Vísir - 05.02.1928, Blaðsíða 2

VÍblR
Höfum til:
Hrismj 0l9
Karteflumj el,
Sagógpj ón.
Píanó
frá konunxlegri hollen-kri verksmtðju, mahogni,
Rachala mahogni meB 3 pedolum.
— Lægita verð beiiit frá verksmiðjunni. —
A. Obeahanpt,
Símskeyti
Khöfn 4. febr. FB.
Ðeila um átta stunda vinnudaginn.
Frá ' Genf er símað: Fulltrúi
Breta á stjómarfundi alþjó'Sa-
vinnumálastofunnar hefir tilkynt,
að England vilji ekki samþykkja
Washington-samningiiin um átta
stunda vinnudag, og muni Í3era
fram óskir um, aö samningnum
veröi breytt. Óliklegt er taliö, að
liin stórveldin sanij)ykki samning-
inn, þar e'S England neitaSi sam-
■þykt.
Stórbruni í Bandaríkjunum.
Frá Boston er símaS: Tuttugu
stórar liyggingar í bænum Fall
River hafa brunnið, þar á meSal
gistihús, leikhús og verksmiðjur.
Fimm brunaliösmenn létu líf sitt
í brunanum. Eignatjóniö er talið
nema tíu miljónum dollara.
(Fall River er borg í Bristol
county í ríkinu Massachusetts.
Stendur borgin viS Narragansett-
víkina. íbúatala ca. 140.000. Fall
‘Kiver er niikil iönaSarborg og erú
verksmi'Sjurnar þar allflestar
reknar meS vatnsafli. í Fall River
eru stærstu ba'SmullarvefnSar-
verksmiSjur Bandarikjanna).
W&á Alpisigi.
Þar voru jtessi mál til umræöu
í gær:
Efri deild.
r. RakarafrumvarpiS var til 3.
umr. og var afgeitt til neSri deild-
ar.
2. Frv. til stjórnarskipunarlaga
um breyting á stjórnarskrá kon-
ungsríkisins íslands, 2. umr. —
Nefnd sú, er kosin haföi veriS i
þetta mál, klofnaði um þaS.
Minni hlutinn, Halldór Steinsson
og Jóhannes Jóhannesson, lagSi
til, a'S frv. yröi samjrykt óbreytt,
þar sem mjög mikill sparnaSur
mundi hljótast af þinghaldi annaS
hvert ár, og einnig nokkur af því,
að landskjörnir þingmenn yrði
kosnir samtímis ö'Srum þingmönn-
um og til jafnlangs tíma. ÞriSja
breytingin, a'S kosningaaldur viS
landskjör er færður niöur i 30 ár
og kjörgengi miða'ð viö sarna ald-
ur, fann enga náð fyrir augum
minni hlutans, en þar fyrir vildi
hann ekki fella frv. fyrir j)á sök.
— Meiri hluti nefndarinnar, Ing-
var Pálmason, Páll Hermannsson
og Erlingur Friðjónsson áleit, að
í frv. væri engar þær umbætur, er
væri jress verðar, að ])eirra vegna
væri •hróflað við stjórnarskránni.
doldu þeir fullerfitt að semja
fjárlög til eins árs, eins og reynsl-
an sýndi, þar sem nú lægi fyrir
þinginu fjáraukalög fyrir árið
1926, er næmi nærfelt 1J2 miljón
króna. Töldu þeir víst, áð miklum
mun ver mundi takast, ef áætla
skyldi til enn lengri tíma. Sparn-
að töldu j)eir vei-'ða mundu lítinn
eða engan, því a'ð vitanlega yrði
cftast aukaþing þau árin, sem
reglulegt Alþingi kæmi ekki sam-
an. — Þessu var andmælt mjög
harðlega af Jóni Þorlákssyni, sem
var aðal-fyrirsvarsmaður frv., auk
H. Steinssonar. J. Þ. sagði, a'S
mjög lítiö erfiðara væri að áætla
tekjyr og gjöld tveggja ára en
eins, og færöi fyrir þvx nokkur
í'ök, en elcki lcit út fyrir, að hann
sannfæi-'ði með þeirn nokkurn and-
stæðing frv. Ehnfremur taldi hann
eindreginn Jijóðarvilja að frv.
næði fram að ganga. en andstæS-
ingarnar svöruðu því til, að fyrir
Alþingi væri nú fjöldi Jxingmála-
fundagerða, sem mótmæltu fi-am-
gang-i frv., J)ótt víSast hefSi verið
gengi'ð frani hjá J>ví með J)egjandi
fyrirlitningu. — ÐómsmálaráS-
herra sýndist ekki andvígur þing-
haldi annaS hvert ár, en breyting-
una á landskjörinu kvaö hann
smásálaidega tilraun íhaldsmanná
til að ná í eitt ])ingsæti í viSbót,
sem ])eir mundi líklega klófesta
á ])ennan hátt. Vildi hann ekki ljá
fylgi sitt til slíkra verka. Ýmsir
tölu'Su fleiri, einkum á móti frv.
— Atkvæöagreiösla fór svo, aS 1.
gr. frv. féll með 7: 6 atkv., og -var
það þar með úr sögunni. Þessir
gi-eiddu atkvæði meS frv.: GuSm.
Ól., B. Kr., Halld. Steinss., Jóh.
Jóh., J. Þorl., Jónas Kr. En á móti
greiddu atkvæði: Einar Árnason,
Erl. Friöj., I. Pálmason, J. Bald.,
Jónas J., M., Kr., Páll Herm. —
Eftir gæðum eru þessar
cigarettur
ódýrastar af öllum
cigarettum sem seldar eru á
landinu.

! ‘ ■ 1 • ■ • J f . ,<yj|;—T“
•J; J,

Ji' sl. M'
‘WJ’
•f’ zxmfc
Jngibjöi-g II. Bjarnason gi-eiddi
ekki atkvæði.
Þá er þetta frumvarp úr sög-
unni fyrst úm sinn, sennilega
þangáð til á næsta þingi fyrir
kosningar. Þótti mörgum líklegt,
er ])að kom fram i fyrra, að þessi
yrði endalyktin.
NeSri deild.
1. Frv. til 1. um veiting ríkis-
borgararéttar (2. umr.) var sent
tii 3. umr. óbreytt.
2. Frv. til 1. um nauðungar-
uppboð á fasteignum og skipum,
sem Magnús Guömundsson flyt-
ur, var að tillögu allsherjarnefnd-
ar samþykt óbreytt og sent til 3.
umr.
Ný frumvörp og tillögur.
GuSmundur Ólafsson ílytur frv.
tii 1. um hafnargerð á Skaga-
strönd.
Sveinn Ólafsson flytur frv. til
1. um eftirlit meS loftskeytanotkun
íslenskra fiskiskipa.
Héðinn Valdimarsson flytur
frv. til 1. um bréyting á lögum um
slysati-yggingar.
Halldór Stefánsson flytur í
neðri deild tillögu til jnngsálykt-
unar um endurskoðun fátækralag-
anna.
Stalin*
—o--
Nafn Stalins er nú á allra vör-
um, en það ér eigi langt síðan, að
nafn hans var fáum kunnugt. En
nú er hann sá maSur, sem ber höí-
uð og herSar yfir alla aðra Rússa.
Piann er nú voldugasti maðurinn
í öllu Rússaveldi. Hver kommún-
ista-leiðtoginn á fætur öðrum hef-
ir oröiö aS lúta í lægra haldi fyrir
Stalin. Þeir menn, sem um skeið
voru mestir áhrifamenn i rúss-
neska kommúnistaflokknum, urðu
a'S sætta sig við, aö valdið og á-
hrifin, sem þeirra var, kæmist í
hendur Stalins. Þjóðhetjan Trot-
sky og Zinoviev eru kömnir í
nokkurskonar útlegð fyrir aðgerð-
ir hans. Og eins er ástatt uni Ka-
ntenev, sem fyrir fimm árum síð-
an var forseti hins rússneska ráð-
stjórnarrikis, Radek, einhvern hinn
fæi-asta blaðamann. sem Rússar
hafa átt, Shliapnikov, kunnan
verkamannaleiðtoga, Rakovsky,
sem hiö nýja Ukraine á svo mikiö
upp að untía, Laskevitch o. fl.,
scm töldu sig vera — og voru —
leiötogar þeirra, sem bygSu upp
hið kommúnistiska, rússneska ríki.
En þótt lengi vel bæri lítiS á
Stalin í flokknum, þá vann hann
mikilsverð störf i þágu hans.
Mörgum var þó kunnugt, að hann
hafði veriS liðtækur lýSveldissinni
frá því á unglings aldri. Svo leið
og beið, og hann fikraSi sig áfram
cg loks rann sá dagur upp, er
hann varS skrifari kommúnista-
flokksins. Allir aljiýöumenn í
Rússlandi dáSu Trotsky. í hverj-
um kofa var mynd af honum.
Hvert barniö hafSi heyrt frægSar-
sögxxr um hann. En Stalin þektu
fæstir enn, nema aS nafninu. Hann
fór sjaldan upp á í-æSupallinn, þeg-
ar Ti-otsky stóð á RauSa torginu,
umkringdur af glæsilegum yfir-
foringjum, hyltur af hei-manna-
skaranum, Jiegar skotin frá fall-
byssunum á Kremlin dundu og
flugvélarnar flugu fram og aftur
yfir torginu. Þá mændu allra augu
á Trotsky. Þá var hann þjó'ðhetj-
an. Fáir tóku eftir Stalin. Plann
stóð þá vanalega einhversstaSar
þar sem lítiS bar á, klæddur eins
og verkamaSur. Þegar Trotsky var
sískrifandi í blöð og tímarit, þagSi
Stalin og stakk v'art niSur penna.
En álit hans var a'S aukast jafnt
og þétt. Og fyrir 7—8 árum var 1
það fariS aS bex-ast út á meSal
þjóöarinnar, að Stalin væri maSur,
sem myndi komast langt. Stalin
vann mikiS starf undir handleiSslu
Lenins sjálfs aS því, a,S koma
skipulagi á komnxúnistaflokkinn.
Jafnframt hafði hann mörg mál
með höndum, cr snei-tu ýmsa þjóð-
flokka innan hins rússneska ríkis.
Þeim haföi verið heitið fullu frelsi,
en Stalin tókst með lipurö aS fá
þá til aS sætta sig við aS vei'a
áíram innan vébanda ráðstjórnar-
ríkisins. Sagt er, aö i veikindum
Lenins hafi Stalin í 'kyrþei veriö
farinn a'ð vinna aö því, aö ná völd-
unuiii í sínar hendur. Hin fyrri
skipulagsstarfsemi hans kom hon-
um þá aö gó'Sum notum. LiSsmenn
valdi hann sér á meðal hinna
snauSustu verkamanna. Svo hófst
baráttan viö Ti-otsky og hina leið-
togana, en af skeytum er kunnugt,
hvernig henni lauk. Sagt er, a'S
Stalin láti alla ikii-kjulega starf-
semi í friSi, og leggi aSaláhersl-
una á, a'S koma innanlandsmálun-
um í betra horf. Fylgismenn Trot-
sky’s báru hönum á brýn sýknt
og heilagt, aS í staö ríkis, þar sem
verkainennirnir væru hinir ráð-
andi, væri hann aö skapa ríki, þar
sem borgarastéttirnar myndu ráða.
ínestu. A. m. k.virðist Stalin fylgja
þeirri stefnu, a'S rýmka rétt borg-
aranna til ýmiskonar viðskifta-
starfsemi, þó óvíst sé hve langt
hann fer í því efni.
Stalin er sagður gætinn maöur,
cn haröur í sókn, er honum þurfa
þykir. Kom þaS skýrast í ljós, er
deilan var snörpust viS Trotsky,
Kamenev og Zinoviev og aðra
leiStoga af GySingaættum, og er
sagt, aS Stalin hafi kunna aS nota
sér þa'S í þeirri baráttu, aS óvild-
in í Rússlandi i gai-S Gy'Singa sé
engu minni nú en á dögum keis-
firaveldisins. ÆtlaS .er, aS Stalin
hafi ekki „heimsbyltingu“ á pró-
grami sínu; hann muni fyrst og
fremst leggja rækt við innanlands-
málin. Skal engu um það spáS,
lxvern ávöxt starf hans muni bera,
fyrir Rússland og Rússa, þessa
mei-kilegu og aö 'fnörgu leyti ágætu
þjóS, sem aukin mentun kann að
gera aS öndvegis])jóS heimsins. En
mikiS hlýtur aS vera í þann maim
spunnið, sem ber hærrí hlut í öll-
um skiftum viS aSra eins rnenn og
suma þá, er aS framan var minst
á. Eigi er þó óliklegt, aS sumír
þein-a eigi eftir aS koma við sögu
í Rússlandi.
(Heimild „Lit. Dig.“ o. fl. rit).
A. Th.
Skyndisalan
í
Haralðarbúð
heldup áfram þessa
viku.
Tækifænsverð.
Sv. CasimiFe sjðl,
eint, kr. 18,00,
Barnataukápup
6,00.
Mirgar tegundir af
Kápu- og Kjóla-
tauum
fyiir fíjafverð,
AfarmiSiið af
Kvensökkum
úr ull og silki rá O.áO par
Morgunkjólatau.
Tvisttau, Flouel
©g léreft.
í lerrabúðinni:
V eti»ai»fb»» kkarn-
ir góðu.
KuldaMfur
úr u11 kr. 1,00.
Tpeflan ©g Háls-
bindi
fyrir hálft veið.
Nærföt ©g Sokkap,
Skyrtup
livítar og misiitar.
Yepkamannafðt.
Stakar buxup.
Regnfpakkar.
Komið og gjörið gðð
kaop.