Vísir - 05.07.1916, Blaðsíða 2

ViSIR
VISIR
A f g r e ! ð s I a biaðsíns á Hótel
Island er opin frá kl. S—S á bverj-
uni degi,
Inngangur frá Vaiiarstrætl.
Skrifstofa á sania stað, inng. frá
Aöalstr. — Ritstjórinn tll viðtals frá
kl. 3—4.
Síml 400.— P. O. Box 367.
Best að versla i FATABÚÐINNI!
Þar fást Regnkápur, Rykfrakkar fyrir
herra, dömur og börn, og allur fatn-
aður á eldri sem yngri.
Hvergi betra að versla en í
FATABÚÐINNI, Hafnarstr. 18. Siml 269
Morgunblaðið
og matvörurnar skemdu.
—o—
Morgunblaðsritstjórinn er iðinn
við kolann.
>Vondar og skemdar matvörur«
hefir hann haft til eyðuíyllingar síð-
ustu vikurnar.
Þar er verið að drótta því að
kaupmönnum yfirleitt, að þeir selji
vafasamar og sviknar matvörur.
Einhver mun þó hafa kent í
brjósti um ritstjórann og bent hon-
um á, hve fráleit þessi nýsmíð hans
væri, með því að allir heiðarlegir
kaupmenn myndu kosta kapps um
að hafa góðar matvörur á boðstól-
um, og að samkepni í vöruvönd-
un sé jafn sjálfsögð hér á landi
sem annars staðar, þar sem frjáis
verzlun er. —
Ræð eg þetta af merkilegri grein
í Morgunblaðinu í gær.
Fyrirsögn greinarinnar er: > Vond-
ar matvörur« og hljóðar ein klaus-
r
an þannig:
»Hér á landi, þar sem ef til
vill einn einasti heildsali getur
birgt upp alla kaupmenn að einni
vöru, þá gæti vel fariö svo, að
ekki fengist annað en annars- eða
þriðja flokks vara, og það eru
svik gegn almenningi í heild
sinni. — Á þessu sviði myndi
ekki vera um samkepni að ræða
í vörugæðum og eftirlit því nauð-
synlegra«.
Með þessu hygzt ritstjórinn að
hitta naglann á höfuðið.
Er það heildsalanna að bera af
sér höggið, og læt eg þá um það.
Hitt er, að meiri en meðal grunn-
hygni þarf til þess aö ætla,' að
einn einasti heildsali geti birgt upp
alla kaupmenn að einni vöru.
Ritstjórinn spyr sjálfan sig, hvert
senda eigi allar þær sviknu vörur,
sem framleiddar eru í heiminum.
Spaklegt er svarið.
Hingað til Iands kveður hann
þær sendar. Á íslandi segir hann
| opinn markað fyrir skemdar og
sviknar vörur, því hér er dítil vöru-
þekking fyrir hendi og ekkert eftir-
Iit.«
Kaupmenn kunna líklega ritstjór-
anum þökk fyrir »komplímentin«.
Ritstjórinn segir að saft og sætu-
mauk hafi ill áhrif á magann til
lengdar og hljóti því að vera
mengað sýrum og sakkaríni
Veslings maðurinn!
Ætli þessi magakvilli, sem hann
minnist á muni ekki orsakast af of
mikilli umhugsun um vondan mat
eða illa tuggnum matargreinum.
»Annars staðar, þar sem stjórn-
semi er orðin dálítið þroskuð, þá
hafa opinber stjórnarvöld eftirlit með
matvörugæðum« segir ritstjórinn.
Þetta er alveg rétt og það eina
sem sagt er af einhverju viti hjá
ritstjóra. Hifði þeir sneið sem eiga.
— Eg tek undir meö ritstjóran-
um: Meira eftirlit. Eftirlit bæði
til sjós og lands.
G.
Eúsneskt kveníolk
í stríðinu.
1— o— Frh.
Allstaðar á Rússlandi finnur mað-
ur iil þess, að konan reynir sitt
ýtrasta tll þess, að standa mannin-
um jafnfætis. Hjá verkalýðnum og
smábóndanum vinnur hún hina
sömu vinnu og maðururinn, og
tekur þátt í öllu hans starfi og fé-
lagsskap. Hjá ríku og mentuðu
flokkunum reynir hún ætíð aö
fylgjast með manni sínum að minsta
kosti.
Það eru margir staðir til í Pét-
ursborg og öðrum borgum lands-
ins, sem notaöir eru fyrir fólk að
koma saman í á kvöldín, til að tala
um mentamál, stjórnmál, trúmál og
hvað annað, og taka þátt í því
konur og karlar. Eg hefi oft orð-
ið hissa að hlusta á ungar stúlkur
ræða mentamál, stjórnmál, trúmál
og hitt og annað viö mentaða
menn, og þær huldu fyllilega upp
sínum skoðunum. Slíkt finn eg
ekki hjá þjóð minni. Nú, þegar
maður athugar þetta frelsisjafnræði
karla og kvenna, er það þá nokk-
uð til að furða sig á, aö fjöldi rúss-
neskra kvenna eru í stríðinu ? Nei,
þær eru svo Vanar við að skoða
sig sem jafnoka mannsins, og að
vinna hvaöa vinnu sem er sam-
hliöa honum, að það, aö fara í
karlmannabúning og grafa sköt-
grafir eöa gera hvaða annan her-
mannastarfa sem er, veldur engu
hneyksli, hvorki hjá konu eða karli.
En hvað mundi heyrast hjá ensku
og ameríkönsku þjóðunum ? Eg
þarf ekki að segja það, þú veizt
lesari góður, hvað það er, sem
fólk myndi segje. En hjá hverri
af þessum þremur þjóðum er þá
siðferðistilfinningin mest þroskuð?
Siðferðishúgniynd Rússa er nokkuð
öðruvísi en okkar. T. d. er hjóna-
skilnaður mjög sjaldgæfur hjá Rúss-
um, því kirkjan leyfir hann ekki.
En samt eru þar hjónaskilnaðir, er
í sannleika eru mikið mannúðlegri
en þessir löglegu hjónaskilnaðir
okkar.
Þegar rússneskum hjónum kem-
ur saman um, að þau ættu ekki og
geti ekki lengur búið saman, þá er
það alt sem þau þurfa að gjöra og
gjöra — að tilkynna aðstandend-
um og nágrönnum, að þau séu
ekki lengur gift, og ailir álíta það
fullnægjandi, og það er svo ekkert
meira um það. Og vilji annað eða
bæði giftast á ný, er það gert á
sama hátt, með því að eins að til-
kynna það nágrönnum og aðstand-
endum, að í augum guðs og sjálfs
sín sé þau gift, og Rússland álítur
það fullnægjandi, þó að kirkjan |
hafi ekki og geti ekki helgað það.
— Rússneska þjóðiu varð mjög
æf út af því að Maxim Gorky, hin-
um mikla rússneska rithöfundi, var i
&annað af Bandaríkjastjórninni, að
taka sér bólfestu þar með konu
i
sinni. Bandáríkjastjórnin sagði, að
Gorky væri ekki kvæntur konunni
sem nú var með honum, og þess
vegna væri hans »mórall« ekkinógu
góður fyrir sig. En Gorky og
kona hans höfðu tilkynt rússneku
þjóðinni, að þau væru gift f guðs
augum, því þau elskuðu hvort annað
og það dugði á Rússlandi, en hjá
ensku þjóðunum er siðferðið á svo
háu(?) stigi, að Gorky var ólíðandi
og óalandi. Rússa undrar mjög á
hinum mörgu löglegu hjónaskiln- :
uðum í Bandaríkjunum.
Þetta frjálsræði í vali til hjóna-
bandsins, er eitt af því, sem hefir
lyft rússnesku konunni upp, og
gert hana að jafningja mannsins í
flestum greinum. Kvenfólkið tekur
alt eins mikinn þátt í stjórmálum
og öðrum framfarahreyfingum með
þjóðinni, eins og karlmennirnir. —
Já, það eru konur til meðal Rússa
sem standa eins framarlega í menta-
og stjórnmálum eins og beztu karl-
menn þjóðarinnar. Til dæmis er
ein kona í framkvæmdarnefndConsti-
tutional Democratic flokksins, scm
er í eins miklu áliti og orð hennar
og gerðir hennar eins mikils metið
eins og beztu manna flokksins.
í Odessa er sá merkilegasti og
þarflegasti felagsskapur kvenna, er
eg hefi þekt. Það er »The Woman’s
Legal Aid Society«. Sá félagsskap-
ur hefir það fyrir starf sitt að hlústa
á kærur og kvartanir fátækra kvenna
af öllum stéttum og hjálpa þeim.
T I L MINNIS:
Baðhúsiö opið v. d. 8-8, kl.kv. til 11
Borgarst.skrifdt. i brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op. v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk, sunnd. 81/, siðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3, Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssimínn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið P/,-21/, siðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7. sunnd. 9-1
Samábyrgöin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vífilsstaöahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjéðmenjasafnið opið sd. þd, fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Klrkjustræti 12:
Ahn. lækningar á þriðjud. og föstud.
. kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3,
Augnlækningar i Lækjargötu 2 á riiið-
vikud, Kl. 2—3,
landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
Þetta íéiag hefir ætíð viö hendina
tvo þá beztu lögmenn, sem er að
fá. Eg hefi séð forseta félagsins,
sem auðvitað er kvenmaður, sitja í
tvo klukkutíma á dag milli tveggja
lögmanna til þess að hjálpa þess-
um aumingjum á einn eða annan
hátt. Og þar var enginn látinn
synjandi í burtu fara. Frh.
Trúmáladeilur
í f Danmörku.
Mál Arboe Rasmussens prests
í Danmörku er orðið alkunnugt
hér á landi. — Hann hafði sótt
um prestakali í Vaalse árið 1913
en biskup hans mælti á móti því
að umsókn hans yrði tekin til
greina, vegna þess að trúarskoð-
anir hans vaeru ekki í samræmi
við þjóðkirkjuna, en sóknarnefnd-
in krafðist þess og lögðu svo 4
af 5 sóknarnefndarmönnum það
til að Rasmussen yrði veitt kall-
ið.— En þá hófu »kirkjufeðurn-
ir« málaferlin út af trúarskoðun-
I 1
um prestsins og þótti mörgum
undarlegt, að ekki hafði fundist
ástœða til þess fyr, því að Ras-
mussen var þjónandi prestur í
þjóðkirkjunni. Leit því svo út,
sem sáluhjálp Vaalse-sóknarbúa
lægi yfirmönnum kirkjunnar
þyngra á hjarta en fyrri sóknar-
barna Rasmussens. — Málaferl-
um þessum lauk á þann hátt, að
hæstiréttur sýknaði prestinn, og