkomulagi því,
er varð á milli þeirra til áður
greindrar fundarboðunar í
Austurbæjarbíó.
Ungum Framsóknarmönnum
skal að lokum sagt þetta:
(Frh. á 7. síðu.)
Þjóðviljinn taka eins á tíl-
boði um Atlantshafsbandafag
ið, eða annað hliðsfætt, ef
þau ríki, sem að því stæðu
hétu Rússland, Tékkóslóvak-
ía Ungverjaland, (Júgóslav.
ía), Búlgaría, Lettland og
Lithauen?
2. Viðurkenna ungir kommún-
istar hær leiðir, sem voru
farnar til valdatöku komm-
únista í bessum löndum?
3. Telja ungir kommúnistar að
þar hafi verið unnið í þeim
lýðræðisanda, sem keppa
beri að?
4. Er það álxt ungra kommún
ista, að íslenzk alþýða vxlji
það þjóðskipulag, sem er i
þessuni löndum?
5. Af hvaða ástæðum halda
ungir kommúnistar að það sé,
að völdum þeirra i verkalýðs
hreyfingunni hefur hrakað
svo, sem raun ber vitni um?
Ef. ekki verða gefin fullnægj
andi svör við þessum spurning
um, verða kommúnistar eftir
sem áður að láta sér lynda
„Rússagrýluna".
Annað atriði er það, sem ung
um kommúnistum hefur geng_
ið mjög illa að melta, og það
er hvers vegna flokkur þeirra
sé nefndur „kommúnistaflokk.
ur“.
Ræðumenn þessa flokks haía
mjög látið í ljós undrun sína
vfir þessu nafni flokksins, en
að sama skapi gengið illa að
afsanna það.
Haukur Helgason, ein aðal-
stjarna ungra kommúnista hef
I ur viðurkennt að hann sé kom
, múnisti, og vilji vera það, en
Jónas Haralz hagfræðingur,
sem ungir kommúnistar hafa
hampað mjög, þrætir eindregið
(fvrir að hann sé kommúnisti,
og seg'ir jafnframt, að hann á-
líti rússneskt þjóðskipulag ekki
henta hér.
Fyrir nokkrum vikum var
samþykkt tillaga þess efnis á
nokkuð fjölmennum fundi í
Listamannaskálanum, að keppa
bæri að sem nánustu samstarfi
við hin vestrænu ríki sökum
þess, hve þau væru lík okfcur
(Frh. á 7. síðu.)]