Vísir - 24.07.1916, Blaðsíða 4

VISIR
-- ----- , i . ■----imm—nrm nm
írska deilan.
Samkomulag fengið,
Pegar ófriðurinn hófst var svo
ástatt fyrir Bretum, að borg-
arastyrjöld stóð fyrir dyrum
í frlandi. — Heimastjórnarlög fr-
lands voru ný-samþykt en mikill
ineirihluti íbúa í Ulsterhéruðun-
um 6, þverneituðu að lúta þeim.
Reynt var þá að miðla málum á
þann hátt, að þessi héruð yrðu
undanþegin lögunum fyrst um
sinn, en Ulstermenn kröfðust
þess að þeir yrðu undanþegnir
um aldur og æfi. — »Þjóðernis
sinnar« máttu ekki heyra það
nefnt. — Ulstermenn drógu að
sér vopn og Sir Edward Carson
leiðtogi þeirra, ógnaði Bretastjórn
opinberlega í þinginu með því
að uppreist yrði hafin ef lögin
in ýrðu iátin ganga í gildi.
Um það leyti hófst ófriðurinn
mikli,— Og vafalaust hafa Pjóð-
verjar bygt á því, að þessar inn-
anlandserjuryrðu til þess að Bret-
ar gætu ekki veitt Frökkum og
Rússum lið. En sú von brást.
Ófriðurinn varð til þess að írska
deilan var lögð á hylluna, ef til
vill til þess að frelsa Breta frá
ógæfu borgarastyrjaldarinnar. —
Samkomulag varð um að fresta
heimastjórnarmálinu þar til ófriðn
um væri lokið.
En með aðstoð Pjóðverja tókst
Roger Casement að æsa æstustu
þjóðernissinna á írlandi til upp
reistar. Og þó að sú uppreist
yrði bæld niður þegar í stað, þá
sá stjórn Breta að við svo búið
mátti eigi standa. Það, að eiga
sífeldar óeirðir og óánægju yfir
höfði sér á írlandi, hlaut að veikja
framkvæmdaþrek ríkisins í ófriðn-
um á meginlandinu og einkum
að draga úr áhrifum Englands
og áliti út á við og gera aðstöðu
þess verri, er til friðarsamninga
yrði tekið og farið að taka á-
kvarðanir um forlög og réttindi
smáríkjanna.
Pví var það, að stjórnin fól
Lloyd George að reyna að sætta
írsku flokkana og leysa úr flækj-
unni. — Greitt hefir það ekki
gengið en nú er deilan þó til
lykta leidd í bráðina.
Þann 10. júlí skýrði Asquith
parlamentinu frá samkomulags-
grundvellinum í aðalatriðum.
Irland fær sérstakt löggjafar-
þing fyrir héruð þjóðernissinna
og skipa það fulltrúar þeirra sem
nú eiga sæti í parlamentinu. En
Ulsterhéruðin lúta breska parla-
mentinu eins og áður. Öll mál
I er snerta landvarnir, her og flota
verða alríkismál og alríkisstjórn-
in hefir öll ráð yfir þeim.
Þetta fyrirkomulag á að standa
til ófriðarloka og 12 mánuði þar
eftir, en þá má framlengja það
þangað til ríkisstjórnin hefir kom-
ist að endanlegri niðurstöðu um
stjórnarfyrirkomulagið á Irlandi.
Asquith skýrði frá því að báð-
ir stóru stjórnmálaflokkar Irlands
hefðu með yfirgnæfandi atkvæða-
fjölda tjáð sig samþykka þessu
fyrirkomuiagi og skoraði því á
þingið að grípa tœkifærið, sem
ef til vill gefist ekki aftur til þess
að Ieggja grundvöll undir varan-
lega lausn á málinu.
Blöð íhaldsmanna fara þeim
orðum um þetta fyrirkomulag, að
parlamentið breska hafi látið
1 stjórnina gera margskonar tilraun-
ir. Sumar þeirra hafi tekistágæt-
| lega þvert á móti öllunv vonum.
Ef til vill verður sú raunin á um
sjálfstjórn Irlands.
Veizlunarþing lorður-
landa
í ráði er að koma á fót árlegu
verzlunarþingi fyrir öll Norður-
lönd. Hafa fundir verið haldnir
í Kristjaníu til undirbúnings, og
gert uppkast að fundarsköpum. Er
svo til ællast að hvert land sendi
25 fulltrúa á þingin, sem eiga að
ræða og ráöa fram úr verzlunar-
vandamálum, sem snerta hag allra
landanna. Á bráölega að halda full-
trúafund í Stokkhólmi til þess að
ákveða hvar og hvenær fyrsta þing-
ið verði haldið.
Veikir herfangar
f Danmörku.
»Tidens T«gn« flytur þá fregn
frá Kaupmannahöfn, að Þióðverjar
muni ætla að koma veikum her-
föngum fyrir í Danmörku. Segir
fregnin að mjög Ieynt sé farið með
þetta, en Rauðakross-félagið hafi
leitað allvíða fyrir sér á gistihús-
um og falast eftir húsnæði fyrir
herfanga. — Er ekki ólíklegt að
ráðstafanir þessar séu gerðar að til-
stilli bandamanna meö milligöngu
hlutlausra ríkja vegna þess að þeir
óttist að fangarnir líði skort hjá
Þjóðverjum.
Bretahatur ÞjSðverja
Svo innilega hata Þjóöverjar
Breta, að nú, þegar þeir verða að
viðurkenna að bandamenn vinni á
Työ hundruð
Þrátíu og níu tylftir
enskar húfur
á vesturvígstöðvunum, þá eigna
þeir Frökkum allan heiðurinn af
því, en segja að Bretar hafi unnið
lítið eða ekkert á, þar sem þeir
hafi verið einir.
í öllum litum komnar
í
Yöruhúsið.
Sprengikúla bjargar
manni
—o—
Sú saga er sögö frá orustunni
við Verdnn, að þýzkur hermaöur
hafi í einni orustunni um Vaux-
vígið lent í mýrarfeni og ekki get-
að komist upp úr því. Hann sökk -
altaf dýpra og dýpra og eftir 2
klukkutíma var hann orðinn von-
laus, en þá laust þar niðnr franskri
sprengikúlu rétt hjá honum, hún
sprakk og þeytti honum upp úr
foraöinu. Hann kom niður á þétt-
an jarðveg og misti þar meðvit-
undina, en fanst þegar og var flutt- j
ur í sjúkraskýli. — Það kemur Iík-
lega ekki oft fyrir að sprengikúlur
bjargi manni.
Leiðrétting.
—o—
Misprentast hefir í þriöja dálki á
annari síðu í blaöinu í fyrradag.
Stóð þar: »fyrsta friði< o. s. frv.
en átti að vera : f i r t a friði o. s. frv.
Loðnu
hattarnjr
(ekta)
svartir og mislitir
frá 7,50-18 kr.,
allar stærðir.
Þ
I fjarveru minni
gegnir
Kristfn Jónasdóttir,
Ijósmóölr,
Stýrimannastíg 8,
störfum mínum,
Þórdfs Jónsdóttir,
Ijósmóöir.
laltextrakt-öl,
Central og Reform
J»st \ Jt^öJxv.
tmmmmmmmmm
KAUPSKAPUR
Langsjöl og þríhyrnur
fást alt af í Garðarsstræti 4 (gengið
upp frá Mjóstræti 4). [43
Morgunkjólar vænstir og ódýrast-
ir á Nýlendugötu 11 B. áður á
Vesíurgötu 38- [447
Reyttur og óreittur lundi fæst í
íshúsinu. Einnig lundafiður. [196
Saumaskapur
á morgunkjólum, barnafötum o. fl.
er tekinn á Vesturgötu 15 (vestur-
endanum). [217
Morgunkjólar fást bestir í Garða-
stræti 4. [25*3
2 dráttarhestar á góðum aldri til
sölu. A. v. á. [255
Barnavagn til sölu á Grettisgötu
48._________________ [256
Reyktur rauðmagi fæst á
Frakkastíg 14, á 50 aura bandið.
[259
Herbergi með húsgögnum til
Jeigu í Bárunni. [163
2—3 herbergi og eldhús óskast
1. okt. næstk. fyrir fámenna fjöl-
skyldu. Fyrirfram borgun um lengri
tíma ef óskað er. A. v. á. [184
2 herbergi og eldhús óskast frá
1. okt. fyrii barnlaust fólk. helzt í
Vesturbænum. A. v. á. [213
Stofa og eldhús óskast frá 1.
október. A. v. á. [257
Einhleypur kvenmaöur óskar eftir
herbergi frá 1. okt. A. v. á. [258
Kaupamann vantar. Gott kaup
og Iöng vinna. A. v á. [252