Alþýðublaðið - 22.02.1950, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 22. febrúar 1950
ALÞÝÐUBLAÐfÐ
3
! FRÁMORGNI TILKVÖLÐSl
í DAG er miðvikudagurinn
22. febrúar. Fæddur George
Washington forseti árið 1732.
Baden . Powell skátahöfðingi
árið 1857.
Sólarupprás er kl. 8.02. Sól-
arlag verður kl. 17.22. Árdegis-
háflaeður er kl. 8.30. Síðdegis-
háflæður er kl. 20.13. Sól er
hæst á lofti í Rvík kl. 12.41.
Næturvarzla: Laugavegs apó-
tek, sími 1618.
Næturakstur Bifreiðastöð
Flugferðir
FLUGFÉLAG ÍSLANDS: Gull-
faxi kemur frá Kaupmanna-
höfn og Prestvík í kvöld.
Skipafréttir
Laxfoss fer frá Reykjavík kl.
S, frá Borgarnesi kl. 12, frá
Akranesi kl. 14, frá -Reykjavík
'kl. 18, frá Akranesi kl. 20.
Brúarfoss kom til Ábo í Finn
landi 18.2., fer þaðan væntan-
lega 23.2. til Kaupmannahafn-
ar. Dettifoss er væntanlegur til
Vestmannaeyja kl. 1300 í dag
21.2. frá Stykkishólmi. Fjall-
foss fer frá Norðfirði um há-
degi í dag 21.2. til Seyðisfjarð-
ar. Goðafoss kom til New York
17.2. frá Reykjavík. Lagarfoss
kom til Hull 19.2., fer þaðan
21.2 til Leith og Reykjavíkur.
Selfoss fór frá Hofsósi 19.2 til
Kaupmannahafnar. Tröllafoss
fór frá Reykjavík 14.2. til New
Vatnajökull fór frá Danzig '17.
2. til Reykjavíkur.
Hekla er í Reykjavík. Esja
fer frá Reykjavík í kvöld vest-
ur um land til Akureyrar. Herðu
breið fór frá Reykjavík í gær-
kvöll austur um land til Siglu-
fjarðar. Skjaldbreið er á leið
frá Húnaflóa til Reykjavíkur.
Þyrill er í flutningum í Faxa-
ílóa.
Föstomessor
Ðómkirkjan: Föstug'uðsþjón-
usta kl. 8.20, síra Jón* Auðuns.
Fríkirkjan: Föstumessa kl.
8.15 e. h. Síra Þorsteinn Björns-
son.
Hallgrímskirkja: Föstumessa
kl. 8,15. Síra Sigurjón Árna-
son.
Skemmtanir
Ansturbæjarhíó (sími 1384):
„Mannorð í Hættu“. Sýnd kl.
9. ,,Á næturklúbbnum“ Sýnd
kl. 5 og 7. ,,Við Krókódílafljót-
ið“. Sýnd lcl. 3.
Gamla Bíó (sími 1475:) —
,Elskhugi 'prinsessunnar1 (ensk).
Stewart Granger, Joan Green-
wood, Flora Robson. Sýnd kl.
arnir sjö“. Sýnd kl. 3 og 5.
Hafnarbíó (sími 6444): —
,.Eldibrandur“ (amerísk). Betty
Hutton, Arturo De Cordova,
Barry Fitzgerald. Sýnd kl. 7
og 9. „Póstræningjarnir“ Sýnd
kl. 3 og 5.
r
20.20 Kvöldvaka: a) Föstu-
messa í Dómkirkjunni
(síra Jón Auðuns). /b)
21.20 Tónleikar (plöt-
ur). c) 21.30 Frásögu-
þáttur: Vorhret í varp-
landi (Bjarni Sigurðsson
bóndi í Vig'ur. — Helgi
Hjörvar flytur).
22.10 Passíusálmar..
22.20 Danshljómsveit Björns
R. Einarssonar leikur.
45. Ke3—f3 Del—dlt
46. Kf3—g3 Ddl—d3t
47. Kg3—h4 Dd3—d8t
48. Kh4—h5 Dd8—d2
49. De5—e8t Kg8—h7
50. De8—e4t Kh7—g8
51. b2—b4
p
Úfvarpsskék.
1. borð: Hvítt: Revkjavík, Jón
Guðmundsson og Konráð Árna-
son. — Svart: Akureyri: Jón
Þorsteinsson og Jóhann
Snorrason.
Nýja Bíó (sími 1544): —
„Fabiola". Michel Simon, Henri
Vidal, Michéle Morgan. Sýnd kl.
5 og 9. „Gög og Gokke á flótta“
sýnd kl. 3.
Stjömubíó (sími 81936): —
„Vigdís og barnsfeður hennar“
(norsk). Eva Sletto, Fridtjof
Mjöen, Henki Kolstad. Sýnd kl.
3, 5, 7 og 9.
Tjarnarbíó (sími 6485): —
„Sök bítur sekan“ (amerísk).
Glenn Ford, Janis Carter, Barry
Sullivan. Sýnd ’ kl. 5, 7 og 9.
„Þokkaleg þrenning" sýnd kl. 5.
Tripolibíó (cími 1182): ■—
„Óður Síberíu“ (rússnesk). —
Marina Ladinina, Vladimir Dru-
jnikov. Sýnd kl. 7 og 9. „Gissur
gullrass“ (amerísk). Sýnd kl. 3
og 5.
Bæjarbíó, Hafnarfirði (sími
9184); „Ólgublóð“ (sænsk-
finnsk). Regina Linnanheimo,
Hans Straat. Sýnd kl. 9. „Veiði-
þjófarnir“ (amerísk). Sýnd kl.
3, 5 og 7.
Hafnaríjarðarbíó (sími 9249):
„Látum drottinn dæma:: Gena
Tirney, Cornel Wilde. Sýnd kl.
6.45 og 9.
SAMKOMUHÚS:
Hótel Borg: Hljómsveit leik-
ur frá kl. 9 síðd.
Ingólfs café: Hljómsveitin
leikur frá kl. 9.30 síðd.
Hann les
Álþýðublaðið
ÁHræð heiðurskona
HINN 19. janúar síðast l.tð-
inn varð Sigurlaug Jónasdótt-
ir, nú til heimilis að Vetrai ■
braut í Húsavík, 80 ára.
Þetta er hár aldur ug hefur
biguiíaug þvi margs að minn-
ast eft'r svo langan a;vidag.
Hún hefur s :o að seg.ia liíað
allan þróunarferil íslenzkra
atvinnuvega, séð vegi, brýr,
sima og útvarp tengja fjariæga
landshluta og byggðir. og
skipastól okkar breytast úr
opnum árabátum og litlum þil-
skútum í fullkomnustu vélskip
með úrvalsveiðitækjum. En
Sigurlaug hefur fremur séð
þessar framfarir og þau þæg-
indi, sem þær veita, en að hún
hafi notið þeirra. Hún hefur
mestan hluta ævi sinnar búið
við kröpp kjör og unnið hörð-
um sigggrónum höndum fyrir
sér sig sínum.
Hér verður ekki rakinn ævi-
ferill Sigurlaugar enda er hann
að nokkru skráður í bók fyrr-
verandi eiginmanns bennar.
Theódórs Friðrikssonar, þar
sem hann r:tar sína e ejh sögu
og konu s;m:?r Þó þyKir hlýða
að minnast hér helztu æviat-
riða hennar með örfáum orð-
um.
Sigurlaug er fædd að Hró-
arsdal í Hegranesi 19. janúar
1870 og voru foreldrar hennar
hin merku hjón Jónas Jóns-
son bóndi í Hróarsdal cg mið-
kona hans Elísabet Gísladóttir.
Sigurlaug ólst upp hjá foreldr-
um sínum til fermingaraldurs
og var síðan í vistum á ýmsum
stöðum, eins og þá var títt, þar
til hún giftist Theódór Friðriks
syni rithöfundi 3. janúar 1898.
Eignuðust þau sjö börn, en
misstu einn son nýfæddan og
tvær dætur uppkomnar. Fjög-
ur börn á Sigurlaug á lífi, tvo
sonu og tvær dætur. Þau hjón-
in áttu lítinn bústofn, er þau
gengu í hjónabandið, og aldrei
tókst þeim að krækja sér í
neina gæðajörð til ábúðar,
enda Theódór meir hneigður
fyrir sjósókn en landbúnaðar.
Biuggu þau á ýmsum stöðum í
Þingeyjarsýslu, Skagafirði og
á Sauðárkróki, unz þau flutt-
ust til Húsavíkur árið 1916, en
þar hefur Sigurlaug dvalizt síð-
an, að undanskildum einum
vetri á Siglufirði. Á Húsavík
hefur Sigurlaug kunnað vel
við sig. Þar bjó bún um mörg
ár á litlu grasbýli, en nefndist
,,Grafir“. Þar undi hún vel hag
sínum. Hún var þar engum háð,
hafði ofurlitla grasnyt og fá-
einar skepnur, en henni hefur
jafnan verið það hin mesta
nautn og ánægja að hirða
skepnur og hjúkra þeim.
Erfið urðu hjúskaparárin
Sigurlaugu. Eins og bókin ,,í
verum“ sýnir, áttu þau hjónin
jafnan við fjárhagsörðugleika
að stríða. Við það bættist, að
þau lijón komu ekki skapi sam-
an sem skyldi. Þá mun það hafa
Sigurlaug Jónasdóttir.
valdið miklum erfiðleikum og
áhyggjum, að bóndinn var
sjaldan heima, oftast var hann
,,í verum“, ýmist úti á rúmsjó
eða við fiskvinnu í landi á fjar-
lægum stöðum. Sigurlaug varð
því að berjast ein áfram með
barnahópinn, vera bæði bónd-
inn og húsfreyjan, stunda börn
in í veikindum þeirra, sjá um
aðdrætti að heimilinu og hirða
um skepnurnar, nægilegt og ó-
þrotlegt starf fyrir eina mann-
eskju, ekki sízt þegar hvern
eyri þarf að spara og sem
minnst að leita aðstoðar ann-
arra. Oft mim Sigurlaugu hafa
verið þungt í skapi á þessum
árum, því hún er geðmikil og
skapheit, eins og flestir þeir,
sem eitthvað er í spunnið. Brá
hún þá stundi rn á það ráð, er
Fgi'l gerði lnri'i.rr.. að kvcða
frá sér harminn, því að hún er
K'gmælt e’ns og hún á k.yn til.
LiU hefur hún ílíkað ti/inn-
nifeum sínum eða kvéðskaj-.. Þó
•• dur'bún 'icíað !:eim, er þc-tta
ritar, að heyra nokkrar -stök-
ur eftir sig, og læt ég hér lítið
sýnishorn.
Sigurlaug var nð koma heim
til manns og barna, og varð þá
að órði á leiðiuni:
Hér er engin unaðsstund,
alls sem lengir kvíðann;
mín er gengin gleði úr iund.
•—• gremja og þrenging síðan.
Þessar stökur kvað hún yfir.
líki sonar síns, er fæddist and-
vana:
Angri stungin tin er mær,
amadrunginn iefur;
dagsins þungi dauða b'ær
dapurt sungið hefur.
Þótt ég reyni þrautat.íð
þyrni fleini stungin,
þá mun seinast sólin blið
signa meinin þrungin.
Góðkunningi Sigtrrlaugar
spurði eftir líðan hennar, en
bún var þá ny'ega stigin upp
i’." langrj legu eftir ha.T.tulegan
nppskurð.
Sigurlaug svaraði:
I njarta mínu hreSM órátt
h’z.u lífsrns streugii',
. ílið þrotið, en«i < mátt
aftuí get ég fengi j.
En þótt margs konar erfið-
leikar hafi orðið á vegi Sigur-
laugar, svo sem barnamissir,
órbirgð og vonbrigði í h.jóna-
bandi, hafa þeir aldrei unrúð
bug á hinu léíta og glaðyæra
skapi henaar til lengdar. Jafn-
in er hún nress í an.ia og með
spaug á vör, þegar maður mæt-
ir henni. Enn er hún.brenn-
andi af áhnga fyrir störfum
srnum. Nýlega sagði hýn mer,
að 55 sinnum væri liún búin
aJ öúa út á vertíð ýmist mann
s i.n eða svui, og nú væri hún
aó búa út plögg hanoa syni
s.Tum, er m.rg undáíUVe'a-n ár
he-'ur ó :u.c sjomennsku
í .'rri heinúi'. sínu og er nú
mgaraháseci
Þótt Sig trl: ug sé elílti síór
ve tti hefur hun búið vfir furðu
mikilli líkam; orku. Tlun þótti
v’Tingur til viniiu f.-ii-.. eftir
öhum aldr'. og enn etd.r eftir
a. fyrrj áhuga og dugnain. Allt
f •; m að þeisu hefur hú í haft
kú og nokkrar kindur til að
sjá um, og hefur lengst af hirt
þessar skepnur sjálf. Hún er
ein af þeirn manneskjum, sem.
hefur nautn af því að standa í
nánu sambandi við jörðina og
dýrin ,og þrátt fyrir langa dvöl
í kauptúnum, þar sem minni
skilyrði eru til búskapar en i,
sveit, hefur þessi sterki eðlis-
þáttur hennar aldrei sljóvgast.
Enn hefur hún undir höndum
um 6 dagsláttur í túnum, er
hún nytjar á sumrin. Hún kaup
ir slátt á túnin en gengur að
öðru leyti tii hirðingar á hey-
inu og kaupir til þess furðu
iitia vinnu. Jafnan er hún
sr.emma á fótum, þvi hún vcit
af langri lífsreynslu, að „morg-
unstund gefur gull í mund“.
Cg hún er léttfætt á sumri.n,
þugar sólin hellir geislum sín-
um yfir Húsavík, og heyilminn
leggur um'allan bæinn og tað-
an á túnunum bíður vinnufúsra
handa.
Af hinum háa tindi aldurs
si:.s getur Sipurlaug iitið ró-
siurium og áhyggjula.isum aug-
um yfir farinn veg. Hann var
að vísu ofx Tta. ia grýtxur og ó-
greiðfær,- oa >. ít var dimmt í
lcfti, en . irr . n um voru þó
sr .'kinsblctcir og sæiustundir.
Fn allt er jc'ín að baki, og við
"xi.um, aS r. i nar bíoi nú hin
kyrrláta umbrotalausa elli. í
■.skjóli soúar síns, Kris.-j ms,
sem er hnti hezti drengur og
T.vers manvi hugljúfi, á hún
að geta litað aLyggju.msu lífi
i aó, scm °f cr sevinnsr, þótt
pað sky.ggi rokkuð á að liann
er sjaldan heima vegna at-
vinnu sinnar. Hin börnin unna.
henni einnig hugástum, þótt
leiðir þeirra hafi legið burt frá
heimiii móður sinnar, og sýna
þau henni-margháttaoa hlýju
og ástúð. Hún á einnig átta
mannvænleg barnahörn, er
veitt hafa gömlu konunrii
mikla gleði.
Áttatíu ár er hár aldur. Þá
er ævisólin gengin í náttmála-
stað eða vel það.
Allir vinir og kunmngjar
Sigurlaugar óska að herini
enaist líf og heilsa sem lengst.
Að hún msgi enn um skeið
mæta þeim kvik í spori og
kasta að þeim spaugsyrðum, og
njóta kvöldsólarinnar í ríkum
mæli; og þegar að lokum hið
óhjákvæmilega sólarlag kemur,
rnegi það verða blítt og fagurt
og þjáningarlaust.
Til sölu húseignin nr. 59 við Laugarveg með tilheyrandi
eignarlóð.
Tilboð sendist fyrir 26. þ. m. undirrituðum sem gefa
allar nánari upplýsingar.
Larus Jóhannesson Sveinbjörn Jónsson
hrl. hrl.