Vísir - 23.12.1919, Page 2
yísiR
<Dglíi ^EfouGobpen
hefir fengiö:
Ullarpeysur,
Ullarsokka,
Ullarvetlinga
handa kvenfólki,
karlm. og hörnum.
tvent vil eg þó leyfa mér aft segja
þessu að lútanjdi. það hið fyrra, a«
mér virðist dómstóllinn hafa veriS
á framfaraskei'ði allan timann, frá
þvi aft hann hóf starfsemi sina og
til þessa dags ; viröist mér þetta
koma greinilega í Ijós, er dómar
réttarins fyrr og síöar eru lesnir
meö gaumgæfni, enda er þetta í
samræmi viö það eölilega lögrnál,
að niðjarnir byggja á og tæra sér
1
Ludsyfirréttamo
lagðnr niðnr.
Ræða
Kristjáns Jónssonar, dómstjóra.
(Landsyfirrétturinn hefir verið
lagður niöur með því að íslenskur
hæstiréttur verður stofnaður með
l ýári. 1 gær voru hinir síðustu
dómar kveðnir upp í landsyfirrétt-
inum, og þegar því var lokið. tók
dómstjóri herra Kristján Jónsson
til tnáls og mælti á þessa leið) :
Dómar þeir. er eg nú las upp,
eru sí'ðustu dómar hins konunglega
isl. landsyfirréttar. Stofnaður með
tilsk. it. júli 1800, kom yfirdóm-
urintt í stað lögþinganna og hins
forna yfirréttar. Landsyfirdómur-
inn var settur 10. ágúst 180J, og
tók til starfa á mi'ðju næsta ári
'1802: síðan hefir hann starfað til
þessa dags, óslitið i ti7)4 ár, og
hefur raunverulega mátt kallas(
æðsti dómstóll landsins. því að þau
irtál hafa veri'ð tiitöluleg'a fá, er
skotið hefur verið frá honum til
Hæstaréttar i Khöfn. Eg ætla eigi
að segja sögu dömstólsins, en vel
jná eg minnast þeirra hinna mættt
nianna, sem hafa helgað honum
starfskraíta sína. og unnið í hon-
um sitt æfistarf, svo sem Magnúsar
Stepheusens konferensráðs. Bene-
dikts Gröndals eldra, ísleifs Ein-
arssonar, Lórðar Svinbjörnssonar,
I'órðar Jónassen, Jóns Péturs-
sonar, l^árasar Sveinbjörnsson
Og Jóits Jetissonar, er allir sátu í
réttinum me'ðan kraftar leyfðu og
Itf entist. Allir hafa þessir menn,
og að vísu enn fleiri, svo sem
Magnús Stephensen yngri (lands-
höfðingi) sett sitt mót á starfsemi
réttarins hver á sina vísu, og meg-
rm við minnast þeirra með virð-
ingu og þakklátssemi.
Nokkru lengur en heila öld hef-
ur J>að verið hlutverk latidsyfir-
dómsins.að leggja úrskurð á rétta)
þrætur milli borgaranna innbyrðis,
og milli borgaranna og stjórnar-
valdanna, a'ð svo miklu leyti þær
sæta dómsúrskurði að lögum, svo
og dæma um misgerninga; það
hefir verið hlutverk dómstólsins að
túlka réttarmeðvitund þjóðarinnar,
eins og hún kemur franj í lögunt
cg lögvenjunt og dómstóla-praxis ;
hvernig honum hefur tekist þetta,
her mér ekki um að dæma: en
í nyt, styðjasl við og draga lær-
dóm af verkum forfeðranna: o<>;
það hið síðara, að eg þykist inega
fullvrða fyrir eigin reynslu, að al-
menningur hafi gjarnan og rneð
fullu trausti lagt málefni sin undir
úrskurð réttarins. Það er nú að
vísu svo, að þegar tveir deila. þá
geta eigi báðir fengið kröfum sin-
um öllum íramgengí : annarhvor
verður að lúta í lægra haldi. og
tná þá búast við að hann uni illa
úrslitum. En alt að einu er e'g full-
viss um það. að þetfa hefir eigi
haft nein áhrif í þá átt, að veikja
traust ahnennings á réttinum. En
þetta traust er skilyrði fyrir því. að
starfsemi dómstólanna geti bless-
ast.
Það var dgi fyr en eftir mi6j»
fyrri öld, að skipaðir voru fastir
málflutningsmenn við yfirdóminn;
fyrst framan af voru þeir 2, og
þannig var það fram yfir síðustu
aldamót, en síðan eru þeir orðnir
margir, svo að nú veit eg ekki
tölu á þeim. Það þarf eigi að íara
mörgum orðum um það, hve mik-
ilsvert og ábyrgðarmikið starf
málflutningsmannanna við yfir-
dóminn hefir verið; í öllum einka-
málum eru þeir einráðir um það.
hvernig málin eru lögð fyrir dóm-
stólinn, en á þvi velta aftur dóms-
úrslitin; í opinberutn málum er
þessu að vísu eigi þann veg farið,
en alt að einu er starfi málflutn-
ingsmannanr.a einnig mjög þýð-
ingarmikill, að því er þau snertir,
og þá aðallega i því fólginn. að
draga fram og leiða athygli að öll-
um atriðum, er til greina eiga að
koma, þegar dæma á um sekt eða
sakleysi hinna kærðu. Yfirdóms-
málflutningsmennimir hafa hver á
sína vísu styrkt og stutt þennan
dómstól í starfi sínu, sumir ágæt-
lega og margir vd, og tjái eg þeim
þakkir réttarins fvrir það. óskandi
þess jafnframt. að samvinna milli
dómstóla og málflutningsmanna
hér á landi verði jafnan farsælleg
og hagfeld fyrir réttlátleg úrslit
málanna. —
Með virðingu og þakklæti minn-
ist eg þeirra meðdómenda minna í
þessum rétti, sem nú eru látnir, og
jafnframt þakka eg þeim meðdóm-
undum mínum, er núsitja hér.fyrir
ánægjusamlega samvinnu, og skal
eg um leið láta þess getið, að öll
þau ár. sem eg hefi setið í réttin-
um, en það er nú fullur aldarþriðj-
ungur, hefir aldrei komið upp mis-
sætti eða misklíð milli dómend-
anna er áhrif hafi haft á úrslh
málanna.
Segi eg þá réttinum slitið og
störfum þessa réttar lokið.
JC.
Þeir, sem hafa hugsað sér að fá jtessa ágætu bifreið fyrir vorið,
þurfa helst að gera pöntun fyrir næstu ferð E.s. „Lagarfoss" tá!
New York.
Simi 684.
Jóh. ÖlaíssoH & Co.
Einbítsalar á Íslandi.
Símn. „Jnwel*
Mikið
iirval
af herraslifsum kom nú ineð e.s. Villimoes, Manchettskyrtur,
flibbar, hattar og húfur.
Munifi eftir hinum góðu Challenge fíibbum og brjóslum, sean
þið ekki þurfið að stífa.
Einnig til sölu Diplomatfrakki og vesti. sem nýtt, á háan
og grannan mann.
• Andrés Andrésson
Laugaveg 3.
50 krónur gefms.
100 Itikkupakkar verða sejdir i versL Vegamót á J’orláks-
messu. Hver pakki kostar 2 krónur. í pökkunum eru barnaleik-
föng, sælgæti og ýmsir nauðsynlegir munir, sem kosta 2 krónur,
1 einum pakkanum verða 50 krónur. — Hver fær hann?
Skounert
YALKYRIEN
Þeir sem viJja gera^tilboð í skipsskrokkinn
meö keðjam, seglnm og öðru, sem er í homun
og áfast við hann, sendi mér tilboð fyrir kl. 12
a hádegi á langardaginn kemur, (þ. 27. þ. m.)
\
Lanfásveg 22, þ. 22. desembar 1919.
A. V. TULINIUS.
Laugaveg 1. Sími 555.
Landsins besta úrval af rammalistum. Myndir iiinrammaðar
fljótt og vel. Hvergi eins ódýrt.