Alþýðublaðið - 19.12.1951, Síða 4

AB-AIþýðublaðið
19. des. 1951.
Sigur Norðmanna í Haag
ALÞJÓÐADÓMSTÓLLINN
í, Haag kvað upp í gær úrskurð
í landhelgisdeilu Norðmanna
og Breta, en máli því hefur að
vonum verið mikill gaumur
gefinn hér á landi. Úrslit þess
úrðu þau, að Norðmenn unnu
algeran sigui* í deilunni. At-
kvæði tíu dómendanna féllu
þeim í vil, en aðeins tveggja,
fulltrúa Bretlands og Kanada,
á móti.
Deila þessji er þannig til
komin, að Norðmenn ákváðu
með konunglegum úrskurði
árið 1935 landhelgi sína fjór
ar sjómílur út af yztu annesj
um. Bretar hafa hins vegar
ekki viðurkennt þá landhelgi
til þessa, en Norðmenn á und
anförnum árum tekið sem
veiðiþjófa þrezk fiskiskip,
sem ekki hafa virt fjögurra
mílna landhelgina. Þetta
kærðu Bretar fyrir alþjóða
dómstólnum í Haag. Nú er því
deilumáli væntanlega lokið
með úrskurði þeim, sem upp
var kveðinn og heyrinkunnur
gerður í gær. Yörn norsku lög
fræðinganna í Haag hefur
vakið mikla athygli, og sigur
inn er þeirra. Raddir hér
Heima hafa látið í ljós, að al
þjóðadómstóllinn í Haag
væri aðeins verkfæri í hendi
Breta. Sennilega verður
hljótt um þær á næstunni. A1
þjóðadómstóllinn hefur sýnt
og sannað, að hann er því
Verkefni vaxinn að tryggja
hagsmuni smáþjóðar í deilu
við stórveldi.
Sá úrskurður alþjóðadóm-
stólsins, að fjögurra sjómílna
liandhelgi Norðmanna sé full
komlega í samræmi við al-
þjóðalög, mun sennilega eng-
um meira fagnaðarefni utan
Noregs en okkrur íslending-
um. Samningurirfti *frá 1901
um landhelgi íslands, sem
Danir gerðu við Breta að okk
ur fornspurðum, er útrunninri,:
°g þegar hefur verið ákrveðin
fjögurra milna landhelgi fyr
ir NorðurlandL Hins vegar á-
kváðu ísLenzk stjórnarvöld,
að sú ráðstöfun skyldi ekki
koma til framkvæmda gagn-
vart Bretum fyrr en samning
urinn frá 1901 væri úr gildi
fadinn og dómur Uþþ kveðinn
í landhelgisdeilu Breta og
Norðmanna. Sigur Norð-
manna í Haag hefur þannig
stórfellda þýðingu fyrir vernd
un íslenzku fiskimiðanna, en
hún er eitt af okkar stærstu
nauðsyrúamálum. Nú er þess
að vænta, að fjögurra sjó-
milna landhelgin fyrir Norð
urlandi komi þegar tii fram
kvæmda gagnvart öllum þjóð
um. Stjórnarvöldin hljóta að
láta til skarar skríða í því
máli án nokkurs hiks og gera
ailar þær ráðstafanir, er sér
fróðir menn teija nauðsynleg
ar, til þess að vernda þá land
helgi fyrir ágangi, sem hefur
í sér fólgna hættu- rányrkju
og eyðingar. Sigur Norð-
manna í Haag er okkur styrk
stoð í því efni.
íslendingar hafa vissulega
ástæðu til að óska Norðmönn
um til hamingju með sigur
þeirra í landhelgisdeilunni við
Breta. Og það er gleðlegt, að
rétti og hagsmunum smáþjóð
ar skuli öflug ;toð í slíkri
stofnun sem aiþjóðadómstóln
um í Haag, enda þótt áhrifa
miklu stórveldi .*:é að mæta.
Landhelgisdeila Norðmanna
og Breta er miklu stærra mál
en flesta grunar í fljótu
bragði. Lífsskilyrði og afkoma
smáþjóðanna er undir því
komin, að ekki sé hægt að
beita þær ofríki í varðveizlu
þess, sem er grundvöllurinn
að tilveru þeirra og starfi.
Rétturinn yfir fiskimiðunum
er þjóðum eins og Norðmönn
um og íslendingum jafn þýð
ingarmikill og rétturinn yfir
lahdinu búríaðarþjóðunum og
rétturinn yfir aúðiindum jarð
arinnar þjóðunum, er slíkra
gæða njóta. Þetta hefur al-
þjóðadómstóllinn i Haag yið
urkennt. Sú rétt'sýni liaris er
smáþjóðunum hfsnauðsvn, en
getur einnig orðið mikils
virði fyrir gervallan heiminn
með hliðsjón af matvælafram
leiðslunni. Þess vegna virðist
tímabært, að alþj'Sðasamvinn
an færist inn á þær þrautir
að taka þessi mál föstum tök
um og líklegum til árfingurs.
Þau verða áreiðanlega fram-
tíðinni meira virði en mál-
fundimir um deilur . líðandi
stundar.
Tilkynning.
Þeir, sem eiga eftirtalda hluti til viðgerðar hjá
okkur, sem búnir eru að liggja 3 mánuði og lengur,
svo sem: barnavagna, bamakerrur, dúkkuvagna,
þríhjól, barnabíla, hlaupahjól, ýmiss konar saum-
aða skerma, teppi, kerrusetur og margt fleira, eru
beðnir. að sækja þá fyrir áramót; annars vérða
þeir seldir fyrir viðgerðarkostnaði.
Reykjavík 18. des. 1951.
Fáinir.
Laugavegi 17 B.
Göfugir borðgestir.
Þeir bera sig mannálega,
sepparnir, s.em sitja í kring-1
um borðið á myndinni, — með servíettu um hálsinn og disk I
fyrir framan sig. En sennilega því betur fyrir þá, var ljós-;
myndin tekin áður en máltíðin byrjaði!
Tuftugu Islendingar skri
fómsfundaiðju sína
AB — AlþýöublaSið. Útgefandi: Alþýöuflokkurinn. Ritstjóri: Stefán Pjetuxsson.
Auglýsiivgastjóri: Emtna Möller. — Ritstjómarsimar: 4901 og 4902. — Auglýsinga-
Síml: 4906. — Afgreiðshisími: 4900. — AlþýSuprentsmiSjan, Hverfisgötu 8—10.
„Góffar stundir", dr. Símon
Jóhann Ágústssou sá um út-
gáfuna. Bókfellsútgáfan
19-31. Prentuð í Alþýðuprest
smiðjunni. Reykiavík.
„GÓÐAR STUNDIR11 nefnist
bók, sem dr. Símon Jóh. Ágústs
son hefur séð um, og er jólabók
Bókfellsútgáfunnar i ór. Er hún
einskonar ritgerðasaín, þar sem
nokkrir kunnir íslendingar
ský-ra frá tómstundaiðju sinni
og horfi sínu við henni. Fyrir
margra hluta sakir er bók þessi
gagnmerk, og á það skilið að
menn lesi hana ekki aðeins sér
til skemmtunar, hsldur og til
gagns og lærdóms. Mun marg
ur maðurinn eflaust geta sótt í
haria göðar ' léíðtíeihihgár,’.. varð
andi val tómstundaiðju óg öðl
ast betri skilning á- þeirri dðju
yfirieitt fjmir lestur hennar. For
máli dr. Simonar er að vísu að
eins. örstuttur kafli i bókinni,
en þar er sagt margt og atiiygl-
isvert- í fám orðum og skyr
grein gerð fyrir eírú; bent á
gildi tómstundaiðiunnar fjrrir
manninn, eðli hennar og tilgang,
óg hefði sá kafli gjarna mátt
vera lengri og yfirgripsmeiri'
í bók þessari gera tuttugu og
fjórir íslendingar af ýmsum
stétturia grein fyrir tómstunda-
iðju sinni i lengri eða skernmri
ritgerðum; rekja sumir þeirira
aðdraganda þess, að þeir tóku
upp tómstundastarf og orsök þá,
er þeir álíta að ráðið hafi val-
inu, svo og áhrif tómstúndaiðj
unnar á sjálfa þá og viðhorf
þeirra til Mfsins. Ritgerðir þess
ar eru að sjálfsögðu sundurleit
ar, hvað efnismeðferð snertir,
en allar fróðlegar vel og margar
hinar athygiisverðustu. Kemur í
ljós við léstur þeirra, að tóm-
stundaiðja íslendinga er fjöl
breytt mjög, og myndi það þó
sennilega hafa komið enn betur
fram, ef fleiri hefðu verið að
spurðir. Dálítill galli þykir mér
það, að ekki skuli vera skýrt
frá hvert sé aðalstarf hvers höf
undar. fj-rir sig, því að ekki
kemur það fram í öllum rit-
gerðunum, en slík vitneskja
hefði éf til vill varpað enn bjart
ara ljósi yfir ýmiss atriði, varð
andj tómstundaiðju þeirra.
Raunar eru flestir höfundarnir
svo þjóðkunnir menn, að gera
má ráð fýTir því, að almenning
ur viti aðalstarf þeirra, — en
varla allir.
Að sjálfsögðu eiga þeir, er
stund lyggja á algengustu tóm-
stundaiðju, svo sem laxveiði,
ferðalög, bridge-spil, tónlist og
ljósmyndatöku, þarna góða og
gegna fulltrúa, og er lesandan-
uin fengur að mörgu í greinar
gerðum þeirra. Þó muh mörg-
um leika meiri forvitni á að
kynnast greinargerðum þeirra,
er ekki fara almannaleið, hvað
val tómstundaiðju snertir, og
tmá þar til nefna ritgerð Sör-
! ens Sörensonar: „Sanskritin er
míri dægradvöl“ og Ólafs við
Faxafen: „Nokkur orð um nátt-
úruskoðun.‘‘. Þá er og vel, að
fulltrúi þeirrar tómstundaiðju,
isem þjóðlegust er með okkur,
1 ,nð jTkja sér til hugarhægðar“
! skuli kvaddur til þir.gs. Sómir
hann sér og vel, bæði sem full-
trúi þeirra og samþingmaður
annarra.
En það hygg: ég,: éð, 'flestum
lesendum verði sem mér, að
i þeim þyki siðasta ritgerðin j
j bókinni ekki aðeins sú áthyglis
j verðasta og. merkasta.. þeirTa,
i seiri þar er aði finna, heldur einn
1 hjnn athj'glisverðastirog.. merk-
asta bókarkafli er þeir hafa, leí
ið,; en það i.ér. frásögn.-'feóíðai
Jórissonar, blinda af smíðum sír
um. Að vísu má ura það deila;
hýbrt ritgerð sú eigi * þarní
heima, fræðilega séð; hvorl
smíðamar. geti talizt -tómstundB
iðja Þórðar, en slíkt er smá-
munasemi. Sú ritgerð skýrir írí
svo einstæðum sigri mannsins á
örlögum sínum, að enda þótt 1Í1
ið; annað væri í bók þessa a£
sækja, og fer þó víðs fjarri þvi
áð svo sé, þá ætti hun érindi tl
hvers einasta manns, aðeins fyi
ir hana eina. Sá, sexr, ekki hei
úr lesið þá frásögn, hefúr f-ariE
mikils á mis og á margt ólært, —
ekki aðeins hvað tómstundaiðjt
snertir, heldur lífið sjálft oj
hversdagslega baráttú; þess.
Frágangur á bókinhi er ágæ'
ur og bandið gott og smekklegt
og útgáfufj’TÍrtækinú tíl sórúa
eins og öll bókin.
Loftur Guffmundsson.
helduf áramófafagn-
að í Tjðmarcafé
] BLAÐ AMANN AFELAG 1S-
: LANDS efnir’ tií áramótafagn-
aðar í Tjarnareafé á gamlaárs-
kvöld. Verður áramótafagnað-
urinn með. svipuðu sniði og í
fyxra. Þeir, sem sóttu áramóta
dansleikinn þá, auk blaðamanna
og gesta þeinra, verða látnir
sdtja fyrir aðgöngumiðum. Þeir,
sem vilja trj'ggja sér miða, eru
beðnir að tilkyrina þáð sem
a,Ura A'yTst. Eftirtaldir blaða-
menn veita pöntunum viðtöku:
Andrés Kristjánsson, Timaniun,
Jón Bjarnason, Þjóðviljanum,
Margrét Indríðadóttir, frétía-
stofu útvarpsins, Thorolf Smith
Vísi, Sverrir Þórðarson, Morg-
unblaðinu, og Ingólfur Kristj-
ánsson, Alþýðublaðinu.
AB 4
Arnarfell komið
. með ávexfina. Sex
skip bíða 'hér til að
flytj’a þá út á land
ARNARFELL var væntan-
legt í nótt til Reykjavíkur frá
Ítalíu og Spáni, og hefur með-
ferðis um 1500 smálestir af á-
vöxtum. Mun þetta vera einn .
stærsti farmur af ávöxtum,
sem komið hefur til landsins í ■
einu, og eru í honum epli, vín- :
ber. appe'sínur, grapefruit,
sítrónur, mandarínur og aprí-
kósur.
M-ikil áherzla verður lögð á
að hraða uppskipun úr Arnar- .
felli, og verða önnur skip, sem '
flyta ávextina .út um land, lát
in ganga fyrir, sérstaklega þau,
sem lengst eiga. Sex slík skip
bíða nú í Reykjavík, og mun
„Snæfugl“ flytja ávextina á
hafnir frá Hornafirði til Reyð-
arfjarðar, „Helgi Helgason“
frá Siglufirði til Norðfjarðar,
,.Snæfeli“ á hafnir í Eyjafirði,
„Blakknes“ á Vestfirði og vest
I anvérðan Húnaflóa, „Herðu-
breið“ á Breiðafjörð, „Ármann“
til Vestmannaeyja; en á aðra
staði munu ávextirnir fluttir
á bí’um. þar á meðal í Húna-
vatnssýslur og Skagafjörð.
■--------♦----------
Wnningarnir í
happdrætti Víkings
ÞEIR, sem hlotið hafa eftir-
talin númer: 1 leikfangahapp-
drætti Víkings, vitji vinning-
ánná • - verzl: • Stálhúsgögn, '
Laugavyg 45,. milli kl. .3 og 6
1 dág. “
,251 .565 623 1940 1980
2356 2624 2664 5982 5869
6400 6750 675-- 9036 9125
11095 11028 12000 16125 16140
16850 17001 17002 18061 18064
1837.0 18481 18501 19207 19420
10745 22543 23403 24783 24815
25146 25251 25962 28115’29373
30425 31287 31290 32088 32141
33622 34047'35650! 36038; 36082
37251 43047 43814 44002 45824
46615 47404 48074 49073
Dregið var í gær hjá borg-
arfógetá úm Kaupmar.nahafn-
arferðimar með m.s Gulfossi,
og komu upp þessi úúmér: 5974
og 16074.
í DAG hefst happdrætti um ■
,}ólatré,þau, sem komu hingað \
til land.sins. með GulHaxá frá ;
'Káriadá, og íjárhagsráð fói '
stjórn landgræðslusjóðs að sjá
um dréifingu á. Alls::kom 701 •
tré, - og þégar sjúkráhúsum, í
barnajkemmtunum og kirkj-
um hefur verið séð íyrir trjám,
fer afgangurinn í happdrætti,
þar sem 26. ’hver dráttur fær
jó’atré .í vinning. :
Til þess að gefa mönnum
jafnan kost á að éignast trén,
var ákveðið að efria tíi happ-
drættis um þaú Það skal tekið
fram, að st.jórn landgræðslu-
' sjóðs taldi. að það kæmi ekki
til mála að auðga sjóðinn með
þessari sölu, þótt stjórn hans
:væri falin dreifingin. Taldi
hún eftir atvikum rétt, að ef
ágóðí yrði, þá rynpi hann til að
g’eðja þá, sem bágt eiga um
jólin, og verður honum þá ráð-
stafað samkvæmt því;
' Happdrættið hefst kl. 1 á
Laugavegi 7.