Alþýðublaðið - 26.11.1952, Blaðsíða 5
■%
Dönsk verkaEýðssamfök hafa fengið dýr-
keypfa reynslu af borgaralegri
Við setningu Alþýðusam-
bandsþingsins á sunnu-
daginn flutti ritari danska
' alþý’ðusambandsins, Carl
P. Jensen, sem er gestur
þingsins, eftirfarandi á-
ff’ varp:
FYRIR HÖND danska al-
þýðusambandsins þakka ég
ffyrir híð vinsamlega boð vkk-
ar, að mega vera gestur á
þessu alþýðusambandsþingi.
Enn minnist ég með ánægju,
er ég gisti ísland fyrsta sinni,
árið 1946, og sat þá alþýðu-
sambandsþing, en það var á
30 ára afmæli samtakanna. Á
:|>eim árum, sem liðin. eru síð-
Sn, hef ég ferðast um mörg
jlönd í Yestur-Evrópu og einn-
Sg gist Ameríku, en þrátt fyrir
ffjölda margt, sem ég he.í
kynnst í öllum þessum lönd-
uim, hefur mig alltaf langað til
að geta komið aftur til íslands.
Ef eínhver spyr mig, hvað
valda muni, þá get ég ekki
svarað því til fulls, en skýr-
ingin hlýtur að liggja í því, að
ffegurð landsins sjálfs og. hin'
sérkennilega náttúra þess heí-
ur haft á mig varanleg áhrif.
Önnur skýring hlýtur og að
liggja til grundvallar: þau
vináttu og félagsbönd, sem
hnýttust milli mín og margra
ágætra íslenzkra félaga minna
við þessa heimsókn.
Viss atvik, sem áttu sér stað
meðan á styrjöldinni stóð og
snertu ísland og Danmörku,
gátu órðið til þess að valda
snótsetningum; en þeir, sem
sátu þing Alþýðusambandsins
árið 1946, munu staðfesta þá
skoðun, að íslenzk og dönsk
verkalýðshreyfing urðu ekki
til þess að næra slíkan mis-
skilning.
Eg vil leyfa mér að láta
gleði mína og hrifni í ljós yfir
jþví, að atburðir liðinna ára
Ibafa staðfest þessa skoðun, og
ég er sannfærður um, að þeir
íélagar frá íslandi, sem sátu
þing samtaka okkar árin 1949
og 1952, 'hafa fundið þar
. sama arída, og ég hef fundið
hér, og g'laðst yfir því að
heimsækja ykkur eins og ég
gleðst ‘nú yfir því að mega
vera gestur íslenzkrar alþýðu.
Fyrsta hlutverk mitt nú, er
á grundvelli vaxandi vináttu
og gagnkvæms skilníngs, að
bera þessu þingi ykkar kærar
kveðjur og heillaóskír frá
„De samvirkende fagforbund“
— danska alþýðusambandinu.
En auk þess hafa braeðrasam-
tök okkar í Noregi og í Sví-
þjóð falið mér að færa þinginu
kVeðjur sínar og heillaóskií.
Bræður okkar í þessum lönd-
um eru önnum kafnir um þess-
ar mundir í samningum um
kaup og kjör, og þykir þeim
mjög miður, að þeir hafa ekki
getað sent fulltrúa hingað oe
þar með þegið ágætt boð.
KJARASAMNINGARNIR
S DANMÖRKU 1952.
Á þessu ári höfum við í Da'
mörk samið til tveggja ára o,
þannig hafa samningar veri,
framlengdir til 1. marz 1954.
Þessir samningar ná til helm-
íngs þeirra sjö hundruð þús
und félagsmanna, sem eru í
alþýðusambandinu, en hafa
einnig óbein áhrif á kaup og
kjör hinna, þar á meðal eru
starfsmenu irífeisíps^.Æemr.hafa
áttunni.' Þanníg hefur baráí ta
launþeganna, sem styðjast við
alþýðusamtökin, verið.
A SAMA
Carl P. Jensen
ávarpar þing A.SÍ.
fengið fram sérstakar breyt-
ingar á kjörum sínum í sam-
ræmi við það, sem á sér stað
í einkarekstri.
Samningar tókust eftir
margra máiiaða samningaum-
leitanir, sem stóðu stundum
TVÆE GREINAR
STOFNI.
'Pré,upphafi. eða allt frá þvi
að verkalýðshreyfingin hófst í
Danmörku. um 1870, hefur ver-
ið'mjög náið samstarf milli
. fl'okks ! 'sósíaldemókrata og
verkalýðshreyfingarinnar, enda
eru þessar hreyfingar greinar
á sama. stofni. Þanníg er það
bæði á sviði efnahags og fé-
lagsmála. Ráðstafanir til at-
atvihnuaukningar hafa alltaf
verið ofarlega á stefnuskrá
flokks okkar, og hvað félags-
málalöggjöf - snertír; stöndum
við framar flestum þjóðum að
minnsta kosti á sviði atvinnu-
leysistrygginga. Að sjálfsögðu
leggjum við höfuð áherzlu á
atvinnumál verkíílýðsjns. Því
miður hafa aðstæðurnar verið
þannig, að þó að við höfum
lengst af verið í stjórnarað-
stöðu í Ðanmörku síðan 1929,
þá höfum við ekki haft meiri
hluta í ríkisdeginum. Hins.j FIMM.TUG'UR er í dag
vegar höfum við verið stærsti Mágríús Blöndal JÓhannesson
■
s
Aíturlu.stir
Parklugtir
Handlugtir með segul
Flautur. 6 og 12; volta
Vindlakveikiarar
Rafgeymar. 6 og 1.2.vt
Ðráttartaugar úr Perlon
«ív
Mikiar birgðir al varaMutum
fvrir Austin.
bifreiðaverzlun.
FIMMTUGUR I DAG:
sólarhringunum sarnan. Að flokkurinn, en allt af höfum
lokum bar sáttasemjari ríkis-
verkstjóri, Nýlendugötu 24.
• „ w,iKinnartinöcJii v.íð orðið að semja Við aðraj _Hann er fæ.ddur í Reykjavík-
ins íram miðlunaitillogu, sem fiop^a um framgang máia. Hín nóv 1902
verkamenn samþykktu með
317,903 atkvæðum, en 34,706
greiddu atkvæði á móti. í
miðlunartillögunni var ekki
orðið við kröfu okkar um
styttingu. vinnuvikunnar ur
48 stundum ríiður í 44 stund-
ir, en aftur á móti fengum við
aukið sumarleyfi úr tveimur DÝRKEYPT REYNSLA AF
síðustu- tvö ár höfum við ekki Magnús ólst upp hjá foreldr-
haldið um stjórnvölinn. I um si'num. Arndísi S. Magnús-
síjórnarandstöðu höfum við dóttur og jóhannesi Guðmunds
haft þýðingarmikla möguleiká gyni s]dpstjóra.
Ungur fór Magnús með föð-
tií þess að geta ráðið að vissu j'
leyti efnahagslegri pg félags-
málalegri löggjöf.
vikum í þrjár vikur, og 6,5%
af greiddum vinnulaunum í
RORGARALEGRI STJÓRN.
Nú hafa danskir verkamenn
ur sínum á sjóinn, á kútter,
„Sigurfara“, og vandist þannig
allri algengri sjóvinnu þegar á
unga aldri, Það leið þó ekki
langur tími þar til honum
orlofsfé. Kaup var hækkað i hins vegar fengi6 reynslu af fanl?st skÚtan of ]itil’ °g ré&
ákvæðisvinnu í þýðíngarmikl- þvíj hversu örlagaríkt það hef Slg þa a xogar&: og var þaT 0111
um iðngreinum og tímalaun ur verig fyrír þá, að geta ekki
við alla vinnu hækkuð um 8 haft nægileg áhrif á gang
aura- ! málanna. Stefna sú, sem rikis-
Raunverulegt kaup, ef mið- gtjórnin og flokkar hennar
að er við kaupmátt launanna, hafa haldið uppi undanfarið,
er nú 115 miðað við 100, ár- stöðvun lánveitinga og lítt tak
ið. 1939. í fyrsta skípti síðan rnarkaður innflutningur tilbú-
1939 sýnir nú vísitalan til- inna vara, sem við getum fram-
hneigingu til lækkunar, þ. e. leitt sjálfir, hefur leitt til
dýrtíðin fer minnkandi.
þess, að atvinnuleysi hefur
Auk þessa fengum við end- aukist og iðnaðarframleiðslan
urnýjað ákvæðið um visitölu minnkað. Atvinnuleysið hefur
breytingu á launurn verka- vaxið • sairíhliða framkvæmd
manna, þannig, að ef breyting- þessarar stefnu, og nú eru 65—
ar verði á verðlagi, þá skuli * 5 þúsund atvinnulausir í
launin hækka. Þetta ákvæði Danmörku. Þessi ískyggilega
hefur hækkað heildarlaunin þróun hefur hins vegar ekki
um 50 aura á kiukkustund valdið dönsku ríkisstjórninni
miðað við árið 1950. Þessi ahyggjum. Hún álítur það
hækkun er greidd hvort sem vera takmark sitt, eins og það
unnið >r í tímavinnu eða á- er takmark atvinnurekerída, að
kvæðisvinnu. Eg skal geta 'koma-upp nokkurs konar vara'-
bess til skýringar, að heiming- liði aridnnulausra iðnaðar-
ur allrar vinnu í Danmörku er verkamanna og hafa þannig á-
unninn í ákvæðisvinnu. hrif á vinnumarkaðina með
Með þessum samningum það fyrir augum að geta ráð-
íöfum við því fengið meira or- ið að mestú árangrinum af
of en orlofslög okkar ákveða. launabará.ttu verkamanna og
’au ákveða hálfan mánuð, en Seta stöðvað eðlilega hækkun
teð samningunum fengum við-
x-jar vikur. Fyrir einu ári
eyndum við að fá breytingar
orlofslögunum til hagsbóta
/rir verkalýðinn, en aðstaða
i'þýðunnár á stjórnmálasvið'
tu var ekki nógu hagkvæm.
u hefur ríkisstjórnin 'hixis
egar tekið afleiðingunum aí
amkomulaginu miHi verka-
manna og atvinnurekenda og
lagt ifram fi’umvarp í ríkiá-
deginum til staðfestingar á
þriggja vikna orlofi. Á liðnum
árum hafa verkamenn stund-
um náð bættum kjörum með
verkalýðsmálabaráttu sinni og
.:8^ndupj. ,-,yne^ ^tjqtnmálaibar-
launanna.
Framhald á 7. síðu.
árabil.
Ungur fór Magnús á Stýri-
mannaskóla íslands, og útskrif
aðist þaðan árið 1925.
Síðar réðist hann til Eim-'*
skíþafélags íslands og var á
skipum félagsins ýmist sem há
seti eða stýrimaður, þar til
,,Gullfoss“ gamli var af hern-
aðarástæðum kyrrsettur í
Kaupmannahöfn.
Eftír heímkomuna úr þeirri
ferð réðist Magnús sem verk-
stjóri víð skipaafgreiðslu hjá
Einarsson og Z'öéga hér í
Reykjavík, og vann þar þang-
að til hann réðíst sem yfirverk
stjóri til Skipaútgerðar ríkis-
ins. 1951.. . ■ ' "
. Magnús Blöndal ve’rkstjori
er maður, sem vekur traust og
Öryggi með sinni rólegu. og
Drúðmannlegu framkomu. Ég,
sem þessar línur rita, sendi
honam mína beztu kveðju á
bessutn rnerkisdegi á ævi hans;
sömuleiðis aldraðri móður
hans og dóttur.
Til hamirígj'u.' ' - ,
Garðar -Jónsson.
Magnás Blöndal Jóhannésson.
Vlðurfcemiing fyrlr
Sírmmúmer vor erii:
N'ÍU- verzlanír í Reykjav.ik
og Hafnarfirði hafa hlotið. við--..
urkenningu fyrir gluggaútstiíl
ingar í íslenzku vikunni.
- Fyrir: veínaðarvöruútstill
ingu. hafa -fengið viðurkenn-.
irígu: Haraldarbúð, ' Ragríar
Blöndal h.f. og Prjónastofau,
Hlín. Sérverzlanir: Lárus G-.r.
Lúðvígsson, skóverzlun, Feíd •
ur jh.f, (hanzkar, töskur og
skór) og Speglagerð Brýnju.
Fyrír nýlenduvörur: Verzlun,.
Axels - Sígurgeirssonar, Barma
hlíð, Siili'&' Valdi, Vesturgötm,
og Kaupfélág Hafnfirðinga,
Strandgötú, Hafnarficðir " ;
Dómnefnqin-"Sggir að henni
hafr-eklcí' þótt ásfæða til að'
veíta fyrstu verðlaun að þessu
sínni, þar eð enga. gluggasýn-
íngU var hægt að telja frámúr -
skarandi góða, enda mun úríd-
irbúníngurinn hafa . verið of...
lítill. Þátttaka var almenn hjá
nýlenduvöruverzlunum, en síð
ari hiá öðrum.
I dómriefndinni voru: Gumi -
ar Bachmann, Bendt Bendtson
og Atli Már. Samband smásölu
verzlana og Félag íslenzkra
iðnrek'enda áttu fruiríkvæðll
,að íslenzku vikunni.
AB5
# m