Vísir - 27.02.1916, Blaðsíða 2

VÍSIR
«5m
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
lnngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
Id. 2—3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Gula hættan.
----' Nl.
En það er ekki að eins í verk-
smiðjuiðnaði, sem Kínverjar geta
orðið hættulegir keppinautar
Norðurálfumanna. Einnig í land-
búnaði hafa þeir sýnt, að þeir
geta kept við Ameríku og Ev-
rópu. Fyrir skömmu síðan var
sendur einn skipsfarmur af frosn-
um hænsnum, endum, gæsum og
svínum til Englands. Og þó að
flutningurinn tæki 30 daga, var
ekkert að farminum að finna, og
þrátt fyrir flutningsgjaldið og
annan kostnað við sendinguna,
seldist farmurinn með 50% hagn-
aði. — Tilraun þessi vakti mikla
forvitni í Englandi, en árangur-
inn kom öllum á óvart og olli
miklum áhyggjum, því að fyrir-
sjánlegt var, að ef þessum við-
skiftum yrði haldið áfram, þá
væri enski landbúnaðurinn dauða-
dæmdur. Og undir því yfirskyni
að sýkingarhætta gæti stafað af
þessum matvörum, sem ekkert
eftirlit væri haft með að væru
óskemdar, var frekari innflutging-
bannaður. — En hver veit nema
sá tfmi komi, að kínverskar kjöt-
Kvennhetjan
frá Loos.
---- Frh.
Mér féll allur hugur við þessi
orð, því nú vissi eg að þjóð-
verjar þættust aftur húsbændur í
Loos.
„Eg hef ekkert þess háttar hér,
en í skólanum munu vera ein-
hver skrifFæri“.
„Farið þá og sækið þau 1“
í sama bili sprakk kúla úr
„75“ fallbyssu Frakka úti á stræt-
inu. Eg réði mér ekki fyrir
reiði og svaraði:
„Farið sjálfur, eg vil gjarnan
láta drepa mig fyrir Frakkland,
en ekki fyrir þýskland".
Hermaðurinn varð alveg óður
og reiddi hnetann á móti mér,
en eg greip flösku og bjóst til
að henda henni í höfuðið á hon-
um. þá fór hann út.
þegar eg nú er að skrifa um
þetta, þá skil eg ekki hvernig eg
fór að, að verða svona ofsafull,
því í rauninni er eg heldur
feimin, en eg var svo örvinluð
að eg vissi varla af mér.
vörur verði seldar í stórborgum
Norðurálfunnar fyrir helming þess
verðs sem þær nú kosta í þeim
löndum. í Kína eru 300 milj.
bænda, sem geta framleitt þær
fyrir fimta hluta þess verðs, sem
Norðurálfumenn þurfa til þess,
vegna þess að þarfir þeirra eru
svo miklu minni.
í einni mynd enn gægist gula
hættan fram. Sú hætta sem hvít-
um mönnum stafar af því, að
gulu mennirnir boli þeim hvítu
frá vinnu í heimalöndum þeirra,1
vegna þess að þeir geta unnið
fyrir lægra kaup. — Gulu menn-
irnir eru að bola þeim hvítu út
ur nýlendum þeirra í Austur-
löndum. Hvert fyrirtæki Norður-
álfumanna á fætur öðru verður
þar undir í samkepninni við gulu
mennina. En auk þess eru Kín-
verjar í hópum að flytja sig til
Norðurálfunnar, einkum síðan
þeim var bannað að setjast að í
Ameríku. Fyrir nokkrum árum
var að eins einn einasti kfnversk-
ur þvottamaður í Manchester. —
Nú eru þeir meira en hundrað.
í Liverpool og Birkenhead eru
yfir tvö þúsund Kínverjar og
' hafa þeir algerlega lagt undir sig
alt er viðkemur þvottum. — En
í borgum þessum er fjöldi at-
vinnulausra þarlendra manna. Á
enskum skipum er fjöldi kín-
verskra kolamokara og háseta.
í París er talið að séu um þús-
und Kínverjar í ýmsum verk-
smiðjum og í öðrum höfuðborg-
um Norðurálfu er giskað á líka
tölu.
Alt var þá komið í sama horf-
ið aftur, og fyrir hvað langan
tíma ? Við vorum að fram kom-
in af svefnleysi, hungri, þorsta
og angist. Fötin okkar voru
rykur og óhrein, við hræddust-
um að horfa hvcrt á annað.
það var óttalegt að sjá Loos
eftir þessa stórskotahríð: um
strætin var ekki hægt að komast
fyrir rústum, úr húsatóttunum
rauk enn þá og innan um alt
saman lágu líkin og rotnuðu.
Fýlan var óbærileg.
þegar íbúarnir í Loos mættust
var eins .og þeir væru hissa á,
að nokkur þeirra væri enn á lífi.
þeir læddust eins og vofur inn-
an um rústirnar og ef einhver
hávaði heyrðist þá þutu konur
og börn niður í kjallarana. Fólk-
ið var hræðilegt útlits, því þessa
fjóra daga, sem skothríðin stóð
yfir má segja að enginn hafi neytt
matar.
þjóðverjar tóku stóran kálgarð
til að jarða menn síqa í, og sá-
um við þá hvílík ógrynni manna
þeir höfðu mist, öll hersveitin
sem hafði verið í Loos var
gjöreydd, en önnur kom í herin-
ar stað. Voru það Prússar og
Innflutningur Kínverja hefir
ekki enn gert mikið tjón íNorð-
urálfunni, þeir eru þar svo fáir
enn sem komið er. En öðru
máli er að gegna um nýlendur
Norðurálfumanna í Asíu og Ástra-
líu. Flestir erfiðismenn sem flytja
frá Norðurálfunni í nýlendurnar
verða erfiðismenn alla œfi. En
kínversku erfiðismennirnir vinna
sig áfram. Þeir byrja ætíð með
lægra kaupi, en leggja alt kapp
á að afla sér betri stöðu. Ágætt
dœmi er enska nýlendan Singa-
pore við Malakkasundið. Fyrir
20 árum voru þar 800 þús. Mal-
ajar, 50 þús. Indverjar og að eins
4 þús. hvítra manna. En þessar
4 þúsundir áttu alt. Þeir stjórn-
uðu bönkum, verslunum, verk-
smiðjum og siglingum og sátu
í öllum embættum. Nú eru þar
350 þús. Kínverjar og að eins
300 þús. Malajar. Singapore er
að vísu enn ensk nýlenda að
nafninu til, en í raun og veru
kínversk eign, því að Kínverjar
hafa lagt undir sig alla verslun-
ina í smáu og stóru. — Flestar
ensku verslanirnar ern komnar á
heljarþröm og amerísku kaup-
mennirnir eru flúnir úr landi. —
Sama er að segja um ástandið á
Filippseyjum, Sandvicheyjum og
Ástralíu. Kínverjinn byrjar með
það að draga flutningavagna, en
endar sem bankastjóri.
Norðurálfum.hafavarið miklufé
og jafnvel blóði til þess að vinna
þessar nýlendur, en nú eru Kín-
verjar að bola þeim þaðan út. í
Singapore eru 40 Kínverjar sem
kyntist eg þeim sama dag og
þeir komu, því 20 hermenn komu
seint að kveldi 14. maí og börðu
að dyrum hjá okkur.
Eg spurði, hvað þeir vildu.
„Rannsaka húsið“.
„Segið heldur rústirnar af
húsinu*.
þeir lituðust um í húsinu og
sáu fljótt að hvergi var hægt að
vera, nema í þessu eina herbergi,
sem eg þegar hefi talað um.
þegar þangað var komið, sagði
liðsforinginn eitthvað og her-
mennirnir leystu af sér malpok-
ana og lögðu frá sér vopnin.
„Hvað stendur til ?“ spurði eg.
„Við ætlum að gista hér“.
Eg stóð steini lostin.
Hermennirnir lögðust á gólfið,
en liðsforinginn gekk að rúmi
bróður míns og bjóst til að taka
hann upp úr því, en einn félagi
hans gekk að rúmi systur minn-
ar.- þá var mér nóg boðið. Eg
hljóp að og sagði:
„Eg get ekki hindrað ykkur
frá því að vera í húsinu, en eg
banna ykkur að trufla börnin“.
„þér getið ekkert bannað okk-
ur, yður ber að hlýða. Eg er
þreyttur og vil sofa í rúmi“.
T I L M I N N IS:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, ld.kv. til 11
Borgarst.skrif.it. í brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk. Laufásv. kl, 12-3og5-7v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk, sunnd. 81/, siðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl. 11-1.
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssíminn opinn v. d, daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið U/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis iækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud,
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
eiga hver um sig 18 milj. króna
og allir byrjuðu meö tvœr hend-
ur tómar sem erfiðismenn. Með
óskiljanlegri nægjusemi, iðni, lip-
urð, þolinmæði og greind hafa
þeir unnið sig áfram.
Gula hættan er fjárhagsleg. —
Hvíti iðnaðurinn bíður ósigur á
kínverska markaðinum og smátt
og smátt má gera ráð fyrir að
kínverskar afurðir vinni sigur á
markaði hvítra manna. Kínversk-
ar afurðir og vinna Kínverja er
ódýrari en hvítra manna, vegna
þess að Kínverjar eru sparneyln-
ari. Ef afurðir þeirra flytjast í
stórum stíl til Norðurálfunnar,
þá hljóta afurðir hvítra manna
j að falla í verði, tekjur þeirra að
J minka og þeir að svelta. Ef kín-
„þið sem eruð stórir og sterk-
ir skammist þið ykkar ekki að
rífa aumingja börnin, sem eru
yfirkomin, upp úr rúmunum.
Eigið þið, þá ekki systur og
bræður".
þeir töluðu eitthvað saman og
lögðust svo á gólfið við hliðina
á hinum og sofnuðu fijótt.
þetta var alveg voðaleg nótt.
Mér var alveg óskiljanlegt hvern-
ig 20 stórvaxnir karlmenn fóru
að komast fyrir í þessu litla her-
bergi, enda var svo lítið pláss
að móðir min og eg urðum að
sitja alla nóttina úti í horni, án
þess að geta hreyft okkur.
það er einhver sú versta nótt,
sem eg hefi lifað. Ef kúlurnar
hefðu ekki verið búnar að sjá
fyrir loftræsingu í herberginu,
með því að brjóta rúðurnar, þá
hefði verið ólifandi þarna fyrir
ódaun. Og svo hroturnar! En
hvað voru öll þessi óþægindi á
við sálarkvalir okkar?
þegar þeir vöknuðu um morg-
uninn fóru þeir að búa til kaffi,
en þá urðum við að hröklast út
á meðan, því plássið var svo
naumt.
þegar þeir voru farnir og við