Alþýðublaðið - 22.04.1951, Side 4
4
ALbÝf)UBLAf>ÍÐ
Sunnudagur 22. april 1951
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emilía Möller
Ritstjórnarsími: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Hvers annars var
aS vanla?
TÍMINN skýrði frá því á
sumardaginn fyrsta, að Mæðra
félagið í Reykjavík hafi fyrir
skömmu gert ályktun, þar sem
látinn er í ljós sá ótti, að vand-
ræðaástand skapist í húsnæð-
ismálum barnafólks þann 14.
maí í vor og því skorað á bæj-
arstjórnina að gera nú þegar
ráðstafanir til þess að geta
hýst þær fjölskyldur, að
minnsta kosti til bráðabirgða,
sem þá standa á götunni. Birt-
ir málgagn Framsóknarflokks-
ins frétt þessa undir meginfyr
irsögninni „Líkur til að marg-
ar barnafjölskyldur verði á
götunni 14. maí“.
En Tíminn lætur ekki við
það sitja, að birta fréttina.
Hann bætir \nð frá eigin
brjósti eftirfarandi orðum:
„Eins og sjá má af yfirlýs-
ingu þessari, telur Mæðrafé-
lagið vá fyrir dyrum, er húsa-
leigulögin falla úr gildi. Fjölda
mörgum fjölskyldum hefur
verið sagt upp húsnæði, og
hafa þær ekkert þak yfir höf-
uðið eða verða margar að öðr-
um kosti að sæta okurleigu eða
mikilli fyrirframgreiðslu, sem
þær ráða ekki við. Lítur því
út fyrir, að til raunverulegs
öngþveitis geti komið, ef marg
ar barnafjölskyldur verða
húsnæðislausar, og verður þá
að hafa einhver viðbrögð til-
tæk“.
*
Enginn efast um, að þessi
ályktun Mæðrafélagsins sé
byggð á rökstuddum ótta, og
ummæli Tímans eru áreiðan-
lega miklu fremur van en of,
þó að fast sé að orði kveðið.
Sú ráðstöfun alþingis, að setja
bæjarstjórnunum í sjálfsvald,
hvort húsaleigulögin skuli
gilda áfram eða ekki, hlýtur
að hafa margþættar og tilfinn-
anlegar af.eiðingar. Bæjar-
stjórn Reykjavíkur hfefur enga
ákvörðun tekið um að fram-
Iengja húsaleigulögin hér í bæ
eftir 14. maí, enda hefur af-
nám þeirra lengi verið hugð-
armál afturhaldsamasta hluta
íhaldsflokksins, sem nú virð-
ist öllu ráða síðan stjórnarsam
vinnan við Framsóknarflokk-
inn kom til sögunnar. Það er
því engum efa bundið, að hús-
næðismál fátækustu og fjöl-
mennustu heimilanna komast
í algert öngþveiti eftir tæpan
mánuð.
En hver ber ábyrgð á þessu
öngþveiti og afleiðingum þess?
Þeirri spurningu er fljótsvarað.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
raunar beitt sér mest fyrir af-
námi húsaleigulaganna, en
Framsóknarflokkurinn hins
vegar hjálpað honum til þess
að gera þann Ijóta draum sinn
að veruleika. Tíminn og flokk
ur hans ber ef til vill mun
þyngri ábyrgð í þessu máli en
íhaldið. Allir vissu, hvers var
af íhald.inu að vænta. En Fram
sóknarflokkurinn þóttist við
síðustu kosningar vera fulltrúi
fátæklinganna, og Rannveig
Þorsteinsdóttir talaði fagur-
lcga um nauðsyn þess að bund
inn yrði endi á ólán þeirra,
er byggju í bröggunum, sagga
kjöllurunum og hanabjálkaloft
unum. Eftir kosningar kom
hins vegar annað hljóð í strokk
Framsóknarflokksins. Pétur
Jakobsson fékk birt í Tíman-
um pistla um „réttlæti" þess
að afnema húsaleigulögin. Og
á alþingi gengu tveir af þing-
mönnum Framsóknarflokksins,
Hermann Jónasson og Páll
Zóphóníasson, fram fyrir
skjöldu í baráttu afturhalds-
ins fyrir afnámi húsaleigulag-
anna. Hermann Jónasson taldi
sjálfsagt að „jafna“ húsaleig-
una þannig, að lága leigan
hækkaði en háa leigan lækk-
aði! Þegar Alþýðublaðið benti
á, að ,,jöfnuðurinn“ myndi
verða fólginn í því, aðjága leig
an hækkaði til móts við okur-
leiguna, ætlaði Tíminn vitlaus
að verða af reiði yfir slíkri
ósvífni og sleppti öllum Pálum
sínum og Pétrum lausum. En
nú hefur hann loksins fengið
vitið. Hann segir orðrétt á
sumardaginn fyrsta: „Fjölda
mörgum fjölskyldum hefur
verið sagt upp húsnæði og
hafa þær ekkert þak ydir höf-
uðið eða verða margar að öðr-
um kosti að sæta okurleigu eða
mikiíli fyrirframgreiðslu, sem
þær ráða ekki við“. Tíminn
kallar þetta öngþveiti, og er
það að vonum. En honum láist
að geta þess, að Framsóknar-
flokkurinn ber sömu, ef ekki
meiri, ábyrgð á því en íhaldið!
*
Þáttur Tímans í þessu máli
er í fáum orðum sagt þessi:
Hann hefur barizt fyrir afnámi
húsaleigulaganna og varið þá
ráðstöfun Framsóknarflokksins
að hjálpa íhaldinu við að
koma þeim fyrir kattarnef. En
þegar afleiðingarnar segja til
sín og fátækustu og fjölmenn-
ustu heimilin eiga að flytja út
á götuna, setur hann upp sak-
leyissvip og fer mörgum vel
völdum orðum um það, hvað
þetta séu mikil vandræði! Og
fulltrúi Framsóknarflokksins í
bæjarstjórn Reykjavíkur er
látinn kefjast þess af íhaldinu,
að það framlengi húsaleigulög
in um eitt ár að minnsta kosti!
En hvað á þessi skrípaleikur
að þýða? Hverjum dettur í
hug, að Framsóknarflokkurinn
á alþingi hafi hjálpað íhaldinu
við að afnema húsaleigulögin
með það fyrir augum, að bæj-
arstjórnaríhaldið framlengdi
húsaleigulögin í höfuðstaðn-
um? Og hver tekur það alvar-
lega, þó að Tíminn segi sann-
leikann um afleiðingarnar af
afnámi húsaleigulaganna eftir
að Framsóknarfloltkurinn hef-
ur lagt fram sitt lið í baráttu
afturhaldsins við að koma
þessari ódrengilegu ráðstöfun í |
framkvæmd með fulltingi mál
gagns síns? Skrif Tímans um
mál þetta nú gru hræsni. Hitt
er annað mál. að þau eru sann-
leikur •—- beiskur sannleikur
um svik Framsóknarflokksins
og árás hans á garð þjóðfé-
lagsins, þar sem hann er lægst-
ur.
Samninpr um vðru-
skipii milli íslands
og Danmerkur
HINN 21. þ. m. var í Reykja-
vík undirritað samkomulag um
vöruskipti milli íslands og Dan
merkur á tímabili'w frá 15.
marz til 14. marz 1052. Sam-
komulagið var undirritað fyrir
hönd íslands af hr. Bjarna
Benediktssyni, utanríkisráð.
herra, og fyrir hönd Danmerk-
ur af danska sendiherranum í
Reykjavík, frú Bodil Begtrup.
Samkvæmt samkomulagi
þessu munu dönsk stjórnarvöld
leyfa innílutning á 20.000
tunnum af saltsíld (þar með tal
in kryddsíld c|í sykursöltuð
síld), 500 smálestum af saltfiski,
niðursoðnum sjávarafurðum
fyrir d. kr. 200.000 og öðrum
íslenzkum afurðum, og íslenzk
stjórnarvöld munu heimila inn
flutning frá Danmörku á sama
hátt og áður hefur tíðkazt, að
svo miklu leyti sem gjaldeyris
ástand landsins leyfir. Auk þess
munu íslenzk stjórnarvöld leyfa
útflutning til Danmerkur á á-
B B ■
ÝMS MISTÖK virðast hafa orðið við smíði hinna nýju tog-
ara, sérstaklega í sambandi við fiskimjölsverksmiðjurnar í þeim.
***í s{ag þess ag fyrst gniíða eina vél til reynslu, og síðan
hinar, voru strax pantaðar 10 vélar, og verða nú allir togararnir
meira eða minna að stríða við örðugleikana. *** Þetta er mjög
bagalegt fyrir togaraeigendur, ,sem treystu mjög á tekjur af
fiskimjölinu til að vega á móti hinum mikla kostnaði skipanna.
Þegar bóndi einn af Tjörnesi var við símaaðgerð uppi
á Tunguheiði nýlega, hafði 15 símastaura gersamlega fennt
í kaf, og mundi liann ekki slíkt stórfenni sína daga.
Vestur-íslendingurinn KEITH GRIMSSON vinnur sér nú
ört vaxandi frægð fyrir hið nýja lyf við magasári, banthine, sem
hann hefur fundið upp. *** Readers’ Digest birti nýlega grein
um lyfið.
KOMMÚNISTAR í KRON héldu því fram, að kosningin í
félaginu ætti að vera milli einstaklinga en ekki lista, og má það
til sanns vegar færa eftir lögum þeirra. *** Einn maður var inni
í kjörklefanum í 45 mínútur. *** Við talningu reyndist einri
listi þannig, að löglega hafði verið kosið milli einstaklinga.
NORÐMENN eru nýbúnir að fá fyrsta togarann frá
Þýzkalandi, 630 lesta skip með fiskimjölsverksmiðju og
hverju einu. Hann kostaði 100 000 pund eða 4,6 millj., en
nýju togararnir okkar kosta urn 8 milljónir.
SAMVINNAN er búin að fá 60 smásögur í samkeppni sinni,
svo að marga virðist langa til Miðjarðarhafsins. *** Þó er frestur
til að skila sögum ekki útrunninn enn.
KRON-kosningin var, þrátt fyrir sigur kommúnista, mikið
áfall fyrir Sigfús Sigurhjartarson innan flokksins. *** Sagði
einn Moskvukommi, að það væri „réttast á helv.... hann Fúsa
að missa félagið, þetta væri hans einkafyrirtæki. *** Sannleik-
urinn er sá, að Sigfús og svo til allt starfsfólk KRON vill losna
við ísleif Högnason, forstjórann, en Brynjólfur og hans klíka
segjir stopp.
KANADAMENN kvarta undan vaxandi samkeppni íslend-
inga á bandaríska fiskmarkaðinum.
L. M. ERICSSON, sænska fyrirtækið, segir að sjálfvirka
símastöðin á Akureyri sé hin nyrzta sinnar gerðar í heimi.
HEIMSKRINGLA hefur fundið nýtt verkefni fyrir
Þjóðræknisfélag íslendinga í Vesturheimi, þegar það er
búið að „finna íslenzkri tungu vígi“ vestra. *** Verkefnið
er að kenna Kanadamönnum að éta fisk!
AKUREYRARBÚI einn var nýlega að hlusta á erindi í út-
varpinu og vissi ekki hver ræðumaður var, en dró fljótlega
þessa ályktun:
Við hljóðnemann sat ég, en hver var nú sá,
er hóf þetta endemis blaður?
Hann boðaði kreppu, ég þekkti það þá,
að þetta var Framsóknarmaður!
kveðnum hundraðshlutum af
síldarlýsis og síldarmjölsfram-
leiðslu íslands á samningstíma
bilinu.
þess er nú aftur að styðja í
verkalýðsfélögunum á kostn
að Alþýðuflokksins og nú-
verandi stjórnar Alþýðusam-
bandsins!
Fingraför kommúnista
s
s
S
s
MORGUNBLAÐIÐ telur sig í
gær hafa fundið allgreinileg
„fingraför kommúnista“ á
samningi þeim, sem ellefu
verkalýðsfélög í Reykjavík,
með Verkamannafélagið
Dagsbrún í broddi fylkingar,
gerðu með sér í vikunni sem
Ieið, um leið og þau sögðu
upp samningum við atvinnu-
rekendur; en í samningi þess-
um er þess meðal annars
krafizt, að stjórn Alþýðu-
sambandsins tryggi, ef til
verkfalls kemur, „stöðvun á
vinnu við þau blöð, sem
verða gegn verkalýðsfélögun
um í vinnudeilunni“.
ÞAÐ ER ALVEG RÉTT hjá
Morgunblaðinu, að hér er
vissulega um fingraför kom-
múnista að ræða; og það er
því algerlega ástæðulaust
fyrir það, að vera að Hnýta
aftan við athugasemd sína við
þetta samningsatriði nokkr-
um skætingi í garð Alþýðu-
flokksins um breytta „afstöðu
hans til prentfrelsisins og
annarra mannréttinda“. Al-
þýðfulokkurinn hefur engan
þátt átt í þeirri kröfugerð,
sem hér um ræðir, — að tak-
marka prentfrelsið í landinu
í sambandi við hugsanleg
verkföll í Reykjavík r maí, og
honum dettur ekki í hug, að
núverandi stjórn Alþýðusam-
bandsins, sem skipuð er að
meirihluta alþýðuflokksmönn
um, muni ljá nokkurs máls á
stuðningi við svo ólýðræðis-
lega kröfu. Hún mun. þess
vegna, því betur, aldrei verða
neitt annað eða meira en
leiðinleg fingraför kommún-
ista á þeim samningi, sem
ellefu verkalýðsfélög í Rvík
hafa nú gert með sér. En að
vísu er það alveg nó", að
þeim skuli hafa tekizt að
gera góðan málstað verka-
lýðsfélaganna tortryggilegan
með slíkum ósóma.
EN MEÐAL ANNARRA orða:
Situr það ekki illa á Morg-
unblaðinu, að vera að barma
sér út af fingraförum kom-
múnista á sumu því, sem nú
er að gerast í sambandi við
baráttu verkalýðsfélaganna
fyrir fullri dýrtíðaruppbót á
kaupið? Eða hafa ekki flokks-
rnenn Morgunblaðsins í verka
lýðsfélögunum nú gert hreint
og beint bandalag við komm-
únista til þess að leggjast á
baráttu verkalýðsins og
stöðva þau verkföll, sem til
hefur staðið að hefja? Tóku
þeir til dæmis ekki höndum
saman við kommúnista í
Verkamannafélaginu Hlíf í
Hafnarfirði til þess að hindra
undirritun samnin^a við
Hafnarfjarðarbæ um fulla
dýrtíðaruppbót á kaupið og
fresta boðuðu verkfalli þess
félags um óákveðinn tíma?
Gerðu þelr ekki það sama í
Verkalýðsfélaginu Baldri á
ísafirði núna á föstudaginn
til þess að fá boðuðu verkfalli
þess frestað, einnig um óá-
kvæðinn tíma? Og hefur ekki
Morgunblaðið fagnað þessari
endurnýjuðu samvinnu í-
haldsmanna og kommúnista í
verkalýðsfélögunum og góð-
um árangri fyrir atvinnurek-
éndur af henni? Hvafe. er það
því að kvarta undan fíngrá-
förum kommúnista? Þetta er
lýðurinn, sem það og flokkur
MORGUNBLAÐIÐ hefur um
nokkur ár þótzt vilja heyja
heiðarlega baráttu lýðræðis-
sinnaðs blaðs gegn fimmtu
herdeild Rússa hér á landi.
En nú kemur í ljós, að alvar-
an hefur ekki verið meiri í
þeirri baráttu en það, að þeg-
ar atvinnurekendur hér innan
lands lenda í deilu um dýr-
tíðaruppbótina á kaupið við
lýðræðissinnaða stjórn Al-
þýðusambandsins, og komm-
únistar óska þeirri sambands-
stjórn ósigurs x voninni um
að geta því betur komið ár
sinni fyrir borð í vonsviknum
verkalýðssamtökum á eftir,
þá gera Morgunblaðið og at-
vinnurekendur sér hægt um
hönd og ganga beinlínis í
bandalag við kommúnista á
móti hinni lýðræðissinnuðu
forustu Alþýðusambandsins!
Hvaða furða þess vegna, þó
að kommúnistar þykist nú
geta fært sig nokkuð upp á
skaftið, með svo ágæta banda
menn að baki, og skipað fyr-
ir um það, hvaða blöð fái að
koma út í landinu? Og hafa
ekki meðal annars nokkrip
ágætir flokksmenn Moi-gun-
blaðsins í verkalýðsfélögun-
um undii’i'itað einmitt þann
samning, sem hér um ræðir,
og þar með þessa þokkalegu
kröfu kommúnista? :