Alþýðublaðið - 03.01.1950, Síða 4

Alþýðublaðið - 03.01.1950, Síða 4
t ALÞYÐIJBLAÐIÐ Þriðjudagur 3. janúar 1950. Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjóri: Stefán Pjetursson. Fréttastjóri: Benedikt Grönda2. Þingfréttir: Ilclgi Sæmundsson. Ritstjórnarsímar: 4901, 4902. Auglýsingar: Emilía Möller. Auglýsingasími: 4906. Afgreiðslusími: 4900. Aðsetur: Alþýðuhúsið. Alþýðuprentsmiðjan h.f. NýárshoMapur for- sætlsráðherrans ÞAÐ væri synd að segja, að þjóðin hefði orðið mikils vís- ari við það, að hlusta á áramóta boðskap Ólafs Thors forsætis- ráðherra í ríkisútvarpinu á gamlaársdag; og hefði hún þó vel mátt gera sér nokkrar von- ir um það, að fá við það taeki- færi að heyra eitthvað meira um fyrirætlanir hinnar nýju stjórnar en það litla, sem fyrir jólin hafði verið uppi látið á alþingi. En í áramótaboðskap forsætisráðherrans í ríkisút- varpinu var, sannast að segja, ekkert nýtt. Hann var aðeins ein endurtekningin enn á hinu margkveðna, að við höfum eft ir stríðið lifað um efni fram, og að þjóðin öll þurfi að færa fórnir og taka upp nýjar líís- venjur til þess að sigrast á að- steðjandi erfiðleikum. * í áramótagrein, sem for- sætisráðherrann birti í Morgun blaðinu á gamlaársdag var aft ur á móti oturlítið látið í það skína, hvað fyrir hinni nýju stjórn vekti. Þar var þess get- ið, að „stjórnin og sérfræðing- ar hennar ynnu af alefli að því, að sem fyrst verði auðið að bera fram tillögur til varanlegr ar úrlausnar11, og myndi þá „reyna mjög á þegnskap þings og þjóðar“. „Hætt er þó við“, skrifar forsætisráðherrann, ,að enn verði nokkur dráttur á, að auðið verði að leggja endan- legar tillögur fyrir alþingi . . . Stjórnin mun því telja sér skylt, að leggja bráðabirgða- úrlausn fyrir alþingi strax og það kemur saman; en hinar endanlegu tillögur svo skjótt sem föng eru á . . . Ég er að vona“, — þannig lýkur þess- um rúnum forsætisráðherrans, — „að þær tillögur, sem Sjálf- stæðisflokkurinn ber fram, marki þá stefnu, sem alþingis- menn leynt og ljóst telja, að fylgja verði í málinu“. * Svo mörg eru þau orð; og finnst máske ýmsum ekki vera mikið með þeim sagt. En ekki fer þó hjá því, að nokkrar á- lyktanir verði af þeim dregn- ar um fyrirætlanir stjórnarinn ar. Eða hvaða stefna er það, sem forsætisráðherrann segir, ,,að alþingismenn leynt og Ijóst telji að fylgja verði“, í þeim vanda, sem úr þarf að ráða? Sjálfsagt á forsætisráðherrann þar við þingmenn borgara- flokkanna; en sem kunnugt er tjáðu þeir sig við kosningarn- ar í haust í því efni á allt öðru máli en þingmenn Alþýðu- flokksins. Það fer því varla á milli mála, við hvað íorsætis- ráðherrann á. Ilann á við geng- islækkun. En það er ekki heppilegt að tala um hana fyr- ir bæjarstjórnarkosningarnar; þess vegna er „hætt við því“, eins og hann segir, „að enn verjði nokkur dráttur á, að auðið verði að leggja endanleg- ar tillögur fyrir alþingi“, og stjórnin ætlar sér því aðeins að leggja fyrir það -tillögur til bráðabirgoa úrlausnar, er það kemur saman um miðja þessa viku. Hinar eiga að biða fram yfir bæjarstjórnarkosningar! Ef hér er rétt ályktað, um fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar og hinar „endanlegu tillögur“ hennar, þá munu þær vissu- lega „reyna mjög á þegnskap þings og þjóðar“, eins og for- sætisráðherrann segir. En mis- jafnt er það hlutskipti, sem hinum einstöku stéttum þjóð- arinnar er ætlað með þeim, og misjafnar eru því þær kröfur, sem gera á til þegnskapar þeirra. Það þarf ekki mikinn þegnskap útgerðarmanna og annarra útflytjenda til þess að taka á sig gengislæklcun. Þeir hafa litlu við hana að tapa, en mikið að græða. Hitt er svo annað mál, hvort verkalýður- inn og launastéttirnar, sem eiga að taka á sig hina auknu dýrtíð af völdum gengislækk- unarinnar án þess að fá hana upp bætta með hækkuðu kaupi, telja nokkra sanngirni í því, að slíkur þegnskapur sé af þeim einum heimtaður. I stuttu ávarpi, sem Helgi Hannesson, forseti Alþýðu- sambands íslands, flutti í rík- isútvarpinu á nýársdag, gerði ; hann þessi mál að umtalsefni. , Hann sagði, að verkalýðssam- , tökin væru fús til samvinnu í því skyni að leysa vandamál útflutningsins og atvinnuveg- anna, ef farin yrði til þess sú leið, að ráðast gegn sjálfri dýr- tíðinni, binda enda á svarta- markaðsbraskið og húsaleigu- okrið, og lækka verðlagið. Þá þyrfti engar kauphækkanir; þvert á móti myndi kaupið þá lækka af sjálfu sér. En ef ætl- unin væri að skerða kjör verkalýðsins og velta nýjum byrðum dýrtíðar og verðbólgu yfir á hann, þá væru verka- lýðssamtökin þess albúin að leggja til orustu til varnar þeim kjarabótum, sem unnizt hafa á undanförnum árum. Þetta er ' rödd verkalýðsins um þessi áramót. Og það er hætt við því, að þeir, sem ekki sjá eða vilja reyna aðra leið út úr vandræðunum en gengr islækkun, eigi eftir að reka sig óþyrmilega á þann ásetning verkalýðsins og launastéttanna yfirleitt, að verja lífskjör sín gegn öllum árásum. >akkir fil Grindvíkinga í TILEFNI ÞESS, að ég varð 70 ára 27. október s. 1. bárust mér mörg heillaskeyti og mikl- ar gjafir frá vinum og vanda- mönnum víðs vegar að. Vil ég hér með senda þeim öllum hug- heilar þakkir. Og nú um jólin er mér fært skrautritað ávarp í bók og nöfn 22 manna, er starfað hafa í söngfélagi undir minni stjórn í mörg ár, og sum- ir þeirra starfa með mér ennþá við Kirkjusönginn. Mikið á Grindavík þessum mönnum að þakka fyrir að hafa rutt söngnum braut í þessari sveit,- Fyrir um. 38 árum var hann hér óþekktur. Ollum þessum - mönnum þakka ég innilega þann vinar- hug, er þeir hafa sýnt mér nú um jólin með ofanrituðu ávarpi ásamt stórri upphæð af pen- ingum. Gleðilegt ár! Grindavík, 31. des. 1949. Árni Helgason. Nýjung í úthlutun heiðursmerkja. — Strit al- þýðumannsins viðurkenní. — Hefur orðið hug- arfarsbreyting hjá almenningi. UM ÁRAMÓTIN sæmdi for- setinn ýmsa merkismenn heiff- ursmerkjum, þar á meffal var tæplega hálfátíræffur sjómaSiir, sem stundað hefur sjó í allt að sextíu ár og gerir enn, stund- ar nú veiffar hér frá Reykjavík á bát, Sigurður . Sigurffsson Kaplaskjólsvegi 5. Þaff er ó- venjulegt aff veita óbrej'ttum al þýffumanni heiffursmerki. Það cr ekki algengt aff slíkir menn fái viðurkenningu fyrir störf sin af hálfu þjófffélagsins, en þetta hefur gerzt nú um þessi áramót, og er rétt aff vekja at- hygli á því um leiff og þaff er þakkað. JAFNAÐARMENN HAFA alla tíð verið andvígir heiðurs- merkjum, enda spratt sú skoðun þeirra upphaflega af því, að heiðursmerkin voru eingöngu fyrir yfirstéttina, aðalsmenn, hershöfðingja — og ríka upp- skafninga, Þeir voru mest punt aðir slíkum merkjum, sem minnstan skilning höfðu haft á kjörum alþýðunnar og harðast gengu fram í því að halda rétti hennar. Þannig er það og enn víða um lönd, þó að sú hugar- farsbreyting, sem orðið hefur á síðustu þremur til fjórum ára- tugum, hafi breytt mjög um. í OKKAR FRIÐSAMA ís- lenzka þjóðfélagi, þar sem eng- Áramótaskœtmgur Hermanns HERMANN JÓNASSON berst um á hæl og hnakka í ára- mótagrein sinni í Tímanum. Hann ér sárreiður yfir því, að honum tókst ekki að höndla forsætisráðherratignina eftir kosningarnar í haust. En honum dettur ekki í hug að kenna sjálfum sér og stefnu Framsóknarflokksins um það, að svo fór sem fór. Ástaeðan er sú, að Alþýðuflokkurinn og Kommúnistaflokkurinn sitja aldrei á sárs höfði og Hermann Jónasson getur ekki myndað stjórn með kommúnistum einum, þó að ekki standi á þeim eða hon- um. Það dylst svo sem ekki, að hann gæti meira en hugs- að sér að setjast í stjórn við hliðina á kommúnistum, ef aðstaðan aðeins væri fyrir hendi. í TILEFNI AF ÞESSU er sjálf- sagt að taka það fram einu sinni enn, að Alþýðuflokk- urinn getur ekki hugsað sér að taka þátt í samstjórn með kommúnistum. En hann er ekki einn um þá aístöðu. Eysteinn Jónsson og Bjarni Asgeirsson hafa gefið sam- hljóða yfirlýsingu fyrir hönd meirihluta Framsóknarflokks ins. Ilermann Jónasson á því ekki aðeins í déilu við Al- þýðuflokkinn í þessu efni. Mál þetta er heimiliserja í Framsóknarflokknum. Og það má svo sem bæta því við, að pólitísk viðbrögð Her- manns Jónassonar hafa verið með þeim hætti undanfarin ár, að Alþýðuflokkurinn hef- ur takmarkaðan áhuga á því að styðja hann til ráðherra- dóms. UMHYGGJA HERMANNS fyrir verkalýðshreyfingunni mun koma mörgum spánskt fyrir sjónir. Hennar gætti ekki, þegar hann tók saman við íhaldið um setningu gerð- ardómslaganna 1942 sællar minningar. Hún gleymdist sömuleiðis, þegar hann vildi koma á samstjórn Framsókn- arflokksins og íhaldsins 1944. Sú stjórn átti sannarlega ekki að vinna að málum verka- lýðsins, heldur þvert á móti að taka upp þráðinn frá 1942. Svo er Hermann Jónasson að furða sig á því, að verkaiýð- urinn skuli ekki bera óskorað traust til hans, mannsins, sem elskar alþýðuna svo heitt, að hann vill innlima hana í blessaðan Framsóknarflokk- inn! HERMANN JÓNASSON hef- ur fengið þá blekkingu að láni hjá kommúnistum, að Alþýðuflokkurinn sé orðinn deild úr Sjálfstæðisflokknum. En hann gleymir því, að vin- ir hans, kommúnistar, hafa borið meirihlutann í Fram- sóknarflokknum sömu sök- um. Þessi þjóðlygi er byggð á því, að Alþýðuflokkurinn hefnr um skeið setið í sam- stjórn með Sjálfstæðisflokkn- um. En Hermann Jónasson ætti ekki að gleyma því, að ekki ógöfugri menn en Ey- steinn Jónsson og Bjarni Ás- geirsson sátu einnig í þessari samstjórn og hafa af hálfu kommúnista hlotið sama vitn isburð og Alþýðuflokkurinn. Þetta skiptir þó sannarlega miklu máli eins og hitt, að Eysteinn og Bjarni munu líta mjög sömu augum og Al- þýðuflokkurinn á viðleitni Hermanns Jónassonar til sam starfs við kommúnista. ALÞÝÐUFLOKKURINN læt- ur sér í léttu rúmi liggja, þó að Hermann Jónasson beri honum á brýn þjónustu við íhaldið. Hann hefur sem sé aldrei tekið þátt í einhliða stjórnarsamvinnu við íhald- ið, en það hefur Framsóknar- flokkurinn gert undir for- ustu Hermanns Jónassonar. Árangurinn af þeirri sam- vinnu voru gerðardómslögin, sem Hermann Jónasson harm ar enn þann dag í dag að náðu ekki tilgangi sínum á sama hátt og örgustu aftur- haldsseggirnir í Sjálfstæðis- flokknum. Sannleikurinn er sá, að eini þröskuldurinn í vegi samstarfs Framsóknar- flokksins og Sjálfstæðis- flokksins er sá, hvor eigi að vera forsætisráðherra Her- inn hershöfðingi fyrirfinnst og jöfnuður er meiri á kjörum manna en víðast annars staðar, hlýtur afstaðan til heiðursmerkj anna, að verða nokkuð önnur. Og þ-egar þjóðfélagið fer, við út- hlutun heiðursmerkja að viður- kenna ævilangt strit alþýðu- mannsins, þó að hann eigi hvorki til fjármuni, kjól eSa pípuhatt, þá förum við líka að viðurkenna heiðursmerkin. Hef ur nokkur íslendingur meir unnið til opinberrar viðurkenn- ingar þjóðarinnar en sjómaður- inn, sem stritað hefur í sex ára- tugi á sjónum. Ég óska Sigurði Sigurðssyni til hamingju við þá viðurkenningu, sem hann hef- ur nú hlotið. Nokkuð er sagt frá ævistarfi hans í blaði Dvalar- heimil’issjóðsins, Hrafnistu, sem út kom fyrir jólin. ERLINGUR PÁLSSON skýr- ir frá því, að afstöðnu gamlaárs kvöldi, að svo virðist sem liug- arfarsbreyting hafi orðið hjá al- menningi. Nú voru engin skemdarverk framin, engin skrílslæti og engar íkveikjur. Það er von að Erlingi hafi brugðið við, því að í raun og veru hefur þetta verið hans ei- lífa stríð á gamlaárskvöldum í þrjátíu ár. ÞAÐ GETUR VERIÐ að hug- arfarsbreyting hafi orðið, og væri það gott ef svo væri. En fleira mun og hafa stuðlað að þessum friðaráramótum. Spreng ingarnar á gamlaárskvöld í fyrra munu hafa skotið ýmsum skelk í bringu, einnig morð- sprengjurnar, sem teknar voru af strákunum núna fyrir áramót in og birtar voru myndir af í blöðunum. Margir óttuðust að slíkum sprengjum yrði jafnvel kastað nú. Svo munu líka brennurnar hafa dregið fólk frá miðbænum og tel ég að þar hafi lögreglan sýnt fyrirhyggju og klókindi. ANNARS VIL ÉG ekki vera að draga í efa hugarfarsbreyt- inguna hjá almenningi. Það meira að segja gleður mig mjög að slíkt fyrirbæri skuli gerast, því að ekki eru hugarfarsbreyt- ingarnar til batnaðar svo marg- mann Jónasson eða Ólafur Thors. Hermann hefur reynt að koma þessum þröskuldi úr sögunni með því að bjóða upp á samstjórn flokkanna, ef for sætisráðherrann yrði utan flokka. Það tilboð virðist standa enn, því að Hermann minnir rækilega á það í ára- mótagrein sinni. Honum væri því nær að líta í sjálfs sín barm heldur en tyggja upp eftir kommúnistum marg- hrakta lygi um Alþýðuflokk- inn. Stefnufesta og róttækni Hermanns Jónassonar ein- einkennist af því, að hann er jafnfús að taka saman við íhaldið og kbmmúnista. Hann hrekst á milli afturhaldsins til hægri og vinstri. Og svo er þetta pólítíska fyrirbrigði með skæting í garð Alþýðu- flokksins!

x

Alþýðublaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.