Alþýðublaðið - 08.11.1950, Blaðsíða 1
XXXI. árg’.
Miðvikudagur 8. nóv. 1950.
247. tbl.
Fjóríán togarar á ísfiskveiðar,
en tuttugu á karfaveiðar
--- ---:—♦» '---
Fyrstu skipln fóru á veiðar í nótt, en
. hin siðustu verða tilbúin á morgun
----------------------«-------
FYRSTU TOGARARNIR munu hafa farið héðan á veiðar
í nótt. nokkrir fara í dag. og þeir. sem síðast verða tilbúnir, á
morgun. 14 af togurunum rnunu fara á ísfiskveiðar fyrir Þýzka-
lands- og Englandsmarkað, en um 20 verða á karfaveiðum.
~ ♦ Samkvp-mt upplýsirgum,
? .---
A Liila-Hraun fyrir
vangoldin
barnsmeðlög
FYPTR SIÐASTA FUNDI
bæWráðs Akureyrar lá bréf frá
Sveini Bjarnasyni fátækrafull"
trúa, þar s?m hann skýrir frá
því, að innheimta meðlaga frá
feðrum óskilgetinna barna
gengi æ erfiðar, jafnframt því
sem meðlagskröfur á bæinn
stórykjust. Taldi Sveinn. að á
þessu ári mundu útgjöld bæj-
arins' vegna óskilgetinna barna
verða um 200.000 krónur eða
um tvöfalt hærri en fyrir þrem
ur árum. Fátækrafulltrúinn
kvað barnsfeður marga reyna
með öllum ráðum að komast
hjá því að endurgreiða bænum
meðlögin, jafnvel fara úr fastri
vinnu í hlaupavinnu, svo að
eigi yrði sú leið farin að láta
atvinnurekanda halda eftir af
kaupi upp í meðlögín. Fór
Syeinn fram á umboð frá bæn-
um til þess að fá yfirvaldsúr-
skurð um það, að einhlsypir
menn skyldu vinna af sér á
Litla-Hrauni vangoldin barns-
meðlög, en framfærslulögin
kveða svo á, að slík leið sé
heimil.
Bæjarráð lagði einróma til,
að bæjarstjórn skyldi veita
Sveini umboð þetta, og taldi
sjálfsagt að barnsmeðlög í van-
skilum skyldu innheimt með
fulltri hörku, a. m. k. þegar
ekki væri um að ræða menn,
sem hefðu í'vrir fjölskyldu að
sjá.
Varð Grímur Thom-
sen fyrslur að við-
iorl
MARTIN LARSEN sendikenn
ari flytur í kvöld kl. 7,30 fvr-
irlestur fyrir almenning í há-
skólanum, í kennslustofu nr. 2.
Fyrirlesturinn nefnist „Grímur
Thomsen og H. C. Andersen“,
og mun fyrirlesarinn þar, og ef
til vjll í tveimur framhalds-
fyriríestrum, fjalla um dóm
G'ríms 'í’iomsen um H. C. And-
ersen og áhrif hans á skoðanir
Dana á ritsnilld hins mikla
danska ævintýraskálds.
~em blaðið fékk í gær iijá
Lf ndssambandi íslenzkra út-
veg-manna fóru marýir af tog-
urunum þegar í gær upp í
Hvalfjörp til þess að taka olu,
og mru þei rhafa farið á veið-
?r í nótt. Hinir fara í dag og á
morgun.
Tcgírarnir, sem ’ra. á ísfisk-
veiðar, eru þessir:
Fyrir Þýzkalandsmarkað:
Fvlkir, Neptunus. Marz. Skúli
Magnússon, Röðull, G'arðar
ÞorsteínsFon, Jón forseti, Ak-
urey, Keflvíkingur og Hallveig
Fróðadóttir.
Fyrir Bret’andsmarkað: For-
setinn og Jón Þorláksson, og ef
til vill Maí.
Togarfrnir munu þá ekki
fara allir samtímis á ísfisk-
veiðarnar, og fara sumir þeirra
ef til vill einn karfatúr fyyrst.
Rúmlega 20 togarar munu
stunda karfaveiðar, þar af eru
nu á krafaveiðúm: Keflvíking-
ur, Bjarni Ólafsson, ísborg,
Elliði, Kaldbakur, Svalbakur,
Jörundur, tsólfur, Goðanes og
Egill rauði.
Togararnir á Norður- og
Austurlandi verða allir að
lialda áfram karfaveiðum, þar
eð þeir hafa enn ekki samið
og sigla því áfram á gamla
karfasamningnum, með 16
stunda vöku á sólarhring.
Slefna Eriksens
ERIK ERIKSEN, forsætisráð
herra Dana, gerði í gær grein
fyrir stefnu stjórnar sinnar í
ræðu í þinginu í Höfn. Hann
kvað stjórnina mundu bglda ó-
breyttri stefnu í utanríkis- og
landvarnamálum. Hann kvað
fórnir nauðsynlegar vegna erf-
iðleika þjóðarinnar, og boðaði
beina og óbeina skatta og
skyldulán. Gjaldeyrisvandræð-
in kvað hann mjög alvarleg.
1200 hermenn frá Th_ailandi
komu til Kóreu í gær.
Olsarok 09 rigning
um allt land
í íyrrinóll
SUÐAUSTAN HVASSÝIÐRI
og úrhellisrigning gekk yf'r £.111
land í fvrrinótt og gærmorgun.
Náðj veðurhæðin 13 vindstig-
um í Vestmannaeyjum og á
Ðalatanga, en hér Reykjavík
várð vir.dhraðinn mest 11 vind-
stig í snörnustu bv’iunum, en
anná’fs 9 að meðaltali.
Veðurhæðin náði hómarki
hér á suður- og vesturlsndi um
klukkna 9 -í gærmorgur, en
upp úr hádeginu austanlands.;
I gærdag tók aj læua og gekk
'”ndátíir bá til suðvesturs.
Ilva^sviðri fcetta og úrkoma var
um allt land. en hvergi sirióaði.
og var víðast við sjávsrsíðuna
um 5 stiga hiti.
Þrír kommúnislar
iara á „fri<
rr
ÞJÓÐVILJINN skýrir frá því
í gær, að hm „íslenzka friðar-
nefnd“ liafi nú ákveðið, að þeir
Þórbergnr Þórðarson rithöfund
ur, Jónas Árnason alþingismað
ur og bæjarpóstur Þjóðviljans,
og séra Guðmundur Helgason
frá Norðfirði skuli vera fulitrú
ar hennar á „heimsfriðarþingi“
kommúnista, sem halda á í
Sheffield á Englandi 13.—16.
þ. m.
Sennilega eiga þessir legátar
að færa ,,friðarþinginu“ undir-
skriftirnar undir Stokkhólms-
ávarpið hér á landi, þó að Þjóð
viljinn forðist það eins og heit-
an eldinn að láta okkur vita
nokkuð um þær, hve margar
þær séu og hverjar. Að minnsta
kosti var á sínum tíma um það
talað, að mikið ylti á því, að
sem flestum undirskriftum yrði
safnað fyrir ,,friðarþingið“;
enda munu agentar Kominform
vissulega verða mættir þar til
þess að taka við skýrslum um
árangurinn hér á landi sem ann
ars staðar.
ÞRÍR verkamenn fórust og
25.særðust í sprengingu í efna-
verksmiðju í Essex í
í gær.
Shinwell kominn heim
SHINWELL, hermálaráðlaerra
Breta, kom til London frá
Washingíon í gær. Hai'maði
hann, að ekki náðist betri
árangur á fundi liermálaráðv-
herra Atlantshafsbandalagsins,
en kvaðst vongóður um sam-
komulag innan skamms.
MESTU LOFTORUSTUR
KÓREUSTRÍÐSINS í GÆR
Kínverskar þrýstiloftsvélar af rúss-
neskri gerð gegn amerískum flugvélum
---------♦---------
MESTU LOFTORUSTUR, sem háðar hafa verið í Kóreu-
stríðinu, áttu sér stað í gær skammt frá landamærum Man-
churíu. Voru amerískar Mustang orustuflugvélar þar á ferð,
er þrýstiloftsflugvélar af rússneskri gerð flugu frá Manchuríu
inn yfir Kóreu og réðust gegn amerísku vélunum. Stóð viður-
eignin í fimm mínútur, og skemmdist engin af amerísku flug-
vélunum, en 4 hinna kínversku, og mun ein þeirra hafa hrapað
til jarðar. Flugvélar kommúnista sneru aftur inn yfir landa-
mæri Manchuríu að viðureigninni lokinni. Nokkru seinna réð-
ust aðrar þrýstiloftsflugvélar Kínverja gegn amerískum flug-
vélum og fór á svipaða lund.
Hersveitir sameinuðu þjóðanna eru nú í sókn á vígstöðv-
unum norðan Chongchongfljóts og hafa sótt fram allt að 5 km.
ín mikillar mótspyrnu. Bretar nálgast nú Tokchon, sem þeir
höfðu áður yfirgefið.
Malan veikur
MALAN, forsætisráðherra
Suður-Afríku, hefur verið skor
inn uþp. Verður hann tvær vik-
ur í sjúkrahúsi, en mun síð-
an taka sex vikna hvíld. Hann
er 76 ára gamall.
Tveir sigrar brezku sfjórnarinnar
Kosnlngar í Banda
ríkjunum í gær
KOSNINGAR fóru fram í
Bandaríkjunum í gær, og var
kosin fulltrúadeild þingsins,
þriðjungur öldungadeildar,
fjöldi fylkisstjóra, borgarstjóya
og fleiri embættismenn. Þátt-
taka var mikil í kosningunum,
enda veður gott, og kosninga-
baráttan hörð. Úrslita var ekki
vænzt fyrr en.snemma í morg-
un og fram eftir degi.
Forsetatign er eklci í veði í
kosningunum, en hins vegar
meirihluti demókrata í þinginu.
Missi þeir hann, verður Tru-
man stórum erfiðara að stjórna.
Þá er með athygli fylgzt með
kosningum nokkurra frægra
repúblíkana, meðal annarra
Tafts, sem verkalýðsfélögin
hafa nú lagt sig mjög fram til
að fella.
Sfarfsmannafélag Hafnar-
fjarðar 10 ára á morgun
STARFSMANNAFÉIjAG
HAFNARFJARÐAR er 10 ára
á morgun. Félagið mun minn-
ast afmælisins með árshátíð í
Albýðuhúsinu næst komandi
föstudag. Hefst skemmtunin
með sameiginlegri kaffi-
drvkkju, en að lokum verður
dansað.
Upphaf’.ega var ráðgert að
árshátíðin yrði 9. nóvember, á
aímælisdegi félagsins, en vegna
iðnþingsins, sem nú stendur
yfir í Alþýðuhúsinu, var
skemmtuninni frestað fram á
föstudag.
Frumvarp á alþingi um
leturborð rifvéla.
Verða vélbátarnir
gerðir upp á
þessu hausti!
FRUMVARP varðandi báta
útveginn er væntanlegt á al-
þingi eftir nokkra daga, að
því er Hermann Jónasson
skýrði frá við umræður í
efri deild í gær. Hann gaf
ekki aðrar upplýsingar um
eðli frumyarpsins en þær, að
þar mundi vera nm að ræða
upphæðir er næmu 20—30
milijónum króna.
Sá orðrómur gengur, að
frumvarp þetta sé um heild-
aruiv>gjör á bátaflotanum.
Þriggja ára drengur
konungur í Nepal
ÞRIGGJA ÁRA DRENGUR
varð í gær konungur í Nepal-
ríki í Himalayafjöllum. Er hann
sonarsonur Bir Bikrams kon-
ungs, en konungur og krón-
prinsinn hafa verið reknir frá
völdum og hafa flúið á náðir
indversku sendisveitarinnar.
Konungar í ríki þessu eru þó
valdalausir, en forsætisráð-
herra, sem ávallt verður að
vera úr sömu fjölskyldu, er
stjórnandi landsins.
Neapel er í fjöllunum milli
Indlands og Tíbet, þriðjungi
stærra en íslands og hefur 5-6
milljónir íbúa. Eru það Gúrk-
ar, fræg'ir hermenn, sem lögðu
landið undir sig á 17. öld.
BREZKA STJÓRNIN vann
tvo sigra enn í neðri deild
þingsins í gærkvöldi, er bún
félldi ávítunarti’lögur and-
síöGuflokkanna í sambandi við
ræðu konungs, sem er raunar
stefnuyfirlýsin" stjórnarinns.r í
þingbyrjun.
Jafnaðarmenn voru áður
vantrauststillögu
húsnæðismálum.
Englandi búnir að fell
- Churchills í
Nú var tillaga frjálslyndra
vegna dýrtíðarmála felld með
15 atkvæða mun. 299 gegn 284,
og var þjjð meira en búizt var
við.
Þá var einnig felld tillaga
íhaldsmanna út af áformum
um þjóðnýtingu og stjórn rík-
isins á viðskiptamálum, að
þessu sinni með 10 atkvæða
mun, 1299 gegn 389.
Útvegurinn að
„guhha" nýju
iogurunum,
segir
YNGSTI alþingismaðurinn,
Jónas Árnason, hefur nú fyrir
„áeggjan nokkurra ungra skrif
stofutúlkna" flutt fyrsta frum-
varp sitt. Er það stutt, aðeins
25 orð, og nefnist „Frumvarp
til laga um samræmingu á let-
urborðum ritvéla“. Segir í frum
varpinu, að ríkisstjórninni sé
heimilt að setja reglugerð um
samræmingu á leturborðum
þeirra ritvéla, sem til landsins
flytjast, og er ætlunin sú, að ís-
lenzku stafirnir verði á öllum
ritvélum á sama stað.
SJÁYARÚTVEGURINN er nú
að „gubba“ tíu nýju togurun-
um, að því er Hermann Jón-
asson sagði á alþingi í gær.
Hann talaði um hin stöðugu
kreppulán til sjávarútvegsins,
og benti á það sem dæmi, um
hvernig komið væri málum, að
eríitt reyndist nú að fá lán til
að ljúka nýju togurunum tíu.
Ekki skilgraindi hann við hvað
hann átti með því að „gubba“
togurunum, hvort ætlunin sé að
þeir komi aldrei til landsins.
Hannibal Valdimarsson benti
á, hvers vegna verið væri að
„gubba“ þessum togurum. Það
er vegna gengislækkunarimiar,
sagði hann, sem hefur spennt
verð skipanna upp í átta milij.,
og þessi gengislækkun er eina
úrræði núverandi stjórnar.