Vísir - 20.01.1927, Blaðsíða 2

V 1 b 1 K
BSfun fyrlrligslandi;
Blandað hænsnafððar,
Maís heilan og
Hveiti klið.
GúmmÍHtimpla?
fáet í FélaMipreÐteimSjiasHsi
Ssckið m [>Jtð tíl áfkiida, »em btr#1 er
a6 fá jafngott eg édýrt hér á fends
Símskeyti
Khöfn 19. jan. FB.
Frakkar og Þjóðverjar.
SímaS er frá París, aS stefna
Briands utanríkismálará'Sherra
gagnvart Þýskalandi hafi veriS
samþykt á ráSuneytisfundi. Hefir
honum reynst örðugt a@ sameina
rátSherrana í þessu máli, og er
sennilegt, aö það hafi ráSiö úr-
slitum, aö samheldni þeirra, var
nauSsynleg vegna fjárhagsmál-
anna.
Mexíco og Bandaríkin.
SímatS er frá London, at5 betra
útlit sé á, aS ráSiS verði fram úr
deilumálum Mexico og Bandaríkj-
anna á fritSsamlegan hátt en ver-
it5 hefir. Er nú taliö sennilegt, at5
Coolidge forseti fallist á gerðar-
dóm um olíulögin í Mexi.co, og
von manna er, at5 um miölun geti
verit> atS ræSa í málum þeim, er
snerta Nicaragua.
Margir menn híða bana af kulda.
Símað er frá Moskva, ati járn-
brautarlest hafi fent nálægt Sam-
ara. Níutíu og átta farþegar frusu
í hel.
Utan af landi.
Húsavík 20. jan. FB.
Tíðarfar
hefir verið heldur slæmt undan-
farið, kuldar og leiðindaveður.
Snjór talsverður, en þó hafa snjó-
þyngsli ekki verið meiri en það,
að af og til hafa bifreiðir verið í
förum fram í Reykjadal það sem
af er vetrar.
Afli
er yfirleitt góður, en gæftir hafa
verið slæmar til þessa.
Hagur almennings
er yfirleitt erfiður og atvinnu-
leysi, sem raunar er oft mikið á
þessum tíma árs hér, en menn
voru óvenjulega illa staddir yfir-
leitt eftir sumarið.
Þingmálafundur
var haldinn á Laugum um síðustu
helgi. Var hann lítið sóttur héð-
an og hefir ekki frétst, að þar hafi
neitt sögulegt gerst.
Dánarfregn.
Nýlega er látinn Ásmundur
Jónsson í Lóni, fyrrum bóndi á
Auðbjargarstöðum, (Hann var
faðir Guðmundar læknis, sem nú
er í Noregi). Einnig lést nýlega
Llólmkell Bergvinsson, aldraður
maður.
Heilsufar.
Talsverður lasleiki, einkum i
unglingum.
mynd um hvaðan mesta fisk-
framleiðslan kemur og hvert
liún fer. En auðvitað eru mörg
lönd ótalin, sem samtals þó
kaupa minsta kosti tugi þús-
unda af verkuðum fiski, svo
sem Uruguay, Chile, Peru, Mex-
ico og smálöndin í Mið-Ame-
ríku, syðsti hluti Bandaríkj-
anna og margar eyjarnar á
Vestur-Indlandi, Grikkland, Eg-
iftaland, Algier o. fl., o. fl.
Samanburður.
Saltfiskframleiðsla íslend-
inga nemur kringum hluta
af allri heimsframleiðslunni, og
í meðal ári erum vér „kvanta-
tivl“ líklega nokkumveginn
jafnokar Norðmanna. En sé nú
miðað við fólksfjölda, þá standa
íslendingar öllum öðrum þjóð-
um langtum framar, þvi salt-
fiskframleiðsla þeirra síðustu
árin nemur árlega um 450 kiló
á hvern ibúa, eða 25 sinnum
meira en Norðmanna. — En
svo vel hefir oss fallið vistin
hjá Spánverjum og Itölum, að
vér höfum varla rétt út fingur
til að ná nýjum viðskiftum,
enda þótt þessar þjóðir neyti
að eins tæplega helmings af salt-
fiskframleiðslunni, og allar aðr-
ar þjóðir, sem verka saltfisk,
einnig keppi við oss í þessum
löndum, og þess utan vel vit-
andi, að lítið þarf út af að bera
til þess að vér lendum á flæði-
skeri með þessa framleiðslu,
sem þó er máttarstoðin undir af-
komu landsins og sjálfstæði
þess.
Harðfiskurinn.
Til útflutnings verka Norð-
menn af sinni framleiðslu ná-
lega eins mikið af harðfiski eins
og saltfiski, og hafa með þvi
móti fleiri sölumögnleika en
vér, og alstaðar hafa þeir og
hafa haft um langt skeið, árar
úti til að koma framleiðslunni
sem best af sér.
En þó vér vildum nú taka
upp aftur verkun á harðfiski til
útflutnings, þá hýst eg við að
það sé mörgum annmörkum
bundið, þó ekki væri nema veðr-
áttufarsins vegna, sem vafalaust
er óhagstæðara hjá oss en Norð-
mönnum.
Fiskframleiðslan og fiskmarkaðarmn.
Eftir P. A. Ólafsson.
—o— Niðurl.
SAMDRÁTTUR
yfir útflutning á verkuðum fiski löndum, sem jafnframt sýnir
frá nolckrum aðalframleiðslu- hvert fiskurinn hefir farið.
Innflutningur 1926 til (lesbrbyrj. Sumtuls skpd. Af lieildar innflutn. er frá:
Noregi íslandi Cunada Bretlandi öðr. IfSnd,
til Rio og S. Pnulo 148,400 42,800 ? ? 105,600
— Buenos Aires . 29,000 17,300 — ? ? 11,700
— Huvunnu . . . 27,500 27,300 — ? ? 200
— Portugal , . . 261,800 129.200 4,700 102,700 3,900 21,300
— Spúnar . . . 223,800 62,700 149,100 — 3,600 8,400
— ltalíu .... 200,800 13,500 73,300 38,300 7,500 68,200
891,300 292,800 227,100 141,000 15,000 215,400
Af framangreindum innflutn-
ingi til Rio & S. Paulo mun
láta nærri að um 80—90 þús.
skpd. séu frá Rretlandi og um
16—20 þús. frá Canada. — Til
B. A. mun meginn hlutinn af
síðasta dálki, vera frá Bretlandi.
— Auk landa sem talin eru und-
ir „Portugal“, mun um 12—15
þús. skpd. vera frá pýskalandi
& Frakklandi, og til Italíu um
55—65 þús. skpd. frá Frakk-
landi.
Ekki ber að skoða framan-
greinda skýrslu, sem þetta sé
öll heimsframleiðslan af verk-
uðum fiski, en mikill megin-
hluti er það af því sem ekki hef-
ir verið neytt í sjálfum fram-
leiðslu löndunum. Og auðvitað
hefir líka töluvert meira verið
innflutt til landa þeirra sem
greind eru á skýrslunni, en þar
er tilfært, því framtal fæst
aldrei nákvæmt fyr en hag-
skýrslur Iandanna koma út
löngu síðar. —• Eigi að síður
gefur svona yfirlit góða hug-
ísvarinn fiskur.
Öðru máli er að gegna með
ísfisk sölu. Með henni væri hægt
að takmarka saltfiskframleiðsl-
una, án þess að þurfa að draga
úr útgerðinni.
26 ár eru nú liðin síðan að
reglubundnar vikuferðir hófust
fyrst frá Vesturlandi með nýjan
ísvarinn fisk til Englands. Var
það fyrir forgöngu fyrv. banka-
stjóra Björns Sigurðssonar, sem
þá var framkvstj. I. H. F. fé-
lagsins. En aðal áherslan var þá
lögð á kola og lúðu. Tveir tog-
arar enskir héldu uppi ferðun-
um og tóku veiðina á þremur
stöðum, Patreksfirði, pingeyri
og Flateyri. I þá veiddu 4 tog-
arar, Vídalínstogararnir svo-
kölluðu, og „þór“ (núverandi
strandvarnarskip) sem I. H. F.
þá átti, var nýbygður og stærsta
skip í togaraflotanum þá. Enn-
fremur stunduðu veiði fyrir
þessi flutningaskip, nokkrar
hreyfla-skútur frá Esbjerg, með

ííépíSsLwoi-í'
LVt BAND
dragnót og íslenskir smábátar
með net. — Tilraun þessi sem
stóð í nokkra mánuði, bar 6Íg
því miður ékki fjárhagslega, og
varð því ekkert áframhald á
henni.
Hugmyndin var þá góð, en nú
er framkvæmd á henni orðin
nauðsyn, með svo miklum
hraða sem útgerðin og fram-
Ieiðslan hefir aukist síðan.
Mér þótti það því góð tíðindi
er Kr. Torfason sagði mér að
hann hefði beitt sérfyrirað enskt
togarafélag byrjaði vikulegar
ferðir með 2 togurum og keypti
í þá nýjan fisk allskonar. Og þó
æskilegast hefði verið að íslend-
ingar hefðu sjálfir getað riðið
hér á vaðið, þá á Kr. þakkir og
heiður skilið fyrir. þessar fram-
kvæmdir.
Og þó þessar ferðir í vetur
séu að eins frá Isafirði og Flat-
eyri, þá er vonandi að menn
hafi skilning á að styðja fyrir-
tækið sem allra best, svó að
það eigi langt líf fyrir höndum
og geti fært út kvíarnar til
fleiri staða. — Og þó búast megi
við að við nokkra örðugleika
verði að stríða fyrst í stað, er
óskandi að forgöngumennirnir,
sem hafa yfir nægu fé að ráða,
ekki gefist upp á miðri leið.
Niðursuða.
þ>að er furðanlegt að í landi,
sem á jafn greiðan aðgang að
fiskmeti, sem ísland, að engir
skuli hafa orðið til þess að beita
sér fyrir stofnun á fullkominni,
nýtísku verksmiðju fyrir niður-
suðu á allskonar fiskmeti (og
kjötmeti jafnframt) til meiri
háttar útflutnings.
Tilraunir, sem gerðar hafa
verið hér á landi í þá átt, hafa
verið altof ófullkomnar, enda
til þeirra stofnað af vanefnum,
eða kannske mest til að full-
nægja að eins þörfinni hér
Iieima fyrir.
1 Noregi er sægur af svona
verksmiðjum, og sem dæmi
upp á hvaða þýðingu þær hafa
fyrir sölu fiskafurðanna, má
geta þess, að auk þess sem selt
var frá þeim í landinu sjálfu,
þá fluttu þær út, síðastliðið ár,
ekki minna en nálægt 40 þús-
und smálestum af nllskonar
niðursoðnu fiskmeti, eða sem
svarar % af samanlögðum út-
flutningi saltfisks og síldar.
J>að er augljóst, hve mikiö
það gæti létt á, með saltfisks-
sölunni, ef vér gætum komið
því svo fyrir, að töluverður
Hm velþekktu
„HANES“
næpföt
þykkasta gerð
(extra heavy weight)
komin aftur og seljast nú fyrir aðeins 4,75 stk.
Til 8amanbui8ar skal geta þe«s að
1916 kestuBu fötin, bolur og buxur 8,50,
1924 — — — 19.00
1926 — — — 13,80
1927 - — — aöeins 9,50
Allir sem reynt hafa „Hanes“ viðurkeaua ógæti þeirra.