Alþýðublaðið - 05.06.1952, Blaðsíða 4
5. fúní 1952
AB-AIþýðublaðið
Dýrð og endðlok Onnu Pauker
FRÉTTIRNAR, sem berast
frá svokölluðum ,,alþýðulýð-
veldum" kommúnista, þ. e.
leppríkjum Rússa, austan
járntjaldsins, eru jafnan ó-
ljósar; enda margt, sem
bendir til ]:)ess, að kommún-
istar kæri sig ekkert u,m, að
sannleikurinn um ástandið þar
spyrjiat út um hinn frjálsa
héim. En jsfnvel þótt komm-
únistar vestan tjalds sætti sig,
að því er virðist, vel við það,
að vita í raun og veru ekki
neitt um það, sem þarna er
að gerast. og þeir sjálfir eru
alltaf að lofa, þá getur þó
varla hjá því farið, að sumar
þær fréttir, sem þaðan berast,
komi meira en lítið óþægi-
lega við trú þeirra á það nýja
þjóðfélag, æm þeir segja, að
verið sé að byggja upp þar
eystra.
Svo mikið er víst, að fang-
elsanir, dauðadómar og aftök-
ur eru furðu, tíðir viðburðir í
þessum fyrirmyndarþjóðfé-
lögum þeirra þar eystra; og
ekki verða slíkir viðburðir
þar lengur afsakaðir með því,
að brjóta þurfi á bak aftur
mótspymu gerspilltra' bur-
geisa eða sósíaldemókratískra
„verkalýðs.svikara't Fyrir
slíkum mönnum hefur þegar
fyrir löngu verið séð í fang-
elsum ,,alþýðu,lýðveldanna“
að svo miklu leyti, sem þeim
- hefur ekki tekizt að forða sér
og flýja land. En ógnarstjórn-
in heldur áfram og með fárra
vikna eða mánaða millibili
berast fréttir af flokkstrygg-
um kommúnistum, sem allt í
einu eru, orðnir að „svikur-
um“ eða „njósnurum“ og
! hafnaðir í fangelsunum við
hlið hinna marglöstuðu, só-
síaldemókrata, ef þeir þá
ekki hafa þegar verið festir
upp á gálga. Öllum eru enn
í minni ævilok Laszlo Rajks,
hins ungverska, og Traieho
Kostovs, hins búlgarska, sem
báðir voru hengdir eftir
margra áratuga dygga þjón-
ustu við kommúnistaflokkinn;
og í enn ferskara minni er
fangelsun Vladislavs Gomul-
ka, hins pólska, og Rudolfs
Slanskys, hins tékkneska,
sem nú bíða þess að fara sömu
leiðina og hinir. En að sjálf-
sögðu eru þessir menn elcki
teknir hér nema sem dæmi.
Hundruð og jafnvel þúsundir
kommúnista eru nú sendar í
fangabúðir í „alþýðulýðveld-
unum“ austan járntjaldsins,
af því að þær hafa á einn eða
annan hátt flækt sig í neti
þeirrar ógnarstjórnar, sem
þar TÍkir og þær hafa hjálpað
til að koma á laggirnar.
Síðasta fréttín þessarar
tegundar, sem borizt hefur
þaðan að austan, er um dýrð
og endalok Önnu Pauker
hinnar rúmensku. X meira en
þrjátíu ár er hún 'hdfct að vera
í Kommúnistaflokki Rúmen-
íu, þar af rétt þrjátíu ár í mið
stjórn hans. Fyrir aðra heims-
AB — inn á
hvert heimili!
styrjöldina sat hún nokkur ár
í fangelsi í Rúmeníu fyrir
kommúnistíska hugsjón sína
og var þá talin flokknum svo
mikils virði, að stjórn Stalins
austur á Rússlandi skarst í
leikinn og fékk hana látna
lausa í skiptum fyrir Rúm-
eníumenn, sem þá sátu í rúss-
neskum fangelsum. Eftir það
fór hún til Rússlands og var
geymd þar sem dýrgripur
þar til annarri heimsstyrjöld-
inni var að ljúka; þá var hún
send á eftir rauða hernu.m til
Rúmeníu og þar með byrjaði
makt hennar og mikið veldi.
Svo ótakmarkað traust bar
Stalin til hennar, að þegar
Titó hinn júgóslavneski slapp
úr neti hans, og Kominform
var þess vegna flutt frá Bel-
grad, þótti það hvergi betur
niður komið en í Búkarest,
undir handarkrika Önnu, Pau-
ker. Um sama leyti var hún
gerð að utanríkismálaráðherra
kommúnistastjórnarinnar í
Rúmeníu og tveimur árum
síðar að varaforsætisráð-
herra. Enginn mátti eftir það
sitja eða standa þar í landi
öðru vísi en hún vildi.
Og nú er þessi dýrlingur
kommúnismans í löndu.num
austan járntjaldsins allt í
einu orðinn „svikari“. Hún
er sökuð um ,,samsæri“ gegn
sinni eigin stjórn og um
,,gagnbyltingarstarfsemi“. Það
er jafnvel látið í það skína,
að hún hafi verið slíkt fúl-
menni, að ætla að eyðileggja
þjóðnýttan iðnað lands síns!
Og þó að enn hafi hún ekki
verið svipt öllum embættum,
þarf svo sem ekki að því að
spyrja, hvað hennar bíður,
eftir slíkar ákærur í komm-
únistaríki!
Það“er erfitt að segja, hvað
á bak við slíkar sakargiftir
býr. Enginn maður getur tek-
ið opinberar yfirlýsingar
kommúnista um hin tíðu
„svik“ og „samsæri“ í „alþýðu
lýðveldum“ þeirra alvarlega.
í þeim yfirlýsingum er allt
falsað og öllu logið. Hinir á-
kærðu fá aldrei að tala fyrr
en búið er að brjóta þá þann
ig, að þeir eru ekki lengur
menn, he'ldur viljalaus verk-
færi böðla sinna. En jafnvel
þótt kommúnistum geti hæg
lega skrikað fótur á „lín-
unni“, þótt það sé að vísu ó-
líklegt eftir þrjátíu ára setu
í miðstjórn kommúnista-
flokks, þá lætur enginn óvit-
laus maður segja sér það, að
þeir séu þau mannhrök, sem
jafnan er fullyrt í yfirlýsing-
um kommúnista, þegar ein-
hver hefur fallið í ónáð. Hitt
er vafalítið, að mörgum
þeirra hefur verið fórnað fyr
ir óstjórnina og neyðina, sem
í þessum löndum ríkir og ein
hvern veginn þarf að afsaka
fyrir vonsviknum og óánægð
um verkalýðnum. Þá er allt
af þægilegt að geta bent á
einhverja ,,samsærismenn“
eða „svikara“, sem eigi sök
á öllu saman.
í þetta sinn er það hin vold
uga Anna Pauker, sem fórn-
að hefur verið. En hún verð
ur ekki síðasta fórnarlambið,
Kommúnisminn mun halda
áfram að éta börn sín, eins
og Kronos forðum.
Fékk kettina að láni. Catherine Gaskin, þekktur
kvenrithöfundur fra Astral-
íu, kom fyrir nokkru til Stokkhólms og var fagnaö þar af for •
leggjai'a sínum og fjölda mörgum lesendum. Catherine hafði
láðst að hafa með sér köttinn sinn frá Ástralíu; en henni þykir
svo vænt um ketti, að hún getur varla án þeirra verið. Þess'
vegna auglýsti forleggjari hennar í Stokklrólmi eftir ketti að
láni handa henni. Og Stokkhólmsbúar létu ekki á sér standa.
Þeir sendu henni svo marga ketti, að hún vissi ekkert, hvað
hún átti \dð þá að gera. Hér á myndinni sést hún með nokkra
þeirra í boði í Stokkhólmi.
lefkhússtjóra
ÞJÓÐLEIKHÚSSTJÓRA Guð
laugi Rósenkrans barzt eftirfar
andi þakkarsksyti á annan í
hvítasunnu frá Jeikhússstjóra
konunglega leikhússins:
„Við heimkomuna til Kaúp-
mannahafnar sendi ég alúðar
fyllstu og hjartanlagustu kveðj-
ur og þakkir frá óllu starfsliði
konunglega leikhússins og sjþlf
um mér fyrir bjarta og ógleym
anlega daga í yðar fagra landi.
Vér áttum öll frábærri gest-
risni og vlnsemd að heilsa og
góðar og fagrar eixdurminning
ar endast oss fyrir lífstíð. Þakka
yður, kæri herra Rósinkranz fyr
ir yðar hlut í gestaleiknum,
ssm tókst svo giftusamlega. :
H. A. Bröndsted”,
Bernhard Stefánsson segir:
Samfifkkf F rasnsóknar um for
BERNHARÐ STEFÁNSSON alþingismaður segir í grein
um forsetakjörið, sem birtist í „Degi“, blaði FraTnsóknarflokks-
ins á Akureyri, fyrir hátíðina, að þær reglur, sem séu í löguni
Framsóknarflokksins um það, hvernig mál verði gert að flokks-
'máli, hafi ekki verið við hafðar, þegar framboð forsetaefnis
var ákveðið af flokksins hálfu. Sú samþykkt sé því ekki bind-
andi fyrir Framsóknarmenn.
í grein sinni segir Bernhard
Stefánsson enn fremur;
,,í blöðum ríkisstjórnarinnar
í Reykjavík er nú rekinn xnikill
áróður gegn Ásgeiri Ásgeirssyni
og ber mun meira á honum,
heldur en á meðmælum með sr.
Bjarna Jónssyni.
Ýmsir eru farnir aff skilja
þennan áróffur og önnur skrif
þessara blaða svo, aff þau
telji þaff eiginlega óleyfilegt,
að nokkur annar en sá, sem
ríkisstjórnin hafði komið sér
saman um og tvær flokks-
stjórnir í Reykjavík sam-
þykkt, skyldi bjóða sig fram
viff forsetakjör, og enn óleyfi
legra af kjósendum að kjósa
annan. Það séu þessir affilar,
en ekki þjóffin, •sem eigi aff
ráffa því, hver sé forseti ís-
lands. Verði þessi skilningur
ofan á ( og þaff getur svo
sem vel orffiff í þessu landi
flokkavaldsins); þá er þjóff-
kjör forsetans orffið algerlega
þýffingarlaust, þá væri mikiff
einfaldara og kostnaffarminna
aff láta alþingi . hjósa forset-
ann. Þar mundu flokksfor-
ingjarnir, aff öllum líkind-
um ráffa forsetavalinu, eins
og þeir- t. d. ráða a. m. k.
mestu um stjórnariþyndan-
ir.
AÐKASTIÐ AÐ ÁSGEIRI.
Aðkasti því, sem Ásgeir Ás-
geirsson hefur orðið fyrir, ætla
AB — AlþýðublaSiS. tftgefandl: Alþýðuflokkurirm. Eitstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emma Möller. — Eitstjómarsímar: 4901 og 4902. — Auglýsinga-
«ími: 4906. — Aígrelðslusími: 4900. — Alþýðuprentsmiðjan, Hvernsgötu 8—10.
ég ekki að svara, enda elcki
rúm til þess í stuttri blaðagrein
Ég hef lengi þekkt Asgeir Ás-
geir&son allnáið og ég veit, að
hann er vitur maður, víðsýnn
og velviljaður. Hann er íriðsam
ur og óáleitinn að eðlisfari og
vill helzt ekki taka þátt í ill-
vígum deilum, enda ekki gert
það nú í mörg ár. Þetta eru
ekki allt kostir á flokksfor-
'ngja, en allgóðir þjóðhöfðingja
kostir hygg ég að það séu. Við
þetta bætist svo náin þekking á
stjórnmálum landsins og liög-
um þjóðarinnar. Að lokum skal
svo það nefnt, sem sumum
finnst að vísu aukaatriði, að
Ásgeir væri einn hinn glæsileg
ásti fulltrúi þjóðarínnar bæði
út á við og inn á við, og þá ekki
síður kona hans, frú Dóra Þór-
hallsdóttir. Er mörgum enn í
fersku minni forstaða hans fyr-
ir alþingishátíðinni 1930, sem
jafnt samherj'Jr og andstæðing
ar dáðu, svb og útlendir gest-
ir!
Eysteinn Jónsson telur að
stjórnrrtálaleiðtogar eigi að
vera á alþingi en ekki á Bessa
stöðum. Ég er því sammála, að
húsbóndinn á Bessaslöðum eigi
ekki að vera flokksleiðtogi né
flokksmaður eftir að í Bessa-
staði er komið, en vel teldj ég
fara á því, að sanngjarnir stjórn
málaforingjar, eða aörir stjórn
Framh. á 7. síðu.
Knalfspyrnumótin
um hvífasunnuna
KN ATTSP YRNUMÓT 1., 2.
og 4. flokks í A og B deildum,
hélt áfram um hvítasunnuna. I
A— móti 3. flokks léku fyrsti
KR og Víkingur, og lauk leikn
um með sigri KR 3—0. Strax á
eftir léku Valur. og Þróttur, og
sigraði Valur 7—1.
í B — móti 3. floklcs kepptu
KR og Fram, og sigraði Fram
með 3—0. í A —- móti 4. fl.
kepptu fyrst Valur og Þróttur,
og sigraði Valur 1—0. Strax á
eftir kepptu KR og Víkingur,
4—0. í B — móti 4. flokks léku
fyrst KR og Þróttur, og sigraði
KR með 4 mörkum gegn 2.
Strax á eftir léku Valur <fg
Fram, leiknum lauk með sigri
Vals 2—0.
í Fyrsta flokki léku fyrst
Þróttur og Víkingur, og sigraði
Þróttur með 3—1. Strax á eftir
léku Fram og Valur, og sigraði
Valur 3—0. Falla því stigin
þannig í fyrsta flokki, að KR
og Valur eru jöfn, og verða þau
félög að leika aftur. Sá lerkur
fer fram mjög bráðlega.
Fjórir bæjarfogarar
lönduðu hér
í síðusfu viku
VIKUNA 25.—31. maí lönd-
Reykjavikur afla sínum í
uðu togarar Bæjarútgerðar
Reykjavík, sem hér segir:
%26. maí. B.v. Hallveig Fróða-
dóttir 288 tonnum af ísfiski til
íshúsa og í erzlu, og 9 tonnum
af lýsi. '30. maí. B. v. Jón Þor-
láksson 211 tonnum af nýjum
fiski í íshús og harzlu, og tæp-
um 8 tonnum af lýsi. 30. maí.
B. v. Pétur Halldórsson 114
tonnum af saltfiski, 19 tonnum
af mjöli o-g 6 V-> tonn af lýsi. 30.
maí. B. v. Þorkell Máni 103 tonn
um af saltfiski, 150 tonnum af
hraðfrystum fiski og rúmum 5
tonnum af lýsi.
í vikunni unnu 85 manns í
saltfiski, en 50 manns í fisk-
herzlu hjá bæjarútgerðinni.
Blað stuðningsmanna Ásgeirs Ásgeirs-
sonar. — Sölubörn, komið í Víkings-
prent, Garðastræti 17, klukkan 1 e. h.
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
S •
s
s
c.
AB4