Alþýðublaðið - 07.09.1955, Qupperneq 4

ALÞÝÐUBLAfHÐ ___________ MíSyikudáguí 7. sepí. 1955.
Miklar vísmdarannsóknir undirbúnar ]arðeðlisfræðiárí5

mmmmm
\ -~'" -é...
»■- J M
: ■ .

wr
1
Cí
.>/

Útgefandi: Alþýðuflotyurinn.
Ritstjóri: Helgi Scemundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Bjorgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundssön.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjórriarsímar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími; 4900.
Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgðtu '8—10.
Ás\riftarverð 15.00 á mánuði. í lausasölu 1J)0.
Hjólið snyst
DÝRTÍÐARHJÓLIÐ, sem
óstjórn og ofstjórn aftur-
haldsins knýr gegndarjaust,
hefur enn snúizt. Landbún-
aðarafurðir hækka um 13,34
af hundraði, og afleiðing
þess verður , ,sú, að kaup-
gjaldsvísitalan hækkar um
fimm stig, en verkamenn og
aðrir launþegar í bæjunum
njóta ekki þeirrar réttarböt-
ar fyrr en frá og með 1.
desember. Það verður ekki
ofsögum af því sagt, að: vísi-
talan þyrfti endursköðunar
við.
Vissulega er það réttlætis-
mál, að bændur fái kjör sín
bætt til samraemis við verka
mennina og launþegana í
bæjunum. Dýrtíðin bitnar
ekki síður á þeim en öðrum
landsmönnum. Fólkið í sveit
og við sjó hefur sameigin-
legra hagsmuna að gæía.
Bæjarbúar ættu því ekki að
felja eftir það, sem bætidur
bera úr býtum, þó að hækk-
un Jandbúnaðarafurðanna sé
vissulega tilfinnanleg, þeg-
ar hún bætist ofan á allt
annað. Hitt er sannast mála,
að rík ástæða væri til þess
að reyna að lækka dreifing-
arkostnað landbúnaðarafurð
anna. Hann er löngu orðinn
óhóflegur eins og öll önnur
svipuð þjónusta. Ef unnt
væri að lækka hann, myndu
framleiðendur og neytend-
ur geta notið þeirrar hags-
bótar í sameiningu. En sjík
viðleitni er ekki á dagskrá
hjá núverandi valdhöfum.
Þvert á móti virðist vaka
fyrir þeim að auka þennan
óhófsgróða til að gírugir
gæðingarnir fái meira í
aðra hönd. Og því miðúr
skortir mikið á það, að fram
leiðendur og neylendur hafi
hlutazt til um nauðsynlega
samvinnu í þessu efni. Þeir
hafa borið gæfu fil samkomu
lags um Verðlagsgrundvöll
iandbúnaðarafurðanna, en
síðan ekki söguna meir.
Samvinna á öðrum sviðum er
þó ekki síður nauðsynleg og
tímabær.
Alvarlegasti þátturinn {
fréttinni um hækkun land-
búnaðarafurðanna er sú stað
reynd, að dýrtíðarbylgjan
og verðhækkunaraldan rísa
æ hærra. Sá öldugangur er
hættulegur landi og þjóð.
Verðhækkun landbúnaðar-
afurðanna mun reynast
bændum skammgóður verm
ir eins og kauphækkanirnar
verkamönnunum og laun-
þegunum. Þetta er svika-
mylla eins og stjórnarfari
okkar og valdhöíum er hátt
að. En hjólið mun vissulega
halda áfram að snúast, unz
það springur, nema fram-
leiðslustéttirnar taki hönd-
um saman um landsstjórn-
ina og sjái þar með hags-
munum sínurn borgið á far-
'sælan hátt með pjóðarheill
fyrir augum.
Úrræðið hlýtur að verða
það, að færa mður verðlag
og kaupgjald og tryggja
framtíð alvinnuveganna,
sem nú eru komnir á vonar-
vöi. Sú þróun á ekki að ger-
ast með þeim hætti, að nýj-
ar byrðar séu lagðar á herð-
ar fjöjdáns, sem er að slig-
ast fyrir undir drápsklyfj-
unum. Breiðu bökin eiga að
bera þær uppi, en þejm er
hlíft við áreynslu eins og nú
standa sakir. Óhófsgróðinn
hefur aldrei verið meiri en
nú, þegar afkoma þjóðar-
innar er á hverfanda hveli,
munaðurinn aldrei gegndar-
lausari, heimtufrekja sér-
gæðinganna aldrei hóflaus-
ari og spillingin aldrei aug-
ljósari og átakanlegri. Þetta
eru afleiðingar núverandi
stjórnarsamvinnu, sjúkdóms
ejnkennin, sem boða feigð,
ef ekki er hafizt handa um
Jæknisaðgerðir í tíma. E.i
það verður ekki gert, fyrr en
alþýðan til sjávar og sveita
þekkir sinn vjtjunartíma og
áttar sig á þeirri skyldu, að
henni ber að stjórná land-
inu og tryggja framtíð þjóð-
arinnar. Vinnandi fólk á það
sameiginlegt að vilja raun-
hæfa og árangufsrfka bar-
áttu gegn ófreskju dýrtíð-
arinnar, sem glennir upp
ferlegt ginið og vill allt
gleypa. En milji heonár og
þjóðarinnar stendur núvgr-
andi ríkisstjórn, fáráðlingur
inn, sem ímyndar sér, að
vjnátta við skrímslið verði
hennar bjargræði. Ríkis-
stjórn afturhaldsins þarf að
þoka til hliðar, svo að fólk-
ið geti lagt til atlögu v.!ð
ófreskjuna og lagt hana að
velli áður en frekari vand-
ræði hafa af henni hlotizt.
Gerist áskrifendur blaðsivis.
M-
Alþýðublaðið
AÐ UNDANFÖRNU haía
séjtt mörg dæmi þess, að sovét-
leiðtogarnir sýni meiri vilja k
því að búa í sátt-og samlyndi
við lönd, sem ekki Júla sljóm
kommúnista. Virðist þettá
benda tjl, að Sovétsamveldið
miði stefnu sína að því, að dfagi
úr kalda stríðinu og að frið-
samlegri lausn á vandamálum
heimsstjórnmálanna
Satt að segja er það næsta
einkennilegt, að manni skulf
finnast svo Um pólitík Rússa.
Þegar öllu er á botninn hvolft,
hafa Rússar ekki afrekað meiru
en Vesturveldin hafa fýrir
Jöngu gért eða sfungið upp á,
að gert yrði. Þegar Rússar féll
ust á friðarskilmálana við Aust
urríki, þófti mörgum það vera
tákn um friðarvilja Rússa. En
í rauninhi höfðu Rússar árum
saman staðið gegn þessu sama
fyrirkomulagi, sem Vesturveld
in mæltu með. Og heimsóknin
til Júgóslavíu?
Kannski var það Canossa-
ierð fyrir kommúnistaleiðtög-
ana, en hitt má heldur- ekki
gleymast, að þrátt fyrir aÚt var
það keisarinn, sem raunveru-
Jega hafði siguxinn í Canossa-
ferðinni forðum.. Eða „bros-
stríðið“? , í ahnennri umgengni
og satribuð, hefur annars alls
staðar verið haldið ákveðinni
lágmarkskurteisi. Að Úfanrík-
isþjónusta Rússa hefur nú —
og mjög svo snögglega, lekið
upp að nýju venjulegan um-
gengnismáia. á svösem ekki
skilið nein Nóbelsvérðlaún.
:/ NeT,:: énn er; töluýert í lánd
áður err fultar sönnuf liggj fyr-
ir um. að Rússum sé ajvafa í
samvinnu við önnur ríki heims.
Samningaumræður um afvopn-
unarmálin hefjast í New York
um máriaðamóti ágúst-sept., og
þá fæst fyrsta bendingin um.
hversu sannur „friðarviljinn“
er. Og svo þegar Allsherjar-
þirig Sameinuðu þjóðanna kem
ur saman í septemberlok fá
austur- og vesturveldin aftur
tjlefni til að deila skoðunum
fyrir opnum skjöldum,, En próf
steinninn verður þó samninga-
yiðræður utanríkisráðherra
fjörveldanna hefjast j Genf í
nóvember.
Þangað til er hollast að vera
á varðbergi. Okkur ber nefnj-
lega skyjda til. að.: 'gera -okkur
fullá grein fyrir, að ekkert
bendir til að kommúnjstaleið-
( togarnir séu fáanlegir til að
þoka um þumlung, ef um er að
ræða höfuðmárkmið kommún-
ismafls. Og ekki megúm vjð
heldur vera svo hraðgleymnir,
að okkur láist að muna það, að
Sovét-samveldið jók opinber
fjárútlát til.hervarria um 15%
fyrir aðejns 6 mánuðum.
Sovéfjeiðiögarniy hafa , séð,
að með ógnunum lekst þeim
ekki að hræða vesturlönd til
samvinnuslita. Nýjar ógnanjr
kommúnisía styrkja aðeins
| samstöðuna. Kannski telja þeir
nú vænlegra lil að auka völd
sín í heimjnum að koma fram
, sem brosandi, glaðklakkalegir
góðborgarar. Og því hafa þeir
breytt um tón. Margt bendir
til, að þessi aðferð sé stórum
hættulegri fyrjr samstöðu vest-
urveldanna en nokkuð annað.
| Meðan stríðsóttinn var sem
mestur, var almenningur fús-
ari að leggja á sig þá byrði, er
^varnarmál lögðu hverjum og
einum á herðar. En það þarf
ekki ijl nema nokkrar véltamd
ar friðardúfur og svo Irúum
I við strax á frið og friðsamlegri
: viðhorf og minnkum hervarn-
ir okkar.
Reynum að hugsa skýrt nú
og í framtíðinni. Við höfum
fórnao svo mjklu til að tryggja
frelsi okkar þessi síðustu ár
■! síðan 1949, við höfum skapað
svo mikil verðmæti með alþjóð
legri samvinnu, sam við tök-
um þátt í og víð verðum að vera
•á Varðbergi gagnvart -öllui því,
sem ógnar þeim árangri, sem
við höfum náð. Ef við fáum
vissu fyrir einlægni Rússa 1
frjðarvilja, þá stondum t við
rc-iðubúnir til að rétta þeim
h'!nd okkar. En fvrst og frémst
viðurkennum við samstöðu
okkar með Atlant shafsríkjun-
iúms/Mf 1
I TeJJus.
VÍ SINDARRANN SÓKNIR
ÞÆR, sem gerðar verða á Suð
urskautslandinu í sambandi við
hið alþjóðlega jarðeldisfræði-
ár 1957—1958 kosta gífurlegan
undirbúning og skipulagningu.
Suðurskautsleiðangurinn, sem
Bandaríkjamenn gera út og
leggur af stað í haust hefur
meðferðis til Suðurskautslands
ins 30 tonn af varningi á hvem
Ieiðangursmann. Til samanburð
ar má geta þess, að á hvern
bandarískan hermann var flutt
út sem svaraði 7 tonnum af
hernaðarvarningi frá Bandaríkj
unum öll stríðsárin. Tveir
þriðju af birgðum heimskauts-
faranna verður eldsneyti.
BANDARÍKJAMENN OG
RÚSSAR VIÐ SUÐURPÓL
Sjö bandarísk herskip verða
í leiðangri þessum, sem IeggUr
af stað í byrjun október í
haust og stendur yfir þar til í
lok janúar 1959, ef allt fer sem
ráð er fýrir gert. Leiðangurs
menn eiga að verða 172 foriiígí
ar og 1471 skráður liðsmaður.
Nú hafa Rússar ákveðið og
látið Uppskátt, að þeir ætli sér
að koma upp þremur rannsókn
arstöðvUm á Suðurskautsland-
inu þar verður ein í grennd við
Þríhyrntu blettirnir á kortinu sýna væntanlegar bækistöðv-
ar Rússa, ferhyrntu blettirnir eru stöðvar Bandaríkjamanna.
strönd Suðurskautslándsins,
sennilega á Knoxströnd, hinar
stöðvarnar tvær verða inni á ís-
skautið. Bandaríkjamenn ætla ! auðninni.
hins vegar að koma upp einnij MA„ máttttR
aí rannsóknarstöðvum á skaut- i G GN NATTuR'
UNNI .
inu sjálfu. Verða rússnesk-
ir og bandarískir vísindamenn
í nábýli þar í ísauðninni.
Rússneski leiðangur leggur
af stað í nóvember með 12600
tonna ísþrjót, en annað skip
verður til aðstoðar. Dr. M. M.
Somov verður leiðangursstjóri.
Ætlar leiðangurinn að koraa
upp aðalbækistöð sinni víð
Vænta má fróðlegra niður-
staðna um ýmis þau efni, er
rannsökuð verða. Ein spurníng
in, sem mönnum leikur for-
vitni á að fá svarað, er hve kalt
verði yfir veturinn þarna á ís
auðninni. Eru áætlanir byggð
ar á því, að kuldinn verði 100
' farenheitsgráður, en leiðangur
Byrds aðmíráls mældu 82 far-
enheitgráður mestan kulda.
Önnur spurning er það, hvað
vindhraðinn verði mestur, og er
þar gert ráð fyrir, að hámark>
ið sé 100 mílna hraði á klukku
stund. Varðandi spurninguna
um „manninn gegn náttúrinni“
þykir fróðlegt að fá vitneskju
um, hvernig. manninuni reiðir
af við frost og fjúk í vetursetu
á sjálfu heimskautinu, þar sem
er 90 sólarhringa samfellt nátt
myrkur. |
(Frh. á 7. siðú.) '