Alþýðublaðið - 05.04.1957, Blaðsíða 4

Alþýðublaðið
Föstutlagur 5. apríl 1957.
Wolfgang Harich:
Fyrsta grein
VÍÐ ERUM hópur embættis-
manna Sameiningarflokks sósí-
alista, flokks, sem byggist á
víðtæku, ákveðnu og jafnvel
víðtækara, óákveðnu fvlgi.
Þetta fylgi hefur vaxið, einkum
í menntastofnunum þýzka Al-
þýðulýðveldisins — Mskólum,
tækniskólum og fleiri sérskól-
um, blaðaskrifstofum og út-
gáfuf yr irtækj um.
Við höfum lært af ályktunum
20. flokks rússneskra kommún-
ista og af sambandi okkar við
félaga í öðrum löndum. Per-
sónulegar viðræður við pólska,
ungverska og júgóslavneska
félaga hafa styrkí okkur í á-
lyktunum okkar. Þróun hug-
sjónafræði okkar stendur í
mestri þakkarskuld við félaga
George Lukacs (frábæran ung-
verskan ftugsuð, sem stjórnaði
uppreisn tnenntamanna s.l.
haust, en sítur nú í fangelsi).
Bertolt Brecht starfaði af
einlægni með okkar hópi allt
til dauðadags og leit á hann
sem óskabarn flokksins. Af hin
um fjölmörgu viðræðum okkar
við hann varð okkur Ijóst með
hvílíkri beiskju og vonbrigð-
um hann Ieit á núverandi
ástand í þýzka Alþýðulýðveld-
Inu.
WOLFGANG HAKICH, 36 ára gamall próf-
essor í þjóðfélagsfræði við háskóla í Austur-
Berlín, var dæmdur snemma í marz s. 1. í 10
ára fangelsi fyrir svik við austur-þýzku
stjórnina. Hann var sakaður um að vera for-
ystumaður hreyfingar, sem reyndi að fella
stjóm Ulbrichts s. 1. haust. Eftirfarandi frá-
sögn skrifaði hann síðustu dagana fyrir
handtökuna, og var hún send jafnaðarmönn-
um í Vestur-Berlín.
Við höfum farið í gegnum
langt kerfi hugsjónagreininga,
sem hófust skömmu eftir dauða
Stalíns og urðu fyrir sterkum
áhrifum af atburðunum 17.
júní 1953. Eftir 20. flokksþing- SaSnstæða.
ið sömdum við stefnuskrá um
sérleið Þýzkalands til sósíal-
ismans og átti að ræða hana
innan flokksins.
Við reyndum að kynna flokks
forustunni þessa stefnuskrá,
en komumst að raun um, að
hún var ósamvinnuþýð og vildi
hvorkí heyra okkur né sjá.
Fred Ölssner, Paul Wandel og
Kurt Hager (meðlimir mið-
stjórnarinnar) neituðu að tala
við okkur, gefa áformum okkar
gaum eða lesa stefnuskrá okk-
ar. Af þessum sökum fannst
okkur við vera knúðir til þess
aS afhenda rússneska ambassa-
dornum, — félaga Pushkin, —
„stefnuskrá“ okkar, ef ske
kynni, að hami gæti náð tali af
flokksforingjum okkar í gegn-
um hin góðu sambönd sín.
Tilgangurinn með stefnuskrá
okkar var sá, að hún yrði grund.
völlur innanflokksumræðna um
endurskipulagningu flokksins.
Það er ekki ætlun okkar að
segja skilið við flokkinn og
gerast Iiðhlaupar að hætti
manna eins og t.d. Arthurs
Koestlers. Við höfum ekki í
hyggju að afneita Marx-Lenin-
ismanum, heldur hreinsa hann
af Stalinisma og kreddum og
endurreisa flokkinn á hinum
rétta grundvelli hans, sem er
mannleg, kreddulaus hugsun.
Við viljum ræða og kunn-
gjöra hugmyndir okkar innan
flokksins og þýzka Alþýðulýð-
veldisins á fullkomlega lögleg-
an hátt. En hinum lagalega rétti
okkar eru takmörk sett, þegar
flokksforustan sjálf hegðar sér
ólöglega. Þetta er það. sem að
okkar áliti er nú að gerast.
Flokkur okkar er jafnt og þétt
að snúa aftur að persónudýrk-
un, þrátt fyrir fullyrðingar af
hálfu hins opinbera um hið
Það er verið að kæfa allar
umræður innan flokksins, múl-
binda blöðín; óánægja innan
verkalýðsstéttarínnar er sögð
vera afleiðing af starfsemi
heimsveldisafla, en sú skýring
er í fullkominni andstöðu við
anda Marxismans. Við slíkar
aðstæður getur flokksaginn
ekki verið takmark í sjálfu sér.
Sem fyrirmynd okkar tökum
við Karl Liebknecht (þýzkan
kommúnistaleiðtoga, sem þýzk-
ir liðsforingjar myrtu árið 1919)
sem rauf flokksagann árið 1914
og aftur árið 1918 í þeim til
gangi að bjarga flokknum.
vegna ekki skilnaður við Kom-
múnistaflokkinn. Þetta tvennt
er ekki, eitt og hið sama. Ekki
er það heldur tilgangur okkar
að snúa baki við þýzka Alþýðu
lýðveldinu eða komast undan
borgaralegum skyldum okkar
við þetta ríki.
Við eigum allir sök á því á-
standi, sem flokkur okkar hef-
ur leitt yfir þýzka Alþýðulýð-
veldið. Þess vegna er það skylda
okkar að breyta þessu ástandi
og berjast fyrir nauðsynlegum
breytingum.
Þessi skylda er m.a. fólgin í
því að breyta viðhorfi okkar til
Jafnaðarmannaflokksins, sem
er öflugasti verkalýðsflokkur
Þýzkalands og hefur gert ein-
ingu verkalýðsstéttarinnar í
Vestur-Þýzkalandi að veru-
leilca. Við erum ósammála
Jafnaðarmannaflokknum í
mörgum smáatriðum, og við
fylgjum ekki vissum borgara-
lýðræðislegum og tækifæris-
sinnuðum tilhneigingum innan
hans. En við erum sammála
Jafnaðarmannaflokknum í
grundvallaratriðum. Sú stað-
reynd, að grundvallaratriði
okkar eru þau sömu, gæti ef
til vill orðið til þess að takast
megi að sameina Þýzkaland.
Við höldum því fram, að kapi
talismi í Vestur-Evrópu sé úr-
eltur og sósíalisminn óumflýj-
anlegur, en við erum ekki þeirr
ar skoðunar, að sósíalismi x
Vestur-Evrópu útheimti bylt-
ingu. Við trúum því, að sósíal-
ismi muni leysa kapitalisma af
hólmi á friðsaman hátt.
Við erum ennfremur þeirrar
skoðunar, að umskiptin frá
flokks sósíalista, hreinsuðum
af Stalínisma og 'Stalínistum.
Hvað sem öðru líður, vísum við
á bug einkakröfum kommúnista
á forustu i uppbyggingu sósíal-
ismans hvað Þýzkaland snert-
ir, vegna þess að slík hugmynd
er tvíræð og skapar sundrung,
hún er óraunsæ og dæmd til
feigðar.
Sköðun okkar á því, hvaða
raumærulegir möguleikar séu
fyrir þróun sósíalismans í Evr-
ópu yfirleitt, byggist á eftirfar-
andi athugunum:
Austur-E\TÓpulönd þarfnast
gagngerðrar stjórnmálalegrar
endursldpulagningar, en efna-
hagskerfi þeirra er fullkomnara
en. hjá flestum Vestur-Evrópu-
löndum. Ef róttæk hreinsun á
Stalínisma yrði gjörð, myridi
fordæmi bæði Ráðstjórnarríkj-
aiina og alþýðulýðveldanna
smám saman hafa áhrif á þróun
efnahagsmála Vestur-Evrópu.
Á sama tíma munu vestrænar
hugmyndir um frjálst lýðræði
hafa áhrif í Austrir-Evrópu og
knýja smám saman fram und-
an'haldi' flokkseinræðisins.
I þessum gagnkvæmu áhrif-
um og gegnverkunum álítum
við að felist hin sanna friðsam-
lega sambúð þjóðanna, sem ætti
að lókum að veita austrinu
stjórnmálalegt frelsi og lýðræði
og vestrinu gagngerðar breyt-
ingar á efnahagskerfinu, sem
munu reynast ómissandi a.m.k.
í öllum stærri iðnaði. Tilgang-
ur okkar er að flýta fyrir þess-
ari þróun í þýzka Alþýðulýð-
veldinu til þess að sverfa odd-
inn af fjandskapnum milli aust-
urs og vesturs og stuðla að friði
í Evrópu.
SÁMTINIGUR
PÓLITÍK OG ÁST.
í útanríkismálum vanmeta
Bandaríkjamenn ekki þýðingu
kaerleikans fyrir góðri sam-
búð ríkja, eftir því sem Dulles,
utanríkisráðherra lét í ljós
fyrir skönnnu.
Hann var spurður að því
hvort utanríkisráðuneytið'
hefði í liyggju að koma Con-
olly til hjálpar í viðleitni sinni
til að stofna til hjónahands
með Onnu Fikitova, olympíu-
sigurvegara.
Mér er ekki kunnugt um,
sagði Dulles, hvað ráðuneytið
hefur gert í málinu en hitt
veit ég að það er grundvaltar-
atriði í stefnu Bandaríkja-
manna í utanríkismálunx að
taka tillit til kærleikans.
BÓLUSETNING VH)
INFLÚENSU.
í Prag hefur verið sett á
stofn læknisfræðistofnun, sent
á að annast rannsóknir á in-
flúenzu. Hefur stjórnandi
hennar fyrirætlanir um bólu-
setningu við veikinni.
Árið 1956 var fyrsta árið
eftir stríð, sem Tékkóslóvakía
tók á móti erlendu skemmti-
ferðafólki i stórum stíl. Á ár-
inu komu 35.000 erlendir
skemmtiferðamenn til Tékkó-
slóvakíu, en 111.000 Tékkar
ferðuðust til annarra landa.
Nú er búizt við því að
straumur eriends skernmti-
ferðafólks til Tékkóslóvakíu
tvöfaldist á þessu ári.
HANNES Á HORNINU
VETTVANGUR DAGSINS
Iðnaðarmenn, sem svíkja loforð sín — Óþolandi
ástand — Saga um barnavagn — Breytum þessu
Barnatíminn er ekki á óheppilegum tíma.
Skilnaður okkar við núver- kapitalismá til sósíalisma í
andi flokksforustu þýðir þess
S.G.T. Félagsvisfin
í G. T.-húsirxu í kvöld kl. 9.
8 þótttakcndur fá kvöidverðlaun.
DANSINN hefst kl. 10,3».
Aðgöngumiðasala frá kl. 8. — Sími 3355.
ingólfscafé
Ingótfscafé
s
s
s
s
s
s
s
5
s •
.1
Gömlu dansarnir
í kvöld klukkan 9.
AÐGÖNGUMIÐAR SELDIR FRÁ KL. 8.
SÍMI 2826. SÍMI 282».

Vestur-Evrópu muni ekki alls
staðar fara fram undir væng
Kommúnistaflokksins, heldur
að Kommúnistaflokkurinn
muni í mörgum löndum eiga
alls engan þátt í þessari þróun.
Koma sósíalismans er óum-
flýjanlegur gangur sögunnar;
enginrt flokkur hefur einkaleyfi
hér að lútandi. Við höldum því
fram, að í Vestur-Þýzkalandi
geti Jafnaðarmannaflokkurinn
einn komið á sósíalisma, vegna
þess að kommúnistar hafa
misst öll tök á vestur-þýzku
verkalýðsstéttinni. Af sömu á-
stæðu eru það eingöngu Verka-
lýðsflokkurinn í Bretlandi og
Sósíalistaflokkurinn á Ítalíu,
sem geta komið á sósíalisma. í
sameinuðu Þýzkalandi er það
ekki á færi annarra en Jafn-
aðarmannaflokksins að fylgja
í höfn sigri sósíalismans í banda
lagi við ómenguð sósíalistaöfl
innan Sameiningarflokks sósíal-
ista eða (sem nánar verður
greint frá síðar) í bandalagi við
nýjan verkalýðsflokk, sem
gæti myndazt við sameiningu
Jafnaðarmannaflokksins og
endurskipulagðs Sameiníngar-
l'AD HEFUR VERIÐ landlæg-
ur siöur hér, að iðnaðarmenn,
sen* vinna ýms störf fyrir al-
menning:, telja það ekki skyldu
sína að standa við löforð sín um
afgreiðslu. Mjög oft og lengi
hefur verið kvartað yfir þessu,
enda er þetta ákaflega hvum-
leitt og veldur oft margskonar
erfiðleikum. ÞaS er eins og gef-
ur að skilja miklu heiðarlegra
og betra fyrir báða aðila, að
iðnaffarraaðurinn segi eiris og
er, lofi ekki að ljúka verkinu
fyrr en hann er viss um aff geta
staðið við loforff sitt.
HÉR EIGA mjög margir iðn-
aðarmenn sök, eri fýrir nokkru
fékk ég allharðort bréf í garð
verkstæðis, sem sér um viðgerð
á barnavögnum og ýmsu, sem
þeim tilheyrir. Lýsingin er held-
ur Ijót og ástæðulaust að birta
bréfið, því að bréfritarinn
reiður, en á það skal þó minnst.
í tvo mánuði hefur barnavagn-
inn verið á verkstæðinu, allt af
er lofað að gert skuli við hann.
Fólkið fer til þess að vitja um
hann einu sinni og tvisvar í
viku, en aldrei er búið að ljúka
við hann. Það eina sem eigandi
vagnsins fær eru vífilengjur og
ný loforð.
HÉR ER UM að ræða konu,
sem á þrjú ung börn og hið
yngsta ætti að vera komið í vagn
inn sinn fyrir mörgum vikum,
svo að hægt væri að láta það
sofa úti, en það er talið nauð-
synlegt fyrir ungbörn. Konan
er alltaf að leita til kunningja
sinna og biðja þá að líta eftir
börnunum meðan hún skreppur
til þess að vitja um vagninn, en
hún fær allt af sömu svörin.
SVONA FRAMKOMA er al-
veg óþolandi. Það er ekki aðéins
hún fari erindisleysu til starfs-
fólksins þarna, heldur er verk
gtæðið oft lokað og engan mann
að finna. Konan stendur því í
hinum mestu erfiðleikum og
barn liennar liður fyrir það., að
geta ekki farið að sofa úti á dag-
inn ,nú eftir að veðrið er orðið
milt.
AF ÞESSU TILEFNI — og
þau gefast raunar. mjög oft, vil
ég skora á iðnaðarmenn, sern
tálca að sér þjónustu á borð við
þessa, fyrir fólk, að hættá að
svíkja viðskiptavini sína. Þeir
verða að einsetja sér það að lofa
ekki upp í ermi sína, en standa
algerléga við það sem þeir lofa.
Það eru margir fleiri en þessi
barnavagnaviðgerðarmaður,
sem eiga hér hlut að máli. Ég
er alveg viss um það, að svona
framkoma á sér hvergi stað
nema hér í Reykjavík.
EINHVERJIR HAFA haldið
því fram, að tíminn, sem valinn
hefur verið fyrir barnatímana í
útvarpinu, kl. 6, sé óheppilegur.
Ég held að tíminn sé mjög vel
valinn. Mæður eiga oft í erfið-
leikum með að fá börn sín til
þess að koma inn til matar á
réttum tíma. En barnatíminn,
eins vinsæll eins og hann er,
hjálpar þeim til þess að smala
börnum sínum inn í stofu á
kvöldín.
Hannes á horninu.