Alþýðublaðið - 10.12.1950, Blaðsíða 12

Börn og unglingar.
Komið og seljið
AlþýÖublaðið.
Allir yilja kaupa
AlþýSublafHð.
Gerizt áskrifendur
aS ASþýSoblaðlnu. .
Alþýðublaðið inn ð
bvert heimili Hring-
ið í síma 4900 og 4906,
Sunnudagur 10. desember 1950
P

SÍÐAST LIÐIXN FÖSTUDAG um hááegi va.'.i nýtt gufu-
. gosií Krýsuvík úr 95 metra djúnii fcorho’u Kc"a þessi heíur
veiift boruð á síðustu tveim mánúðum. og er hún fóðru'ð innan
>neð 6 tomma víðum járnrörum n'ður í 73 met'a dýpi. Er hér
v.im að ræða svo til hrelnt gufugos o.? er niagi. ' > 3330 kíló af
gufu á klukkustund.
Þetta er þó ekki nema ara* j
ííuadi hluti gufumagnsins úr
iatóru holunni, sem byrjaði að
: giósa í haust, en þar er stöðugt
jafnmikill kraftur og í fyrstu,
r og er gufumagnið úr þeirri
t'.olu um 30 000 kíló á klukku-
rtund og auk þess 40 sekúndu-
‘iítrar af vatni. Þetta magn, á-
: samt gufu úr annarri lítilli’
1 holu'skammt frá mun gefa ná-
'ísga 3000 k\v. orku, að því er
'Ualgarð Thoroddsen rafveitu-
j-stjóri í Hafnarfirði hefur skýrt
- blaðinu írá.
Nýja holan, sem byrjaði að.
ígjósa á föstudaginn, er nærri
gróðrarstöðinni og er ætluð til
upphitunar fyrir gróðrarstöð-
tna. Nú, verður hætt að bora
þar og borinn fluttur nær.
Kleifarvatni, en þar er einkum
borað fyrir hinu fyrirhugaða
raforkuveri.
Valgarð Thoroddsen skýrði
blaðinu svo frá, að þegar væru
•hafnar undirbúningsfram-
kvæmdir að virkjuninni, og'
bráðabirgðaáætlanir gerðar, og
búið væri að skrifa erléndum
íirmum og leita tilboða um
vélar.
Háskólafyrirlestur um
manngjöld til foma
í DAG, 10. des., flytur fyrrv.
hæstaréttardómari, dr. jur. Ein-
ar Arnórsson, í hátíðasal há-
tikólans kl. 2 e. h. stundvíslega
íyrirlestur urn manngjöld.
í erindi sínu mun hann
skýra frá. hversu miklu mann-
gj.öld hafa numið í fornöld og
á Jónsbókartímabilinu (eða
eftir 1250 og fram á 17. öld).
Þessi manngjöld voru í Grágás
néfnd níðgjöld, en síðan á 12.
og 13. öld hs.fa þau aimennt
verig nefnd manngjöid. Efni
. þetta eftir 1280 hefur ekki ver
ð.rannsakað áður og mun fyr-
itlesarinn skýra frá bessum
gjöldum, hvernig þeim hafi
verið háttað meðal nokkurra
germanskra þjóða og síðan hja
ísiendingum, en helztu heim-
ildirnar ei-u lögbækurnar Gr i-
gás og Jónsbók, ýmsir dómai
frá 15., 16. og 17. öld, og nokk
ur önnur gögn.
I íslenzkum fornritum er oít
tninnst. á gjöid eftir veginn
mann, og er því mjög fróðlegt
tð fá vitneskju um hversu |
þessu hefur verið háttað.
Öllum er heimill aðgangur
að fyrirlestrinum.
RIKISSTJORNIN hefur enn
oinu sinni þrjózkast við því aö
geri rokkuð fyrir Vestbrðinga
j atvinnuvandræðum þeirra.
FJutti Finnur Jónsson í neðri
•leiid breytingartillögu við
frumvarpið um haTænsaðstoð
ina til manna á Noroaustur-
landi, þess efnis, að ríkisstjórn
ir.ni sé heimik.ð að verja Láliri
annarri milljón króna til nð-
rtoðar atvinnuveganna á Vest-
fiörðum, að undangengifni
skjótri athugun á ástandmu
vestra. Þessa tillögu felldi
íhaldi og framsókn í bróðerni.
Athyglisverðast var það við
atkvæðagreiðsluna um mál
þetta, að Sigurður frá Vigur,
sem á að heita þingmaður fyr-
’.r Vestfjarðakjördæmi, skyldi
greiða atkvæci á móti því að
athuga hið alvarlega atvinnu-
ásts.nd vestra og á móti því að
verja fé til úrbóta. Gerði hann
þá grein fyrir atkvæði sínu, að
hann vildi raunhæfari aðgerð-
ir, en ekki benti hann á nein-
ar þær aðgerðir, sem hann
teldi rsunhæfari en rannsókn
og f járveitingu.
Hvoit „SnæfeSlið"
strandaði?
í FYRRINÓTT barst slysa-
varnafélaginu tilkynning frá
,Snæfelli“ um að það væri
strandao undan Hafnarbergi
milli Haína cg Reykjaness, en
litlu síðar var tilkynnt að skip
ið hefði losnað aftur, og er.gar
tkemmdir orðið á því.
Samkvæmt upplýsingum,
rerp blaðij hcfur fengið hjá
skrifstofustjóra s'ysavarnafé-
lagsins, hefur skipið ekkert
látiu til sín heyra sí’ðan, og er
meira að segja óvíst hvsða
,,Snæfeir! var hér um að ræða,
bví að í skeýtinu var ekki getið
neinna eínker.r.isfcókstafa. Sagð
rkrifstoíustjórinn hafa ríka á-
ttæðu til að ætla, að þama hafi
ekki verið um a5 ræða „Snæ-
:'ell“ frá Akureyri, og muni
Detta hafa verið vélbátur af
Snæfellsnesi, sem beri sama
naín.
Elzti bróðlrinn fór
til íslands með
1 Krislváni 9. 3874
FIMM SYSTKIN, sem
náð liafa óveiijulcga háum
alári- s ',i r' í helgum
síeini á Fjóni í Daninörku.
Tvæi systurnar, frú Anine
Kiistofíersen, og fiú Kir-
síe:i Jenscn, eru i þann
mund aó \erða ?7 og 00 árá
gamlar, en þriðja systirin,
frú M. Jcnsen, er 94 ára
gomul, og bróðir þeirra,
Jörgen Banke, er 97 ára.
Elztur systkinanna er þó
Mads Banke, en hann verð
ur 89 ára gamall 3ð. desem-
ber í ár, og er elzti íbúi
borgarinnar, þar sem hann
er búsettur.
Mads Bankc hefur aðeins
einu sinni urn ævina leitáð
til læknis, þegar liann var
96 ára — og hann gerir sér
vonir um, að það eigi ekki
aftur fyrir honum að liggja.
Á yngri árum fór liann til
íslands í fylgdarliði Krist-
jáns konungs níunda á þjóö
hátíðina 1874, en fai'kostur
konungs Var fregátan ,,Jót-
land“. Mads Banke man
margt frá fyrrj tíð, og liann
og „yngri“ systkini hans eru
komin af ærið langlífu fóllti.
Móðir þeirra systkinanna
varð 103 ára gömul.
al ismenn o
istar a Ise-
Mafa ekki fram fé á móti íram.Isgí
ríkisins eias o|| baejarstjórn bar að gera
kvenfélagsins
Si
ÞING FALMANNA- OG FISKIMANNASAMBANDSINS,,
sem nýlega var haldið i Reykjavík, beindi þeirri áslcorun tilí
alþingis og líkisstjórnar, að veita í fjárlögum nægilegi fó til
þess að hægt verði að Ijúka við hafnargerðina á ísafirði, svo>
og tii fcess að bæta fcar innsiglinguna.
Erú aliir sammála um, að
betta sé hið mesta r.auðsynja- j
:nál, en sann’eikurinn er sá, að !
til þesss. tíefur ekki staðið á
fjárframlcgum frá ríkinu held-
ur á meirihluta bæjarstjórnar
.isafjarðar, sem hefur svikizt
im að legja fram þac fé, sem
tíenni ber að leggja frim á móti
'ramlagi ríkirins. Á þéssu ári
hefur ba jarstjórnin enn ekki
getað hafið allt það fé, sem al-
þingi veitti til hafnargerðarinn-
z.r á síðustu fjárlcgum, en það
voru- um 100 þúsund krónúr
auk 50 þúsund króna, sem
íengust úr hafnarbótasjóði. Er
bað vegna þess," að bæjarstjórn-
i.n sjálf hefur ekki lagt-fram
bað fé, sem henni ber, á móti
bessum. framlögum.
Þsð er þó vissulega brýn
nauðsyn að ljúka við hafnar-
gerðina á ísafirði hið allra bráð
asta, Enn fremur er mjög að-
kallsndi að bæta innsiglinguna
i höfnina, þar eð dýpi í sund-
unum er takmakac fyrir stærri
skip, og ógerningur er að fara
rneð þau inn í höfnina þegar
hásjávað er.
SKEMMTIFUND hel lur
Kvexifélag Aíþýðuílokkcins
í Hafnarfirði þriðjudagim
12. desember í Alþý'ðuliús-
inu v'ð Sírandgötu.
Rædd verða ý'mis félr.gs-
mál, og sagíðar fréttir af
þingi Alþýðuflokksins. Að
lokum verða fjölbrcytt
slcemmtiatriði.
Þrír menn farast
á Steingrímsfirðí
VATNAJÖKULL strandaði í
fyrradag rétt við Kaupmanna-
höfn og var ekki kominn á flot
síðast er til fréttíst í gær-
kveldi. Skipið var að koma frá
Gdynia og var nýkomið út í
uundið við Kastrup, þegar það
tók niðri. Svartaþoka var. Þar
sem sklpið stríVdaði mætast
tveir álar; liggur annar að höfn
inni 1 Kaupmannahöfn, en
hinn út í Eyrarsundið, og mun
Vatnajökull hafa lent á eyrar-
odda þar sem álarnir mætast.
Rétt á undan Vatnajökli var
4000 smálesta skin á leiðinni til
Kaupmannahafnar og strand-
aði það einnig þegar það
beygði inn í höfnina.
Vatnajökull er hlaðinn járni
og hveiti frá Póllandi, og einn-
;g er hann með um 150 lestir af
olíu. í fyrrakvöld voru gerðar
’-áðstafanir til þess að fá tank-
^kip til þe-s að dæla úr honum
olíunni til þess að létta hann,
on tankskipið fann ekki Vatna
jckul fyrir þokunni fyrr e-n kl.
10 í gærmoi'gun. Var ætlunin
að reyna að létta skipið í gær
og g'era tilraun til að ná því út
h flóðinu í gærkveldi, en síðast
þegar blaðið hafði samband við
íorstjóra þess hér, Glaf Þórð-
arson, voru ókomnar fréttir
/um hvort það hefði tekizt. Tal-
ið er að Vatnajökull sé ó-
skemmdur, því þar sem hann
strandaði er sléttur krítarbotn.
Hvers eioa síldar •
a8 gjalda?
RÍKISSTJÓRNIN hefur með
bráðabirgðalcgum ákveðið að
fella niður útflutningsg.jald af
öllum sjávarafurðum, nema
síldarafurðum. Þegar lög þessi
voru til umræðu á a'þingi á
föstudrg, kom til atkvæða
breytingartillaga frá Finni
Jónssyni, þess eínis, að gjald-
ið falli einnig niður á síldar-
afurðum. Þetta felldu stjórnar
flokkarnir. Þá iagði Fin.r-ur iil,
ag síldarútvegsmönnum og sílcl
Veiðisjómönnum verði endur-
greitt það fram’eiðslu.gjald,
•em innheirnt var 1950, en
betta var einnig fellt.
Eftir þsssa framkomu stjórn
arflokkanna spyrja menn:
Hvers eiga síldveiðisjófnenn og
cíldarútvegsmenn að gjalda?
FULLVIST er nú talið að>
hrír menn hafi farizt á Etein-
grimslirði á fi'.nmtudaginn, eæ
þeir fóru í róður á fimmtudags
inorguninn, en um daiginn skall’
á aftaka veður af vestri. Seint
’um daginn mun hafa sézt tili
bátsins skainmt undan landi:
irá Hvalsá, en síðan hefur ekk:
ort til lians spurzt, nema ?;vað>
fundizt hefur hrak við striind-
ína, sem talið er vera úr bátn»
um.
Þessir menn voru á tíátnumr
Björn Guðbrandsson og Guð>
mundur Guðbrandsson, bræð'-
ur frá Heydalsá í Steingrims-
firði, en þriðji maðurinn var-
Aðalbjörn Þórðarson frá IIúlu:
í Steingrímsfirði.
Seint á föstudagskvöldið-
fannst 'brak rekið á vestán-
verðu Vatnsnesi, sem talið er
muni vera úr bátnum. Meðal
annars fundust lóðabelgir, árar
oé dælustokkur.
2V
11
jOðabók c
BOKAUTGAFA Pálma II.
Jónssonar á Akureyri hcfur
gefið út ljóðabókina ,,Af hcið-
arbrún“ eftir Tleiðrck Guð-
mundsson frá Sr.nái, son Guð-
muhdar heitins Friðjónssonar.
Er þstta öriniu' Ijóðabók Heið-
reks, en íyri’i bók hans, ,.Arfur
öreigans“, sem kom ut áiið
1947 í bókaflokknum • Nýir
nenr.ar, hlauí gáSa dóma.