Vísir - 28.07.1919, Blaðsíða 3

jn vcrður til þcss, afi Halldór fer
að rita um „kennaraprófsá-'
kvæðið.“ Eftirtektarverðast í
grein lians er það, hvað hanu
iiefir lesið mikið í sálarfræði
með litlum árahgri.
Alþýðukennarar niunu honuhi
þakklálir fyrir góðvild þá, scm
lýsir sér í grein lians, í þeirra
garð.
Sé það rétt, að vernda þurfi
kennarastéttina gegn yfirgangi,
þá er cngu siður þörf að vernda
þjóðfélagið fyrir lnmdvömm.
Ekki neitar Halldór því, að
kcnnaramentun sé sérmcntun.
það sem hún nær. Og hann
Iilýtur áð fallast á það, að bæði
sé sjálfsagt og hagfell að ráða
tíi starl'a sérfróða mcnu l'remur
cn ósérfróða, í hvcrri grein scm
er. Og það er hvo.rki rangl nc
Ni.'landi að bcra saman kcnslt.
og iðn né kennara og úrsmið,
með sérþekkinguna fvrir aug-
um. Og sakir :,fjölbreytni“ og
,.dýptar“ mannssálarinnar ætti
að vanda enn betur til uppcldis
þcirra, sem með hana ciga að
fara.
•Dæmið um uppcldisfræðing-
iiin sannar ekkert. Við tökum
undantekningarnar eins og þær
eru, cn hyggjum ekki á þeim.
Ptousscau gckk bctur að lcggja
ti! uppeldismála en framkvæma,
aðrir hafa vcrið færari til þess
að framkvæma cn ræða og ci'n-
i«m hefir látið Iivorttveggja.
Me.nn gcta vcrið kennarar „af
gnðs náð“. En þrátt fyrir það.
<r þeim „mikill stuðningur í
uppcldisfræði,“ eins og Halldór
scgir.
Hitt cru og undantekningar,
að meim séu svo alóhneigðir fyr-
'i' kenslu, scm ganga í kcnn-
; raskóla. að sérfræðslan vcrði
þcim að engu liði.
Skoðun mina. scm byggist á
rcynslú, kallar Halldór „oftrú“,
og er það nokkuð hvatvíslegt.
það er vegna nauðsynjar að eg
Vil. að’þeir, scm gengið hafa i
Iiina svo nefndu „æðri sklóa“
—- „og ekki liafa enn tekið sér
tíma til að lesa ágrij) af sálar-
fræði eða uppeldisfræði,“ cins
og Halldór orðar það, — gangi
hikíaust í kcnnaraskóla eða
gangi undir próf í uppeldis-
í ræði, skólasöng #og verklegri
kcnslu, cf þcir ætla að gera
barna- og unglingafræðslu að
lifsstarfi sínu
„Eg kann ekki við,“ sv.o eg
hafi hógværð Halldórs, þenna
æðri lærdómsþótta stúdcnta og
cand.-phila. Nú ættu þcir að vita,
að fróðleikur okkar allra,
gersamlega allra — er að eins
brot, dálítið mismunandi
hmt úr licildunum og stört
cr ekki að láta.
H. J.
Norsk héraösaflstöð.
í Nedenes-amti i Noregi er
verið að koma upp rafmagns-
uflstöð, scm á að frantlciða raf-
iuagn íil almennrar notkunar i
öllu amtinu. Amtið liefir orðið
að kaupa fossana, sem það cr
að láta virkja, dýrum dómum.
Aðal-fossinn, scm hcitir Höge
i
j foss, kostaði 8V2 miljon króna.
| cn liann var að mestu leyti virkj-
! aður, þegar hann var keyptur, og
fylgdu i kaupinu öll réttindi og
hyggingar. Vélar til aflstö.ðvar- j
j mnar hafa verið kcyptar iþýska- ;
iandi í sumar.
„Högefoss“ framleiðir 18 þús.
hcstöfl, en það fullnægir ekki
rafmagnsþörf héraðsins, og á
því að bæta við tveim aflstöðv-
mn öðrum. Er ráðgcrt, að þess-
ar stöðvar allar í sameiningu
geti framleitt alt að 40 þús.
iicstöflum, og áætlað að virkj-
imar og leiðslukostnaður allur
ncmi um .30 miljónum króna.
Frá aðal-aflstöðinni við Högc-
íoss vcrður rafmagninu veitt út
um gll héraðið lil vélarcksturs
og ljósa handa almenningi.
Haximilias Haráen
sem áöur vpru taldir: Thor E.
Tulinius og' fjölskylda hans, Gtröm.
Bcrgsson póstmeistari, Jón kaupm.
Grímsson og kona hans, Guðm
kaupm. Sveinsson i Hnífsdal,
Guöm. Vilhjálmsson verslunarm.,
Sigúröur kaupni. Pálsson, Sigurð-
ur kennari Kristjánsson. Arsæl!
Arnason. Andrés Guðmundsson
stórkaupm., o'g margt útlendinga.
„Skjöldur“
fer til Borgarness í dag ki. 2.
„Borg“
er enn í aðgerö í Kaupmanna-
höfn, en buist er við því að aðgerð-
inni verði lokib ]>essa dagana
Veisla
var í danska herskipinu i g'ær, ■ ,
ráðherrar i boði. Hljóðíæraflokkur
lék mörg lög meðan á veislunni
stóð og safnaðist fjöldi manna til
j að hlusta a, jiví að skipið lá við
i battaríis-garðinn. Geysir fór héðan
j í morgun.
hnm heimsfrægi ritstjóriog jafn-
aðarmaður í pýskalandi, á, að
sögu, að verða sendiherrapýska-
lands í Washington i Banda-
rikjimum.
Hann var liinn mesti fjand-
vnaður kcisarans og hermála-
stefnunnar. Hann er einn þeirra
fáu pjóðverja, sem teíur pýska-
landi ekki ofvaxið að rísa undir
hmum nýju friðarskihnálum.
Meðal farþega
i á íslandi voru jiessir, auk jieirra,

1
Bnjsrfréttir,
„Sterling"
fer í strandferð á morgun.
!
' Jón Sigurpálsson,
j afgreiðslumaöur \'ísis, og Þor-
í grimur Kristjánsson cand., fóru i
i skemtiför austur í sveitir á laugar-
daginn fótgangandi. Konia að lík-
indum á miðvikudag.
Síldveiðamar nyrðra.
Á Eyjafirði og Siglufirði er lítið
af síld komiö á land enn. Nolckur
skip komu inn á Íaugardaginn og
höfðu litinn afla, en sildarvart
hafði orðið austur af Ftaganesvík
t gæi komu cng*ar sildarfregnir
að norðan.
12
Sko, ln’m cr dáin ! Eg hcl’i deytt hana móð
ur mína! Eg fékk hana li! að tala of hátl.
pað er alt saman mér að kenna og eg -“
„Hvað er þetla Ycrfu stiltur! Móðir
þin er ekki dáin, en hún er í dauðanum
og það getur enginu inannlegur máltur
bjargað henni. Lofaðu henni að deyja i
friði.“
pessi orð voru vel til þess fallin að
þagga niður kveinstafi lians. Hún var þá
lifandi enn enn þá leyndist einhver
lifsneisli með henni, og hún var ekki enn
horfin hak við tjaldið. Gegnum tárin
þóttist Filippus sjá votla fyrir hrosi a vör
um hennar, en lækniriim skifti sér nú
meira af drengnum en úllærðum vesa-
lingnum í sænginni. pólti honum réttast,
að drengurinn fengi að svala harmi sín-
um. —
pegar Filippus var loksins orðinn ör-
magna af harmtölum sínum, laut lækn-
irinn ofan að andvána líkamanum og leit
í augu hinnar framliðnu. ,
„pað er nú úli. Filli minn,“ hvislaði
hann. „Móðir þín er nú komin lil himna-
nkis.“ ■*? »
Drengurinn reis á fætur og kysli ná-
fölar kinuar móður sinnar.
„Farðu vel, móðir mín,“ sagði haim og
var hrvgð hans svo djúp og harmur hans
13
svo átakanlegur, að lijúkrunarkonan gat
ekki varist gráti.
Læknirinn tók drenginn.nieð sér ofan af
loftinu. „Hefurðu glas cða bo!la?“ spurð)
hann hösluglega.
Filippus rétti honum glas, cn læknir-
inn helti á það vínsopa, vætti hrauðhita í
víninu og réftti drengnum.
Filippus gleypti í sig brauðið, en á með
an var læknirinn að rifja upp með sér
það sem hann þekti lil þessa fátæka og fá
mcnna hcimilis. Frú Anson og maður
licnnar höfðu vcrið mikilsmctin lijón og
átt licinui í Dicppc, en þar veitti faðir
Filippusar forstöðu gamalli skipaútgerð
frá London. Fyrir tvcimur árum urðu
hæði hjónin fyrir allmiklu bifreiðarslysi.
Fókk herra Anson heilahristing, lá rúm-
fastur og rænulaus í nokkrar vikur og
var tvivegis gerður skurður á honum. Frú
Anson bilaði i hryggjarliðimum og varð
upp frá því farlama aumingi, seni auð-
saát var, að ekki mundi geta lifað lil
lengdar, en ail að þvi hafði hún verið
hoilsuhraust og fjörmikil.
pegar allur sá kostnaður var af hendi
reiddur, sem þessi óláns-atburður hafði í
för með sér, stóð hún uppi ein sins liðs
og var nú ekki oingöngu gersncydd öllum
efmpn sinum, heldur einnig orðm otæi*
11
11,11 hagnýta sér alla sína j .örgu og
miklu hæfileiki^ Flutti hún sig þá búferl-
11111 ^1* Lundúna og reyndust húsbændur
manns hennar, sem þá var andnður, þeir
<liengir, að þeir sáu heimi fyrir ókeypis
húsnæði í húsi því, þar sem hún lá nú
liðið lík, hjúlpuðu henni énn frcmur um
nauðsynlcgustu húsgögn, þótt fátækleg
væru, og létu Filippus komast að skrif-
arastöríum við útgerð sína.
E11 sjaldan veltur ein bára slök. Um
sömu mundir sem ekkjan Iiafði búist til
nýrrar baráttu fyrir sínu eigin lífi og
hjartfólgins sonar síns, urðu eigendur út-
gerðarinnar ósátlir og varð sá cndir á ó-
sætt þeirra, að útgcrðiimi var breytt i
hlutafélag. Var Filippusi jafnframt vikið
úr stöðu sinni ásaml flciri unglingum og
grumuiriim í Johnsons simdi gerður að
kolageymslustað.
jJessir atburðir gerðust sköminu eftir
áramótin, en hið nýstofnaða hlutafélag
lcyfði frú Anson að lialda íbúðinnji til
marsmánaðarloka. Nu var komiim ö.mars
og við hvaða kjör þau mæðginin hefðu
átt að búa seinustu tvo mánuðina gat
læknirinn að eins ráðið af því, að hús-
gögnum þeirra hafði á þcim tíma fækk-
að jafnt og þétt.
„E11 cinhvor hlýtur þó að vcra, scm þú