Alþýðublaðið - 29.07.1949, Blaðsíða 5

Fösíiidagúr 29. júlí 1949.
ALÞVÐUBLAÐIÐ
*;
í DANMÖRKU telja samtök
ungra jafnaSarmanna nú rúm-
íega 30 þúsund meðlimi, og er
starfsemin þar mjög öflug og
fer vaxandi með ári hyerju. í
gtríðslokin var meðlimátalan
um 26 þúsund, en hefur yaxið
um rúm 4 þúsund síðan.
Samband ungra jafnaðar-
manna þar í landi eða Dan-
marks socialdemokratiske Ung-
dom, D.S.U., eins og samtökin
nefnast í daglegu talí, Var
gtofnað 8. febrúar 1920, og á
því 30 ára afmæli á næsta ári.
Ekki er þó svo að skilja að
mskulýður Danmerkur hafi
ekki fyrr hneigzt að hinni
jsósíaldemókratísku stefnu, því
að raunar urðu samtök ungra
jafnaðarmanna fyrst til þar í
Sandi árið 1885; og stóð vagga
hreyfingarinnar í Árósum, en
,þar var fyrsta félagið stofnað
það ár og nefndist „Frem-
skridsklubben". Raunar voru
þetta í fyrstu .ópólitísk sam-
tök; í félaginu gat verið æsku-
fólk, hvaða skoðanir sem það
aðhylltist, en meginþorrinn
aðhylltist jafnaðarstefnuna.
Nokkrum árum síðar eða um
1890 bættust fleiri slík æsku-
íýðsfélög við í ýmsum bæjum
á Jótlandi, en í sjálfri Kaup-
mannahöfn komst hreyfingin
ekki á legg fyrr en uni alda-
mótin.
Strax í upphafi byrjuðu fé«
tögin að gefa út sín eigin mál-
Per Hækkerup,
forseti D.S.U. og ritari Al-
þjóðasambands ungra jafnað-
armanna.
gögn og hét fyrsta blað sam-
tákanna „Ungdoms-agitatin-
blad for Fremskridsklubberne
í Jylland", en klúbbarnir báru
allir sama nefn hver á sínum
stað. Um þessar mundir voru
féiögin orðin raunveruleg
Gtjórnmálasamtök ungra jafn-
aðarmanna, og eftir að félögin
voru orðin fimm eða sex,
stofnuðu þau með sér sam-
band er nefndist „Socialdemo-
kratisk Ungdomsforbund“, og
það nafn báru samtökin í 15
ár eða fram til 1919, er gamla
sambandið leystist upp og D.
S. U. var stofnað, en eftir fyrri
heimsstyrjöldina gerðist það
sama í Danmörku sem víðar á
Norðurlöndum, að flugumenn
.Eííirfektarverð jaíning” um skiln-
n
ingsleysi ungra íhaldsmanna,
Á SÍÐU ungra íhaldsmanna
í Morgunblaðinu 22. júlí s. 1.
er dálítið eftirtektarverð grein
Varðandi skilning þessara
ungu manna á gangi þjóðmá1.-
mna cg innihaldi sósíalism-
ans og liinum iveimur smuar-
miðum, sem frara kon'f
framkvæird hans.
fírein þessi nefnist . Mftu-
tektarverð játning“, og undit-
fyrirsögn „Alþýðublaðið viður-
kennir. að sósíalismi og lyð-
ræði scu a.ndstæður“.
Eftir fy? .1 sögninni að dæma
hefði þar.ea átt að vera um
merkilega ;átningu af há'.fn
Alþýðublað.ins að ræða, sem
varpað hefði Ijósi inn í hina
dimmu hugsjónaskála ungro.
íhaldsmajma og vakið bá af
hinum væra svefni „pabba-
drengjanna“. En innihald
greinarinnar er svo aðeins
gkilningsleysi eða misskilning-
Ur greinarhöfundarins. Það,
sem grein þessi er byggð á, eru
nokkur orð, sem Alþýðublaöið
tók upp eftir H. C. Hansen,
fjármálaráðherra Dana, orð-
rétt þannig: Takmark þeirra
(þ. e. jafnaðarmanna) er að
finna hinn gullna meðalveg
sósíalismans og lýðræðisins.
Þetta var hin mikla bomba
þessa unga íhaldsmanns. Þar,
sem talað er um hinn gullna
meðalveg, strandar hugsana-
gangur. hins unga vitrings
íhaldsmanna. Annað hvort
veit eða skilur hann ekki hvers
vegna kommúnistar og jafnað-
armenn eiga ekki samleið.
Kommúnistar kalla sig sósi-
alista, en jafnaðarstefnan er
demókratísk, en demókrati
þýðir lýðræði.
Það var þessi skoðanamun-
ur, er greinilega kemur fram
í nöfnum flokkanna, sem olli
því, að þeir eiga ekki samleið.
H. C. Hansen á þess vegna við
það með orðum sínum um
hinn gullna meðalveg, að ósk
hans sé, að þjóðirnar þræði
veg jafnaðarstefnunnar, sem
er hinn gullni meðalvegur til
lausnar vandamálanna á
hverjum tíma.
Ef skoðanabræðrum þessa
unga íhaldsmanns nægir ekki
þessi skýring, þá má benda
þeim á, að þriðji flokkurinn
var til, sem kenndi sig einnig
við sósíalisma, hinir svoköll-
uðu nasionalsósíalistar, eða
Inazistar eins og þeir voru
Framh. ». 7. síðu.
kommúnista komu til sögunn-
ar og sundruðu samtökunum
með moldvörpustarfi sínu.
Þegar ég dvaldist í Kaup-
mannahöfn fyrir skömmu,
komst ég í kynni við. ýmsa af
forustumönnum unghreyfing-
arinnar þar og heimsótti skrif-
stofur samtakanna. Fékk ég
við þetta nokkra innsýn í þá
þróttugu starfsemi, sem ungir
.jafnaðarmenn í Danmörku
reka nú, en þeir eru engu síð-
ur en félagar beirra annars
staðar á Norðurlöndum ötulir
og áhugasamir að vinna fyrir
Ktefnuna, og hver maður gegn-
ir sínu hlutverki af trú-
mennsku og skyldurækni.
Snemma í vor hélt samband-
tð fjölmennt landsþing í Óð-
insvéum, og var þar samþykkt
yfirgripsmikil stefnu- og
ctarfsskrá, sem ekki er unnt
að rekja hér, en forustumenn
Gamtakanna eru staðráðnir i
að framfylgja henni til hins
ýtrasta á þessu kjörtímabili,
;sem er þrjú ár. Ails eru nú í
D S.U. 360 klúbbar víðs vegar
um landið, en því er skipt nið-
ur í 10 umdæmi, og hefur
hvert umdæmi sérstaka stjórn
auk stjórnar- heildarsamtak
anna.
Sambandið hefur um mörg
ár gefið út mánaðarblað, og
hét það fyrst Röd Ungdom, en
breytti um nafn fyrir tveimur
árum og nefnist nú Fri Ung-
•Jom. Ritstjóri þess er Ib Lind-
en, sem er mjög framarlega í
unghreyfingunni, og hefur
starfað lengi fyrir hana. Auk
blaðsins gefur sambandið ár-
lega út fjölda smárita; margs
konar upplýsingarit, bæklinga
með helztu baráttu- og stefnu-
■nálum samtakanna söngbæk-
u:r fyrir klúbbana og fleira.
í Hróarskeldu á Sjálandi
rekur D.S.U. stjórnmálaskóla,
! og er hann starfræktur allan
1 veturinn, eða samfleytt í sjö
mánuði á ári hverju, og eru
nemendurnir að iafnaði 110 á
hverju skólaári. Á sumrin eru
j haldin í skólahúsinu stutt
námskeið á vegum unghreyf-
ingarinnar og verkalýðssam-
takanna.
Fyrir stríðið starfrækti sam-
bandið einnig álíka fjölmenn-
an stjórnmálaskóla í Esbjerg,
en á hernámsárunum tóku
Þjóðverjar skólahúsið og
héldu þar til. Varð húsið fyrir
svo miklum spjöllum af þeirra
völdum, að sambandinu þótti
ekki svara kostnaði að stofna
þar skóla á ný, og seldu hús-
ið. Hins vegar er nú í undir-
búningi að reisa nýjan skóla í
stað skólans í Esbjerg, en ekki
er fullráðið, hvort hann verð-
ur byggður í Esbjerg eða ann-
ars staðar á Jótlandi, en ráð-
gert er að koma honum upp á
næsta ári.
Formaður D.S.U. er Per
Hækkerup en hann er jafn-
framt ritari alþjóðasambands
Framhald á 7. síðu.
Þrír sœnskir jafnaðarmannaleiðtogar
*•
Á myndinni sjást tveir af aðalleiðtogum ungra jafnaðarmanna
í Svíþjóð á tali við Tage Erlander, forsætisráðherra. Þeir eru,
talið frá vinstri: Frans Nilsson, forseti Sverges socialdemokrat-
iska ungdomsförbund, og Essen Lindahl, ritari þess. Sænska
sambandið telúr nú 103 þúsund meðlimi, og í landinu eru 1852
félög ungra jafnaðarmanna.
Fundur
innunefndarinnar
FRÁ N ORÐURLÖNDUM
fengum við íslendingar fyrstu
kynnin af baráttu verkalýðs-
ins fyrir og um aldamótin.
Það má því segja, að það
hafi verið endurvakning gam-
alla og góðra minninga, þegar
verkaiýðsfulltrúar allra Norð-
urlandanna komu saman hér
19. og 20. júlí s. 1. til bess að
ræða sameiginlega hin ýmsu
vandamál alþýðunnar og al-
þýðuflokkanna í framtíðinni.
Nokkrir þeirra, er þarna
rnœttu, hafa staðið í fylkingar-
brjósti í hinni hörðu baráttu
alþýðunnar s. 1. 30—40 ár og
Líta með stolti til baka yfir
farinn veg og ganga gunnreif-
ir til áframhaldandi barátíu
aiíti öfgum íhalds og komn:-
únisma.
Þrir fulltrúar ungra jafnað-
armanna sátu sem áheyrnar-
fulltrúar þennan fur.d nor-
rænu samvinnunefndarinnar,
beir: Vilhelm Ingimrmdarson,
forseti S. U. J.. Helgi Sæ-
mundsson, varaforseti S. U. J.,
og Eggert G. Þorsteinsson, for-
maður F. U. J. í Reykjavík.
Títuprjónar.
ÞAÐ getur engum manni
dulizt, sem les blöðin, að kom-
múnistar eru illilega utanveltu
í íslenzkum stjórnmálum á
þessu sumri. Eftir að flokkur"
inn hrökklaðist ur stjórn og
frá áhrifum, hefur hann fallið
saman og misst tök sín á verka
lýðshreyfingunni. Krabbamein
Stalinismans sem er öruggt
banamein fyrir pólitískan
flokk á Islandi, vex og heilsan
versnar. Foringjarnir þekkja
sjúkdómseinkennin og þeir
sendu Brynjólf til Helsinki og
Einar á fund Gottvvalds til aS
•:eyna að finna einhvær ný lyf
tii að bjarga flokknum. Þeir
munu þó enga lausn finna
austan járntialdsins, þótt þek’
bregði sér að bví eða austur
fyrir bað í leit. Kommúnista-
flokkurinn á íslandi er deyj-
andi flokkur. Hann mun £á
hægt en öruggt andlát.
Fundirnir voru lærdómsrík-
ir og merkilegir. Þegar er-
lendu fulltrúarnir fluttu
skýrslur sínar um ástandið,
hver frá sínu landi, kom
gleggst í ljós, hversu vanda-
mál dagsins eru lík, þrátt fyr-
Ir ólíkar aðstæður.
í öllum löndunum ora fjár-
bags- og gjaldeyrisvaiidamái-
in mestu erfiðleikarnir. Því
næst sundrung og eyðilegging-
arstarf kommúnista og hægri
sinna (íhaldsflokkanna). Við
þessar skýrslur hinna erlendu
fulltrúa komu manni í hug orð
tékkneska stúdentsins, sem eitt
sinn sagði: „Ef einhver efast
um illvirki kommúnista, þá
sendið bá til okkar“. Það er
enn til nokkur hluti manna,
cem ekki hefur gert sér ljósa
hættuna er stafar af útbreiðslu
hins rússneska kommúnisma
Framhald á 7. síðu.
HERMANN JÓNASSOM
er talinn valdasjúkasti mað-
maður á Islandi. Hann get-
ur ekki sætt sig við að vera
ekki ráðherra og gleymir
jafnvel að hann er bað ekki.
Þannig gengur nú sú saga
manna á milli, að Hermann
hafi nýlega heyrzt tala við
erlendan mann og var hann
að fræða gestinn um stjórn-
málaástand hér. Þá sagði
Iiermann: „Ég ætlp að Iáta
kjósa í haust“. Þessi setn-
ing segir meira um mann-
iim en héil bók.
❖ !jí *
MARGIR HAFA FURÐAÐ
sig á bví, hvað orðið hafi um
ísskápana lians Gísla bæjar-
fulltrúa íhaldsins Halldórsson-
ar, sem hann flutti inn ólög-
íega.-JKommúnistar hafa breitt
þá lygasögu út, að hann hafi
Framh&ld á 7. síðu.