Vísir - 22.09.1925, Qupperneq 5

VlSIR
þriðjudaginn 22. sept. 1925.
Ergelsi Tímans.
-o—
Ritstjóri „Tímans“ á í vök að
verjast um þessar mundir og
er ergilegur í skapi.
Hann hefir nú gerst málsvari
lággengis og dýrtíðar í landinu,
en á undanförnum árum hafði
hann haldið því fram í blaði
sínu mjög ötullega, að nauðsyn
bæri til, að hækka gengi ís-
lenfeku krónunnar sem allra
fyrst og sem mest, til þess að
dýrtíðin rénaði. — Ræddi hann
mjög um hið gifurlega tjón, sem
bændur og búalið yrði fyrir sak-
ir lággengisins, og var ekki
myrkur í máli sínu fremur en
að vanda. — Á ofanverðum síð-
asla vetri og framan af sumri
dofnaði mjög yfir þessu hjali
blaðsins, og var sem ritstjór-
inn sæti dottandi og aðgerða-
laus. — En er á sumarið leið
hrökk þessi einstaki vökugarp-
ur upp af blundinum, gerðist
ygldur á brún og' úrillur og óð
nú frain fyrir skjöldu með harki
og ólátum. — 1 fátinu, sem á
hann kom, er hann varð þess
vísari, að eftir því hafði verið
tekið, að liann svaf á verðin-
um, glevmdust honum algerlega
fyrstu skoðanir „Timans“ um
skaðsemi lággengisins. Og eins
og oft vill verða um menn, sem
bregða blundi með skyndileg
um hætti, sá nú hinn hugum-
prúði ritstjóri ýmsar skringileg-
ar .sýnir fyrst í stað. Sú var ein,
að bændur hefði lapað nálega
miljón króna einn tiltekinn
dag vegna gengishækkunar.
Með samskonar útreikningum
munu þeir nú hafa tapað 3—4
miJjónum á örfáum vikum.
Og vitanlega gat ritstjóri „Tím-
ans“, liinn öruggi málsvari
bændanna, með engu móti borft
upp á þau öslíöp, að bændurnir
væri „altaf að tapa“. — Hann
brá því skjótlega við, steytti
hnefann út í loftið og lieimtaði
að tafarlaust yrði lcomið í veg
fyrir þá ósvinnu, að gjaldeyrir
landsins hækkaði í verði. Hann
lieimtaði að krónari yrði „stýfð
með lögum“. Én „stýfing“ er i
raun og verit ekkerl annað en
yfirlýsing ríkisins um það, að
eliki sé liægt að standa í skilum.
Fyrstu greinar ritstjóra„Tím
ans“ um stýfinguna voru ritað-
ar af miklum f jálgleik og glána
skap og gauragangi, eins og títt
er í því blaði. Siðan hefir held-
ur dregið úr þeim látum og
„stríðsmaðurinn“ virðist vera í
þann veginn að byrja að tína af
sér spjarirnar, sennilega til þess,
að verða léttari á sér á flóttan-
um, eins og Gísli forðum.
Ritstjóri „Tímans“ liefir eldci
reynt að leiða nein rök að því,
að hagur rikisins væri svo bág-
borinn, að gripa þyrfti til óynd-
is-úrræða þess vegna. pau rök
verða ekki heldur fundin, því
að þau munu engin til vera.
Hitt er á allra vitorði, að hagur
rílds og einstaklinga stendur nú
yfirleitt í blóma, sakir óvenju-
legs góðæris til lands og sjáv-
ar. — Og þó að það kunni að
valda nokkurum öfðugleikum i
svipinn, að krónan liældd mikið
í verði, þá er þó sennilegt að
bændur verði þeirra örðugleika
tiltölulega minna varir en ýms-
ir aðrir, svo sem útflytjendur
sjávar-afurða. peir menn verða
áreiðanlega að einliverju tals-
verðu leyti fyrir barðinu á gepg-
ishæklvuninni, en ekki hefir þó
annars orðið vart, en að þeir
beri sig karlmannlega. — peir
munu fúslega við það kanúast,
að ekki sé beinlínis sanngjariit
að ætlast til þess, að krónunni
sé lialdið í óeðlilega lágu gengi
vegna stundarhags fárra manna
gegn hagsmunum þjöðarinnar í
heild sinni.
En ritstjóri „Tímans“ er cldd
að Iiorfa í smámunina. Hann
krefst þess með harðri hendi,
að við séum settir á beklc með
örpíndum og gjaldþrota ríkj-
um, salcir meira og miniia í-
myndaðra liagsmuna bænda-
stéttarinnar. — Hann lætur að
sönnu í veðri vaka, að hann beri
útgerðina lilea fyrir brjósti, og
er hætt við, að mörgum þyki
sú umhyggja býsna nýstárleg.
Hann fór geyst af stað að vanda
og heimtaði stýfing krónunnar
með miklum ofsa. Hann kvaðst
þess albúinn að krefjast auka-
þings þegar í stað, til þess að
afstýra þeim voða, að peninga-
gengi landsins rétti við. En nú
er hann bersýnilega heldur far-
inn að linast á öllu saman, þó
að enn fái hann svæsin köst. —
Og þess er að vænta, að hann
haldi áfram að digna og láti
málið falla niður. — Hann lief-
ir áður risið hátt um stundar-
saliir, þóst hafa nálega alt lands-
fólkið í liendi sinni og geta kos-
ið pólitíska feigð á menn að eig-
in vild, en lyppast niður eftir
fyrstu skorpuna, eins og tuska.
pað er í almæli, að ritstjóri
„Tímaus“ sé farinn að hafa eitt-
livert veður af því, að eldci muni
auðvelt að spana meiri liluta
bænda til fjandskapar gegn
hækkún krónunnar. peir muni
eiga örðugt með að skilja, að
það geti orðið þeim til niður-
dreps, þó að lcrónan komist upp
í gullverð á næstu árum, og
neiti Jiarðlega að styðja þetta
stýfingar-trúlioð ritstjórans. —
En sé þelta satt — og það er
engin ástæða til að efast um það
— þá verður lika skiljanlegt,
með liliðsjón af fornri reynslu,
hvernig á því muni standa, að
ritstjórinn er farinn að kyrrast
og digna í málinu. -— Hann er
að búa sig undir að „liopa iil
á áttinni“.
íslensk króna liefir á tiltölu-
lega skömmum tima hækkað
ur tæpum 47% upp í nálega
80%, miðað við gull. — pað
væri nú ef til vill ekki fjarri
.sanni að ætlast til þess, að þeir
lággengismenn og stýfingar-
Tekjurnar af vörubifreið yðar fara beinlínis eftir því,
hve niikið má bjóða henni, og hversu ódýr hún er í
rekstri. Forðist því unifram alt að velja yður vörubif-
reið af handahófi.
Chcvrolet vörubifreiðin er ódýr. Það má bjóða henni
alt, og hún er ódýrari i rekstri én aðrar vörubifreiðar.
Hún er sterkbygð og vönduð, hvar sem á hana er litið.
Hina írábæru Chevrolet véi þekkja allir og diskkúpling-
una sem aldrei bregst. Hver sá sem þarf á ódýru, spar-
neytnu og hentugu flutningatæki að halda, ver vel þeim
peningum, sem hann borgar fyrir Clievroletfvörubifreið.

Verð hér á staðnum kr. 3700.00.
Einkasalar:
JÚH. ÓLAFSS0N & C0.
Iteykjavík.

postular vildi nefna einhver ör-
ugg dæmi þess, að sú hækkun
liafi orðið þjóðinni til mikils
tjóns. —- Menn, sem halda því
fram, að beinn voði standi fyr-
ir dyrum, ef gengisliækkunin sé
ekki stöðvuð þegar í stað með
stýfingu eða á annan hátt, verða
áð geta sýnt fram á, að stór-
kosileg bölvun hafi yfir þjóð-
ina dunið af þeirri miklu hækk-
un, sem þegar cr orðin, áður en
þeir geta vænst þess, að spá-
dómum þeirra um teikn og stór-
merki og hrun og glötun af
áframhaidandi gengishækkun
verði trúað. Hækkun sú, sem
þegar er orðin, er þó svo stór-
kostleg, að skaðsamlegra af-
leiðinga ætti að vera orðið vart
fyrir löngu, og lággengisriddur-
ununi ætti að vera ljúft aðbenda
á þær til varnaðar.
Ritstjóri „Tímans“ sendir
„Yísi“ heldur óvinsamlega og
dónalega kveðju í síðasta Jilaði.
Lætur hánn þess getið, að „Vís-
ir“ muni vilja hegða sér sam-
lcvæmt skoðunum meiri liluta
kjósenda hér í bænum, að því
er til gengismálsins kemur. -7-
„Vísir mun leitast við að liegða
sér samkvæmt heilbrigðri skyn-
semi og sannfæringu sinni í
jiessu máli sem öðrum, og telur
mjög sennilegt, að flestir óháð-
ir og skynsamir kjósendur þessa
lands sé likrar skoðunar og
hann um það, að stefna beri að
petta ágæta rúgmjöl (danskt)
ér nú nýkomið. Mikið lækkað í
verði. Einnig komu nokkrar
tunnur af góðu, nýju skyri nú
fyrir helgina.
Von
Símar: 448 og 1448.
hækkun krónunnar upp í gull-
verð. — Hitt er annað mál, að
elvki virðist Jiagkvæmt, að láta
hækkunina vera mjög öra.
Að lokum skal á það bent,
mönnum til athugunar, að svo
er að sjá, sem ritstjóri „Tím-
ans“ eigi nokkuð örðugt með
að átta sig' á því, að til geti ver-
ið blöð, sem meti annað meira,
en að elta kjósendur landsins
með kjassmálum og dekri.
Ritstjóri „Tímans“ hefir löng-
um kostað kapps um að daðra
við kjósenda-viljann, svo sem
kunnugt er. — En .sá vilji er
reikull og ritstjóranum hefir
stundum mistekist að „reikna
liann út“ fyrirfram. — Og það
er ekki alveg óhugsandi, að enn
kunni svo að fara, að hann„mis-
reikni sig“ og „lækki í gengi“
hjá bændum og búþegnum við
Jággengisskrif sín og' stýfingar-
evangelium.