Alþýðublaðið - 20.03.1951, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 20. marz 1551
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
HÉR í blaðinu var nýlega
flett ofan af hinni „akadem-
ísku hagfræði“ Ólafs Björns-
sonar prófessors. í Morgun-
blaðsgrein síðastliðinn þriðju-
dag leitar hann liðs hjá Al-
þýðublaðinu gegn höfundi, en
bónleiður mun hann frá þeim
garði ganga, svo sem^ efni
standa til.
. Ekki trevstir hann sér til að
svara Alþýðublaðsgreininni að
nokkru marki, heldur bregður
fyrir sig ýmsum akróbatískum
brettum, sennilega á „akadem-
ísku“ hagfræðilínunni. Prófess
orinn reynir ekki, einu sinni að
veria hina frægu kaffimiða-
formúlu sína, enda mun honum
nú ljóst orðið, að hún er ekki
lengur til ásetnings. Hann
byrjar á því að neita, að hann
sé andvígur að tryggja kaup- (
mátt launanna. í næstu setn-
íngu á eftir segir hann, að laun
in megi bara ekki elta vísitöl-
una! Mönnum veitist erfitt að í
skilja svona hagspeki, nema að
fj^rri setningin sé sögð fyrir
Bandalag starfsmánna ríkis og
bæja, sem hann er formaður
fyrir. en hin seinni af snúninga
lipurð við Morgunblaðið.
Ef Ólafur Björnsson vill
trvggja kaupmátt launanna án
þess að dýrtíðaruppbót sé
greidd, verður hann að stöðva
verðlagið. En það er einmitt
hið gagnstæða, sem nú er ver-
íð að gera með stuðningi hans.
Eftir leiðsögn slysinna hag-
fræðiráðunauta er ríkisstjórn-
in að gefa verðlag í landinu að
miklu leyti frjálst, samtímis
því sem hún krefst þess, að
kaupgjald sé bundið. Og ríkis-
stjórnin gengur feti framar.
Með reglugerð um svonefndan
bátagjaldeyri eru útvegsmönn-
um og kaupsýslumönnum í fé-
lagi veittar óbundnar hendur
að okra eftir vild á mörgum
nauðsynjavörum almennings.
Það er því.algerlega út í bláinn,
þegar þessi prófessor í Morg-
unblaðinu þykist geta tryggt
kaupmátt launanna án dýrtíð-
aruppbótar. Jafnvel þó að rík-
ísstjórnin fylgdi réttri stefnu i
Verðlagsmálum, eru sífelldar
hækkanir á erlendum markaði,
sem við ráðum engu um. Einn-
íg fyrir þá sök yrði ógerningur
að tryggja kaupmátt launanna,
nema einmitt með dýrtíðarupp
bót eða stórfelldri niður-
'greiðslu nauðsynja. Skuldbind-
íng um greiðslu dýrtíðarupp-
bótar er einasta tryggingin íyr-
ír því, að stjórnarvöldin reki
raunhæfa pólitík í verðlags-
málum og spyrni fæti við taum
lausum hækkunum framfærslu
kostnaðar.
Á hinn bóginn verður að
segja, að ráðgjafar ríkisstjórn-
arinnar eru sekir um þau hrap-
allegu mistök að hafa látið und
ir höfuð leggjast að kanna til
hlítar, hverjar eru hinar raun-
verulegu orsakir efnahagsvand
ræðanna. Engar sannanir
liggja fyrir um það, að of háu
kaupi lágtekjumanna sé um að
kenna. Sterkar líkur benda til,
að orsakirnar séu allt aðrar.
Hinir ,,akademísku“(!) eru
þannig að hampa meðalasulli
við sjúkdómi, sem þeir hafa
ekki enn greint. Hér er sem
sagt eitt dæmið enn um hina úr
kynjuðu íhaldshagfræði, sem í
fullkomnu getuleysi sínu gríp-
ur í hverjum vanda, sem að
steðjar, til kaupgjaldsþving-
ana.
Svargreinin í Morgunblað-
jnu sver sig að öllu orðbragði í
ætt við prófessorinn. Þó eru á
henni rákir, sem benda til, að
tal hans um huldumann sé ekki
út í hött, en aðeins á annan veg
en hann vill vera láta. í leiðara
Morgunblaðsins 15. þ. m. kem-
ur fram ný rödd, sem líklega
er huldumaðurinn í þessari sein
grein á eftir kveður hann þó,
að þetta sé hæpin hagfræði og
að aukin bankalán geti mi em-
mitt skapað verðbólguþr !un,
þó að framleiðsluöflin séu ekki
nýtt til fulls. Mönnum finnst
þetta auðvitað mótsagnakennt
og koma í bága við rökrétta
ustu grein Ólafs. Er nú forðast hugsun. En hér má nefnilega
að minnast .á ,,kaffimiðana“, 1 aítur þekkja blessaðan prófess-
heldur rætt um „falskar ávís- orinn. Þetta hefur hann frá
anir“. Að veita launamönnum ' sjálfum sér.
uppbót á kaup til að geta greitt j
dýrari framfærslu, væri að Sú iátnmg skal gerð, að í-
gefa út „falskar ávísanir", seg- haldið er ekki alís staðar eins
ir þessi spekingur. En hvernig ma á vegi statt um hagfræði-
er þá um gróða kaupsýslu- ieSa þekkingu og hér á land'.
manna, sem einnig mun vaxa. Én þá eru líka ályktanirnar á
um tugi milljóna við hinn nýja aora limd. Háttsettur starfs-
svarta markaðs innflutning?
Ekki heyrist í Morgunblaðinu,
að hanrl sé „falskar ávísanir“.
Ávísanirnar eru aðeins „falsk-
maður í ameríska þjóðbanka-
kerfinu,*) sem er hægrisinnað-
ur. en þó mjög vel metinn hag-
fræðingur í Bandaríkjunum,
ar“, ef lágtekju- og launamenn skrifaði tímaritsgrein fvrirj
eiga í hlut. j nokkrum árum og kvað þrð
ætíð hafa verið sannfænngu j
Nei, þetta raus um kaffimiða sína> ag lánaþensla væri aldrei
og falskar ávísanir er sama 0rsök verðbólgu, heldur gerði
markleysan, enda biðja launa- hún hana aðeins mögulega, ef
stéttirnar ekki um meira en skilyrðin væru fyrir hendi. Á
framleitt er, heldur þann skerf, jglandi í dag er byriar.di
sem þeim ber. j kr-eppæ eins og tölur sýna, með
Grein Ólafs Björnssonar (vaxandi atvinnuleysi og skorti
batnar ekki þegar fram í sæk- á kaupgetu. Þess vegna er of |
ir. Honum gengur illa að (mikil íhajdssemi í lánveiting-
skilja, að það eru hinir fátæku, ; um ekki aðeins til trafala, held
en ekki hinir ríku, sem skulda ur til beinnar hættu fyr;r efna-
hlutfallslega mest. Þess vegna hagslífið, og eru skrif Ólafs
stendur það óhaggað, sem Björnssonar um „Landsbanka-
ævintýrið" bull eitt.
stóð í Alþýðublaðsgreininni,
að fjölmargir efnalitlir menn
myndu losna úr skuldaánauð, ef
faríð væri eftir hinni einstæðu
tillögu Ólafs um að auka seðla-
veltuna um 200—400 milljónir , , * . .
króna. Ýmsir merkari hagfræð: re«ilega tekið fram, að rekstr
Sem dæmi um óvandaðan
og ófyrirleitinn málflutning
prófessorsins skal getið þessa
atriðis: í Alþýðublaðinu var
ingar og markverðari eru fylgj
andi því, að verðlag og kaup-
gjald séu látin stíga eilítið :ev-
arkostnað útgerðar mætti með-
al annars færa niður með því
að hafa rekstrarlán á vægum
inlega, svo að komizt verði hjá ^öxtum. Olafur rangsnýr þessu
þannig, að sa, er þetta ntar,
vilji bæta kaupkjörin með
Iækkun bankavaxta almennt.
Að prófessorinn skuli þurfa að
grípa til svo fáfengilegra útúr-
snúninga máli sínu til fram-
dráttar, sýnir ef til vill betur
en flest annað, hversu að hon-
um er þrengt. Hins vegar skal
það upplýst fyrir prófessorn-
um, sem þarf að læra svo
of mikill skuldasöfnun og mis-
skiptingu þjóðarauðs.
Þá víkur Ólafur að „Lands-
bankaævintýrinu" sínu. Segir
hann, að hver verzlunarskóla-
piltur sé krafður um að vita,
að aukið fjármagn í umferð
valdi ekki verðþenslu, meðan
vinnuafl og atvinnutæki séu
ekki nýtt til fulls, og að hann
hafi jafnvel sjálfur vitað þetta
líka, áður en hann las greinina
í Alþýðublaðinu. í næstu máls- *) Federal Reserve Systam.
BRAUTRYÐJANDI.
-----------------«.-------
Kvæði, flutt Sigurjóni Á. Ólafssyni í
samsæti sunnudaginn 18. marz 1951
-------------------+-------
ÁTJÁN HUNDRUÐ ÁTTATÍU OG FJÖGUR
ííur fætldist sveinn á Rauðasandi.
Bylgjan lék við Látrabjarg og Ögur,
Ijóð sín kvað við hámra, tanga, gjögur.
Golan bærði litvcrp strá á landi.
.. .4 Breiðafirði birtist morgunroði.
Brotin alda lá við sorfna steina.
Oss var fæcldur annar Snorri goði,
aldar nýrrar deilu- og samningsboði,
er alltaf þorði að sækja, semja og reyna.
Ungur festi hann ást við Ránardætur,
ungur kynntist vosi og sjómannsraunum,
í barningsveðri á Breiðafirði um nætur,
er brimið lék við sjávarhamra rætur
og Saxagjá var hlaðin klakakaunum.
Þá karlmannsdugur öx í breiðum barmi,
og brautryðjandans seigla og kjarkur efldíst.
í róðrarferðum stæltist afl í armi,
augun skýrðust, vernduð Ioðnum hvarmi,
í sævarlöðri, en ennið hærra hvelfdist. *
íslenzk þjóð af alda svefni vaknar,
yfir höfin berast nýir straumar.
Af vermanns fótum fjötur gamall raknar,
fyrri tíma útvegsbóndinn saknar,
en öreiganna rætast dýrstu áraumar.
Þeir sjá í fjarska fyrsta dagsins roða,
og frumherjarnir eygja nýja tíma.
En hver vill stýra í gegnum brim og boða,
braut á heiði erfiðleika troða,
við útvegsmenn og íhaldsdrauga glíma?
Þeír völdu þann, sem átti eld í barmi
og öldur þekkti á lífsins Breiðafirði,
er jafnan hélt um stýrið styrkum armi,
þótt stefnuvitans sæist illa bjarmi
og blindsker margt og bjarg á vegi yrði.
Hann stýrði djarft í móti brimi og boða
og barðist hart gegn rógburði og lýgi.
Leið hann fann að frelsi og morgunroða,
og félag þessa nýja Snorra goða
er alþýðunnar allra sterkast vígi.
AÐALSTEINN HALLDÓRSSON.
marga hluti á því að vera hirt-
ur og leiðréttur, að hækkun
eða lækkun bankavaxta nægir
ekki til að stjórna peningavelt-
unni, eins og fjármálum okkar
Framh. á 7. síðu.

Michclin
hjólbarðana
útvegum við nú með stuttum
fyrirvcira frá Frakklandi og
Englandi.
Talið við okkur sem fyrsL
á sama sfað.
H.f. Egill Vilhjálmsson
Sími 81812