Alþýðublaðið - 10.10.1951, Side 7

Miðvikudagur 10. októbcr 1951
ALÞYÐUBLAÐIÐ
7
í mörgum litum, í föt og
frakka og ýms önnur
fataefni fyrirliggjandi.
Þórh. Friðfinnsson
klæðskeri. Veltusundi 1
Nýkomið:
Lakaléreft, 1,60 m. breitt
kr. 20,00 m. Flúnel, einlitt
kr. 9,00. Silkisokkar kr
15.00 parið. Svartir kven
sokkar. Dúkadamas'k. Ga
bardine. Prjónasilki, tví
ofið, góð tegund.
Vefnaðarvöruverziunin
Týsgötu 1.
Siemens'*
Slrauvélar
„Miele“
þvottavélar
og þurkvélar
er nú hver að verða síðastur
að panta hjá okkur, ef þæi
eiga að vera komnar fyrir
jól.
VÉLA- OG RAF-
TÆKJAVERZLUNIN
BANKASTRÆTI 10.
SÍMI 6456.
TRYGGVAGÖTU 23.
SÍMI 81279.
Félagslíf.
Frjálsíþróttadeild K.R.
Munið skemmtifundinn í
félagsheimilinu annað
kvold (fimmtud.) kl. 8.30. —
Mætið öll og takið með ykkur
gesti. Munið að þetta er 30
ára afmælisfagnaður deildar-
innar. Stjórnin.
Æfingar í kvöld:
Minni salurinn:
Kl. 7—8 Vikivakar,
yngri fl.
8—9 Vikivakar eldri fl. 9—
10 Hnefaleikar. Stóri salur-
inn: 7—8 Telpur fiml. 8—9
2. fl. karla. 9—10 Gömlu
dansarnir.
SK1 eAttTGeKD
RIKISINS

111
austur um land í hringferð
hinn 16. þ. m. Tekið á móti
flutningi til áætlunarhafna
milli Djúpavogs og Húsavíkur
á morgun og föstudag. Far-
seðlar seldir á mánudag.
11
rr
Tekið á móti flutningi til
Vestmannaeyja alla virka
daga.
Framh. af 5. síðu. j
eins gerði skyídu sína með birt- |
ingu skýrslunnar. Hann liefur
að sögn gefið út fyrirmæli um,
að sá skolli megi ekki koma
fyrir aftur, að formaður verð-
gæzlunefndar fái vitneskju um
verzlunarokrið. Hann gæti
nefnilega haft það til að láta
vitneskjuna berast til almenn-
ings —
Og svo fór sjálfur viðskipta-
málaráðherrann í útvarpið og
vildi telja þjóðinni trú um, að
okurálagningin væri hrein und-
antekning. Yfirleitt væri álagn-
ingin hóf'eg og sanngjörn. Þetta
sýnir bara, að hæstvirtur við-
skiptamálaráðherra er allt ann-
arrar skoðunar í þessum mál-
um en allur þorri þióðarinnar.
Það sýnir, að ráðh,errann hef’
ur heildsa’aafstöðú til málsins,
en ekki afstöðu hins almenna
borgara.
Það er bert af skýrslu
verðgæzlustjóra, að almennt
hefur álagningin tvöfaldazt
og þrefaldazt, síðan verð-
’agseftirlitið var afnumi’ð.
En í nolckrum og þó ekki svo
fáum tilfellum hefur hún tí-
til þrettánfaldazt.
Það er fullvíst, að þjóðin
heimtar, að nöfn verstu okrar-
anna verði birt, eins og ei,tt
stjórnarblaðið — ég held það
hafi verið Tíminn — hefur
stungið upp á. Og í rauninni
ætti að svipta þá, sem lengst
hafa gengið í því að okra á al-
menningi — heimild til kaup-
sýslustarfa,
Einasta afsökun okraranna er
sú, að þeir höfðu, að mínu áliti,
nokkra ástæðu til að æt'a, að
þeir væru aðeins að notfæra
sér aðstöðu, sem lögð hefði
verið þeim upp í hendurnar til
ýtrustu hagnýtingar, þar sem
aukin dýrtíð. væri einn megin-
þáttur stjórnarstefnunnar.
. Heimsmet ( cíýriíð.
Það er algengt a.ð heyra
þvj( haldið, fram, nó dýr-
tí’ðaraukningin hér á landi
sé fyrsf pg freinst að kenna
verðjjækkununi á lieims-
markaðinum. En þetta fær
ekki staðizt. Þar tekur af öll
tyínjæii skýrsla alþjóða-
vinnumálastpfnunarinnar
um breytingar 4 frajnfærslu
kostnaði í flestum löndum
heims frá því í ársbyrjun
1950 þar tií si'öast liðið vor.
Þar er ísland ínöð lang-
mesta dýrtíðaraukningu, full
32% á einu ári. Danmörk er
með 10% verðhækkun,
Bandaríkin með 9%, Bret-
landnmeð 4%, Sviss með 3%,
Israel, íneð 2%, írland með
3%, Vestur-Þýzkaland með
5% o. s frv. Þar sannaðist,
a,ð, ísland hgfðj heimsniet í
dýrtíð. Og þessi dýrtíþ. er
framleidd heima fyrir að
langmesfu leyti. Heimsmark
aðuinnn er sá sami fiyrir oþk-
ur óg aðrar þjóðir.
Aðeins tvö ríki, Burma og
Iran, bjuggu við lækkandi verð
lag á sama tíma,
Kráfa AIf>ýðu-
flokksios.
Alþýðuflokkurinn mun af
ýtrasta megni beita sér fyrir
breyttri stjórnarstefnu í skatta-
málum og dýrtíðarmálum. Hef-
ur núverandi stjórn vissulega.
fyllt mæli synda sinna svo, að
út af flóir í þessum stórmálum
báðum.
Afstaða Alþýðuflokksiiis til
dýrtíðarmálanna er mörkuð
B II II
skýrt og skorinort í svohljóð-
andi ályktun, sem gerð var
einróma á miðstjórnarfundi 27.
fyrra mánaðar:
„Með ti’vísun til upplýs-
inga þeirra, sem birtar liafa
verið um gífurlega hækkun
álagningar á vörur, sem ekki
eru há’ðar verðlagseftirliti,
telur miðstjórn Alþýðu-
flokksins komið, ótvírætt í
ljós, að skipuagslaus inn-
flutningur og sú „frjálsa
samkeppni“, sem ríkis-
síjórnin hefur stefnt að,
tryggi eklýi hóflega álagn-
ingu og sanngjarnt vöru-
verð.
M.’ðstjónún mótmælir
hai ðlega þpirri stefnu ríkis-
stjórnarinnar að veita milii-
lið.um frelsi til þess að okra
á almenningi samtímis þyí,
sem hann stynur undan
byrðum sívaxandi dýrtíðar.
Hún krefst þess, áð verð-
lagsákvæði verði þegar í stað
sett aftur á allar vöruteg-
undir og strangt eftir’ií haft
með því, að þeim sé h!ýtt.“
í frambaldi af þessari á-
lyktun miðstjórnar lögðu þing-
menn Alþýðuflokksins í neðri
deild, strax eftir þingsetningu
1. október, fram frumvarp um
að lögbjóða á ný verð’.agseftir-
lit með öllum vörutegundum.
Frumvarpið felur í sér þá
beytingu á verðlagslögunum,
að fjárhagsráði sé skylt að á"
kveða hámarksverð á allar
vörutegundir og hafa eftirlit
með því, að ekki sé fram hjá
því smogið.
Sams konar ákvæði voru í
lögum, þar til rétt fyrir lok
seinasta þings, er stjórnarflokk
arnir, íhald og framsókn,
breyttu þeim á þá lund, að
fjárhagsrá'ði væn í sjálfsvald
sett að ákveða, hvort ver'ðlags-
eftirlitið væri haft áfrani eða
það felít niður. í skjóli þeirrar
lagabreytingar var svo verð-
lagseftirlitið lagt niður í sumar
með þeim afleiðingum, sem
þjóðinni eru nú kunnar.
Alþýðuflokkuri nn hefur nú
krafizt útvarpsumræðu um
þessi þýðingarmiklu mál, og
mun hún fara fram innan
skarnmg.
Hlutverk verkalý'ðs-
og samvinnuhreyf-
ingarinnar.
Sjómönnum, verkamönnum
og bændum og yfir’.éitt allri al-
þýðu manna er löngu orðið það
ljóst, að spilling viðskiptamál-
anna: verður aldrei upprætt nieð
samstarfi við Sjálfstæðisflokk-
inn u>» ríþisstjójn. — Allra.
sízt með því, að gefa honum
kost á að- láta heildsala stjprna
málum heildsalanna úr ráð-
herrastóli, eins og nú, er gert.
En hvenær skyldu Hermann
Jónasson og Eysteinn Jónsson
pð.’ast þennan skilning?
í þessum málum pru það
verkalýðshreyfigin pg sam-
vinnuhreyfingin, sem verða
að gera þá kröfu til allra
þeirr.a flokka, sem nokkru
iáta sig varða hag almenn-
ings, að þcir sameinist um
gagngera hreinsun í við-
skiptamá’pnum, svo að ís-
land þurfi ekki að verða að
viðundri í hópi frjálsra
þjóða fyrir prang og okur og
hvers konar óheilbrigða
verzlmiarhætti, sem hvergi
þekkjast aðrir eins, heims-
endanna á milli.
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarför móður og
tengdamóður okkar, ,
MARÍU JÓSEFSDÓTTUR. \
Kristín Bjarnadóttir. Guðmundur Jónsson,
Málmgeir Bjarnason.
eru hafin í Sundhöll Reykjavíkur og verða frá kl. 10
árdegis til kl. 4.15 síðdegis. Fullorðnir geta þó kom-
izt í bað allan daginn, en ekki í sund frá kl. 1—4.15
síðdegis. Börn fá ekki aðgang að Sundhöllinni frá
kl. 9.30 árdegis til 4.15 síðdegis.
Á laugardögum er Sundhöllin opin allan daginn og
sunnudögum frá kl. 8 árdegis til kl. 2.15 síðdegis.
LöggHdiog svarta-
snarkaðarins.
Sumir hafa viljað færa nú-
verandi ríkisstjórn til lofs, að
henni hafi þó tekizt að ganga
af svarta markaðnum dauðum.
Og hvað er þá hæft í. því?
Það var að vísu svo, að ein-
stakar vörutegundir, sem ekki
þóttu nauðsynlegri en svo, að
verjandi þótti að takmarka
mjög innflutning þeirra, voru
samt fluttar inn með óleyfilegu
móti og seldar með upp-
sprengdu verði. — Þetta var
leioin’egt fyrirbæri og kom oft
ónotalega við pyngju þeirra,
sem gátu fengið sig til þess að
verzla við svartamarkaðshrask-
arana. En almenn áhrif á lífs"
afkomu fólks hafði svarti mark-
aðurinn ckki a'ð neinu ráði.
Og hvernig er það þá nú?
Iivernig hefur svarti markað-
urinn verið afnuminn? — í
st'Uttu- máli sagt:
Með því að se’ja brösk-
urunum sjálfdæmi um ver'ð-
lag og álagningu. — Með
frjálsuni bátagjaldeyri og
afnámi verðlagspftirlitsins
hefur verðið í fjöldamörgum
ti’fellum farið yfir það, sem
nokkurn tíma þekktist áður
á svörtum markaði — auk
þess sem þetta okvir nær 11Ú
til fjölda nauðsynjavara, sem
almenningur getur mpð engu
nióti án verið.
Það er því hárrétt, sem Al-
þýðublaðið hefur hvað e'ftir
annað sagt:
Svarti markaðurinn hefur
fengið. löggildingu af núverandi
hæstvirtri ríkisstjórn. Þetta er
sannleikurinn í því máli, og
þess vegna af næsta litlu að
státa hvað það snertfr.
Fjárlagafrumvarpið, sem hér
liggur fyrir. boðar enga nýja
stjórnarstefnu.
Það er alveg hárvíst, að
skattpíningur heldur áfram, og’
dýrtíðarmálið verður óieyst og
sívaxandi vandamál, þar til al"
þýða laiidsins snýr baki við ó-
heillastefnu íhaldsiijs, áii tillits
tíl þess liverjir gerast svo lítil-
þægir að lána aðstoð sína til að
framkvæma hana. — íha'dið
eitt er þcss ekki megnugt.
Truxa
e ■ ■
Framh af 3. siðu.
þar er, enda ræður þar fyrir
annar vilji.
En þó að þetta sé nú regl-
an, að einn og sérstakur vilji
ríki í hverjum mannslíkama,
þá eru þess örugg dæmi, að sá
vilji hefur vikið, og annar kom
ið í staðinn. Og þetta er það,
sem vér ætlum, að átt hafi sér
stað, þegar frúin hans Truxa
stýrði bílnum um götur Reykja
víkur með því að ráða yfir
handahreyfingum mannsins,
sem við stýrið sat. Vilji frúar-
innar kom fram í heila manns
hennar og gat þess vegna
stjórnað hreyfingum hans.
Þet-ta er dálítið svipað því,
sem gerist við dáleiðslu. Hinn
dáleiddi hlýðir skipunum frá
dávaldinum, og að því er mér
virtist, þegar Waldoza var hér
á ferðinni, þá þurfti hann ekki
alltaf orð til að hafa áhrif á
hreyfingar hinna dáleiddu.
Hann gat komið aftan að
mönnum, og látið þá detta aft
ur fyrir sig, áður en þeir urðu
varir við hann.
Annar leikur þeirra hjón-
anna er sá, að frúin hefur bund
ið fyrir augun, og lýsir síðan
hinum og þessum hlutum, sem
Truxa skoðar. Hér mæt-ti vel
ætla, að um sjónarsamband sé
að ræða milli þeirra, eins og í
venjulegum draumi. Það er
öl!u líklegra þetta, að frúin
skoði hlutina með augum
manns síns og skilji þá sjálf,
heldur en hitt, að hann bæðl
skoði og skilji, og sendi síðan
hugskeyti um það til hennar.
Það væri nógu gaman að
vita, hvað þau segja sjálf um
þetta. Hvort frúnni þykir sem
hún sjái hlutina, sem hún lýs-
ir, eða hvort henni þykir sem
henni detti í hug vitneskja um
þá. En hér við er þess að geta,
sem undarlegt er, en engu að
síður staðreynd, að á þessu
tvennu eiga margir erfitt með
að gera nokkrun roun.
Þorsteinn Guðjónsson.
Alþýðuflokksfélag
Hafnarfjarðar heldur
fund annað kvöld
ALÞYÐUFLOKKSFELAG
HAFNARFJARÐAR er nú
að liefja vetrarstarfsemi sína
og hefst hún me'ö fundi í
Alþýðuhúsinu amiað kvöíd.
Á fundinum flytur Jón Sig
urðsson, formaður verð-
gæzlunefndar, erindi uin
verð’agsmálin. Allt Alþý'ðu
flokksfólk í Hafnarfirði er
velkomið á fundinn nieðan
liúsrúm leyfir,