Alþýðublaðið - 16.05.1953, Qupperneq 5

ILaug’ardgairm 1G. maí 1953
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
ÆSKAN OG LANDIÐ
Útgefairdi: SUJ.
Ritstjóri: Gunnar Sigur'ðsson.
Islemk æska
Á bsk við eyrað
to iimiii

EITT ER ÞAÐ BLAÐ hér í
Reykjavík, sem ai'Irei skirrist
við aS fótum torða sannleik-
ann — sem aldrei hikar við að
kasta lyginni kinnroðalaust fyr
ír fætur íslenzku Jjjóðarinnar.
Þetta „svai£ablettablað“ nefn-
rst Þjóðviljinn, og mun útgáfa
fiess vera styrkt með mútum
frá erlendu stórveldi.
Tveim dögum eftiv að íslenzk
alþýðuæska hélt sinn velheppn
aða útbreiðslufund í Stjörnubíó
fcirtist táknræn stórletursgrein
á þriðju síðu Þjóðvil.ians, og
var þar farið nokkrum blekk-,'
ingarorðum um fundinn. Vroru
fundarmertn sagðir hafa verið
140, þar af rúmlega 15% á aldr;
ínum 50—80 ára. Stakstcinasig
turður Moggans fer, Jaitt und-|
aríegt megi virðast, nokkru
nær sannleikanum, og fundar-1
menn taídir liafa verið um tvö
fiundruð. Verður nianni helzt á
að halda, að „staksteinafígúr-
unni“ hafi óað það, að vera sí-
fellt stimpluð imdir sama
merki og Þjóðviljamenn. I
* * *
En sannleikurinn er sá, að'
samkvæmt talningu reynclust
irúmlega þrjú hundruð tnanns
saman komnir á fundinum og
þrír fjórðu ung.t fóík. Þessi öm-
tirlega kúvenda Þjóðviljapilt-
anna og Moggaleppauna á stað
reynclunum er aðeiiís örvænt-
íngarfull tilraun til þess að
íbreiða yfir þann órólcíka, sem
gripið hefur um sig í þeíni
vegna hins síaukna fjölda,
sem fylkir sér Hndir merki jafn
aðarstefnunnar. Hún sýnir líka
Ibezt innrætið — Jieir umhverf-
ast allir, ef þeir fá vísifingurs-
foendingu frá flokkshöfðunum.
Það má segja, að lágt leggja
þeir sig til við skítverkin,
drengirnir þeir. En almenning-
ur er farinn að þekkía og skilja
þessa náunsra — þeír hafa löng-
«m verið iðnir í að awrslctta
einn sannasta og öfhigasta veg
dyggðarinnar — sannleikann.
Þess vegna hefur hún and-
styggð á slíku yfirborðsklóri
— og lætur það sem vind um
•eyrun þjóta.
* * *
íslendinffar eiga von á nokkr
sxm erlendum ferðatnannahóp-
um til landsins s siimar, og er
slíkt ekki nenrta gleðilefft að
vita, en óhjákvæmileir.s hljóta
menn að spyrja: Hvernig er
þjónustan, sem vtð vcitrnn
þessum gesíum okkar — hfifum
við’ nokkur skilyrðs tií þess að
taka sómasamlega á móti ferða
mönnum? Hér í höfuðhorgimii
era ekki nema eitt eða tvií gisti
hús, sem hægt er nð bjóða ferða
mönmim upn á. ÚJ'i nra byggð-
ir landsins er ástandi'ð Jtó enn
hörmuleffra, því varla er Iavgt
að tala uni gistihús í bess orðs
mei-kingu, að fráskihht Hótel
KEA á Akureyri. Á meðan
gistihúsmálum okkar Islend-
inga er ekki lengra á yeg koni-
Framhald á 7. síðu
ÞAÐ voru stæltir menn og
dugmiidir, sem námu þessa
hirjóstrugu ey. Skyldi það ekki
hafa virzt í fyrstu óárennilegt
að ætla sér að setjast að til
langdvalar á þessu afskekkta
eylandi, sem 3á í miðju Atlants
hafi. langt í buríu frá öðrum
löndúm? Jú, það er vissulega
ekkert vaiarnál. En með dugn-
aði sínum og ósérhlífni stóðu
þessi'r harðgerðu, norrænu vík-
ingar af sér fiesta boða, sem
stöfuðu af náttúruhamförum
eða öðru og gerðu þeim land-
námið erfitt. Aíkomendur þess
ara fyrstu landnámsmanua
tóku svo — ættliður eftir ætt-
lið — upp merkið, er hmir
höfðu fallið frá, og héldu bvgg
ingu landsins áfram í trú á
jörðina og þau auðugu fiski-
mið, sem umluktu landið, og
nú er svo komið, að gróður-
miMar g.mndir blasa við á þeim
stöðum, þar sem hraungrýti og
virðist sem einhver annar andi
hafi heltekið þjóðina.
Æskulýður þessa lands hefur
eigi farið varhluta af bessum
ófagnaði. enda fengið óspari að
heyra, bæði
um vív,l spo:
ha.nn sitt. en hins vegar fcefur
lítið verið gert að því að stalfíra möguleikar • okkar tekíð
í ræðum og ríti,
sín. S.jálrsagt á
Ræða Magnúsar Bjamasonar í Stjðrnubíó:*
Verkamenn vísa á bu
valdi og
ÞEGAR feður okkar og mæð
ur voru á okkar aldri. þá höfðu
atvínnurekendur cg aðrir sér-
réttindamenn algert sjálfdæmi
um að skammía verkafólki
kaup og kjör, -og lífskjör al-
þýðunnar voru að- mestu leyti
háð duttlungum þeirra.
Þá átti alþýðan fáa formæl-
endur, og skipuleg samtök al-
þýðunnar voru naumast til.
Fyrir starf og mátt verka-
lýðssamtaka hafa lífsalfkomu
við og athuga, hverjir eigi sök
HVERS ER SOKIN?
Stjórnmálaflokkar landsins,
sem setið hafa að völdum þetta
kjörthnabil, sem. nú er að verða
lokið, eiga sök á bessum vá-
gésii, er dunið hefur yfir vort
litla þjóðfélag, — því að aldrei
hefur „barmenningin ‘ verið á
hærra- stigi en ná, aldrc-i hefur
atvinnuleysið komið meir v;ð
æskumanninn en nú á síðustu
árum og aldrei hefur verzum-
arokrið og húsnæðisvandræði'in
verið meiri en í stjórnartíð nú-
sandaiuðrár voru fyrir, og verk- verandi ríkigstjórnar. Öll við-
smiðjuhus, skólar og nýtízku í- jeitni unga mannsins til sjálfs-
búðarhús eru dreifð út um úht ■ djargar er hneppt svo í fjötra
land, eimnitt á þeim svæðum, I ríjórnarflokkanna nð liggur við
sem aður voru talin iítt byggi-1 algerri köfnun.
En unga fólkið þekkir kall
sitt, þegar þar að kemur. Það
kannast við ,,bláu bók“ íhald's-
ips óg hin fögru loforð Fram-
sóknar. Það 'lætur ekki blekkj-
ast af óskilg>etnu tvíburunum,
sem halda faðmandi stálgreip-
um sínum' um háls hvors ann-
ars, en narta svo í hvern annan
á bak við tjöldin. Það þekkir
rembing og fagurgala þessara
herra, er ganga á að klörborði.
Unga fólkið mun veita þeim
leg. Allt er þetta talandi tákn-
mynd þeinrar róttæku breyt-
ingar, sem átt hefur sér stað
hjá henni íslenzku þjóð.
HÁSKALEG BREVTING
En samfara þessari '6ry þró-
un hefur átt sér stað önnur
breytíng — breyting á mönn-
unum sjálfum. f staðinn fyrir
ósérMífðina og hinn norræna
anda hefur eigingirni, ofstopi
og hatur haldið innreið sína
meðal mannanna og skapað
sundrun,gu og úlfúð, og það,
sem verra er, hið norræna eðii
virðist vera að þverra. Svo
legum stakbaskipitum.
Afkomumöguieikar okkar
V'erkamanna eru í órjúfandi
tengslum við starf verkalýðs-
samtakanna og eru onn fremur
í réttum hlutföUum við styrk Magnús Bjarnason.
samtakanna á pólitískum vett
V'angi. Verkama-nnaíélaginu Dags-
Gflug verkalyðssamfök og brún hafa kommmiistar ráðið'í
sterkur stjómmalaflofekur tólf ár og hvað hafa þeir af..
verkalyðshreyfingarinnar er , rekað þar?
eina trj’gging værkafólksins ]
fyrir því, að hlutur hans í skipt
ingu þjóðarverðmæfanna verði
ekki .fyrir borð borinn, eini
raunverul'egi hemillmn á fjár-
gróðasjónarmið atvínnurek-
enda og bókstaflega lífakkeri
hins vinnandi manns.
Tveir fiokkar
Verkaiýðurmn skipar sér
verðuga ráðningu,
að kemur.
begar bar
O.
I smáskæruhernaðj hafnar ■
værkamanna l‘M2, þegar frám
náðist allværuieg kauphækkun
og'aðrar miklar kjarabætur,
vildu forráð'amenn félagsins,
sem me-stmegnis voru komm-
úhistar, hvergi r.ærri koma og
’.síðan hafa engar verulegar
eina feeáld í AJþýðu^amblndi j '^ðst fram aðrar
íslands. en hins vegar skipar ^upbreytmgar. OL ormur
h.ann sér i tvo sfiómmála-1 afreJ Þs,rra f^au að kaup-
greiðsJur i slysatiIfelJum hafa
aufcizt um einn dag úr 6 — í
7 daga.
hrnn svokallaðá Inneiningar-' K.'5tjórn íéia?silis. £efur iið!®
flofek alþýðu - sósíalistaffökk: aðsamn.r.gar nafa venð.
inn. sem. e-r mestmegms skipað, ,a. íel^monnum
ur kommúnis’tum. ! aU ff f heVÖ\ nokkub
Að undanförnu hafa' áhrií við það að athuga og kvortum
um okkar verkama.nna og
sér i tvo sí jómmála- J
fiokka, það er Alþýðuflokkinn. i
sem var myndaður jafnihliða
Alþýðuisambandi íslands, og.
HLÆGILEGIR TILBURÐIR
ÞAÐ BAR VIÐ fyrir nokkru
að ungir Framsóknarlærisvein-
ar héldu almennan útbreiðslu-
fund í Breiðfirðingabúð. Ræðu
menn voru nokkrir bægir
flokksskólanemendur Fram-
sófenar og kontóristar hjá Sam-
bandi íslenzkra samviinnufé-
la®a.
Það, sem einkenndi þennan
fund, var það, hversu ræðu-
me.nn reyndu af veikum mætti
að afsaka núverandi stjórnar-
samvinnu Framsóknar við í-
, haldið — það hefði verið ,,neyð
arúrræði11, sem hann, Fram-
sóknariflokkurinn, hefði ekld
átt ánnars kost en fara út í.
Voru flestar ræður þessára
samvinnudýrkenda ofsalegar
gagnrýnispostillur á ihaldið og
gerðir þess. Lýstu þeir því yfir,
að s,amvinna,n við Sjálfstæðis-
flokkinn hefði síð.ur en svo leitt
gott af sér — sú samvinna hefði
aðeinis komið óorði á Fram-
sóknarmenn. E.n nú hygðust
þeir sýna almenningi í landinu
svart á hvítu, að fceir vildu
ekkerit samstarf við íhaldið og
áhiángendur þe,ss. Þeir hefðu
rekið Sjálfstæðiisf’okkinn úr
flatsænginm, og hann ætti ekki
afturkvæmt þangað.
Að sjálfsögðu gátu þeir ekki
annað en minnzt á hina „dásam
legu“ fjármálastjórn Eýsteins
Jónssonar,, og þótti mónnum sú
lofræða allhjákátleg.
HERMANN BROSHó' R
Allmargir Framsóknarleið-
togar voru viðistaddir, er ungu
drengirnir spúðu Ixessum ávítu
eldi yfir gerðir núvernrdi rik-
isstjórnar — Jjeirrar stjórnar,
sem Fram.sóknarmenn eru svo
harðánægðir með, enda skipa
þeir annað hásætið í - lienni.
Meðal viðstaddra var Hermann
Jónasson, formaður Framsókn-
arflokksins. Virtist harm hinn
hroshýrasti, er uppeldisweínar
hanls helltu úr skálum reiði
sinniar yfir gerðir hans og
f,lokksbræðr,anna — því að vít-
ur á s.amstarf við S.iálfstæðis-
flokkinn eru vítur á Hermann
Jón,asison og flokkspólitíkusa
hanis.
MASTRALAUS KÚTTER
Þössi: skemmtilega og ein-
stæð,a áminning ungmennanna
í FVam'sóknarflokknum er
táknræn — hún er glöggur
vottur um þann mik'la kurr,
sem 'ríkir í herbúðum Fram-
sóknarmanna — flokkurinn er
eins og mastralaus kútter, sem
hrekst stjórnlaust fyrir storm-
(Frih á 7. síðu.)
kommúnista í verkalýðshreyf-
ingnnni og á stjármmálasvið-
in.jj verið. nokkur, og á tímablii
réðu þeir Alþýðusa'.ri.bajndi ís-
lands og allmörgum 'oyðin.gar-
miklum verk alýðs íéJqr'' ím og
ráða sumum þeirra enr. í dag.
En hversu hafa þeir gegnt
þe:m skyldum, er verkafólk
haför falið þeim að rækja?
í fjögur ár fóru þeir með
stjórn Alþýðusambands ís-
lands, einmitt þau árin, er hag
ur a,tvinnuveganna stóð með
rem mestum blóma. og þægile.g
ast v,ar af þeim orsökum að ná
fram varanlegum. kjarabáturr.
Hins yegar notuðu þeir sér alls
ekki aðstöðu sína til að koma
þeim kiarabátum fram, og ekki
vörðuðu þeir veg sinn með
kaunhækkunum eða neins kon
ar kiarabátum okkur til handa,
Það virtiist vera allt amnað, sem
þeir höifðu áhuga á.
I»áittir kommúnista'
Það, isem- aðallega minnir á
Éfrtek þeirra. er aðddrin að Al-
þýðusamibandi Vesrífjarða, er
þeir beinlínis háuxðu verka-
Jýði'félögunum á Vesttfjörðum
brottreksitri, ef þau ekk,
giengju aif samitökum siínum
dauðum, það er Alþýðusam-
bandi Vestfjarða. Enn fremur
fyrirhugað valdarán þeirra á
21. þingi Alþýðúsambands ís-
lands 1948, þeg-ar þeir ætluðu
að sviþta milli 50 og (50 rétt
kjörna fuRtma rétti til þing-
setu til þsas eins að trvggja sér
áf'ramhaldandi völd í Alþýðix-
sambandi íslands. Margt fleira
af þessu tæi mætti nefna, þó að
hér sé ekki tími til þess.
beiðmi um aðstoð, þegar samn-
ingar hafa verið brotnir á okk-
ur, hefur vart vérið sinnt.
Stjórn verkamannaféJagsins
Dagsbrúnar hefur kostað
kapps um að halda mjög veru-
legum hluta félagsmanna fyrir
utan kosrJngaréttipn, til öæm
ils með hiimum airæmdu auka-
mieðlim.asfcírifeinum og einnig-
með því að innheimta ekki
gjöld þeirra félagsmanna, er
hún áh'tiir, að séu kommúnist-
um ekki Miðholfcr i skoðunum,
Á kjörsikrá váið síðust'ú stjórn
arkosningar vor,u um 2400, en
skráðir félagsmienn eru úm
8400.
Með þessu héldur stjórn fé-
lagisins mörgum hundruðum
verkaimann,a róttindalausum,
einna líikast því, sem hér tíðk-;
aðist áður um ófrjálsa menn.
Við stjómairkjör í Dagsbrún
hafa kommúniistar neitað um
þau sjálfsögðu lýðréttindi, að
andstæðingar þeirra fengju að
hafa menn í kjörstjórn og neit-
að þeirn. um fcjörskrá fyrr en á
; sömu miiraútu og kosning hefst
og hrifsað hana. afíur. um leið
og kosni ragu lýkrur.
Mega þá allir sjá hve. sterk
er hin sanraa lýðræðísást kom-
múnista, Við verkamenn ger-
um hins vegar skýlausa kröfu
iil þess, a'3 allir meðlimir fé-
lags ofekar njóti sömu réttinda.
Það var o g erlthuevrk ieiao
Það var og er Mutverk
ver.kalýðssamtakanxia að út-
rýma sérréttindum, en ekki að
viðfcalda þeim í neinni mynd,
en ikommiúnistar ganga hér við
! Framfcald a 7. síðu.