Vísir - 06.03.1922, Page 2
VfSIR
Höfum fyrirliggjandi:
Hrátjöru,
Manilla 3“,
Fiskilinur 3 og & Ib*.
Ös&sla, 7' o.e. 1,
Linutauma,
Olíufatnaö
Símskeytí
frl fréttaritará Vísto.
Khöfn G. mars.
Upphlaup á Ítalíu.
Símað er frá Rómaborg, að
þjóðernissinnar hafa tekiðstjórn
landsins í sínar hendur með
valdi. Fiume-búar hafa rekið
forsetann af höndum ser. Her-
sveitir stjórnarinnar eru á leið
til borgarinnar lil þcss að taka
borgina herskildi.
Líbería og Bandaríkin.
Bandarikin hafa tekist á hend-
ur vernd svertingjalýðveldisins
Líberiu.
Rússar kaupa síld af Norð-
mönnum.
Rússar hafa keypt sild af
Norðmönnum fyrir 20 miljónir
króna.
Krónprinsinn trúlofaður.
Trúlofun krónprinsins og
grisku prinsessunnar Olgu er nú
héísta uinræðuefni (Kaupm.-
hafnarbúa).
Frá Alþingi.
Stjórnarskiftin.
Nýja stjórnin mun nú vcra
fullskipuð. — Forsætisráðherra'
verður Sigurður. Eggerz, en með
honum verða í stjórninni: Klem-
ens Jónsson, fyrv. landritari, og
Magnús Jónsson prófessor. Um
verkáskifting þeirra í milli er
Vísi ekki kunnugl.
Orð liefir verið á því gert,
hve tregt liafi gengið að mynda
stjórnina. ]>áð mun vera komið
á aðra viku síðan ráðið.var, að'
stjói'narskifti yrðu. Dæmi eru
þó til þess, að stjórnarmyndun
hafi gengið tregar liér á landi,
T. d. var Jón Magnússon fullar
þrjár vikur að mynda ráðuneyt-
ið, scm nú fer frá, á þingi 1020.
Tvö deilumál
voru til umræðu í n. d. i gær.
Fyrst var ræll lrv. sljórnarinn-
ar iini lækkun aðflutningsgjalds
af kolum og salti og urðu dell-
Kanpið vandaðan skó-
fatnað og sterkar skó-
Miiar hjá okknr.
Þórlr Pétnrssoa & Go.
ur nokkrar milli frsm. fjárhags-
nefndar (Jak. M.) og fjármála-
ráðherra út af breytingartillög-
um nefndarinnar, sem áður hafa
verið birlar hér í blaðinu. Iiélt
fjármálaráðh. því fram, að tap
rikissjóðs á saltkaupum mundi
ékki hafa verið úmiið upp fyrir
áramót, þvi að frá aðfl.gjaldinu,
sem upp i tapið Iiefði- greiðst,
yrði að draga lögákveðinn vöru-
toll. Af sömu ástæðum liélt
liann því fram, að tapið á kol-
unum yrði ekki upp unnið fvrir
næslu áramót, og lagðist liann
því eindregið á móti breyling-
iim íiefndarinnar. Jak. M. taldi
það alveg vafalaust, að vörutoll-
iu' af kolum og salti hefði átt
að „falla niður“ meðan verið
væri að 'viiiná ujiþ tapið, og
studdi það við ótvíræð ákvæði
Iaganna frá 1919, og að lokum
voru tillögur nefndarinnar sam-
þvklai', að viðhöfðu nafnakalli,
með 20 alkv. gegn 5.
pá kom til umræðu frv. um
að fella niðúr prentun umræðu-
parts þingtíðindaniia. — Hafði
fjárhagsnefnd fjallað um það.
mál og klofnað. Af hálfu meiri-
hl. (Jak. M., .Tóh Baldv., og M.
Kr.) Iiafði Jak. M. framsögu og
lciddi rök að því. að ekki vrði
lil langframa hægt að komast
hjá því að prenta ræðuparlinn,.
sist þannig, að nokkur sparnað-
ur yrði að, en auk þess væri það
óhæfa, að svifta alþjóð þeim
í'ótti, sem hún hefði fil þess að
getu kynt sér nieðf'ei'ð mála á
Alþingi af þingræðunum. por!
Guðmundssön háfði framsögu
af hálfu minnihl. nefndarinnar
(J. A. J. og' p. G.). og’mötmælti
öllif. 'stehi Jak. M. hafði sagt, og
; syo fVirii leikar, að frv. var sam-
j þykt með 15 atkv. gegn 10; þess
j' hcr að gæta, að flutnihgsmcnn
'• frv. voru 11 að tölu og nokkrir
| aði ir höfðu Iýst fyigi sínu við
: það, þegar við 1. umr.
I Gammarnir.
i fást á afgr. Vísis. Afbragðs-
I góð saga.
Þi Dgsály ktuna fti 11 ðgu r
frá Bandaríkjaþinginu um
Spánarsámningana.
Stórstúku íslands liafa borist
neðanskráðar þingsályktuiiártil-
lögtír, frá Bandaríkjáþinginu,
sem hún hefir senl Vísi til birt-
ingar:
Tillaga til þingsál., lögö frram í
öldungadeildinni í Washington
af öldungadeildar-þingmann-
inum Wesley L. Jones.
Af því aö nú er sannirétt. að
Spánarstjórn hafi (ignað stjörn
ög þjóð íslands með eyðilegg-
ingu á áríðandi verslunarvið-
skiftum fyrir liina isl. þjóð,
nema stjórn Islands vilji af-
iiema eða draga úr lögum þeim,
sem banná lilbúiiing, sölu inn-
flutning o. s. frv. áfengra
drykkja, svo mjög, að leyfður
verði innflutningur á miklu af
spænskum vinum til íslands.
Af því að þessi lög voru lög-
leidd á íslandi eftir langar deil-
ur um sölu áfengrá drykkja og
afleiðingar hennar fyrir heil-
brigði, siðferði og velmegun
hinnar islensku þjóðar; og
Af því að allar skýrslur frá
stjórn, lögreglústjórum, kenn-
uriim, prestum, kaupmbmnim
og íslendingum af öllum stétt-
uin, ganga i þá átt, að drykkju-
skapurinn liafi minkað, og vel-
megun þjóðarinnar og liamingja
hafi stórum aukist; og
Af því að þessi lög gera sér
engan þjóðanmn, en banna jafnt
áfenga drykki, sém íslendingar
framleiða, sem útlenda drykki,
og voru lögleidd eingöngu vegna
ymhyggju fyrir siðferðilegri,
líkamlegri og efnalegri vellíðan
hinnar ísl. þjóðar og snerta ein-
göngu ásláhdið innanlands; og
Af því að aðrar þjóðir, svo
sem Frakkar, munu ætla — að
sagt er -A; að ógna öðrum fá-
menmim þióðuni. þar sem líkt
er ákoniið og með Island, með
saiiiá frámferði; Noreghr er eitt
dæmið; þar sém sami ágrein-
ingur og umræður hafa átt sér
slað, og sama ■ bannhreyfing er
efsl á haugi og á Islandi, og sem
liefir. verið borin undír alþ jóð-
aratkvæði, og 189987 atlcv. hafa
verið greidd með banni en
394773 atkv. á móti árið 1919;
o.á
Af því að slikur yfirgangur af
stórum þjóðum gágiivart litlum
þjóðum cr fyrirlitning á þeim
rétii,. sem allar þjöðir eiga til
þess að setja sér lög og rcglur,
ef þæir ekki gera neinn mun á
sinuní eigin borgurum og borg-
urum annara landa, en sem þau
álita að séu heillavænleg fyrir
heijbrigði og velmegun, og auki
þær indi og vellíðan og v.clsæm-
istilfinningn þjóðarinnar. Slik-
ur yfirgangur er gagnstæður
skilnihgi vorra daga á samband-
inu innbvrðis milli allra þjóða
boiinsins, og sérstaklega er hámj
gagnstæður gruhdvallarrfeglun-
I
(•'ar.'.ntari"1'
Fást á afgr. Vísis. Ljómandí
skcinlileg saga.
um lyrir .sjáli’sákvöröunarrétt-
inum; og
Af því að bannlöggjöf heiír
verið setl upp sem ævarandi
stjórnarstefna hér í Bandaríkj-
unum með því að taka liana upp
í stjórnarskráná
pá samþykkjum vér þá vfir-
lýsingu, Að Öldungadeild Banda-
ríkjanna liarmar það mjög og
selur sig einlæglega á móti því,
að smáþjóðum sé*hótað ofbeldi
til þcss að þær breyti liinni inn-
lendu löggjöf sinni. Að Ökt-
ungadeildin láti í I.jósi þá eiu-
laögu von sína, að til þess að-
anka kurteisi og velvild millr
þjóðanna, og viðurkehiiingu á
sjálfsákvörðunarrétti smáþjóð-
anna, — verði aldrei gripið til
yfirgungs gegn minni þjóðun-
um, og að ölium slikum tilrami-
um, sem miða að þvi að neyða
áfengisverslunimii upp á þjóð-
ir, eins og Norðmenn, Finna og
íslendinga, og ópíumsöíunni
ypp á Kína, verði liætt af öllum
krislnum og siðuðum rikjum.
Að Bandaríkin, sé slíkri stjórn—
málastefnu fram lialdið, ætlu a6
yfirvega hver meðul væru við-
éigandi, til að lialda uppi sinni
eigin stefnu i málinu lieima
fyrir, og til að vernda viður-
kenninguna á þessum sjálfs-
ákvörðunarréttí, og til þess að
réttur smáþjóðanna verði fylli—
lega viðurkendur af öllum
k ristnum menningarþj óðu m.
Sameiginleg þingsályktun fyrir
báðar deildir á þingi Banda-
ríkjanna.
Af því að vér vitum með vissu
að Spánarstjótti hefir seiit ís-
landi, sem er undir bannlögum,
er það hefir sett sér af frjálsum
vilja, úrslitákósti, sem álcveða,
að íslendingar verði að leyfa
innflutning til landsins á vinum,
sem innihalda 21 af hundraðí
(af vínanda), en að öðrum kosti
nnini spænska stjórnin taka
fyrir innflutning á fiski frá ís-
landi lil Spánar, cn það mundi
verða óimiræðilegt fjártjón og
ögæfa, sem ísléndingar niunclu
verða að béygja sig fyrir, neina
úrslit^köstir Spánar yrðú lckn-«
ir aftur,
pess vegna er ályklað,
Aö þing Bandarikjanna mót-
mælir með þessari þingsáJvktiin
slikri ihlutuh slórrar þjóðar
gegn lílilli þjóð, i málefnum
sem varða lögreglu-reglugerðir,
stjórn og siðferðileg efni,
Aö þingið mótmælir Íienní
sem eins miklum rangmdum
þ.jóða í milli og þeim, séín stór-
þjóðírnár eru mi að leífást við
að afnenia alstaðar af jörðunni,
Að þingið biður forsetann að*
léggja fyrir utanríkisstjórnina
að tjá móímæli hinnár aiiierisku
þjóðar eihs óg samskoiíar mót-