Alþýðublaðið - 22.09.1954, Qupperneq 4

ALÞVÐUBLAOIÐ
MiSvikudagur 22. sept. 1954
ÚtgeftBdl: AlþýðuflokkoriML Ritstjórl og ibjrgðanBaSn:
H&nuíbel ValdimArsson MeSritstjóri: Htógl SœmtmdaMHB.
FréttastJM: Sigvaldi Hjálm&rsson. Blaðamexm: Loftux Gu®
mundsson og Björgvin Guömtmdssoa. Auglýstngastjórl:
Bmima Möller. Ritstj ómarsímar: 4901 og 4902. Auglýsinga-
■imi: 4906. Afgreiðslusími: 4900. AiþýöuprentsmiCjaa,
Hvg. 6—10. Áakriftarverð 16,00 á mán. I lcusasOlu: lUOi.
Játning Morgunblaðsins
MORGUNBLAJDIi) reynir í. á skólastjórastöðunni. Morgun
Reykj^vxkurbréfi á sunnudag j blaðið verður því að sannfæra
ýerjai ráðstöfun Bjarna lesendur sína um, að Hanníbai
að verja ráðstöfun
Beneáiktssonar menntamála-
ráðherra á skólastjórastöðun-
nm í Hafnarfirði og á Akra-
itxesi. Vörnin tekst ósköp ó-
höndulega. Morgunblaðið ját-
Va|dimarsson ráði
unum Helga
fræðslumálastjóra,
þess á að fá staðizt.
nesi gerðist sama
yfir skoð-
Eiíassonar
ef skýring
Og á Akra
sagan og í
ar, að menntamálaráðherra sé ; Hafnarfirði. fmyndar Morgun-
að jafna mefin, þar eð Sjálf
stæðismenn hafi verið afskipt-
ir um skólaframa í aldarfjórð-
ung.
Þetta sjónarmið nær auðvit-
aÖ engri átt. Menntamálaráð-
herra á að velja hæfustu um-
sækjendur í skólasíjórastöður,
en ekki að leggja síjórnmála-
skoðanir til grundvaliar. Eirík-
ur Sigurðsson er reyndari og
blaöið sér kannski, að Alþýðu-
blaðið viðurkenni verðleika
Eiríks Sígurðssonar umfram
Njál Guðmundsson af því að
Eiríkur sé liðsma'ður Hanni-
bals Vaídimarssonar? Hingað
til hefur Eiríkur þótt dyggur
og tryggur Fratnsóknarmaður
og ætti því að standa nær póli-
tískri velþóknun Sjálfstæðis-
! flokksíns en Alþýðuflokksins
Heilsuvernd mikilsverðari en
að vekja dauða
SiENDINEFND vísinda- og stakar aðstæður. að þao hefur
listamanna frá Sovétríkjunum ' að minnsta kosti enn sem kom- j
heíur að unaanförnu dvalið héf ið er, nánast sagt aðeíns vís-
á vegum MÍR. Fóru vísinda-'j indalega þvðingu. Hitt hefur
mennirnir heim í gær, en síð- mesta þýðingu, að.forða mönn-
astliðinn föstudagsmorgun var um eins lengi og unnt er að
blaðamönnum boðið að eiga tal verða variheíisú og dauða að
við nefndarmenn í rússneska bráð. og að bví hefur verið
sendiráðinu. Hafði prófessor
Sarki:off, form.aður v.'sinda-
nefndarinnar, orð xyrir félög-
um sínum, þakkaði góðar mót-
tökur og góð kynni af hálfu
íslenzkra starfsfélagay og
fevaðst vona, að með þessari
stefnt í Sovétríkjunum með
skipulýgðri -Iheilsuvrj’nd fyrst
og fremot. 'ö'^'þéss utan að sjálf
sögðu' með vjsindaleg-um rann-
sóknum á' sviði meinafræði,
lyfjafræði og ýmsum aðgerð-
um: Á báðum vív töðvum. hafa
heim-ókn hefði enn verið stig- miklir sigrar verið unnir. og
ið stórt skref í áttina til auk- ríkasta vitníð um hinn mikla
ins skilnings og sarnvinnu með árangur aukinna" heilsuvernd-
íslendingum og Rússum. ar er það, að í s-íðustu stvriöld
En áður en hið opinbera' Perðist^ bað í fvrsta skipti í
blaðaviðtal hóf :t, gafst frétta-
snjallari skólamaður en Njáll j e*ns °íf högum er liáttað í ís-
lenzkum. stjórnmálum.
Guðmundsson, og þess vegna
átti ' Eiríkur að verða skóla-
stjóri á Akranesi, en ekki
Njálí. St&fán Júlíusson ber
langt af Einari M. Þorvalds-
syni sem skólamaður, og þess
vegna átti Stefán að fá skóla-
stjórastöðuna í Hafnarfirði, en
ekki Einar. Það er misskilning
ur hjá Morgunblaðinu, að Al-
Brynjólfur Bjarnason fylgdi
á sínum ííma sömu aðferð og
Bjarni Benediktsson gerir nú.
Hann virti að vættugi meðmæli
skólanefndanna. Hann Ieit
naumast við umsögnum
fræðsluínálástjóra. Hann lét
pólitíska kvarðann sklíyrðis- -
laust ráða úrslitum. Þá gagn
manni blaðsins tækifæri til að
ræða við prófessor Sarkisoff
nokkra hríð. Sarkisoff er pró-
fessor í læknisfræði, heims-
feunnur vísindamaður á sviði
hellarannsókna, og forstöðu-
maður stofnunar í Moskvu, er
eingöngu vinnur að slíkum
rannsóknum. Og enda þótt
fréttamanninn skorti þekkingu
til að spvrja um slíka hluti,
hafði prófessorinn frá mörgu
að segja frá þróun læknavís-
indanna í Sovétríkjunum, sem
auðskildara var og
eðli-s.
bióðarinnar. oð encar
d.ronsóttir eða hætt.uleffár far-
sótúr sigld-u í kjölfar styrjald-
arhörmunganna.
SVEFNUEKNINGAR.
þýðublaSið hafi ráðizt á Njál i rýndi Morgunblaðið þessi
eða Einar. Til þess.er út af fyr
ir sig lítil ástæða. Gagnrýninni
er beint gegn menntamálaráð-
herra af því að hann ber á-
vinnubrögð harðlega, taldi þau
hneyksli og talandi tákn ein-
ræðisins. En nú eru bessi
vinnubrögð orðin góð og bless-
byrgðina. Sök Njáls og Einars uS> þegar þau eru viðhöfð af
er aðeins sú, að hafa þegið ó- j Bjarna Benediktssyni. Hlut-
verftekulaðan frama úr hendi drægnin á með
menntamálaráðherra. Slíkt er
mannlegt. En framferði Bjarnaí
Benediktssonar menntamála-
•ráðherra ér hneyksli.
Morgunblaðið segir, að AI-
þýðuþlaðið taki upp þykkjuna
fyrir Stefán Júlíusson - af því
að hamn sé fylgismaður Hanni-
bals Valdimarssonar. í þessu
ífelst sú óbeina yfirlýsing, að
menntamálaráðhcrra hafi hafn.
að Stefáni af þvb að hann sé
; -Alþýðufiokksmaður. En íhalds
.’&iálgagnið gleymir því, að hér
yhafn, fleiri aðjlar áft hlut að
,'tnáli en mennfamálaráðherra
.-'Og Aljtýíublsíiið. Stefán fékk
meðmæli mcirihluta y fræðslu-
..'táðsv Fráfarandi • skólastjóri
íúmæljli með honum. Fræðsln-
málastjóri taldi hann eiga rétt
öðrum orðum
rétt á .sér, þcgar flokkurinn
hefur hag af, henni. En þetta
var einmitt sjónarmið Brvnj-
ólfs. Alþýðublaðið telur hlut-
drægnina hins vegar hncyksli.
livec sem bcitir henni.
Morgunblaðið hefur hér gert
virðingarverða játningu. En
hún leiðír í ljós, að ásakanir
Alþýðublaðsins í garð Bjarna
Benediktssonar eru á rökura
reistar. Slikt ætti að verða í-
hugunarefni þeim •.kjósendum
Sjálfstæðisflokksins, : sem
mynda sér, aS Bjarni Bene-
diktsson sé otóinn Jýðræðis,-
sinni. Hann er þvílíkur’einræð
isseggur, að hnífurinn geneur
ekki: á milli hans; og Brynjólfs
Bjarnasonar > ,í- blutverki
menntamálaráðherra. v
Fœst á flestum veitingastöðum bæjarins.
— Kaupið blaðið um leið og þér fáið yður
morgunkaffið.
^!|>^dttb(adid
BARÁTTAN VIÐ
BERKLAVEIKINA.
Berklaveiki var mjög almenn
Ein merkasta , nýjungin, er
læikna|r í sové((ríkjunum pru
teknir að nota, eru binar svo-
nefndu „jsýúfnlækmngar11, -en
sú aðferð hefur gefið f.urðiilega
góða raun gegn ýmsum sjúk-
dómum. Hún er í því fólgin,
að sjúklingnum er haldið með
lyfjum. í djúpum svefni, sólar-
almenns hringum saman, — stundum í
hálfan mánuð. Þ-essi aðferð hef
ur til dæmis gefizt svo vel
gegn vissum tegundum af
magasári, sem áður urðu að-
eins læknaðár méð skurðað-
gerðum, — er sjaldnast dugðú
í RúSslandi, s-egir Sarkisoff, og nema um skeið, — að hnífn-
baráttan gegn benni hefur ver- um er nú ekki beitt við þeim
ið eitt meginviðfangsefni lækna framar. í>á hefur og furðu-
og heilsusérfræðiiiga.- Kveður lega mikill árangur náðst
hann bætt lífskjör almennings með T-vefhjlækrþigum við of
ög aukið hreinlæti hafa dregið háum blóðþrýstingi, og ýms-
mjög úr útbreiðslu veikinnar, um geðsjúkdónriium. Að sjálf-
en auk þess hafi verið reist sögðu verður slík aðferð því
hin ’fu^lkomnustu hresspngar- aðeins notuð, að viss skilyrði
og heilsuhæii fyrir berklasj.úkl séu fyrir bendi,. .— syp: sem
inga, ,og þeim valinn s.taður, jisérstakar, þar til ætíaðar sjúkra
þar sem loftslag .og veðúrfar húsádeildir, — undir umsjá sér
var tálið ákjósanlegast^ og hafi, fræðinga. sém hafa nána írát
þaúiréyhzt mikilsvértjatriðí í á alS*i líffaérastarfsemi sjúkl-
bárá'ttúnnil ' Við hæli þessi- ingsins,'. á méðáh svefninn var
ir, „Enb verður ekki sagt með
a-
starfa færustu
og ihafa þeir náð miklum
‘rangri, hvað lækningar spert-
ir. „Ýmiss lyf hafa yerið reynd,
én : gef jzt ...ixtisiafnlegá,. og enn.
hefur ' ekkért þáð „tðfrálýf"
^'lfúndizt, sem einhlftt; gétur 'tál-
izt. Það má verav ’jð það firín-
Prófessor Sarkisoff.
neinni vissu, ’ hve miklir eða
víðtækir lækningamöguleikar
eru í sambandi við þessa að-
ferð“; segir próíes:or Sarkis-
off, ;.en óhæ-tt er að fullyrða,
að þær hafa þegar vakið mikl-
ar og verðskuldaðar vonir“.'
KRABBAMEINIÐ.
„Það er alrangt, sem stund-
um hefur -birzt í erlendum blöð
um, að sovéttlæknar hafi fund
ið einhver ,,töfraráð“ við •
krabbameini," segir prófessor
Sarkisoíf. ,,Við munum að vísu
hafa náð jafnlangt læknum
annarra þjóða, — en því mið-
ur, stöndum við þar ekki öðr-
um svo framar, að til tíðinda
verði talið. Það er hjá okkur
éins og annarsstaðar að eftir
því sam aðrir sjúkdómar hverfa
úr sögunni sem dánarorsök, fer
þeim fjölgandi, sem deyja úr
krabbameini. En hitt get, ég
líka fullyrt, að læknar okkar
og vísindamenn vinna af kappi
að rannsóknum á eðli bessa
sjúkdóms og læknisráðum
gegn honum.“
Að endingu kveðst prófessor
Sarkisoff hafa skoðað hér
sjúkrahús og átt tal við marga
lækna, auk þess sem hann flutti
fyrirlestur í . iþeirra hópi úm
sérgrein -sína. Kveðst hann
muni vinná að bví. þeéár heim
kemur, að riánari samvinná
takis.t með rússneskum og ís-
lenzkum læknum. oy að íslenzk
um læknum gefist kostur á að
kvnna sér framfárir á sviði
læknávíúnda í ' sovéttrikjún-
um.
r-
I
í^t-rinÁjættHí^kjö^æÍÍri^ví' ^íóménn væru
heilsusæidn otr hollir lif-naðar- ‘Ufhí'felagshyggjamenri, þeirrá
0„„ hjúKrunC'í fúllkbínrium .......
hæiumi úridir umsjá sérfróðra Þíma .att að styðjast,
Iækhá, béztú' .ilyfi'n“,- sem -:viS ■ \ sa -tíhxý fyx-ir :lörigu liðinn
■þékkjúm énn^i Proíe>sor Sark :
Íöoff ; kveðst ihafá ' kynnt sér '• fe^aútóikli^-Vðrfi'' aðstöðu
berklalækningar ' og berklá- þess að sinha hvecs konar
váminr ihér á landi, og dáðist saintökum en þeir, serri stöð-
hanri mjog að þeim glæsilegá u®t hafa fast undir fæti.rhef-
árangri, ér hér héfði náðst í reynzLan sannað, -að ;þá ber
baráttunni 'yjið þennan ' sjjúk-j af félagslyndi,
dóm. 1 ÞeSar ‘þeir niega því við koma.
Seytján ár eru nú liðin síð-
an 'reyikyúskír og hafníirákir
sjómenn bundust samtökum
um að efna-til sameiginlegs há-
„Jú, bað er staðreynd“, svar tíðardags. Ekki er ofm^lt, að
aði Sarkisoff og brosti við, er þeir menn hafi fyrir fundizt,
fréttamaðurinn spurði, hvort er létu- 'þá skoðun í Ijós, að
satt væri, að frægum, rússnesk þetta áform mundi ekki lánast.
um lækni hefði tekizt slíkt En vantrúin á þessa húgmynd
kraftaver-k. „Honum hefur tek hefur orðið sér svo rækilegá til
izt að vekiq aftur til lífsins skammar, að nú eftir seytján
menn. er höfðu. frá almennu ár eru það ekki einungis sjó-
og læknisfræðReeu siónarmiði menn i Reykjavík og Hafnar-
céð verið danðir noVkra stund. firði, sem standa að sjómanna-
Slíkt er að vísu- mikið læknis- déginum, heldur stéttarfélagar
fræðjleat afrek, en vergu.r ekki þeirra um gervallt landið. Og
framkvæmt nema við svo sér- það er ekki einungis, ! að sjó-
DAUÐIR LÍFGAÐIR
VBÐ . . .
manfl^dagurinn sé ú meðvit-
und þjó^ariflflar qrðirm'émn qf
'.mestu, ýiðháfxjárdÖgum ársins,
heldur eru, tehgdár' hpiium vofl
: ir um margyíslegar framkvæm'd
ir, er einkanlegá méga koma
sjómönnum að notum. Sunis
staðar er safnað fé þennan dag
til . þess að ikoma upp elliheim-
; ili meö íilstyrk frá öðrUm stéít
um o. s. frv. En sú hugmynd,
sem mest hefur á borið á minn
jngadegi sjómanna, frá þvi
fyrsta, er tengd byggingu dval-
i arheixnlilis. tíyrór aldlraða sgó-
! menn og sjómannskonur. Frum
; kvöðlár hénnár vbru og eru
■ bjartsýnismenn, sem trúa því,
! að með góðum vilja, áheídni
og pamtakamætti megi lyfta
Gr-etti :tökum. Og nú orðið er
i dvalarheimilið ekki lengúr
í húgmynd ein. heldur veruleiki.
I Um það gátu þær þúsundir
manna og kvenna sannfærzt.
er komu í Lauearásinn á sjó-
mannadaginn. Ma-rgir hafa orð
ið til þess að styðia að jbví, að
dvalarheimilisbvggingin er nú
að rísa upp. Hugmyndin naut
snemma- góðvilia og örlyndis
Framh. á 7. síðu.