Alþýðublaðið - 09.02.1956, Blaðsíða 4

Alfrýgublaðig
Fiminíuclagur 9. febrúai* 1936
Útgejandl: Álþjðuflo\kurin*.
Ritstjóri: Helgi Scetnundtsir*.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjáltnartt**.
Blaðamenn: Björgvin Guðmuudttt* #f
Loftur Guðmundsso*.
'Auglýsingastjóri: Emilía Samúeltiduk,
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Áuglýsingasími: 4906.
Afgreíðslusíml: 4900.
’Alþýðuprentsmiðjan, Hverfiígðt* I—19.
^Áthriftarverð 15,00 á mánuði. t Iruuajðl* 1/10.
Heppileg samvinna
MORGUNBLAÐIÐ efnir í
gær til stórkostlegrar Ind-
landshjálpar með því að
leggja Nehru lífsreglurnar
og segja honum til um
hvernig hann skuli stjórna
þjóð sinni. Þetta er svo sem
ekki að ástæðulausu, því að
Indverjar eiga við ýmsa erf-
iðleika að etja. Hitt er vafa-
samt, að fyrirhöfn Morgun-
blaðsins svari kostnaði.
— Verðmætin glatast á
skemmri leið en úr Austur-
stræti til Indlands. Nehru
kann því að reynast jafn-
nær. En víst er skylt að meta
viljann fyrir verkið.
Hins vegar mun sumum
finnast einkennilegt, að
Morgunblaðsmenn skuli
telja sig aflögufæra um
bjargræði. Ekki stjórna
þeir landi og þjóð með
þeim hætti, að kallast geti
til fyrirmyndar. Ihaldinu
væri sæmra að reyna að
íeysa vandann heima fyrir
en hrópa heilræði til öng-
þveitis og hörmunga, ef
ekki verður gripið til rót-
tækra ráðstafana til að
vinna bug á óheillaþróun-
inni. Ástandið hefur aldrei
verið alvarlegra en ein-
mitt nú. Olafur Thors
reyndist fyrir nokkrum
dögum svo miður sín í út-
varpsumræðmu á alþingi,
að vakið hefur almenna at-
hygli. Hann er löngum
hress í máli, bjartsýnn og
hrifinn af sjálfum sér, en
stjórnarfar Sjálfstæðis-
flokksins er með þvílíkum
endemum, að hann nýtur
sín ekki. Þetta er þó auka
atriði. Islendingar geta
hæglega komizt af án leik
araskaparins í Ólafi Thors,
þó að skemmtilegra sé, að
honum sem öðrum líði vel
en illa. Hitt er mergurinn
málsins, að framtíð okkar
sem efnahagslega sjálf-
stæðrar þjóðar er í veði.
íslendingar verða að horf-
ast í augu við þá staðreynd
Indlandshjálpin
MELASKÓLINN í Reykja
vík hefur efnt til heppilegr-
ar samvinnu foreldranna og
skólastjórnarinnar. Er hér
átt við foreldraráðið, sem
tekið er til starfa við skól-
ann og skýrt var frá í blað-
inu í gær. Þessi nýbreytni á
vafalaust framtíð fyrir sér.
Vissulega skiptir miklu
máli, að samvinna foreldra
Hver er maðurinn?
og láta vítin sér að varnaði
verða.
Morgunblaðið lætur sér
þetta í léttu rúmi liggja. Það
lofsyngur óstjórnina og of-
stjórnina og telur sig þess
um komið, að kenna öðrum
þjóðum, hvernig þær eigi að
Ieysa vanda stjórnarfarsins.
Indlandshjálpin er táknrænt
dæmi. Út af fyrir sig er ekki
ástæða til að draga í efa
góðvilja og mannkærleika
Morgunblaðsins. Samt mun
sumum detta í hug, að þessi
mannalæti eigi að dreifa
athygli ísleendinga frá vand
anum, sem okkur er á hönd-
um og íhaldið hefur kailað
yfir land og þjóð. Gróðalýð-
urinn kann því áreiðanlega
vel, að Morgunblaðið remb-
ist við að kenna Indverjum
hvernig þeir skuli stjórna
landi sínu. Þeir fá þá kann-
ski að vera í friði við auð-
söfnun sína, meðan íslend-
ingar einblína í austur fyrir
tilmæli Morgunblaðsins. En
ætli vinnandi fólk til sjávar
og sveita sjái ekki gegnurn
þessar blekkingar og geri sér
ljóst, að hér er um hlægi-
lega tilburði að ræða? Menn,
sem ekki geta stjórnað ís-
landi svo að vel fari, ættu
ekki að setja sig á háan hest
gagnvart Indverjum. Nehru
er engu bættari fyrir ráðlegg
ingar íslenzka íhaldsins, og
heimskommúnismanum staf-
ar naumast lífshætta af Morg
unblaðinu. Það reynist ekki
vaxið minni vanda en þeim
að koma honum fyrir kattar-
nef.
Indlandshjálpin er mikil-
mennskubrjálsemi, sem staf
ar af vanmetakennd. íhaldið
breytir góðæri á íslandi í
hallæri á sama tíma og
Morgunblaðið þykist hugsa
fyrir allan heiminn. Er hér
ekki um sams konar fyrir-
bæri að ræða og ef hunda-
þúfan ætlar að hreykja sér
upp fyrir fjallið?
og kennara sé farsæl. Skól-
arnir verða að hafa forustu
um þá þróun og mun þá ekki
standa á foreldrunum að
leggja fram sitt liðsinni.
Þetta hafa forráðamenn
Melaskólans skilið og hafizt
handa um framkvæmdir. Sú
viðleitni er í senn verð at-
hygli og viðurkenningar.
Henri
HENRIK SV. BJÖRNSSON
var á dögunum skipaður ráðu-
neytisstjóri í utanríkismála-
ráðuneytinu frá síðustu mán-
aðamótum í stað Magnúsar V.
Magnússonar, hins nýja sendi-
herra íslands í Stokkhólmi. Al-
þý*ðublaðið vill í tilefni þessa
segja lesendum sínum helztu
deili á Henrik og störfum hans.
UPPRUNI OG STÖRF.
Henrik fæddist í Reykjavík
2. september 1914 og er sonur
Sveins heitins Bjömssonar,
fyrrverandi forseta íslands, og
ekkju hans, Georgíu Björnsson.
Hann ólst upp með foreldrum
sínum í Reykjavík og Kaup-
mannahöfn og varð stúdent frá
Menntaskólanum í Reykjavík
vorið 1933, en las síðan lög við
Háskóla íslands og lauk prófi
í þeim fræðum snemma árs
1939. Að námi loknu gerðist
Henrik þegar starfsmaður ut-
anríkisþjónustunnar, varð að-
stoðarmaður við sendiráð ís-
lands í Kaupmannahöfn sumar-
ið 1939 og ritari í danska utan-
ríkismálaráðuneytinu sama
sumar, en gerðist fulltrúi föður
síns 1. júní 1940, er Sveinn
Björnsson settist að í Reykja-,
vík sem ráðunautur ríkisstjórn- ,
arinnar í utanríkismálum. Hen- 1
rik varð svo fulltrúi í utanrík- ]
ismálaráðuneytinu ári síðar, ■
sendiráðsritari í Washington
sumarið 1942, deildarstjóri í
utanríkismálaráðuneytinu 1.
nóvember 1944 og fyrsti sendi-
ráðsritari í Osló sumarið 1947,
en hvarf úr utanríkisþjónust-
unni 1. febrúar 1949, hóf lög-
fræðistörf í Reykjavík og fékk
réttindi hæstaréttarmálaflutn-
ingsmanns 3. marz sama ár.
Henrik gekk þó brátt aftur í
þjónustu utanríkismálaráðu-
Honum lætur vel að greiða úr
j erindum manna og er mjög per-
I sónulega vinsæll, enda einstakt
prúðmenni. Henrik þykir sam-
] vizkusamur og traustur embætt
ismaður og hefur fengið mikla
i þjálfun í að umgangast fólk
samkvæmt siðvenjum og regl-
um utanríkisþjónustunnar. Nýt
ur hann 1 því efni uppeldis síns
og margháttaðra starfa, en ekki
sízt þeirrar reynslu, sem hon-
um hefur hlotnazt sem forseta-
ritara. Henrik og frú hans hafa
verið í fylgd forsetahjónanna í
heimsóknunum til Norðurlanda
og átt sínn þátt í því, hversu
þessar ferðir þjóðhöfðingjans
hafa vel tekizt.
Henrik Sv. Björnsson.
neytisins og hefur einnig verið
forsetaritari síðan 1952.
Henrik Sv. Björnsson er
kvæntur Gróu Torfhildi Jóns-
dóttur rafvirkja í Reykjavík
Guðmundssonar og konu hans,
Guðnýjar Jónsdóttur frá Galta-
felli. “
UPPELDI OG REYNSLA.
Þessi greinargerð um ævi og
störf Henriks Sv. Björnssonar j
ber með sér, að hann hefur að i
kalla má fæðzt inn í utanríkis-!
þjónustuna og verkahring henn
ar. Faðir hans var fyrsti sendi- j
herra íslands erlendis, og Hen-,
rik hefur fengið góðan undir- ,
búning að því ævistarfi, sem
hann menntaði sig til og valdi.
Mun og allra mál, að hann sé
nákunnugur verkefnum þeim,
sem honum nú eru falin, og
ágætlega til þess fallinn að
leysa þau af höndum. Henrik
hefur þegar aflað sér prýðilegr- '
ar reynslu í störfum sínum á
vegum utanríkisþjónustunnar
og utanríkismálaráðuneytisins.
SKEMMTILEG AHUGA-
MÁL.
Henrik Sv. Björnssyni kippir
í kynið um mörg og skemmti-
leg áhugamál. Hann er maður
víðlesinn og listelskur og fylg-'
ist með öllu því helzta, sem ger-
ist í andlegu lífi þjóðarinnar.
Hann er hægur og stilltur í
framgöngu og lætur ekki mikið
á sér bera á mannfundum, en
vex af verkefnum sínum og
kynningu við aðra menn. Hen-
rik mun vafalaust reynast far-
sæll og heppilegur í trúnaðar-
stöðu þeirri, sem nú hefur kom
ið í hlut hans, og utanríkismála
ráðuneytinu er sómi að trausti
sínu á ungum og' vel menntuð-
um hæfileikamönnum, sem það
sýnir tiltrú og felur vanda. Al-
þýðublaðið óskar Henrik tíl
hamingju með embætti ráðu-
neytisstj óra utanríkismálaráðu
neytisins og veit af fenginni
reynslu, að samstarf hans og
blaðanna muni verða mikið og
gott, en slíkt er báðum aðilum
nokkurs virði.
Davfd Williams:
grumr
NEGRAVANDAMÁLIÐ hef-
ur verið óleyst í Bandaríkjun-
um síðan þrælahaldinu lauk
með úrslitum borgarastyrjald-
anna 1865, og nú hefur það enn
valdið átökum í sambandi við
túlkun og skilning Suðurríkj-
anna á sambandslögunum. Að-
skilnaður hvítra og dökkra í
skólum suður þar er nú fram-
kvæmdur svo skefjalaus, enda
þótt hæstiréttur Bandaríkj anna
hafi úrskurðað slíkt brot á sam-
bandsíögunum, að sumir af
stjórnmálaleiðtogum Suðurríkj
anna krefiast þess nú jafnvel
opinberlega að hið umdeilda á-
kvæði skuli numið úr sambands
lögunum — bera með öðrum
orðum fram þá kröfu, sem tal-
ið hefur verið að væri útilok-
uð í eitt skipti fyrir öll með
sigri Norðurríkjamanna í borg
arastyrjöldinni.
NEGRUM VARNAÐ
AÐ KJÓSA.
Þótt mótsagnakennt kunni að
virðast er þessari kröfu fastast
haldið fram í þeim suðurfylkj-
um, þar sem negrar eru fjöl-
mennastir. Gæti maður þó í-
myndað sér, að þeir sem æskja
eftir að vera kjörnir í trúnaðar-
og virðingastöður myndu hugsa
sig tvisvar um áður en þær
tækju forustu um svo fjand-
j samlega afstöðu gagnvart mikl-
um hluta kjósenda, — en skýr-
ingin er hins vegar einfaldlega
: sú, að negrunum er varnað að
notfæra sér löglegan kosninga-
rétt sinn, enda þótt hæstirétt-
! ur hafi ár eftir ár að undan-
, förnu dæmt ógild fjölda laga-
ákvæða, sem sett hafa verið til
j að koma í veg fyrir að Negr-
ar gætu notfært sér kosninga-
réttinn. Sú er þó raunin engu
j að síður, að þeim negrum fer
ifjölgandi, sem taka þátt í kosn
! ingum, einkum í þeim suður-
fylkjum,
sem
framarlegast
standa að menningu, en samt
, er alltaf hert á hótununum
' gegn þeim, er það geri, einkum
! er þeim hótað með því að þeir
. verði sviptir stöðum sínum og
atvinnu, eða þá að þeir verði
beittir líkamlegum árásum.
HLIÐSTÆTT ÚR VERKA-
LÝÐSHREYFINGUNNI.
Aðferðin, sem negrarnir eru
beittir nú, er í sjálfu sér sú
sama og verkamenn voru beitt-
ir fyrir aðeins tuttugu árum
síðan, ef þeir tækju þátt í verka
lýðshreyfingunni. Þetta hefur
orðið til þess að einn af helztu
framfara- og lýðræðisflokkum
Bandaríkjanna, „Americans for
Democratie Action“ eða „ADA“
hefur beitt sér fvrír því, að skip
uð yrði nefnd eða ráð manna til
að hafa eftirlit með því að kosn
ingarétturinn sé virtur í hví-
vetna og enginn beittur þving-
un eða atvinnusviptingu. Yrði
ráð þetta þá hliðstætt. ,,ráði“,
sem verkalýðsfélögin hafa sett
á laggirnar, en fyrir þess at-
beina og eftirlit verða atvinnu
rekendur nú að taka hvern
þann mann aftur í starf, sem
sagt hefur verið upp fyrir starf
semi sína í þágu verkalýðshreyf
ingarinnar og gjalda honura
skaðabætur að auki. Þá getur
,,ráðið“ komið fram refsingu
samkvæmt lagaákvæðum við
hvern þann atvinnurekanda,
sem beitir verkamann hótúnum
í því skyni að fá hann til að
taka ekki þátt í verkalýðshreyf
ingunni, og þyrfti „kosninga-
réttarráðið“ einnig að hafa slík
völd að bakhjarli.
DÓMSTÓLARNIR
ÓVIRKIR.
Þegar þannig stendur á þarf
nefnt ,,ráð“ verkalýðsfélaganna
ekki að leita til dómstólanna,
og það ákvæði yrði hinu fyrir-
hugaða „ráði“ einnig nauðsyn-
legt. Suðurríkjadómstóll mundi
seint reynast fáanlegur til að
dæma hvítan mann sekan úrn
afbrot gegn dökkum manni, og
Framhald á 7. síðu.