Alþýðublaðið - 13.10.1953, Blaðsíða 6

6
ALÞÝÐUBLABIÐ
Þriðjiulagur 13. oklóber 1953
áihugðsemd m
oríofsbækur
Eftirfarandi athugasemd
hefur blaðinu borizt frá póst
og símarnálastjórninni:
Reykjavík, 9. okt. 1953.
í TILEFNI af feitletraðri for
síðugrein í Alþýðublaðinu í
dag 'tekur Póstjórn íslands
fram eftirfarandi:
Samkvæm tlögum um orlof
nr. 16 1943 hlutast ríkisStjórn-
in til um, að póststjórnin gefi
út orlofsbækur og hafi þær til
afhendingar ókeypis á öllum
póstafgreiðslum, enda séu þær
afhentar á tímabilínu 15. maí
til 14. ma,í .næsta árs fyrir
hvert orlofsár, eða í 12 mán-
uði. Þessum laga- og reglugerð
arákvæðum hefur póststjórnin
fullnægt að öllu leyti, jafnt or-
lofsárið 1952'—1953 sem endra
nær.
En sakir hins megnasta ósiðs
manna að geyma að fá sér or-
lofsbæikur á umræddu tímagili
(þ. e. a. s. 12 mánuðum), þá
hefur póststjórnin veitt Póst-
húsinu í Reykjavík heimild
til þess að afhenda orlofsbækur
fram yfár hið lögskipaða af-
hendingartímabil, en það eru
þessar orlofsbæku .-, ‘ sem þér,
hr. ritstjóri, segið,að vantað
hafi í allt sumar.
Raunverulega átti póststjórn
ín að hætta 15. maí 1953 að af-
henda orlofsbækur fyrir orlofs
órið 1952—1953 og byrja þá að
afhenda nýjar bækur, sem hún
og gerir (þ. e. a. s. ívrir orlofs-
árið 1953—1954) einfaldlega
vegna þess að orlofslögin skipa
svo fyrir, að atvinnurekandi
skuli fyrir 14. maí 1953 líma
ínn í orlofsbækur og stimpla
sjálfur orlofsmerkin með dag-
stimpli, — merki, sem unnið
var fyrir á oiiíofsárinu 1952 —
1953. Þetta er algjörlega 1 jóst,
en þráitt fyrir ákvæði þessi í or
lofslögunum, þá hefur póst-
stjórnin veitt Pósthúsinu í j
Reykjavík heimilrl til þess að
afhenda orlofsbækur 1—2 mán
uði eftir hið lögskipaða afhend
ingartímabil. Þannig afhenti
Pósthúsið í Reýkj’aví'k 2733
gamlar orlofsbækur frá 15. maí
til 21. sept. s.L, þegar afhend-
ing nýrra orlofsbóka fer og átti
að fara fram. Þetta eru aðeins
liðlegheit af póststjórninr L
Þar .sem þér, hr. rit tjóri,
segið í greán yðar, að„ nenn
hafi taoað orlofsfé vegna sleif-
arlags á framkvæmd orlofslag-
an.na, bá leyfir póststjórmn sér
að fulyrða, að slíkt sé helber
misskilniingur. Það orlofsfé,
sem kann að hafa tapazt, hefur
tapazt vegna hirðuleysls orlofs
þega og atvinnurekenda. Lög-
in segja, að úthlutun bóka
skuli lokið fyrir b.vrjun orlofs-
árs, sem þær eiga við (15. maí
hvers árs) og sá, sem vill hag-
nýta sér réttindin ætti að geita
komizt yfir að ná eínni bók á
12 .mánuðum, sérstaklega þeg-
ar snúa má sér til hvaða póst-
afgreiðslu sem er í landinu.
Þeir, sem greiðslu eiga að inna
af hendi, láta í mjög mörgum
tiilfellum undir höfuð leggjast
að líma orlofsmerkin inn í bæk
urnar. Það eru dæmi til þess
að komiið hefur verið með or-
lofsmerki, stimpluð að vísu, en
bókarlaus. og krafizt að fá
greiðslu út á þau.
Aðalatriðið í þessu máli er
'því það, að ef lögunum væri
'hilýtt .af almennángi, mvndi eng
:in þurrð vera á orlofsbókum.
en þótt póststjórniii ,vegna vel-
viljaðrar túlkunar á lögunu.m,
aíhendi bækur eftir þann tíma,
sem því á að vera lokið, á með-
Moa Martinsson
A 6IFTIST
b '/iðinu voru heilar raðir gf ó-
bökuðum brauðum, sem gerjazt
höfðu föst við „Norrköping-
dagblaðið". Það var ekki með
nokkru móti hægt að geta sér
til um aldur konunnar.
Prentsvertan hékk föst í dcig
inu; flyksur úr blaðinu fylgdu
með, þegar hún loksins hafði
plokkað deigið upp úr því, Upp
boðsauglýsingar, morðfréttir og
giftingarauglýsingar, allt var
þetta brennt inn í brauðið_Hér
fengu þeir, sem brauðanna
skyldu neita, bókstaflega að
tyggja fréttirnar um stórvið-
burðína ofan í sig með matn-
um.
Það var þó ekki konan og
brauðin hennar, sem helzt
vakti athygli mína; það var
hræðilegur ódaunn í herberg
inu. Maðurinn tók ekki eftir
því að við komum inn. Hann
bara sat og volaði og vílaði. Það
rann af honum sviti. Mamma
greip fyrir vitin og flýtti sér
að opna aftur dyrnar út á göt-
una.
Þér hefðuð ekki átt að segja
okkur að koma inn fyrr en mað
urinn yðar væri kominn upp í
aftur sagði mamma reiðilega
við ljóshærðu konuna.
Lokaðu bara dyrunum, vin-
an; það verður ykkur væntan-
lega ekki að aldurtifa^ að sjá
veikan mann. Hann situr tím-
um saman þarna á fötunni;
hann er með krabba og það er
ekkert við þessu að gera. Þeir
vilja ekki taka ha'nn á sjúkra
húsið.
Hún setti deigið með prent-
svertunni inn í ofninn og lok
aði hurðinni að honum með
háum smelli. Maðurinn hafði
enn ekki hreyft sig né sýnt þess
nokkur merki, að hann hefði
tekið eftir því að það væru
komnir gestir.
Komdu. Við skulum fara héð
an, sagði mamma.
En nágrannakonan þekkti
spákonuna, var dús við hana,
það var hún víst reyndar við
alla. Hún hélt aftur af mömmu
minni.
Láttu hurðina bara standa
opna, það er jú hlýtt úti. Fyrst
hann er ólæknandi, þá er víst
sama hvort hann deýr af að fá
svolítið hreint loft éða af ein-
hverju öðru, sagði feita ná-
grannakonan og veiðimanna-
hatturinn hossaðist á kollinum
á henni.
Þið eruð sjálfsagt komnar til
þess að láta spá fyrir ykkur.
Það kostar eina krónu, og á
að greiðast fyrir fram, annars
er ekkert í spilunum. Ja, ég
læt það svo sem vera. Það eru
nú ekki fáir, sem hingað koma,
fínir herrar og dömur og
aldrei hefur neinn kvartað und
an því að það væri vont loft
hérna. Það gerir maður nefni-
lega ekki, þegar maður kemur
til þess að skyggnast inn í fram
tíð sína. Jafnvel borgarstjórinn
sjálfur hefur verið hérna. Nú,
þú ert jú ung ennþá, og lagleg
an þær endast, þá er það gefið
mál, að henmi ber engin sfcylda
til að haf.a óþrjótandi forða
eldri bóka tii úthlutunar, þeg-
ar hinn lögskipaði tímá er láð-
inn.
F. h. p.
E. Sandholt.
26. DAGUR:
ertu líka; þú vilt líka gjarnan
eignast nýjan kærasta, ha?
sagði hún við mömmu.
Eg var eins og dáleidd af
þvaðrinu í henni og af um-
hverfinu, aldrei á ævi minni
hafði ég séð önnur eins óhrein-
indi saman komin í mannabú-
stöðum á einum stali Fatatusk-
ur, skítugar og_snjaðar; óhrein
matarílát; skítugt og rifið teppi
fyrir glugganum. Úti í horni lá
feitur hundur fram á lappir sín
ar og svaf; og svo maðurmn á
vatnsfötunni. Hann hafði
beygt sig áfram og lá nú með
höfuðið á rúmstokknúm. Aug-
un voru lokuð Rúmfötin voru
næstum því svört.
Eg verð að taka brauðin af
borðinu fyrst, sagði spákonan.
Setjist þið niður, blessaðar. Og
hún rótaði brauðunum saman í
bunka. Prentsverta og blað-
flyksur fylgdu með. Óbökuðu
brauðin lagði hún til hliðar og
fór svo til þess að sækja önnur
dagblöð til þess að láta í rúm-
ið.
Eg kaupi umbúðapappír; það
er svo ódýrt. Eg þarf líka býsn
af pappír, því hann er alla daga
í fötun.ni. Meðan hún sagði
þetta, grísaði hún nýhnoðað
brauðdeigið enn á ný út í
prentsvertu og blaðflyksum.
Leggðu heldur klút undir
brauðin, kona; annars klessist
deigið alltaf við, sagði mamma.
Eða stráðu méli undir þau. Það
er hreinasta svínarí að setja
brauðdeig á dagblöð til þess að
láta það gerjast, Svo hélt ég
líka að það væru nógar spýtur
til hérna úti á Saltengen til
þess að þú gætir fengið þér
brauðbretti. Eg er svo sem
ekkert hissa á því að þið fáið
krabba, fyrst þið berið ykkur
svona að við hlutina. Mamma
var hætt að þéra spákonuna.
Mamma var reið, og áköf, en
spákonan lét hana ekki vaða
ofan í sig.
Við höfum þegar stolið svo
miklu brenni, að taki ég eina
einustu flís til viðbótar, setja
þeir mig í svartholið. Eg hef
heldur ekki nógu mikið af méli
til þess að strá undir brauðin,
ég verð bara að setja þau hér
á dýnuna. Og hún lét ekki
sitja við orðin tóm, heldur rað
aði brauðunum í gauðskítuga
rúmdýnuna.
Svo ruddi hún til á einu borðs
horninu og tók fram tvo stóla.
Annar þeirra var sá, sem ég
sat á. Eg varð bara að standa
á meðan.
Ljttu upp, svo að ég geti séð
í augum á þér, sagði hún við
mömmu. Mamma leit ósjálfrátt
upp_ Maðurinn á fötunni hafði
enn ekki hreyft sig. Utan frá
götunni barst hávaði; í fjarska
blístruðu eimpípur gufubátanna
Spákonan horfði fast framan
í mömmu og fletti upp nokkr-
um spilum.
Þú mimt verða fyrir nokkru
tjóni, en þú munt líka fá pen-
inga. Það er kvensnift á hött-
unum eftir manninum þínum,
en þú eignast annan; hann er
tiginn og ríkur maður. Áður en
mánuður er liðinn verða lífs-
kjör þín allt önnur en nú, ja,
hver fjandrnn. Nú brenna brauð
in mín.
Hún reif tvö brauð út úr ofn
inum og fleyg'ði tveimur nýjum
inn í hann, sem hún var ný-
búin að hnoða og alls ekki
voru orði'n gerjuð. Svo hélt hún
áfram:
Fjölskyldan þ.Jn hatar þig,
en þú munt sigra. Þú hefur
elskað mann, sem þú ekki
fékkst; en hann, sem þú elskar
muntu innan skanuns fá.
Mannvesalmgurinn fór að
vola hærra en áður. Volið varð
að lágværu kveinþ
O, nei, þetta er að verða bú-
ið.
Mamma stóð upp, lagði eina
krónu á borðið og tók í hönd-
ina á mér. Við fórum. En ná-
grannakonan varð eftir inni.
Við vorum neyddar til þess að
bíða eftir henni, því ekki röt-
uðum við frá húsinu og út í
aðalveginn. Við heyrðum kvein
ið og ýlfrið í sjúklingnum, en
þær héldu áfram að tala sam-
an, spákcman og nágrannakon-
an, eins og heyrðu þær ekki
til hans.
Bara að við rötuðum_ niður
á þjóðveginn, sagði mamma.
Þá myndum við fara.
Það heyrðist stöðugt hærra
í vesalingnum.
Ætlarðu ekki að hjálpa mann
inum þráum upp í rúmið? Ætl-
árðu að láta hann híma þarna
veinandi, þar til hann deyr?
aepti mamma um leið og hún
ruddist inn í herbergið á ný.
Harm lifir ekki til morguns. —
Lagaðu rúmið hans, sagði
mamma. Eg snerti ekki við rúm
fatalörfunum, en ég skal hjálpa
þér að láta hann upp í rúmið.
. Eg fór ekki inn fyrir meðan
á þessu stóð. Mér bauð við að
koma inn. En nú gat ég ekki
Iengur á mér setið. Eg heyrði
einhvern róta í rúminu og
gægðist inn fyrir. Það var spá
konan. Hún hreyfði eitthvað við
þessum tuskum. Mér famist ó-
daunninn í herberginu magnast
um allan helming, þegar hreyf
ing kom á rúmfatadruslurnar.
Mannaumi'nginn veinaði nú
eins og lítið barn, sem ekki hef
ur lengur mátt til að orga.
Leggðu nú blöð undir hann
og taktu þau burtu jafnóðum
oa þau verða óhrein, og láttu
hann ekki sitjæ og þínast svo.
Mamma var ógn æst, og þó lá
henni við gráti. Það heyrði ég
á röddinni.
Eg ræð við hann ein, sagði
nágrannako'nan og lyfti honum
í fang sitt. Hún lagði hinn
deyjandi mann í rúmfletið.
Það var svo ógnþrungði að
sjá þetta, fan'nst" méii .Hún svo
stór og sver með veiðimanna-
hattinn á höfðinu með dauð-
sjúkan, varnarlausan vesaling-
inn í fanginu.
Komdu nú strax. Annars
reynum við að rata sjálfar,
sagði mamma við nágrannakon
una. Eg heyrði mannamál fyr-
i.r uían áðan, bætti hún við.
Við finnum áreiðanlega ein-
hvern, sem getur vísað okkur
leið, ef þú ætlar ekki að koma
með núna.
O, mikill fjandinn. Nú
brenna brauðin, æptpi spákon-
an.
Nágrannakonan fylgdi
mömmu eftir út. Eg sá að hún
hafði brauð undir sjalinu sínu.
Það var Vafið innan í dagblað.
Sjáumst kannske seinna, kall
aði spákonan á eftir okkur. Og
Ora-viðgerðir. s
Fljót og góð afgreiðsla.
GUÐI GÍSLASON. <
Luugavegi 63, s
sínii 81218. S
S
s
s
s
s
s
Smurt brauð
og snittur.
Nestispakkar.
Ódýrast og bezt. Vin-S
samlegast pantið með
fyrirvara.
MATBARINN
Lækjargötu 6.
Sími 80.J40.
Samúðarkorf
SlysavamaféJags íslar.dsS
kaupa flestir. Fást hjáS
slysavarnadeildum um S
land allt. í Rvík í hanr.-S
yrðaverzluninni, Banka- b
stræti 6, Verzl. Gunnþór-1)
unnar Halldórsd. og skrif- ■
stofu félagsins, Grófin 1. •
Afgreidd í síma 4897. — •
Heitið á slysavarnafélagið ^
Það bregst ekki. ^
Nýja sendi-
bílastöðin h.f. s
hefur afgreiðslu í Bæjar-^
bílastöðinni í Aðalstræti-
16. Opið 7.50—22. Á(j
sunnudögum 10—18. —
Sími 1395. \
Minningarspiöld s
Barnaspítalasjóðs Hringsins)
eru afgreidd í Hannyrða-^
verzl. Refill, Aðalstræti 12
(áður verzl. Aug. Svend-
S
ssn), í Verzluninni Vjdor,'
Laugavegi 33, Holts-Apó-^
jtekij L.angholtsvegi 84, ^
Verzl. Álfabrekku vio Suð- s
urlandsbraut, og Þorsteins-S
búð. Snorrabraut 61. S
S
---✓---------------------- ^
Hús og íbúðir
af ýmsum stærðum i
bænum, útverfum bæj-
arins og fyrir utan bæ-
inn til sölu. — Höfum
einnig til sölu jarðir,
vélbáta, bifraiðir og
verðbréf.
Nýja fasteignasalan.
Bankastræti 7.
Sími 1518.
Minningarsp.jöSd
dvalarheimilis aldraðra sjó-
manna fást á eítirtöldum
stöðum í Reykjavík: Skrif-
■stofu sjómann-adagsráðs,
Grófin 1 (gengið inn frá
Tryggvagötu) sími 80275,
skrifstofu Sjómannatélags
Reykjavíkur, Hverfisgötú
8—10, Veiðarfæraverzlunin
Verðandi, Mjólkurfélagshús-
inu, Guðmundur AndrésSon
gullgmiður, Laúgávegi 50,
Verzluninni Laugateigur,
Laugateigi 24, tóbaksverzLun
inni Boston, Laugaveg 8,
og Nesbúðinni, Nesvegi 39.
í Hafnarfirði hjá V, Long.