Vísir - 25.07.1928, Blaðsíða 2
V ! 5 I R
Höfam tils
Sallasykur,
Svínafeiti,
Bakapasultu,
Rúgmjöl,
Hálfsigtimjöl,
Hveiti.
• r
Nykomid:
sgpjon
ýmsar teguudip.
A. Obenliaupt.
Hessían
Bindigarn
ÞÖRÐUR 8VEINSS0N & 00
Símskeyti
Khöfn 24. júlí. FB.
Stjórn Japans slitur sambandi
við fulltrúa Nankingstjórn-
arinnar.
Frá London er síxnað: Jap-
anska stjórnin liefir slitið sam-
bandi við fulltrúa Nanking-
stjórnar í Peking, vegna upp-
sagnar verslunarsamningsins á
milli Japana og Kínverja.
Landstjórinn i Mansjúríu hef-
ir ákveðið að hætta við samn-
ingatilraunir við Nanking-
stjórnina um sameiningu Man-
sjúríu og Kína. Kveðst hann
ætla að halda japansk-kín-
verska samninginn.
Nobile-flokkurinn á heimleið.
Frá Stokkhólmi er símað:
Nobile og félagar hans eru
væntanlegir til Narvik í nótt.
Fara þeir þaðan í járnbrautar-
vagni, sem sérstaklega er ætl-
aður þeim. Segja sumir, að af
ásettu ráði fari lestin ekki vfir
Stokkhólm. Kvað Mussolini
hafa bannað þeim að hafa
npkkur mök við annara þjóða
menn á leiðinni.
Mussolini tekur svari Nobile.
Frá Rómahorg er símað: í
ræðu, sem Mussolini hélt á ráð-
berrafundi, mótmælti liann á-
rásunum á Nobile og menn
iians. Kvað hann ítali mundu
rannsaka alt viðvíkjandi leið-
angrinum, þegar björgunar-
starfinu væri lokið. Kvað hann
það fjarstæðu að menn annara
þjóða væri látnir rannsaka
málið.
Utan af landi.
#
—o—
Mjólkurbú á Reykjum í Ölfusi.
Á sunnudaginn var fundur
haldinn á Kröggólfstöðum í
Ölfusi, til þess að ræða um
stofnun mjólkurbús á Reykj-
um þar í sveit. Mætti þar nefnd
sú, sem skipuð var af stjórn-
inni til þess að gera tillögur í
osta og smjörbúsmálipu, og um
fjörutíu bændur. Á fundinum
var samþykt að stofna mjólk-
urbú á Reykjum. Til þess að
liafa forgöngu á lxendi um
stofnun búsins voru þeir kosn-
ir í stjórn Kristinn Cxuðlaugs-
son, bóndi á Þórustöðum, Jó-
liann Sigurðsson, bóndi á Núpi
og Þorvaldur Ólafsson, bóndi i
Arnarbæli. (F.B.)
Afdrif Malmgrens.
í nýkomnum erlendum blöð-
um er nokkuru greinilegar
frá því sagt, er Italirnir, Mari-
ano og Zappi, yfirgáfu Malm-
gren veðurfræðing á ísnum,
en áður hefir verið frá hermt
i skeýtum. — En vitanlega eru
þar engir aðrir til frásagna en
ítalirnir sjálfir og er því engin
trygging fyrir að rétt sé frá
skýrt. — Ein greinargerðin er
á þessa leið (nokkuð stytt) :
Mahngren og félagar hans
yfirgáfu Nobile-flokkinn 30.
maí. Þeir voru- illa klæddir og
skóaðir og án alls útbúnaðar
og vopna. Þeir höfðu meðferð-
is að eins eina ullar-ábreiðu,
snæri, linífa, öxi og biluð snjó-
gleraugu. Malmgren var sár-
lasinn, vegna bilunar i hand-
legg og fyrir brjósti. Eftir
tveggja daga göngu tók liann
að kala á fótum og fá svima-
köst, en ekki vildi hann þó
snúa við, sakir þess, að hann
taldi vonlaust um, að sér
mundi takást að rata sömu
leið og þeir voru komnir. —
14. jún'í var svo af honum dreg-
ið, að hann hneig niður á isinn,
og reyndi þá Zappi að lijálpa
honum til að standa upp, en það
varð árangurslaust. Mídmgren
var þá stórkostlegaVkalinn, sér-
staklega á öðrum fæti. — Bað
hann þá félaga sína að láta sig
liggja þar sem hann væri kom-
inn, taka matvælin og halda á-
fram för sinni. Ennfremur bað
hann þá, að grafa gröf í snjó-
inn, svo að hann gæti lagst þar
Fyrirliggjandi:
Kalk
og Bárnjárn.
óvenju þykt.
M. Matthíasson
Túngötu 5. Sími 532.
til liinstu hvíldar. — Italirnir
lögðust fyrir um nóttina í svo
sem 100 metra fjarlægð frá
Malmgren og væntu þess liálft
í hvoru, að því er þeim segist
frá, að hann mundi breyta á-
kvörðun sinni. Hann varð
þeirra var, gekk upp á hæð
nokkura þar á ísnum, kallaði til
þeirra og spurði, hvers vegna
þeir héldu ekki áfram. pví næst
lagðist hann fyrir í holu sinni,
til þess að bíða þar dauðans.
Italirnir héldu þá leiðar sinn-
ar og sáu Malmgren aldrei síð-
an. peir tóku með sér öll mat-
vælin. — Mariano var þá orð-
inn mjög lashurða, en hélt þó
göngunni áfram til 26. júní. pá
varð liann blindur af snjóbirtu
og stóð svo í fjóra daga. — peir
voru þá staddir aðeins 300—
400 metra frá Brochseyju. En
milli þeirra og eyjarinnar var
vök, og reyndu þeir að komast
yfir, en sú tilraun mishepnaðist.
Uppgáfust þeir þá fljótlega við
að reyna að komast yfir vökina
og létu sig reka á ísfleka, sem
alt af varð minni og minni, sak-
ir þess, að úr honum molnaði
og brotnaði.
Fyrst í stað rak þá í áttina
til Kap Smith, en síðar til Kap
Brun. þ>ar reyndi Zappi að kom-
ast á land, en það mistókst.
þ>essu næst rak þá í áttina til
eyjar Karls XII. Hraðinn var
svo mikill, að þá rak nálægt 30
sjómílur á tveim dögum. Mar-
iano var nú orðinn mjög þrot-
inn að kröftum og 30. júní
lagðist hann fyrir á ísnum. þ>á
voru þeir líka orðnir matarlaus-
ir. Zappi reyndi að drepa fugla
í ísvökunum, með því að fleygja
í þá öxinni, sem hann - hafði
bundið í taug, en fuglarnir
stungu sér á augabragði. J?á sáu
þeir hvítabjörn og vonuðu, að
hann kæmi alveg til þeirra.
Ætluðu þeir þá að reyna að
rota hann með öxinni og vinna
svo á honum. En barigsi sneri
við í 100 metra fjarlægð. —
Fyrstu l'lugvélina sáu þeir 19.
júní. Að lokum kom „Krassin“
þeim til Iijálpar, eins og kunn-
ugt er af skeytum. Ef hjálpin
hefði komið nokkuru síðar,
mundi liafa verið úti um þá fé-
laga. — J?eir höfðu liðið óum-
ræðilegar þjáningar og meira
og minna sult í heilan mánuð.
Svo er að sjá, sem Zappi bafi
ekki orðið til muna meint við
mannraunir þessar og hrakn-
inga, og Mariano er talinn á góð-
um batavegi. — En Malmgren,
hinn vaskasti maður, þaulvan-
ur harðviðrum og kulda, upp-
gafst á miðri leið og lét líf sitt.
— þ>ykir mörgum J?að harla
grunsamlegt.
Embættaveitingar.
Okkur leikur nokkur forvitni
á því, sveitakörlunum hér aust-
an fjalls, að fá að vita, eftir
hvaða reglum núverandi ríkis-
stjórn muni fara um embætta-
veitingar. Okkur finst sjálfum,
sem ekki muni eftir öðru farið,
en pólitiskum skoðunum og
frændsemi, en eigum hins veg-
ar bágt með að trúa því, að
stjórnin geti verið á því menn-
ingarstigi, að hún misbeiti valdi
sínu á þann hátt. Ráðherrunum
er ekki frjálst að gefa embætt-
in, eins og þau væri t. d. vasa-
skildingar þeirra sjálfra.
pegar Haraldur próf. Niels-
son féll frá, töldu allir sjálfsagt,
að Sveinbjörn prestur Högna-
son, langsamlega lærðasti mað-
ur á Islandi í þeim fræðum, sem
H. N. liafði kent i liáskólanum,
yrði skipaður í embættið. pað
var þó ekki gert. Tekinn var
prestlærður maður austan af
landi og sú grein hefir verið
gerð fyrir'þvi vali, áð óliugs-
andi væri, að tekist hefði að
koma honum að háskólanum,
ef þessu liagfelda tækifæri liefði
verið slept. Um síra Sveinbjörn
er það hins vegar fullyrt af
verjanda þessa tiltækis, að liann
hljóti, sakir liæfileika sinna og
lærdóms, að komast að háskól-
anum, hvenær sem kennarasæti
losni næst i guðfræðideild. —
Með öðrum orðum: Lærdóms-
manninum er hafnað — þeim
manninum, sem allir telja sjálf-
sagt að eigi að verða guðfræði-
prófessor, en hinn er tekinn,
senx játað er, að ekki geti komið
til mála að komist að embætti
við liáskólann síðar, þó að em-
bætti kynni að losna þar mjög
bráðlega.
Héraðslæknisembættið á Seyð-
isfirði liefir nýlega verið veitt.
Embættið liefir hlotið ungur
kandídat, en móti honum sótti
reyndur héraðslæknir, Ivr. Arin-
bjarnar á Blönduósi. Sá maður
hefir almenningsorð á sér og
þykir ágætur læknir. En hann
var léttvægur fundinn og hinn
ungi niaður tekinn. Ivr. Arin-
bjarnar mun vera stjórnarand-
stæðingur. Um hinn þarf naum-
ast að spyrja, úr því að liann
fann náð fyrir augum stjórnar-
innar.
J7á er og nýhúið að veila dýra-
læknisemhættið í Reykjavík.
Hannes Jónsson hlaut bitann.
Móti lionum sótti Sigurður
Hlíðar, dýralæknir nyrðra. Eg
þekki livorugan manninn, en
veit, að Hannes er grimmur
fylgismaður stjórnarinnar. Sig.
Hlíðar hefir verið talinn góður
embættismaður. Mannanna er
beggja getið í áfengisskýrslu
Björns þ>orlákssonar. —
Skift hefir verið að sögn um
alla útsölumenn „Spánarvín-
anna“ út um tandið, nema á
einum stað. — J?eir munu allir
hafa verið andstæðingar stjórn-
arinnar — nema þessi eini.
pá vár og skift um forstöðu-r
mann vinverslunarinnar í Rvik.
Man eg ekki livað það embætti
heitir, en danskur lyfsali mun
hafa gegnt því að undanförnu.
Er mælt, að laun lians liafi ver-
ið ósmá, en haft undir sér sæg
af allskonar starfsmönnuin. Er
vonandi, að stjórnin liafi hreins-
að þar eitthvað til. Hitt er kann
ske öllu miður til fundið, að rífa
upp kaupfélagsstjórann í HaM-
geirsey og setja liann „yfir lek-
ann“. Náttúrlega er ekki alveg
víst, að héraðsbrestur verði í
Rangárþingi, þó að kaupfélags-
stjórinn „gefi upp“ þar eystra,
en það er nú svona sarnt, að ó-
nærgætið er það í meira lagi, að
takamanninn frá þeim nágröna-
um minum þar austan pjórsár.
Og svo er annað: við erum
hvergi nærri vissir um, að
kaupfélagsstjórinn sé ómiss-
andi þar syðra eða öðrum mönn-
um hæfari til að veita áfengis-
versluninni eða öðrum stofnun-
um forstöðu. — En liann trúir
fast á stjórnina og það gerði
gæfumuninn.
Heyrst hefir, að kominn muni
vera nýr bankastjóri í Islands-
banka. Hefir mér reynst ómögu-
legt að muna nafn liins „nýja
manns“ stundinni lengur og er
þó oft búið að .segja mér það.
Ekki minnist eg þess, að em-
bættið hafi nolckuru sinni verið
auglýst laust til umsóknar og
liefir þvi þá verið stungið að
manni J?essum þegjandi og
liljóðalaust. Er slíkt og þvílikt
háttalag næsta undarlegt og
ekki gétur það réttlætt leynd-
. ina og jnikrið, að sá sem hnoss-
ið hlaut er sagður náskyldur
þeim ráðherranum, sem veitti.
Embætti eitt mikið hefir að
sögn verið stofnað í stjórnar-
ráðinu og fæst sá, er því gegn-
ir, við brauðasnatt og kolapant-
anir handa sjúkrahúsunum
syðra. Eru taldar miklar horf-
ur á, að kolin verði öllu dýrari
með þessu móti, því að akstur-
inn verður miklu dýrari, að