Vísir - 16.08.1926, Page 2

yisiR
m 11 ÚLSl EMdi
d Nýkomnar anskar kartöflur.
Símskeyti
—o—
Khöfn 14. ágúst. FB.
UmrætSur um spánsk-ítalska
samninginn.
Símaö er frá London, aö álit
manna sé, aö spansk-italski samn-
ingurinn stefni að þvi aö takmarka
vaxandi vald Frakka viö Miöjarö-
arhafið. Mörg blööin líta svo á, aö
með samningnum sé stefnt í sömu
átt og fyrir heimsstyrjöidina, að
nokkurar þjóðir taki sig út úr og
stofni meö sér bandalag, en slík
stefna verði nú aö teljast gagn-
stæö anda Þjóðbandalagsins.
Þjóðverjar og ÞjóÖbandalagiÖ.
Símaö er frá Berlin, að vafa-
samt sé, hvort Þjóðverjar verði
viöstaddir á septemberfundi Þjóð-
bandalagsins, nema það verði
trygt fyrirfram, að að eins Þýska-
land fái fast sæti í ráðinu, en það
er ósennilegt að Spánn og Pólland
víki frá kröfum sínum um föst
sæti í því.
Khöfn 15. ágúst. FB.
Nýr verslunarhringur,
Símaö er frá París, að fulltrúar
stáliönaðarins í Belgiu, Luxem-
burg, Þýskalandi og Frakklandi
hafi gert með sér samning um að
stofna hring, er meðal annars
ákveöi nánara framleiðslu og sam-
vimru milli þýskra kolanámueig-
enda og franskra járnnámueig-
enda.
KoIaverkfalliÖ. — Námamenn
taka til vinnu.
Símað er frá London, að 70 af
hverjum lck> kolanámamönnum í
Westmidland kolanámunum séu
farnir að vinna. Vinnubyrjun fær-
ist í vöxt í öðrum kolanámahéruð-
um.
Róstiu: á Balkanskaga.
Símaö er frá Belgrad, að búlg-
arskir óaldarflokkar hafi vaðið
inn í Júgóslavíu. Hefir búlg-
örskum og júgó-slavneskum her-
mönnum lent saman. Eitt hundrað
fallnir.
Utan af landi.
Akureyri 14. ágúst. FB.
Stöðugir óþurkar. Víöa fram til
dala er taða enn þá óhirt og stór-
skemd orðin. Sérstaklega eru
brögð að þessu á instu bæjum í
Öxnadal og Svarfaðardal.
Leikfélagið æfir nú kappsam-
lega Ambrosius undir stjórn Adam
Poulsen, sem hingað kom með fs-
landi síðast. Verður að öllu for-
fallalausu leikið um miðja næstu
viku. A. P. hefir ákveðið 3 upp-
lestrarkveld, (hiö fyrsta í kveld. —
Hanna Granfelt söng á fimtudags-
kvetd. Áheyrendur stórhrifnir.
Innflutningup.
—o—
íFB. 14. ágúst.
Fjármálaráðuneytið tilkynnír:
Innfluttar vörur í júlímánuði
alls kr. 4.112.725.00, þar af til
Reykjavíkur kr. 1.656.896.00.
Frá Gpænlandú
Svo óvenjulega bregður við um
þessar mundir, að tvö Grænlands-
för liggja við landfestar hér við
land, annað hér, en hitt í Hafnar-
íirði. Franska rannsóknarskipið
„Pourquoi-pas?“ kom hingað á
laugardaginn, en skip dönsku
verslunarinnar á Grænlandi „Gust-
av Holm“ kom til Hafnarfjarðar
í gær. Bæði skipin komu frá Scor-
esbysundi, og voru það fyrstu skip,
sem vitjuðu um nýlendufólkið síð-
an nýlendan var stofnuð í fyrra.
Landkönnuðurinn Einar Mikkel-
sen var í för með Charcot skip-
stjóra á „Pourquoi-pas ?“. Var
hann aðalhvatamaður til þess aö
nýlendan var stofnuð, og þegar
þeir stigu á land, sæmdi Charcot
skipstjóri hann heiðursmerki í um-
boði frönsku stjórnarinnar fyrir
afskifti hans af nýlendustofnun-
inni.
Annars er sög'ð góð Iíðan hjá
nýlendufólkinu og veiðiskapur í
besta lagi. í hlut eins veiðimann-
a.nna komu t. d. 15 hvítabirnir,
20 refir, 70 selir og 7 náhveli, eða
nær því 2000 kr. eftir verðlagi
^önsku verslunarinnar. Grænlend-
ingarnir kunna vel við sig á þess-
um slóðúm, og hafa þeir hvatt
vini og vandamenn í Angmagsalik
til þess að flytjast norður til Scor-
esbysunds hið bráðasta.Auk veiði-
gæðanna hafa nýlendumenn mikið
gagn af kolum, sem fundist hafa
þar í jörðu.
í náinni framtíð verður loft-
skeytastöð komið upp og athugað
hefir verið hvort tiltækilegt sé að
koma upp jarðskjálftamæli í Scor-
esbysundi. Þegar ófært reyndist að
hafa stöðina á Jan Mayen, átti að
koma henni fyrir annaðhvort í
Scoresbysundi eða Angmagsalik.
Danski landkönnuðurinn Lauge
Kock fór með „Gustav Holm“
norður til nýlendunnar og ætlar að
hafa þar vetrarsetu til þess að
rannsaka landið.
Merkilegustu fréttirnar, sem
bárust frá nýlendunni hermdu, að
fundist hefðu fornleifar í haugúm
þarna norður frá. Meðal gripa
þessara voru tveir silfurhnappar
og perlufesti, eru perlurnar greipt-
ar í málmumgerð. Að órannsökuðu
máli er ekki gott að segja hvernig
gripir þessir eru til komnir. Hval-
veiðamenn hafa vanið komur sín-
ár til Scoresbysunds, en ekki þyk-
ir líklegt, að þeir hafi lieygt þarna
dauða menn. Liklegra er, að þaftia
sé að ræða um islenskar eða nor-
rænar fornmenjar. Ef svo er, þá
tnun Svalbarði vera þar sem Scor-
esbysund heitir nú. Ef þetta reyn-
ist rétt að vera, þá er fundurinn
hinn merkilegasti, og mun hafa
djúptæk áhrif á þekkingu manna
á Grænlandi hinu foma.
Það væri meira en lítið ein-
kennilegt, ef oss íslendingum bæi>
ust fregnir af dáðríkri, en dáinni
islenskri kynslóð, er hafði hug til
þess að byggja Grænland, um leið
og vér fáum áreiðanlegar fregnir
af veiðisæld og gæðum nýrrar
bygðar á eylandinu mikla.
L. S.
Rasmus Rasmussen,
leikhússtjóri.
V'onandi er það markvert tím-
anna tákn, að rétt í þann mund,
sem verið er að ræða um söfnun
íslenskra þjóðlaga og varðveislu,
ber hér góðan gest að garði, er
stráir yfir oss skinandi perlum úr
þeim hinum dýrmæta fjársjóði af
sama tægi, er frændur vorir Norð-
menni eiga í fórum sínum og hefir
tekist að varðveita. Gestur þessi
er herra leikhússtjóri Rasmus Ras-
mussen, víðkunnur maður sem
leikari, og þá eigi síður fyrir hið
mikla starf sitt að því að vekja og
glæða áhuga þjóðar sinnar og
skilning’ á þessari dýrmætu al-
þýðulist Norðmanna. Norðmenn
hafa átt því láni að fagna að eiga
ágæta menn, er bæði hafa safnað
þjóðlögum, unnið úr þeim og
sungið þau inn í hug og hjarta
þjóðarinnar. Má af nafnkunnum
tónskáldum nefna Grieg, Svendsen
o. fl. Mun eigi of djúpt tekið í ár-
inni að segja, að „þjóðvísan“ hef-
ir verið sá sesamlykill, er opnaði
Grieg æfintýraheim alþýðusöng-
listarinnar norsku, og varð þess
valdandi, að Grieg fann sjálfan sig
á þessu sérnorska sviði. Hefir all-
margt þessara örsmáu, glitrandi
perlna orðið honum efni í heilar
tónsmíðar, er víðkunnar hafa orð-
ið óravegu um sönglistarheiminn.
Eigi er minna um vert að gera
þjóðinni ljóst, hvílíka menningar-
iega fjársjóðu hér sé um að ræða,
sjmgja bergmál liðinna kynslóða,
sorg þeirra og gleði, glens og
gáska og helgihald, inn í hjörtu
nútíðarmanna. Á því sviði hafa
þeir Þorvaldur sál. Lammers og
Rasmus Rasmussen uimið þjóð
sinni ómetanlegt gagn, og gengið
fremstir manna. Hefir Rasmussen
þrásinnis farið um Noreg þveran
og endilangan og sungið söngva
þjóðarinnar, alvarlegs eðlis og
gáskafullar gamanvísur. Lætur
honum hvorttveggja vel, eins og
raun varð á einnig hér í Reykjavík
síðastl. fimtudag. Rasmussen hef-
ir lagt ást sína við þessi fornu lög
og kvæði. Ber hann þau fram af
sérstakri smekkvísi og næmum
skilningi, enda koma þar leiklist-
arhæfileikar hans söngvaranum að
góðu haldi, og má oft og tíðum
eigi á milli sjá, svo er hvort-
tveggja innilega sameinað í fram-
burði hans.
Eigi mun þurfa að efa, að hr.
Rasmussen verði hér vel tekið, er
almenningi verður það fullljóst,
hvílíkan aufúsugest hér hefir að
garði borið. Enda er listafjöl-*
hæfni hans svo mikil og fágæt, að
JOH. OLAFSSON & CO.,
REYKJAVIK.
Steiaolinlampar.
Hengi- Vegg- Borð- og Nátt-
latnpar. Lampabrennarar allar
gerðir og stærðir frá 2 — 20”’
Lampagiðs allar stœrðir.
Lampakúplar allar stærðir.
Lampakreikir m. m.
Heildsala. Smásala.
Versl. B. H. BJARNASON.
hér er eigi um meðalmensku að
ræða í leiklist. Ættu því Reykvíkn
ingar að hagnýta sér þetta sérstaka
tækifæri til góðrar og fjölbreyttr-
ar skemtunar.
Helgi Valtýsson.
þar munu flestir eitthvað finna við
sitt hæfi til andlegrar glaðningar
og hressingar. Eg mintist t. d.
eigi að hafa heyrt ýmsa merka
borgara Reykjavíkur hlæja eins
dátt og hjartanlega áður fyrri sem
á fyrstu söngskemtun herra Ras-
mussens. Og voru þar á meðal
menn er eg aldrei áður hefi heyrt
hlæja „opinberlega“. Það var
hollur hlátur!
Nú mun í ráði, að herra Ras-
mussen haldi hér kirkjukonsert,
og verður það óefað ágæt skemt-
un öllutn söngelskum mönnum.
Einnig eru líkur til, að hann muni
stofna til leikkvolds, áður en hann
fer héðan, með t. d. Jeppe á Fjalli,
og spái eg þá Reykvíkingum svo
hollum hláturshristingi, að þeim
muni verða ryklaust innanbrjósts
fyrstu misserin á eftir! Er af
sumum talið, að með Jeppa hafi
Rasmussen náð ‘hámarki sínu í
kjamgóðri alþýðulist. Er hann þó
víðkunnur fyrir fjölhæfni sína í
leiklist, eins og sjá má berlega á
því að tilnefna nokkur hinna
stærri hlutverka, er hann hefir af
hendi leyst um æfina. Skal eg
nefna þau hér mönnum til fróð-
leiks.
Ibsen: Nikulás biskup, Skúli
hertogi, Örnólfur úr fjörðum, dr.
Relling, John Gabriel Borkman.
— Björasson: Tygesen, Kampe
gamli, Tjælde, Berent lögm, o. fL
— Holberg: Jeppi, Könnusteypar-
inn, Corfitz, v.Tybo, Rosiflengius
o. fl. Sýnir skrá þessi berlega að,
„Lofaðu svo einn að
lastir ekki annan.“
í Prestafélagsritinu síðasta ritar
biskup vor, dr. theol. Jón Helga-
son ítarlega æviminningu föður
síns, Helga lektors Hálfdánarson-
ar. Er þar meðal annars komist
svo að orði uro séra Einar prófast
Sæmundsson, í sambandi við það,
að honum var veitt Stafholt, en
ekki föðurdr. Jóns, sem þá varkand
dídat í guðfræði frá Hafnarhá-
skóla: „Hneyksluðust sumir á
þeirri veitingu, því að séra Einar
þótti enginn skörungur og í ofaná-
lag ekki svo reglusamur sem
skyldi“*; auk þess gerir biskup lít-
* Allar leturbreytingar hér. Höf.
eru nú
komnar aftur.