Alþýðublaðið - 23.11.1952, Qupperneq 2

jálning syndaram
(The Great Sinner)
Áhrifamikil og spennandi
ný amerísk stórmynd,
byggð á sögu eftir Dosto-
jevski,
Gregory Peck
Ava Gardner
Melwyn Dougias
Sýnd kl, 5, 7 og 9.
Börn innan 12 ára £á
ekki aðgang.
ÖSKUBUSKA
sýnd kl. 3.
9 AUSTUR- m
1 BÆJAR Bfló m
lakeliumaðuriofi
(King of the Rocket Men)
— f’yrri hiuti —
Alveg sérstaklega spenn-
andi og ævintýraleg ný a-
merísk kvikmynd.
Aðalhlutverk:
Tristram Coffín.
Mec Clarke
Sýnd kl. 3, 5 7 og 9.
Sala hefst kl. 11 f. h.
I .
Fjárhæfluspiiarínn
Mjög spennandi ný amer-
ísk mynd um miskunnar-
lausa baráttu milli fjár-
hættuspilara.
Glpnn Ford
Evelyn Keyes
Sýnd kl. 5, 7 og 9. '
Bönnuð börnum innan
16 ára.
ALLT Á ÖÐBUM END-
ANUM.
Hin sprenghlægilega gam-
anmynd með
Jack Carson.
Sýnd kl. 3.
i
1
;
Lðndamærasmygl,
Spennandi og skenpntileg
ný amerísk kvikmynd, um
skoplegan misskilning,
ástir og smygl.
Fred Mac Murray
Claire Trevor
Kaymond Bun
Bönnuð innan 16 ára.
Sýnd kl. 6,7 og 9.
ÆVINTÝRAMFNDIN
EINU SINNI VAR
4 barnaæyintýri lejkin af
börnum. — Þetta er að
dómi þeirra er séð hafa ein
hver allra þezta barna-
rnynd, er hér hefur verið
|_sýnd, Sýnd Id. 3.
Uppreisívm i Quebec
(Quebec)
Afarspennandi og ævintýra
rík ný amerísk mynd í eðíi
legum litum.
John Barrymore jr.
Corimie Calvet,
Patrick Knowles.
Bönnuð innan 16 ára.
Sýnd kl. 7 og 9.
ÞETTA ER DRENGUR-
INN MINN
(That is mv boy)
Skopmyndin fræga.
Dean Maríin <og
Jerry Lewis.
Sýnd vegr.a f jölda áskor-
ana kl. 3 og 5.
æ nýja biö b
Klækir Karólím
(Edouard et Caroline)
Bráðfyndin og skemnitileg
ný frönsk gamanmynd, um
ástalíf ungra hjór.a.
Aðalhlutverk:
Ðaniel Gelin
Anne Vcrmon
Betty Stockfield
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
NAUTAAT I MEXCO
Hin sprellfjöruga grín-
mynd með
Abbott og Costello
Sýnd kl. 3,
Sala hefst.kl. 11 f. h.
íM
}j
WÓDLElKHÚSiD
)
) „Rekkjan‘!
^ Sýning í kvöld kl. 20.00 ^
{ „Topazí! §
reynd í Eniwefok 1. nóv

Sýning þriðjud. kl. 20.00
\ Aðgöngumiðasalan opin frá >
^ kl. 11—20.00. S
$ Tekið á móti pöntunum. S
ii Sími 80000. S
f
L :
Ql&tQZaCf :
.HÍIíMfiRFjnRDnR [
■
■
m
Ráðskona j
m
Bakkabræbrai
. > •; m
m
*
í Sýning á þriðjudag :
klukkan 8,30, :
• a
a a
■ B
; Aðgöngumiðar í Bæjar-j
bíó frá kl. 4 á morgun. ■
: :
: Sími 9184. :
mumaiiiiii
>LEÍKFÉ1A6!
'REYKJAVÍKURJ
65 TRIFOLIBIÓ m
Sigrúfi á Sunnuhvoii
(Synnövc Solbakken) .
Stórfengleg norsk-sænsk
kyikmynd, gerð eftir hinnl
frægu samnefndu sögu eft-
ir Björnstjerne Björnson,
LKarin Bkeiund ,
Fritbioff Billquist
Victor Sjöström
Sýnd kl. 7 og 9.
LEÝNIFARÞEGAE
(The Moiikey Buisness)
Hin sprenghlæ^ilega og
bráðskemmtiiega ameríska
gamanmýnd með
Marx-bræðrum
Sýnd kl. 3 og 5.
Sala hefst kl. 11 f. h.
. Tvær sýningar í dag,
sunnudag kl. 3, aðgiingu*
mfðar seldir frá kl. 1, og
sýning aftin- kl. 8, uppselt.
iwÉpnÉóRipmppi
SÍÐARI HLUTA OKTÓBER
urðu blaðamenn í Syn Francisco
!þess varir, að hernaðaryfiz-
völdjn höíðu látið flytja ein.
hvern hlut innan úr landi, lil
'borgarinnar, — og þegar þang-
að kom, beint um borð í her.
skip, er virtist hafa beðið eftir
þessu, því festar þess voru leyst
ar rétt á eftir, og því haldið
,úr höfn. Slíkar sendingar eru
ekki sjaldgæfar, en það, sem
vakti undrun og efí.iztekt blaða
manna, var hvílíkur fjöldi varð
manna, lögreglumanna, leyni-
lögreglu og alls konar manna
til varnar, fylgdu sendingunni.
Það var eins og þarna væri ver
ið á ferðinni með atómsprengju
eða jafnvel sjálfa vetnissprengj
i una. Er leið fram í nóvember,
íóru að berast fréttir úr bref.
| um frá hermönnum og sjólið-
j um um merkilegan atburð á ey
nálægt eynni Eniwelok, og þar
í nánd, er þeir höfðu verið sjón
arvottar að. Frá mönnum af
skipinu, sem flutti „hlutinn”,
og síðar hefur komið í ljós,
að var hvorki meira eða minr.a
en vetnissprengjan sjálf, frétt-
ist, að hún hefði yerið látin inn
í sérstaklega útbúinn klefa, og
hurðin síðan fest með logsuðu,
auk þess sem gildar keðjur
höfðu verið spenntar þarna fyr-
ir. En á skipinu var slíkm'
fjöldi af leynilögreglumönn.
um og öðrum óeinkennisklædd
um mönnum, áð þeir voru. fleiri
en skipsmenn sjálfir. Kunnugt
var og þarna á skipinu, að
fjöldi annarra skipa iylgdi því
í misjafnlega mikilli fjarlægð,
á undan og eftir og .til hliða.
Samt urðu menn mjög óróleg-
ir, er það fréttist, að ó tælci
skipsins hefði orðijS yart við
eitthvað, sem gæti verið kafbát
ur, á stað, eða í átt frá skipinu,
sem enginn kafbátur, átti að
• vera. Brátt kom þó í Ijós, að
þetta gqt ekki vérið kafbátur;
!ef til vill hefur þáð verjð Sival
jur.
BÓKHALD - eNOURSKOöUM
f ASTEICNASALA - SAMMIMCAGCROIR
KOIÍD Ó. SeMÐSJOH
AUSTURSTRÆT) 14 - SÍM1 3565
VI0TALSTÍMI KL. 10-11 OG 2-3
æ HAFNAR- æ
æ FJARÐARBie B
Þar sem sorgirnar
gleymasl
Hin fagra og ógleymanlega
franska söngvamynd með
'hinum víðfræga söngvara
Tino fíossi og Madeleine
Sologne.
Danskir skýringartextar.
Sýnd kl. 9.
TARZAN.
Spennandi og viðburðarík
ný ævintýramynd, með í-
þróttakappanum
Lcx Barkner
Sýnd kl. 3,5 og 7,
Sími 9249.
Siúdenfalíf
Sænsk mynd, full aí
spenning, fjöri og studenta
söngvum. ÖU myndin ger-
ist í hinum undur fagra
háskólabæ, Uppsölum.
Birgir Malmsten
Eva Stigberg
Myndin faefur eicki verið
sýnd í fíeykjavík.
Sýnd Idukkan 7 og 9.
í FÓTSP0R
HRÓA HATTAR
Ný amerísk mynd í eðíileg-
um litum.
Roy Rogers
Sýnd kiukkan 3 pg 5
Sími 9184,
j Sprengjuskipinu og öllum
’þessum flota var haldið til eyj.
arinnar Eniwetak í Marshall-
eyjum, en það et- álíka löng
leið til suðvestuvs frá San
Ffancisco eins og frá íslandi
suður til Brazilíu.
SPBENGINGIN.
Sprengingin fór ekki fram á
sjálfri Enhyetak, heidur á eyju,
sem er um 50 km. vestar, og
er um 5 km. löng, en mjó, —
falin 1(4 km., þar sem hún er
brsiðust, en yarla ui ■ þar sem
hún er mjóst, og pll lág.
Skipunum var dreift um
stórt svæði kringum tilrauna.
eyna, og voru þau skip, er næst
voru, í 45 km. fjariægð, en það
er sama fjarlægð og úr Reykja
vík í beina ljnu til Borgarness,
eða austur að Vellankötlu í
Þingvallasveit, eða suður í
Hafnir.
Það var í. nóvember kl. 7,15
árdegis, effir fímanum þar, að
sprengingin skyldi fara fram.
Á hverju skipi voru menn
klæddir varnarklæðiun, þeir er
ofan voru þilfars, og svo fyrir
mælt, að þeir skyldu snúa baki
í sprengjueyna; en líu sekúnd
um áður en sprengjngin kæmi,
áttu þeir að loka augunum og
setja handlegginn fyrir andlit.
,ið.
i Þegar mínúta yar oftir þar
til sprengingin yrði, yar byrj-
að að telja sekúndurnar upp.
háfct á hyerju skipi, en spreng-
'ingin kom ekki fyrr ,en nokkr.
um sekúndum eftir að núll
hafði verið talið. Glampinn,
sem kom, var syo bjartur, að
flestir urðu yarir við hann, þó
íþeir væru með lokuð augu og
handleggi fyrir ar.dliti, og því
fylgd geislahit*, er menn lundu
n bakinu, en stóð litla stund.
Af skipum, sem lengra voru
burtu, sáu menn blossa, er
sprengingin varð, sem var 3
km. breiöur og 8 km. hár, og
stóð hann liðlega sjö sekúndur.
„Það var bókstaflega eins og
himinn og haf stæðu í einum
loga“, ritaði einn lieim til sín,
er á horfði, og þó gegn um
svört gleraugu og dökkan kíki.
Áður en loginn var alveg
horfinn lyffust þúsundir smá-
lesta af ’sandi og grjóti upp úr
loganum, og um 15 mínútum
eftir sprenginguna stóð öll eyj.
an í björtu báli. og logaði með
sama ofsa í sex sekúndur; en
eyjan virtisfc minnka eftir því
sem fcíminn leið; og sýndist
þeim, er þarna horfðu á, að eyj-
, an hyrfi að lokum aiveg, en ef
j ef til yill var það missýning.
j FETNISSPBENGJAN.
I í atómsprengjurnar eru not
uð tvö frumefni, annað hvort
úraníum eog plúfónium, en þó
ekki nema sérstök afbrigðE
þeirra, sem auðvelt er að fá
til að springa, þ. e. auðvelfc að
fá sjálfa atómkjarnana fil þess
að tyístrast; en við þetta fæst
afl, sem seg/a má að sé að
minnsta kosti 2000 sinnum
sterkara en nokkuð annað gfl,.
, sem þekkist. Héldu menn f
fyrstu, að þetta afl myndi sama
eðlis og aðdrátfaraflið, og síðar;
að það væri í eðli sínu líkt raf-
magni. En útreikningar vísinda
manna hafa sýnt, að það er
svona mikið sterkara en það
gæti verið, ef um annað hvort.
þetfa aflt væri að ræða, og er
þetta ein aí hinum nýju gát-
um vísindamia. Hefur mönnum
komið saman um, að nefna það
fyrst um sinn atómafl (eða ó-
: deilisafl), þar til menn vita bet
ur um eðli þess.
| Vetnissprengjan , er aftur á
mófi ekki býggð á því, að
. sprengjá atómkjarna, heldur á
Jhinu, að hægt sé, með því að
framleiða nógan hita til þess að
: fá fjögur vetnisatóm til að
1 sameinast, og mynda þar með
eitt heliumatóm. En nú sjtend-
ur svo á, að í fjórum vethis-
atómum er pfurlítið meira efnj
en í einu helíumatórhi; en um
leið, og atómin fjögur samein-
ast í eitt, gereyðist þessi litlí
afgangur efnis og verður að
afli . (atómafli), og framleiðir
svo hamslausan kraft, að talið
er, að vetníssprengjan muni
verða fijnm sinnum áflmeiri en
atómsprengjan.
Um nokkurn jíma hafa vís-
indanienn talið yísþ að orka sól
arinnar kæmi af því, að vetnið,
þar (cða yatnsefnið, sém það
ihéfur oftast yerið nefnt áður á
íslandi, eða hydrogen) breytí-'
ist smátt og smátt í helium yið
hinn geysilega hita, sem í sól-'
inni er. Þetta gaf mönnum hug ’
mynd um, nú eftir að menn
vissu, að hægt var að sprengja'
úraníum og plútóníum atórriL
að hægt væri með því að
sprengja dálítið af þeim,1 að
gera nógan Vita til ÍÞess að
koma vetnisatóminu til að sam
einast í heliumatóm, og þar
með gefa frá sér afómorku þess
efnis, er af gengur.
Þefta var mikið rætt árið
1949, og þorði enginn að full-
yrða, að þetta væri hægt. En aí
því að úraníum og plútóníum
eru mjög dýr efni, og gert var
ráð fyrir, að vetnisssprengjan
sé aflmeiri, en vetnið óþrjót-
and, ákvað Truman forseti 3Í.
janúar 1950, að leggja fyrir
atóm^annsóknarnefnd sína að
reyna að búa til vetnissprengju.
,Hefur það nú tekizt, og pftir
ummælum vísindamanna, eins
ýel og menn frekast gátu gert.
isér vonir um.