Alþýðublaðið - 11.10.1957, Qupperneq 6

AlþýSublaSlS
Föstudagur 11. obt. 195?
§
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson
Fréttastióri: Sigvaldi Hjálmarsson
Jlaðamenn: Bmrgvin Guðmundsson og
Loftur Guðrnundsson
Luglýsingastióri: Emilía Samúelsdóttir
Pvitstiórnarsímar: 14901 og 14902
Au' glýsingasími: 14906
Afgreiðslusími: 14900
Prentsmiðia Alþýðublaðsins, Hverfisgötu 8—10
AT.MNGl ÍSLENDINGA
kom sanian til fundar í gær,
en það er jafnan merkur við-
burður. Þingstörfin ráða
löngum mestum úrslitum
um stefnu ríkísstjórnarinnar
á hverjum tíma og fram-
kvæmdir allar. Þjóðin öii
horfir því til alþingis og læt-
ur sig verkefni þess miklu
slcipta. Ennfremur er alþingi
ein virðulegasta stofnun ís-
Isndinga. Það kom mjög við
sögu sjálístæðisbaráttunnar
og er stærsta tákn og sönn-
un fullveldisins. Raunor
verða jafnan skiptar skóðan
ir um menn þess og máiefni
vegna flokkabaráttunnar í
lýðirjálsu landi, en við því
er ekkert að segja nema að
leggja sig fram um að deila
drengilega. Og virðing al-
þingis hefur aukizt upp á
síðkastio. Það er nátengdara
þjóðinni en áður var að at-
beina útvarps og blaða, og
deilurnar þar hafa færzt í
menningarátt. Persónulegar
skammir hafa þokað nokkuð
fyrir málefnalegum umræð-
urn. Sú þróun þarf að halda
áfram, en þess ber vissulega
að geta, sem gert er.
Enn eru þó tvímælalaust
allt o-f mikil brögð að því,
að flokkadeilurnar setji
beinlínis mannskemmandi.
svip á alþingi, þó að þær
séu kartnski hættar að vera
Núverandi stjórnarand-
staða á mikla sök á þessu.
Sjálfstæðisflokkurinn féll í
freisni mikilla öfga á síð-
asta alþingi. Vonandi er
hann nú þeirri reynslu rík
ari, að vel fari á því að
temja sér hófsemi og skap-
stillingu. Atburðir næstu
daga skera úr um það. Til
dæmis vseri ekki úr vegi,
að hann biði átekta fram yf
ir afgreiðslu fjárlaga að
bera frani Vantraust á rík-
isstjórnina, en af því Iét
ltann verða við þingbyrjun
í fyrra við lífinn orðstív.
Sannarlega spáir góðu, að
Morgunblaðið birtir í gær
sæmilega forustugrein í til-
efni þmgsetningarinnar.
Þ-ar er lögð áherzla á, að
stjórnarflokkunum sé mjk-
iil vandi og ærxn ábyrgð á
höndum. Slíkt er hverju
orði sannara. En stjórnar-
andsíaðan ræður einnig
miklu um svipmót alþingis
hverju. sinni. Þess vegna
verður einnig að ætlast til
nokkurs af henni.
Meginverkefni alþingis nú
eins og löngum áður mun að
marka stefnuna í efnahags-
málum þjóðarinnar. Þau eru
erfiðust viðureignar og
mesta áhugamál allra lands-
rnanna. Lausn þeirra verður
svo grundvöllur framkvæmd
anna, sem hægt er til að
stoína. Margar tillögur værí
hægt að bera fram í því e-fni.
En alþingi þyrfti að gera
meira að því en verið hefuv
að líta á heildaxmyndina,
velja stóru verkefnin og
ráða þeim til lykta. Kapp-
hlaup milli einstakra þing-
manna vegna kjördæma
sinna er skiljanleg viðleitni.
En það má ekki valda því,
að mál alls samfélagsins sitji
á hakanum eða verði að
minnsta kosti út undan lang
tímurn saman. íslendingar
geta áreiðanlega lifað góðu
lífi í landinu, ef þeir bera
gæfu tíl samstilltra átaka
um velferð þjóðarinnar. Slík
forusta verður að koma frá
alþingi. Og hana má ekki
iraga niður í svaðið með dæg
urþrasi og flokkai-íg. Þar
með er engín ástæða til að
útiloka tímabærar og eðli-
legar deilur, sem stafa af
raunvenflegum skoðana-
mun. En það, sem sameinar
á að munast. Og sú er vissu-
lega ósk og krafa þjóðarinn-
ar.
Fisksalan í Reykjavík
TÍMINN spyr í gær, hvort
fiskur sé ekki lengur mat-
vara i Reykjavík. Við þá
spurningu bætir hann þeim
athyglisverðu upplýsingum,
að á Akureyri þekkist vart
fisksöluskúrar, þar selji mat
vörubúðir jafnt fisk sem
kjöt.
Hér er hreyft tímabæru
máli. Ástand fisksölunnar í
Reykjavík hefur lengi veriö
óviðunandi. Afleiðing þess er
sú, að húsmæðrum er ill-
mögulegt langtímum saman
að verða sér úti um þá fæðu,
sem vera ætti á borðum
flesta daga vikunnar. Auð-
vitað væri hægt að færa
þetta í lag með samstilltu á-
taki. En forustuna vantar.
Hún ætti vissulega að koma
frá bæjaryfírvöldunum, en
þau hafa áliuga á allt öðru
en þessu, ef þau þá ekki sofa.
Er ekki tími tií kominn að
ýta við purkunum?
MAÐUR verður þsss var í
vaxandi masli hiá öllum stétt-
um þjóðfélagsins, að sú leið,
sem farin hefur veiið síðast-
liðin 18 á:, er með öllu ófær.
en samt er enn óbreytt stefna.
Allir sem framleiða og nota
fjármuni til framkvæmda,
halda enn áfram að heimta
hækkándi tölur. Allir vilja
taka eins mikið til sín í skjóli
allskonar félagsskapar. Hækk-
andi tölur fram yfir það, sem
varan selst fyrir á erlendum
mörkuðurn er sama sern 'fall-
andi varð á þaim mæiikvarða.
sern hverskonar verðmæti eru
mæld eftir, en nú er miðað við
krónur, var áður fiskur og áln-
ir. Þá var verðið stöðugt. Ráða-
menn þjóðarinnar sjá eflaust
ekki síður en aðrir. hvað þessi
stefna í fiármálum er háska-
leg, en enginn hefur enn kjark
í sér til að taka raunhæft á:
meinsemdinni, heldur það
gagnstæða, sem er sjáanlegt á
meðan haldið er áfram með alls
konar styrkium ag fállandi
krónu, þá sækjast allir í að
festa féð. Menn reikna með því,
sem-er líka rétt, að menn hafa
komist uno með að þurfa ekki
að greiða neraa nokkurn hluta
af því fé, sem fengið er að t
láni.
Öllum kemur saman um, að
.síðasta ár, sérstaklega í sum-
ar, er eitt hið hagstæðasta um
næstum því allt land, sem kom-
ið hefur í langan tíma. Þá verð
ur öll afkoma .hagstæðari, t. d.
er ekki ólíklegt að heyöflun
verði allt að Vö ódýrari í sum-
ar en oftlega er í lakara árferði.
Þrátt fvrir það er talið sjálf-
sagt að hækka afurðaverðið. Eg
hef grun urn. að hér sé of langt
gengið. Stundum er svo, að ef
tekið er of mikið, þá komi það
niður á þeim sjálfum. Eg man
þá tíma, að íriáður gat ekki
fullnægt kröfunum, og varð þá
að neita sér um margt, að full-
nægja öllum kröfum, er ekki
hægt til lengdar, því manneðl-
ið er þannig oftlega, að eftir
því sem meira er látið undan
kröfum í hv.ers annars garð,
vex heimtufrekjan. Þetta er sú
óf.jra leicj, sem farin hefuir
verið í okkar litla þjóðfélagi,
sem hlýtur að enda illa, ef hald-
ið er áfram eins og nú horfir.
Stj ór nmálamemjirnir teýg j a
lopann hver í kapp við annan
fyrir sína kiósendur. Hætt er
við ao þeir bláþræðir, sem nú
eru orðnir víða í þjóðmálum
okkar, kunni að slitna og þá
erfitt að koma endunum sam-
an.
Að snúa nú við og lækka allt
um 10% (afurðaverð og vinnu)
væri tilraun til bjargar í okkar
þjóðmálum. Það er sjáanlegt,
ef við vilium nota krónuna sem
verðmæli á hverskonar þjon-
ustu huga og handar, þá verð-
ur að brevta um stefnu. í sum-
um tilfellum eru 500 kr. ekki
verðmeiri en 5 kr. voru fyrir
50 árum. Sjáanlegt er, að litlu
búin þola ekki að eiga dýrar
vélar, t. d^ þar sem ekki er
nema 10 hektara ræktað land
eða innan við það, þar er hag-
kvæmara að hafa hesta og
losna við dýrt viðhald véla og
aökeyptan orkugjafa, og korn
ið hafa fvrir bilanir í vélunum,
þá stendur allt fast. Sömuleið-
is er um aðkeyptan fóðurbæti,
sem ætti að minnka stór-
lega. í góðu árunum að lækka
töiur ætti að vera kjörorð allra
stétta. Að borga með fram-
leiðslunni hver sem hún er í
jafn stórum stíl og nú er gert,
getur ekki leyst vandánn. Hitt
væri sönnu nær að lækka háu
tölurnar. Flestir í þjóðfélaginu
vilja raunhæfa jafnaðarstefnu,
en ekki blekkingu í hækkandi
verofallandi tölum.
Þjóðin er sem sjúklingur
sem þarf læknisaðgerða við.
þjóðin getur læknað meinsemd
ina. Að bæta það sem amar að,
það eitt er mannkærleiki. Allir
vilja eflaust hjálpa til að lækna
meinsemdina.
25. september 1957
Jón Guðjnundsson.
OSTAR
EíNS og sagt hefur verið frá
í blöðum og útvarpi, hefur
Mjólkurbú Flóamanna hafið
framleiðslu á 6 tegundum upp-
bræddra osta með ísettum ýmis
konar efnum, svo sem hangi-
kjöti, tómötum, steinsmára o. fl.
Það var sannarlega tími til
kominn að slík framleiðsla væri
hafin hér á landi, því að nú er
mjög að komast í tízku að hafa á
borðum alls konar osta, en úr-
valíð var fram að þessu fremur
lítið.
Allir kannast við hið svokall-
aða danska ostaborð, er til Dan-
merkur hafa komið, og má segja
að vart sé sá til, er bragðað hafi
það, að honum líki það ekki
mæta vel. Þar er ostamaturinn
eins og Danir kalla þetta fastur
liður í máltíðinni, a. m. k. um
helgar. Nú er svo komið að
þetta er einnig mögulegt fyrir
íslenzkar húsmæður, enda munu
þær ekki láta á sér standa, því
að ekki hefst enn undan að fram
leiða í allar þær pantanir, er
fyrir liggja.
Mjólkurbú Flóamanna á sann
arlega þakkir skilið fyrir þessa
framtakssemi og fer vonandi svo
að flestar húsmæður Iæri áður
en langt um líður að færa sér
þetta í nyt, enda verður ýmis-
legt gert til að hjálpa þeim til
við það. T. d. mun hér í þáttun-
um á næstunni verða birt sitt af
hverju um lögun og meðferð
ostamata.
Ostaborðið, sem er haft í lok
máltiðar, sem eins konar eftir-
matur, samanstendur af nokkr-
um tegundum osta, því meiri
fjölbreytni, sem er í þeim, því
betra. Er osturinn borinn fram
með nokkrum kexíegundum og
jafnvel brauði, að ógleymdum
ostasnapsinum. Þykir þetta
herramannsmatur og vilja fæst-
ir þeir, er á það hafa vanizt
missa það.
Bera má fram með kaffi ýms-
ar ósætar kextegundir og brauð,
allt ósmurt og svo smjör og
þrjár fjórar tegundir osta í stað
kakna og mun það áreiðanlega
brátt verða engu óvinsælla en
sífelldar sætar kökur, sérstak-
lega þar sem um íslenzka fram-
leiðslu er að ræða og hana mjög
Ijúffenga. Má segja um þessa
nýju osta, að þeir gefi hvergi
eftir erlendum ostum að gæðum,
nema að síður væri.
Kúmenkaffi og kúmenbrauð
þykir mörgum lostæti mikið, en
þeir hinir sömu ættu að bragða
nýja kúmenostinn, þá má segja
að það sé fulikomnað.
Flóa ostur er hið mesta hnoss-
gæti og verður án efa vinsæll á
skömmum tíma og er reyndar
þegar orðinn það, Á því mjólk-
urbúið beztu þakkir skilið fyrir
framleiðsluna, sem ekki kemur
aðeins því til góða, heldur og
hinum stóra hóp neytenda, sem
'á völ á svo góðri framleiðslu,
sem þarna er á boðstólum.