Alþýðublaðið - 08.09.1953, Blaðsíða 4

ALÞYÐUBLAÐ 50 Þriðjudagur 8. september 1853
ÚtgeíAiid:. AlfcýOuílokkurlnD.. Ritstjón o* ibyr*S*rm*eEiK
Hannibai Vaidimarsson. Meðritstjóri: Helgi SaKnundsson.
ffrétta*tjöri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðamenc: Loírar Guð-
mundsf'jn og PáH Beck. Auglýsiixgastjóri: Emma MöHer.
Ritgíjórnaríimar: 4901 og 4902. Auglýsingasfmi: 4908. A£-
greiðslusuri: 4900. Alþýðuprentsmiðjan, Hverfegötu g.
Áskriftarverð kr. 15,00 á mán. 1 lausasölu kr. l,Cfi
ssoii:
Utfluíningsbæíur - gengislækkun
NOKKRU EFTIR sciirastu
kosningar ritaði Jóhann Þ.
Jóseísson fllllanga grein í
felað Sjálfstæðistiokksins í
Vesímannaeyjum ..Fyíki", og
gerir þar aðallega grein fyrir
þcim ólíku lei'ðum, sem farnar
voru til að halda vélbátaút-
veginum gangandi í stjórnar-
tíð Stefáns Jóhanns Stefáns-
sonar: Fiskábyrgðarleiðinni —
og gengislækkmiar- og báta-
gjaldeyrisleiðinni, sem farin
hefur verið af núverandi stjórn
í sama íilgangi.
I.ætur Johann 4 Ijós miklar
efasemdir um það, hvorí ekki j
hefði verið farsællegra að haldal
fiskábyrgðinni áfrsm og grípa |
þá alárei til gertgislækkunar,
og bátagjaideyris. Kveður íi
grein þessari nokkuð við annan
íón en við eigum að venjast í(
blöðum stjórnarflokkamia. og
þykir Alþýðublaðinu því rétt
að gefa Iesendum sínum kost á
að kynnast aðalsjónarmiðum
þeim, sem hún túlkar. Æíti að {
mega treysta því, að í þeirri
málstúlkun sé hvergi hallað á
núverandi stjórnarstefnu.
Jóhann Þ. Jósefsson segir:
Þingið 1948 hafði samþykkt
FISKÁBYRGÐINA, sem hugs-
iið var sem verðjöfnun milli,
sfldarafraksturs og fískaflans, j
en er síldin brást, varð að |
greiða úr ríktssjóði stórfé ti!
að halda frantleiðslunni í horf-j
inu, og varð það hlutskifti j
stjórnar Stef. Jóh. Síef. að;
halda uppi framleiðslunni ái
þatm veg í 3 ár, eða þar til J
núverandi stjórn tók við og j
beitti hinum nýju ráðum,
gengislækkun og bátagjaldeyri |
. . . Þetta tókst þannig, að
atvinna almennings og fram-
leiðslan hélzt í ftillum gangi
meðan það ráðuneyti hafði
vinnufrið . . .
Allar fullyrðingar um það,
hversu farið hefði fyrir stjórn
Stef. Jóh. Stef., ef hennar
stefnu hefði áfram verið fylgt,
ERU Á SANDI BYGGÐAR.
Það hefur aldrei verið reiknað
út með minnsta snefil af sann-
gimi, hvað tii þess hefði þurft
wæstu árin . . .
I framhaldi af þessu vekur
Jóhann Þ. Jósefsson athygli á.
hve stórkostlega tekjur ríkis-
sjóðs og þar með skaítabyrðar
almennings hafi ankizt við
gengislækkunina, bátagjald-
eyrxsfyrirkomulagið og hinn
óhefta innflutning.
Auk þess segir hann að toll-
íekjur rikissjó'ðs af efnivörum
og vélum til Sogsvirkjunar og
Laxárvirkjunar hafi mumið 50
milljónum — en hið atueríska
gjafafé, sem núvcrandi stjórn
hefur notið og fer að vísu efcki
beint í ríkissjóð, liefur nttmið
480 milljónum króna.
Um viðleitni núverandi stjóm
ar til áð draga úr útgjöldum
ríkissjóðs, segir Jóhann orðrétt:
„Eklti hefur neinn sparn-
aður verið við hafður hjá nú-
verandi stjórn. Þvert á rnóti
vaxa útgjöldin hröðum skref-
um.“
Eins og raunar allir vita,
vekur svo Jóhann seinna í
grein sinni athygli á því, að
þjóðin hafi svo sem ekki verið
leyst undan þeim skattaálögum,
sem Fiskábyrgðin útheimti,
þessar álögur séu teknar í öðru
fomii, og raunar viti enginn,
hversu miklar þær séu.
Verður sá kafli greinarinnar
birtur í heild, og cr hann svo-
hljóðandi:
„Nú þarf ekki að taka
milljónatugi á fjárlög íil að
greiða útflutningsuppbætur
eins og gera varð í tíð stjórnar
Stefáns Jóhans Stefánssonar.
Sá skattur er tekinn þegj-
andi og hljóðalaust með
breyttu gengi og bátagjaíd-
eyri.“
Þótt talað hafi verið' um þær
þungu byrðar, er í tíð stjórnar
Stefáns Jóhanns Stefánssonar
varð að Ieggja á þjó'ðina vegna
fiskábyrgðarinnar, voru þær
bæði takmarkaðar við vissa
tölu og þekktar stærðir, eins og
reikningar ríkisins £rá þeim
tíma sýna.
Enginn mun treysía sér að
neita því, að með núverandi
aðferð — gengisfetíingu og
bátagjaldeyri — séu líka iagðar
þungar byrðar á fólkið, en
hversu háar upphæðir í óbein-
um skattaálögum hér er om að1
ræða, veit víst enginn, og ríkis-
reikningarnir segja ekkerí þar
um.
Það er fullvíst, að það era
ýmsir málsmetandi og dóm-
bærir menn í stjórnarflokkun-
um, sem nú orðið sjá hvers-
konar vandræðalausn gengis-
lækkunin og hátagjaldeyris-
braskið hefur reynzt. En þeir
eru að vísu fáir í þelm herbúð-
um, sem hingað til hafa haft
djörfing til að játa þann ófam-
að, sem þessar ráðstafanir hafa
leitt yfir þjóðina í aukiimi dýr-
tíð og takmarkahtusu braski.
VeiJður það að teíjast þakkar-
vert, að einn af færustu fjár-
málamönnum Sjálfstæðisflokks
ins, og sá maðurinn í þeirra
hópi, sem einna bezt þekkir
hagi vélbátaútgerðarinnar,
skuli nú hafa skýrt frá skoðun
sinni á þessum málam á opin-
þerum vettvangi.
Alþýðublaðið
Fæst á flesíum veitingastöðum bæjarins.
— Kaupið blaðið um leið og þér fáið yður
kaffi.
Álþýðuhlaðið
ÞAÐ BER VEL í VEIÐI,
segi ég við Syavar, er ég kom
í gær á 'sýningu hans á Freyju
götunni, — að hitt-a þi'g með
svona fátt í kringurn þig þaSEa
stundina.
Þetta var rétt eííir liádegið,
að ég tfór þangað uppeftir til
að rétta hlut. isálammar og ná
andanum undan fai'gi kviðdns.
— Þú varst eins og makríll
í Ifuglageri, þegar óg kom hing
að ixm daginn til að spjalla við
þig o.g ég lagði ekki í það stór-
virki að þrjótast gegnum þvög
una til að þrykkja þíná .hönd.
— Jæ—ja, gó—ði. segir
Svai\rar með langdreginni letá
í röddinni, þessum sépstaka
varnartón vinnusanrs málara,
sem þykist vera bióðlatur.
— Já, Og nú býr ýmislegt
undir, þVí vinur okkar hann
HJelgi Sæm. hjá Alþýðublaðinu
bað imig um að inna þig eftir
eánhverjum „persónulegum
prívatmein;íngum“ þínum um
myndirriar, sem þú sýnir hér;
hann vill nú fara að bj''ggja
sitt íólk upp í andanum'.
— Ja, það er nú svo, se.gir
Svavar. Þegar maður er búinn
að méla mynd, þá finnst manni
ei'^intega búið að ságj>a allt
eins ákveðið og maður framast
gétur, :þá hefur maður ekki
m'eira að eegja að sinni. hefur
sagt: dixi eins og rómverskur
órator. ég hef talað. Og gjörið
svo Mel, herrar mínír og frúr,
ýkkar er orðið. En það er eins
og þá vandist mlálið fyrst. Það
er beðið um: skýringsx á því,
sem maður þykist þegar hafa
skýrt ei.ns ítarlega og hægt er,
þá er manni tekki annar kostur
gerr en fara nú að fiækja mál-
ið. Einkum og sérílagi fyrir
mann, sém hefur ekki orðsins
liíst á sínu valdi. Einu sinni
kom á sýningu hjá mér gamail
maður ofan úr sveit, sem flútt
ist á mölina í elli og starfaði
aS iþví að rukka fólk meðan
birtu naut til þess arna, og
gietok í hú‘s og talaði við fólk,
og liann toemur til mín og seg-
ir sísona: Af hverju rnálarðu
svona? Ég stet á mig ógurlegan
sptekingssvip og ætlaði að fara
að stinga mér eitthvað djúpt í
það og svara, þá segir hann:
Þú skalt ekikert vera að svara.
Nú skil ég 'það. Það er náttúr-
lega miklu meira að hafa þeg-
ar maður gerir það svona. Það
er hægt að gera miklu meira
fyrir listána í þessu frjálsa
formi. ;Því skyldi maður vera
að puðá Iþetta við að mála heilt
fjall mieð öllum þess steinum,
hvilftum, giljum og skriðuföH-
nrn og hvaðeina fyrir eina Mnu
í fjallinu, sem hrífur mann í
stað þess að taka bará þá einu
Knu. sem máli skiptir það sinn,
og leika sér að henni eftir börf
sinni og vildinni og vefia hana
tilbrigðmni 'sínum. Það var
ósköp grteindur náttúrukall og
ágætur og var aldrei í skóla,
segir Svavar.
Þá ætlaði ég að spvrja Svav-
ar einhvers, sem ég Var að
rembast við að muna meðan
ég horfði á hressilega mvnd,
svo þrungna raunsönnum blæ
'íslienakra veðra, að íhún gat
ekki verið annað en íslenzk, og
mér feomu { hug magnaðar Ivs
ingar á vaðurfari. sem lifað
háfa a vörum alþýðu héðra
,um aldir og eru sumar hverj-
ar hreinn gkáldskapur: Sól i
hjálmböndum. En semi ég
Sumarmálasindur, máíverk eftir Svavar Guðnason.
hugsa þetta'heillaffur aí mynd-
j.nni verður Svavar á undan
, raér. til máls og segir:
i — Annars veit ég svei mér
ekki, hvort við höíum nok'kuð
að isegja hvur öðrum svona á
I pnenti, segir Svávar, ætíi við
geturn mikið 'kennt hvur öðr-
um í þessum efnum, kannski í
hæsta lagi reiist einhverjar í-
burðarmiklar öfgar Jivur upp
Svavar Guðnason.
í andlitið á öðrum. An bess að
okkur mundi bregða, en gæti
kannski orðið ásteytingarsteinn
fyrir einhverja fróma sál.
—- —Er ekki öll ný Idst að
mieira eða minna leyti rett til
hofuðs of miMum frómleik svo
mannfélagið staðni ékki í
kreddum , er það ekki með-
fram hlutverk. listar að stugga
| við iþeim Itfaþreyttu svefn-
i genglum vanans, sem halda að
þeir hafi fundið þá einu réttu
!andagt?
Maður er ekki að þessu svar
ar Svavar, til að hrella þær
saklausu sálir, heldur til
þess að halda hinum hvsrsdags
lega ‘sjálfdauða frá sínum: eig-
in dyrum.
Til eru þeir sem segja, að
það þunfi einmitt að ýfirvinna
sjáMið, deyða sitt ego, — na?
— Nei, nei minn kall, það
er nú aimað, siem ég meina.
Rollur verffa sjálfdauða, ekki
dauða sjélfsinis, það er nö önn-
ur historía. Mér finnst svo af-
skaplega ómanneskjultegt að
verða andlega sjáli'dauða. En
það er engin hætta á því að
vorra ííma fsland varði and-
lega aflóga því við eigum slik-
an hóp ungra framisækinna
liistamianna á ýmsum sviðum,
sem! hjálpa Mka að halda
okkur gömlu belgjunum við efn
ið.
— Á, finnst þér líf í æsk-
unni?
— Það er rúkt í oklcar ungu.
miönnum í listinni að ganga
vísindaltógia að verki. Þó þið
þassir ungu haíið lifað vaifa-
Frh. á 7. síðu.
í SAMBANDI, VIÐ hvarf
dauða litlu telpuimar, sem
hvarf frá Kólmavík í síðustu
viku og fannsí örend um 10
km. frá þorpimt, vaknar sú
spurning, hvers vegna lög-
reglan hér hefur ekki »por-
hundi á að skipa.
í ölltmi Iöndum hefur Iög-
regían. s-porhunda og þeir
vínna geysiþýðingarmikil
störf þegar leita þarf fólks,
sem ann.að In ort hverfur, eða
lögTeglan þarf að hafa upp á.
f slíkum tiifelíum og hér
nn ræðir, virðist þaft íiggja
beint við, að góður sporhundur
hefði geta'ð gert það, setn
mönnum mistókst. Litía telp-
an sást á ákveðnum. stað
nokkru áður en leit var hafin.
aS .henni. Þar eru að vísu
pyttir, lækur og sjór skammt
andíin. eti þó að menmrnir
gætw ekki rakið spor hennar,
þá hefði sporhundur geiað
gert það. Lögreglan mtm hafa
haft sporhund fy.rir nokknam
árum, eða að minnsta kosti
gekk sú saga, en lögre-gllu-
þjónn sá, sem i.afði umsjá
með hundinum fluttist alfar-
inn til Ameríku — og hefur
hann að líkindum tekið hund-
inn með sér.
Sagt er að spörhundar séu
dýrir, énda er uppeldi þeirra
vandasamt, en eikrr.':mi, aS
minnsía kosti, sjá ekki annað,
en að full ástæða sé fyrir lög-
regluyfirvöldin að taka mál
þetta til athugunar.
Á þetta var minnzt, þegar
liíla barnið hvarf af Framnee-
veginum fyrir nokkrtnn ár-
um, og virtust menn þá hafa
áhuga á þessu, en svo gerðist
ekki meir. Nú hefði góður
sporhundur að öilum likind-
tira getað bjarga-5. , ,