Vísir - 10.01.1914, Blaðsíða 3

V í S 1 R
þessum hörðu og stuttorðu skila-
boðum.
»Segðu mjer, Ragna, fyrir guðs
sakir, ert þú eiginkona þessa manns?«
mælti Hugi og var mikið niðri fyr-
ir. Frh-
Eeglusamur maður
óskar eftir atvinnu við skriftir
eða verslunarstörf
nú þegar.
Afgr. v. á.
Nýr 10 hesta
Boliudermótór
til sölu.
Timbur-ofl kolaverslun
Reykjavikur.
Jónas Guðmundsson, löggilt-
ur gaslagningamaður, Laugavegi
33. Sími 342.
Elín Andrjesdóttir,
Laugavegi 11 uppi, tekur
stúlkur til kennslu í hann-
yrðum.
Gramalt gert nýtt,
Allskonar viðgerðir á orgelum og
öðrum hljóðfærum hjá
Markúsi þorsteinssyni
Frakkastíg 9.
Magnús Sigurðsson
Yfirrjettarmálaflutningsmaður.
Kirkjustrœti 8.
Venjulega heima kl. 10—11.
§ Fallegustu líkkisturnar fást j|
| hjá mjer—altaf nægar birgð-
I ir fyrirliggjandi — ennfr. lik-
i klæði (einnig úr silki) og lik-
| kistuskraut. ^
Eyvindur Árnason. k
LÆKNAR
Guðm.Björnsson |
landlæknir. a
Amtmannsstíg í. Sími 18. 1
| Viðtalstími: kl 10—11 og 7—8. M
Massage-lœknir
Guðm. Pjetursson.
Heima kl. 6—7 e. m.
Spítalastíg 9. (niðri). Sími 394.
M. Magnús,
læknir og sjerfræðingur
í húðsjúkdómum.
Viðtalstími 11—1 og f>l/2—8.
Sími 410. Kirkjustræti 12,
Þorvaldur Pálsson
læknir,
sjerfræðinguri meltingarsjúkdómum.
Laugaveg 18.
Viðtalstími kl. 10—.11 árd.
Talsímar: 334 og 178.
Þórður Thoroddsen 11
ÉS fv. hjeraðslæknir. Kja
Túngötu 12. Sími 129.
BKI Viðtalstími ki. 1—3. 0S
«>>»«>«>
KJÖTPARS og KJÖT
í smákaupum er ávalt til sölu
í niðursnðuverksmiðjunni.
Sími 447.
£&y\&suis
stærsta og besta
Östa\)evs\\xx\
er f
Einars Arnasonar.
Sími 49. Aðalstræti 8.
Lúðuriklingur
úr Súgandafirði
fæst hjá
Jöh. Ögra. Oddssyni,
Laugavegi 63.
"N&m 3stan&
fyrir 100 árum,
(Tekið eftir Aldahvörfum.)
—— Frh.
Aðfluttar vörur myndu að sjálf-
sögðu aukast, og með því að eigi
virðist hætt við því, að ástæður vor-
ar, þótt nokkuð kynnu að batna,
myndu Ieyfa oss að kaupa óþarfa,
þá myndi jeg þakka íyrir og gleðj-
ast af því að sjá, að vjer gæturn út-
vegað oss þarfavörur og lífsnauð-
synjar. Sjá meira efni til þess að
gera við hinar hrörlegu kirkjur vor-
ar, og til þess að byggja skýii fyrir
sjálfa oss og fjenað vorn. Sjá út-
vegu til þess að bæta fiskiveiðarn-
ar og aö fullkomna, svo sem auðið
er, mjólkurbú og selstöðubúskap.
Sjá þægindi þau, sem myndu gleðja
og styrkja, án þess að lama fjörið
eða spilla sakleysi þjóðarinnar. Sárri
fátækt myndi verða bægt frá landi
því, er hún hefur svo lengi drottn-
að yfir miskunarlaust. Það myndi
kvikna kappgirni, er stutt gæti hina
öflugu tilraun til þess að tryggja
sjer stöðugan ágóða og éignarrjett
á landinu. Landsbúar er mjög hafa
týnt tölunni við hin geysimiklu
hallæri, er landið varð fyrir á öld-
inni sem leið, myndu þá skjótlega
fjölga jafnframt bjargráðunum. Siík
myndi verða jbreyting sú, er gerð
væri af mannúð, mætli og viti,
landi voru til handa! Þetta eru
horfur, sem sönnum syni ættjarðar
sinnar er Ijúft að hugsa sjer!
Ef þetta eru draumar, þá eru það
að minnsta kosti draumar, sem geta
ræst. En — herra trúr! Hvert eig-
um vjer að leita að því Ijósi, er
rofið geti myrkur vort, eftir þeim
armlegg, sem frelsað geti oss frá
hinum miklu hörmungum, er vjer
nú eigum við að búa? Er það til
Danmerkur, laudsins, sem vjer eig-
um fyrstar og öflugastar kröfur
til? — Að litlu myndi koma að
vænta slíks. Það sem hefur ein-
kennt samband vort við þetta land,
er sífeldur vöxtur og viðgangur
alls þess böls, er nú krefur um-
bóta. Vjer urðum yfirráðum þess
að bráð á þeim tíma, er vjer vor-
um sem verst staddir, ekki af girnd
til þess að svíkja og ræna, heldur
af valdafýkn og skaðvænum yfir-
ráðadeilum meðal höfðingja eyar-
innar. Síðan hefur fjelagslífið litið
friösamlegar út og eindrægnisbönd-
in liafa styrkst, en þau hafa fyrst
orðið til samhliða óhappafjötrinum.
Uppruni þeirra var mjög ólíkur.
Hið síðartalda á rót sína að rekja
til hirðuleysis og íllrar stjórnar Dana,
en hið fyrtalda virðist sprottið af
mannúð þeirri, sem er að þakka
kristindóminum. Og vissulega ber
hin núverandi eymd og hið lamaða
og niðurbælda fjör þjóðarinnar
glögg og ótvíræð merki um or-
sökina. Það virðist ekkert óútskýran-
legt undur, að einokunin, sem fje-
lag þröngsýnna og síngjarnra kaup-
manna rjeð fyrir, lami og drepi
þjóðardugnaðinn, Þeir neyddu upp
á íslendinga vöruúrkasti og fengu
í staðinn okkar litlu afurðir við fast-
ákveðnu og óbröytilegu verði, þannig
að landsmenn gátu engan ábata
haft. En þrátt fyrir öll brögð þeirra
og klæki ónýtti þó þeirra eigin ó-
stjórn hinn ósanngjarna tilgang
þeirra, og einokunin, er kom ís-
landi á vonarvöl, varð eigi til þess
að auðga Hafnarkaupmennina.
Engar getur þarf að því að leiða,
hver hefði getað orðið afleiðing
hinnar frjálsu stjórnar, er árangurs-
elust var reynt að stofna hjer fyrir
fám árum síðan. Ef atburðirnir hefðu
styrkt byltinguna og hlynnt að
henni, þá hefði þurft óvenjulega
hæfileika til þess, að hrinda af stað
nokkurri æskilegri breytingu. í Iand-
inu sjálfu eru engin tök á því, að
koma fyrir sig því eina ráði, er
líklegt virðist til þess að bæta úr
böli voru. Til þess að fá fje til
láns, þótt lítið sje það, er vjer þurf-
um, hefði orðið að njóta góðs af
útlendingum. En jeg játa, að jeg
get ekki gert mjer í hugarlund,
hvernig maður, sem að mörgu leyti
hafði komið ílla og ósæmilega fram,
hefði greiðlega getað fundið menn,
er fúsir væru til þess, að fá honum
fje í hendur án frekari tryggingar
en drengskaparorðs hans og þess,
að honum kynni að lánast vel
stjórnin. Þar að auki var fjarstæða
sú hin mikla, að Iýsa ísland óliáð
öllu útlendu valdi, enginn viðkunn-
anlegur vottur um gáfur þessa herra.
Það var ofdirfskuverk, sem kom af
algerðu þekkingarleysi á ástandi
landsins, eins og það var. Ef til
viil megum vjer, þegar öllu er á
botninn hvolft. vera þakklátir þeim
atvikum, er kollvörpuðu þeirri stjórn,
sem lofaði öllu fögru, en var auð-
sjáanlega fær um Iítið eiít. Og með
því, að betra er að láta sjúkdóma
eiga sig, en að fara ílla með þá,
grunar mig sterklega, að fratnfarir
þær, er vjer kynnum að hafa tek-
ið undir byltingastjórninni, hefðu
einungis orðið nokkur skref áfram
á brautinui til glötunar og örvænt-
ingar. En hverfum nú aftur að því,
er frelsisvonin snýst um. Það er
hjálp Englands, sem vjer verðum
að treysta, Það er England, sem
vjer verðum að biðja og sárbiðja,
um að standa milli vor og eyðingar-
innar, sem daglega breiðist út. Eyð-
ingar, er brátt hlýtur að eyða hin-
ar litlu byggilegu Ieifar eyar vorrar
að íbúum. Látum því nú bætt við
hinn ágæta orðstýr þessa ríkis, að
þaðlíti meðaumkvunaraugum á þjóð-
ina og rjetti vesælum, biðjandi lýð
vinarhönd. Að hinir bágstöddu og
vinlausu hafi fundið náð í aug-
um þess og huggun í skjóli
þess. Það hefur þegar með milli-
göngu1) sinni varið oss fyrir rán-
um og gripdeildum, en vjer grát-
biðjum um víðtækara og einbeitt-
ara kærleiksverk. Vjer áköllum hjálp
þess, sem hins eina, er geti frelsað
oss frá vaxandi þrengingum lang-
vinnra báginda. Vjer förum eigi fram
á neitt það, er eigi verður í tje
látið með hægu móti og svo að
haldi komi. Fjárupphæð sú, er reisa
myndi við framkvæmdir íslands og
veita íbúum þess varanlegt viður-
væri, myndi verða fyllilega tryggð.
Nokkrar þúsundir dollara, sem varið
væri eins og jeg hefi bent á, myndu
afstýra glötuninni og breyta útliti
landsins. Frh.
x) Order in Council, febr. 1810.—
Þá var ákveðið að láta íslandsför
hlutlaus, þ. e. friður saminn við ís-
land, þótt ófriður stæði við Dan-
mörku,