Alþýðublaðið - 14.10.1953, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 14. október 1953
alþýðublaðið
1
Ræða Hannibals
(Frh. af 5. síðu.)
FULLKOMIÐ RANGLÆTI
Á 12. grein fjárlaga, sem
fjallar um heilbrigðismálin, er
að vísu ekki um stórfelldar
hækkanir að ræða. Heildarnið
-urstöðutala greinarinnar er
tæpar 29 milljónir.
En þessi gríein sýn'r annað:
Hún. sýnir greinilega, að ríkið
misskiptir fjárveitingam til
Reykjavíkur og landsbyggðar-
innar utan höfuðborgarinnar
svo að fullkomið ranglæti verð
ur að kallast.
Tökum bara tvo liði greinar-
innar:
Landsspítalinn er í raun-
inni að miklu leyti baejar-
sjúkrahús fyrir Reykjavík.
I»ó er hann rekinn ar’ rikinu,
sem liefur 3 150 000 króna
halla af rekstri hans. Fæðing'
Tennessee Wilflams
Framhald af 4. síðu.
hvorugt þeirra lætur af sinni
skoðun. Þetta er framhald rök-
ræðunnar, sem hófst, þegar þau
athuguðu líkamsfræði'lega upp
dráttinn, og vandamálið skýr-
ist æ betur. John, sem að und-
anförnu hefur notið ásta blóð-
heltrar, fagurrar stúiku af suð-
rænum æ.ttum, Rósu Gonzales
að nafni, heldur því fram, að
spænskar ástmeyjar séu blómi
allra kvenna, en Alma er lítt
hrifin af latínskum kynþáttum:
fólki, sem sleikdr sóiskinið og
Itetur undan öllum sínum fýsn
um. Hún bendir á oddboga got
nesku dómkirkjunnar, línu-
mvndun þeirra, sem sífellt sæk
ir upp á við, án nokkurs tak-
marks í sjálfu sér, sem dæmi
um þrá mannssálarinnar eftir
ardeild Landssuítalans er þái^®sý °S breinleika, og hitn vitn
að sjálfsögðu einnig að lang-j ar ' Oscar Wilde, þar sem hann
mcstu leyti stofnun fyrir, EeSrr: >>Við liggjum öll í götu-
Reykjavíkurbæ..Samt borgar > ræsrnú en sum ai- okkur beina
ríkið rétt við hálfa milljón Þ° sjónum sínum til stjarn-
anna“. Sumar konur, segir
Alma enn frernur, láta það,
sem þeim er dýrmætást, af
hendi fyrir það, sem auðvirði-
legast er, og hún bætir við:
„Ef þú kvænist, kýst þú þá
ekki að geta litið upp til konu
arar sömu greinar greiÖir i ík|Þinnar með virðingu?11
issjóðuv svo einar 160 þús- Jafnvel eftir þetta kvöld á
und krónur í styrki til sam- skemmtistaðnum ber Alma ást
ans til sjúkrahúsmál i á ísa-jtú Johns, en hann trúlofast
firði, Akureyri, Seyðisfirði, ’hins vegar kornungri stúlku,
Siglufirði og í Vestmanna- j Nellie Ewell, sem er ein af
eyjum, sern öll veita utanbæj j sör.gneinendum Ölmu. Rökræð
arfólki heilbrigðisþjónustu. j urnar við Ölmu hafa að vissu
Sum í svo ríkum mæli, að leyti haft áhrif á John, hann
legudagafjöldi utanbæjar-
manna nálgast það að vera
eins mikill og bæjarmanna.
Síðan verða þessi fátæku bæj
arfélög að bera hundraða
þúsunda halla á sjúkvahús-
upp í rekstrarhalla hennar.
Vegna þessara tveggjn heil-
brigðisstofnana í Reykiavik
borgar ríkið þá RÚMA
HÁLFU FJÓRÐU MILLJ-
ÓN KRÓNA.
En samkvæmt 7. lið þess
verður leiður á losarabrag sín-
um og leitast við að finna lífi
sínu fastari farveg. Alma tekur
vonbrigðunum á hijóðan og
virðulegan hátt. En sjónarmið
hennar hefur einnig breytzt.
um símim, að noklcru leyti Rökræðum þessara tveggja per
vegna utanbæjarsjúklinga.
Það verður að teljast höfuð-
nauðsyn að ríkið tryggi það, að
til séu í hverjum landsfjórð-
ungi að minnsta kosti eitt stórt
og vandað sjúkrahús. sem búið
sé hinum fullkomnustu tækj-
um og undir stjórn hinna fær-
ustu sérfræðinga.
LAUSN SJÚKRAHÚSS
MÁLANNA í LANDS-
FJÓRÐUNGUNUM
Þetta verður varla tryggt
nema með einu móti, þvi að
sóna, sem hafa svo örlagarík
gagnkvæm á'hrif varðandi ævi-
feril þeirra beggja, lýkur í
lækningastofu Johns. Hann lýs
ir yfir því, að hútn hafi sigrað í
deilunni varðandi myndina.
Hann viðurkennir, að ást
þeirri, sem hún bar til hans,
verði ekki fundinn staður á
líkamsfræðilegum uppdrætti.
Þegar þau voru saman á
skemmtistaðnum, segir hann,
hafi sér virzt sem bæri hún ís-
brynju, sem blikaði af eins og
brenmandi logum. ,,Ég óttaðist
Landsspítali Islands starfi, meira sál þína en þú líkama
auk aðalspítalans í Reykjavík j minn“, segir John. „Ég hefði
í fjórum deildum, sinni í hvérj aldrei dirfst að snerta þig. Þú
um landsfjórðungi. Hef ég nújgazt verið jafn öruffg þass
þegar lagt fram á alþingi frumj vegna og engilslíkneslkjan við
varp til laga, sem túlkar þessa gosbrunninn.“ Almn segir hins
lausn málsins.
Hins vegar hefur hæstvirt
ríkisstjórn lagt fram á þinginu
frumvarp um 5—20 króna
styrki á legudag til sjúkrahúsa
úti um land. Hæstu styrkina til
stærstu húsanna. Þetta frum
varp er fram komið vegna hins
mikla og v.andaða sjúkrahúss
Akureyrar, sem á að geta tekið
tii starfa upp úr næstu áramót
um. Mun það ha'fa álfbi mörg
sjúkrarúm og Landsspítaiinn
hefur nú. Allir við.urkenna, að
það sé Akureyrarbæ ofvaxið
að standa undir rekstrarkoítn-
aði slíks sjúkrahúss, enda væri
þac' ranglátt, þar sem það mun
veita utanbæjarsjúkiingum heil
biigðisþjónustu að ekki minna
levti en Landsspítaiinn gerir
hér.
Hér á því ekkert. náðarbrauð
eða styrkjakák við. Hér ber að
stíga heilt spor og gera Akur-
eyrarspítala að fjórðungsdeild
úr Landsspítala íslands. Ann-
að eða minna geta Norðlend-
ingar ekki sætt sig við.
vegar, að sigur sinn hafi vakið
með sér ugg. Hún hafi ekki
kosið að sigra. Oftar en einu
sinni líkir hún sj'álfri sér við
vatrislilju á eldgígshyl. „Stúlk-
an, sem lézt í sumar,“ segir
hún. „gatf mér hring. og lét svo
um mælt. að ég skvldi glevma
öllu stolti, þegar svo stæði á,
að það kæmi í veg f.vrir að ég
mætti njóta hess. sem hmnir
ininn stæði tií.“ Þessara orða
minnist Alm a jafnan. ,,Þú
'■kalt b’ðia um allt. en ver.tu
bví viðbúin. að hlióta eklci
neitt." segir hún. ,.t Iffinu
stendur manni gnægð náðar-
gjafa til boða. Þess vegna verð
ur bað okkur ho!anIegt.“ Og nú
viðurkennir Alma að kvnræn
ás.t manns og konu sé ein af
slíkum náðargjöfum. Rökræð-
ur þeirra Johns og hennar hafa
ormað augu hennar fyrir hans
sjónarmiði, að því leyti, að
hún viðurkennir holdlegar
kröfur. en ber samt eftir sem
áður fyllstu virðingu á sinn
hátt fyrir þætti sálarinnar í
því máli. John gengur í hjóna-
band, en hún þiggur boð far-
andsala, er verður á Vegi henn
ar. og heldur með honum til
Mánaskinshallarinnar. Fund-
um þeirra ber saman hjá
bekknum við gosbrunninn, þar
sem líkneskja engilsins stend-
ur, þar sem hún og ,iohn sátu
saman sem börn, þegar þau
komu úr skólanum. Og þegar
hún yfirgefur þann stað að
þessu sinni. nemur hún sem
snöggvast ’staðar fr-ammi fyrir
mynd engilsins, eins og hún
vilji kveðja hann, — sú kveðja
gefur á táknrænan Iiátt í skyn,
að hún hafi kvatt þann ásetn-
ing sinn að lifa lffi sínu í hrein
leika.
Það verður áhorfandanum
ekld saknaðarlaust, sð fylgjast
með Ölmu, er hún heldur leið-
ar sinnar á brott frá englinum,
tákni eilífðarinnar og Irein-
leikans, þegar maður sér fram
á, að hún ætli að ganga á vald
bráðókunnugum manni, sem
fyrir hendingu eina hefur orð-
ið á vegi hennar, og býður
henni með sér í þeim tilgangi
einum, að mega njóta með
henni stundargamans. Maður
minnist þess er hún sagði við
John, að sumar konur létu af
hendi það. se:n þær ættu dýr-
mætast, fyrir það , sem .auð-
virðilegast væri, og maður furð
ar sig á því, að höfundurinn
skuli láta Ölmu breyta bannig
í algerri mótsögn við það. sem
henni var helgust hugsjón.
Lausnin á vandamálinu virðist
vera mun sanngjarnari hvað
John snertir. Hann kvænist
ungu stúlkunni, sem hann elsk
ar, en Alma lætur sér nægja
að njóta ástaratlota farandsala,
sem hún hittir af hendingu,
þótt ekki sé nema til einnar
nætur. Ósjálfrátt hlýtur að
vakna með manni sú spurning,
hvað höfundurinn sé eiginlega
að fara. Lítur hann á málið frá
einhverju ákveðnu sjónar
miði? Er, þrátt fyrir allt, fólg-
in lífsfyrirmynd í því, sem við
sjáum og heyrum gerast á leik
sviðinu?
Þegar við kynnumst þeim
Ölmu og John sem fullþroska
manneskjum, hafa þau tiieink
að sér öfgakenndar lífsskASan-
ir. Hún ber skefjalausa virð-
ingu fyrir sálinni, riann ber að-
eins skyn á fullnægingu líkams
hvatanna. Það kemur að
minr'-’ta kosti greinilega í ljós,
að höfundurinn álitur hvorugt
hetta vera lífsfyrirmynd, hvað
ástalff karG og komj snertir.
En þegar Alma bendir á gildi
hins hugræna, hefur hún rétt
fyrir sér, og sama er að segja
um John, þegar hann talar fyr
ir kröfum líkamans. Alma fer
út í ö’fgar í dýrkun sinni á því
hugræna, John í efnishyggju
sinni. Alma kemst að raun um
að maðurinn miegi ekki, stolts
shs vegna, háfna því, sem hann
kemst ekki af án. Það. að höf-
ur í sér hættuna á hugvillu,
Sem hæglega getur leitt til geð
veiiklunar. Við hremlei'kahug-
sjón Ölmu er sízt nokkuð að
^fcuga, á meðanj hún hefur
enn ekki kynnzt þeim eina
manni, sem hún heil'last aðð,
bæði andlega og líkamlega, og
sem örlögin hafa svo að segja
ákvarðað, að hún skuli tengj-
ast ævi'löngum bcndum. í
raun rétri e'lskar hún John, en
það er stolt her.nar, sem skilur
þau að. Ekki svo að skilja, að
hún líti niður á h.ann fyrir los
arabrag hans. Hún etskar hann
arabrag hans. Það, sem henni
er dýrmætast. er hin einlæga,
hugræna ást. sem hún ber til
hans. Hún elskar hann, þrátt
fyrir öll hans ástarævintýr.
Jafnvel þótt Tennessee Will
iams láti sjónleikinn enda á
þennan hátt, h.vað Ölmu snert-
ir. verða lokaáhrifln þau, að
þá geti ástalíf karls og
konu orðið fullkomnast, er þau
heilla;st, heilhuga og af ein-
lægni hvort að öðru, án
jindangengi n nar ky nrænnar
rayn'slu, og geta veitt hvort
öðru bæði andlega og líkam-
lega fullnægingu. Tvær per-
sónur, sem unnast hugástum.
kjósa helzt. að hafa hevrt
hvor.t öðru t.il frá upphafi. vit-
undin um bað, að per-ónan,
sem ma'kinn elskar, hafi áður
heyrt öðrum til. getur auðveld
lega skapað hugsanaflækjur,
og tilhug=unin um náin mök
hennar við annan aðila, skan-
að andúð. Það er þráin eftir
uppfy-llingu allra drauma sinna
og vona. sem maðurinn þráir
innist inni, í skipturn sínum við
hitt kynið. Fyrir það eitt get-
ur ástalífið veitt manninum
fulikomið lífssamræmi.
Halldóra Bjarnadóffir
átfræð í dag
HALLDÓRÁ BJARNADÓTT-
IR, ritstjóri Hlínar, er áttræð
í dag. Hún er búsett á Akur-
eyri, en nú er hún gestur að
Háteig hér í Reykjavík.
Biskupinn láfinn
Framhald af 1 síðu.
sig og var þegar liðinn. Var
þá klukkan eitt.
ÆVIATRIÐI BISKUPS.
Herra Sigurgeir Sigurðsson
biskup var fæddi.ir að Tún-
prýði á Eyrarbakka 3. ágúst
1890. Foreldrar hans voru
hjónin Sigurður Eiríksson org
anisti og Svanhildur Sigurðar-
dóttir. Hann varð stúdent 1913
og cand. theol. 1917. Vígður
var hann aðstoðarprestur til sr.
Magnúsar Jónssonar á ísafirði
1917, veitt Eyrarþing í Skut-
uMi-rði 1918 og prófastur í i
N.-Í'safjarðarprófastsdæmi frá
1927—39. Biskup var séra Sig
urgeir Siigurðsson skipaður yf-
ir íslandi 1. janúar 1939 og
vígður biskupsVígsIu 25. maí
sama ár af fyrirrenanra sínum.
Einnig gegndi hann fjölmörg-
um öðrum trúnaðarstörfum.
Herra Sigurgeir Sig'urð.sson
biskup var kjörinn doctor of
humanitees við háskólann í
Norður-Dakota 25. maí 1944.
Dr. theol hon. c. var hann kjör
:nn við Wagner háskólann í
New York 9. apríl 1944.
Horsku kosningarnar
Frh. af 1. síðu.
kommúnistar og vinstrimenn.,
ÞingmannaskiptingLn er sens
hér segir:
Alþýðuflokkur i nn 78 (85)
Hægri flokkurinn 26 (23)
Kristilegi flokkuriiin 14 ( 8)
Vinstri floMt'úrimi 15 (21)
Kommúnistar 3(0)
Hin breyttá kjördæmaskipun
hefur orðið kommúnistum svo
í hag, að þéir fá nú 3 þing-
menin, enda þótt þeir töpuðu
atkvæðamagni og hefðu engan
þingmann fýrir.
ÞJÓÐIN VÁLDI SÓSÍALISM
ANN.
Oscar Ton-i íorsr^Táðherra
(ssgði, er úbýitLn voru kunn
orðin, að norska bióðin hefði
kveðið upp épn dóm og faláð
jafnaðarmönnum að breyta
Noreg.i í sósíalisbískt þjóðfélag..
Hann kvæntist 17. nóv 1917
undurinn ]æ,tur hana slást í för j Guðrúnu Pétursdóttur útvegs
með framandi manni, sem hún j bó.nda í Hrólfsskála á Seltjarn
hi.ttir fyrir af hend;ngu. má ef arnesi; hinni mestu fyrirmynd
til vill skilia þannig, að hann
vilji sýna Þam á, hversu auð-
veldlega öfgakennd trú á hug-
j sjónum geti leitt út i gagnstæð
ar öfgar. ef svo fer, að trúin á
hugsiónina bilar.
Eftir að maður heíur séð og
hevrt siónleikinn „Sumri hall
ar“ eftir Tennessee Williams,
eygir maður þá niðurstöðu, að
fullkomið samlíf karls og konu
byggist á möguleikanum á sam
ræmdri aðild sálar og líkama.
F,ram hjá hvorugum þeim aðila
! verður gengið, þar eð slíkt fel
ar húsmóður og ágætiskonu.
Sigurgeir biskup var hið
mesta glæsimenni á velli, bjart
ur yfirlitum, glaður í viðmóti
og ljúif'ur við alla, hverrar stétt
ar sem voru. Hann var vin-
sæll meðal prestastéttarinnar
og þjóðarinnar allrar, starfs-
samur í bislcupsdómt og varð
mikið ágengt í að bæta ha,g og
aðbúnað prestastéttarlnnar.
Hann var maður sístarfandi og
var rétt nýkominn frá prest-
legu 'Starfi, þegar hann féll
Fé fersf
Framhald aí 8. síðu.
hluta landslns, var ófærð á
vegum, fjallvegir yíirleitt ófær
, og víða hafði fé fennt.
Þannig munu aliir vegir hafa
verið ófærir á Vestfjörðum.
nema frá ísafirði til Hniífsdals.
S'ímasambandslaust var enn í
dag við allan Norðaustuiihluta
land'sins frá Fnjóskadal tii
Austfjarða og einnig allar
stöðvar út með Eyjafirði.
S KIPAUTG6RÍ)
RIKISINS
Þorsteinn
frá.
fer til Skarðsstöðvar. Salt-
hólmavíkur, Króksfjarðar og
Flateyjar í kvöld.
Baldur
til Grundarfjarðar og Stykkis
hólms. Vörumóttaka árdegis í
. dag.