Alþýðublaðið - 15.06.1928, Blaðsíða 2

I.
AiLP.ÝÐUBU AÐIÐ
Leifur Guðmundsson,
fæddur 28. sept. 1906,
látinu 13. jjúní 1928.
. Alt var látbragð pitt yndishlýtt,
andiitið bæði glatt og frítt,
barnseðlið dýrstum blóma prýtt.
Litust pér fögur loftin blá.
Löngum er vonabygging há.
Hlær oss að baki Helja fiá.
Vertu blessaður, vinur minn.
Verði pér fagur himininn.
Skín á fágaða skjöldinn pinn.
Amicus.
ALÞÝBUBLADIÐ
< kemur út á hverjum virkum degi.
! Afgreiðsla i Alpýðuhúsinu við j
' Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
til kl. 7 síðd.
j Sterifstoia á sama stað opin kl. j
! — U)1/, árd. og kl. 8—9 síðd. i
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 2394 >
! (skrifstofan). £
j Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á í
! mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 [
hver mm. eindálka. »
Prentsmlðja: Alpýðuprentsmiðjan |
(i sama húsi, simi 1294). >
Alþýðaþmgið.
Fundur hófst í gær kl. 5 síð-
degis. Reikningar Alpýðusam-
bandsins, Alpýðublaðsins og Al-
pýðuprentsmiðjunnar voru lagðir
frarn og ræddir. Stóðu umræður
um pá og 'starfs,emi flokksins
Iangt fram yfir miðnætti. Að um-
ræðum .loknum voru reikning-
arnir bornir undir atkvæði og
sampyktir.
Var pá kosin sambandsstjóm,
og hlutu pes:sir kosningu:
Forseti: Jón Baldvinsson
Varafors.: Héðinin ValtUmarsson
Bjiöm Bl. 'Jónsson
Haraldur Guðmundsson
Jónína Jónatansdóttir
Nikulás Friðriksson
Pétur G. Guðmundsson
Sigurjón Á. Ólafsson
i Stefán Jóh. Stefánssion.
Til vara voru kosnir:
Ágúst Jósefsson
Jón. A. Pétursson
Felix Guðmundssion.
Endurskoðiendur vom kosnir:
Sigurður Jónasson
Guðm. R. Oddsson.
Til vara var kosinn:
Magnús H- Jónsson.
Tillögur voru sampyktar í [iess-
um málum auk ýmsra annara:
Um að skora á pingmenn
flokksins að vinna að samp. frum-
varps um verkakaupsveð.
Um að breyta útsvarsJöggjöf-
irini.
Um opinber afskifti af h/f
„Andri“ Eskiiirðí.
Um að vinna að pví að samp.
verði að lækka aidurstakmark til
kosningaréttaT til sveita og bæj-
arstjóma niður í 21 ár.
Um að vinua að bættu öryggis-
eftirliti skipa.
Um að vinna að pví að fá
hækkað og samræmt vegavinnu-
kaup.
Um ungmennasamtak innan Al-
þýðuflokksins.
Um að halda aukaping á næsta
ári.
Um meðlög barnsfeðra með ó-
skilgetnum börnum.
Um takmörkun nýsveina í Hin-
um almienna mentaskóla.
Um ríkiseinkasölu á lyfjum.
Um opinbera skýrslu um eftir-
gjafir bankanna.
Þá Voru kosnir í stefnuskrár-
nefnd:
. Haraldur Guðmundsson
Héðinn Valdimarsison
Stefán Jóh. Stefánsson.
Þegar störfum pessum var lok-
ið, var klukkan orðin nær 8 að
morgni. Kvaddi pá forseti ping-
fuiltrúa, pakkaði þeim störfin á
pinginu, árnaði þeinr góðrar hjeim-
ferðar og sagði þinginu slitið.
Hrópaði' síðan þingheimur fer-
falt húrra fyriir
Alpýðusambandi IsJands.
Þar með lauk þinginu.
Undir sél að s|á.
Ailar pjóðir eiga einhverjar
þjóðsögur og einhver æfintýri.
Allar sögurnar eiga sammerkt um
það, að í þeim er lítt haldið sér
við hinn svo kallaða veruleika.
ímyndunaraflið fer hamförum.
Kiæði fljúga og bera menn vlða
veigu, yfir fjöll og dali, fljót og
vötn. Hallir rísa í auðnum með
glæstu skrauti og dýrindis ger-
semum. Menn sjá gegnum holt
og hæðir, sjá ókenda hluti og
óorðna. Og alls staðar er líf, í
steinum og hóium, giljum og
gljúfrum. Sumt er ferlegt og
feiknum prungið-, en að öðrum
præði eru sýnirnar svo dýrð'.egar,
sem tnannsandinn hefir getað
gert þær dýrðlegastar. Alt verð-
ur að lúta í söigum þessum
mætti þeirra manna, er hafa mátt
kunnáttunnar. Jafnvel myrkra-
höfðiniginn sjálfur verður húskarl
peirra og vinnur fyrir.pá rnargra
manna verk.
Hjátrú, hindurvitni, heilaspuni
peirra manna, er ekki halda sér
við veruleikann! Hættulegir
draumórar sjúkra og óánægðxa
sálna! Svo hefir sagt íhald allra
tíma, andle'gt og veraldlegt, íhald-
ið ,sem sk'Orið hefir á öllum t m-
um lifsháttum manna svo pröng-
an stakk, sem hagsmunum pess
hiefir hentað. Ihaldið, sem. ávalt
hefiir leitast við að setja manns-
andanum skorður og viljað láta
hann laga sig eftir þeim kreddu-
-og 'kenninga-formuim, er það hefir
talið sér heizt til hagsmuna. Og
fjöldi manna á öllum tímum hef-
ir lótið íhaldið hneppa sig and-
lega og likamlega í viðjur, látið
hafá sig til að ofsækja, hjólhrjóta
hengja, hálshögigva, brenna eða
krossfesta pá, er hugsaö hafa hæst
og viijað öllu fórna til pess að
breyta veruleikanum, gera hann
sem líkastan draumunum, sem
samræmastan þrá og vonum
þeirra, er klæðið bar 1-engst um
lioftveigu inn á framtíðarlöndin.
,En prátt fyrir alla erfiðleika,
alla pröskulda ihaldsins og
pyndingar, hafa framherjar mann-
kynsins rutt fleiri og fleini tor-
færum úr vegi eftirkomandi kyn-
slóða, höiggvið fleiri og fleiri
skörð í múra íhaldshugsUnarinn-
ar og gert fleiri og fleiri af
æfintýradraumum mannanna að
verúleika. 1 rauninni hafa fram-
h'erjarnir a’.t af verið að breyta
veruleikanum, og íhaldið alt af
að hörfa úr gömlum vigjum og
hrófa upp nýjum.
Nú fara m'enmirnir hraðförum.
undir yfirborði sjávar, og eftir
sjávarftetinum fara knerrir þeirra
gegn viindi og straumi. Og loft-
ieiiðin er perm fær. Jafnvel h'in
stærstu heimshöf sVífa þeir yfir,
hraðar en .„fugiimn fljúgandi". Á
hjólum pjóta pejr áfram, ékki að
eins yfir grundir og grei'öfært
land, heldur gegn um hóla, hálsa
og hœðir. Þeir tala hver við ann-
an, pó að fjöll og höf skilji á
milli — og peir hafa ekki getað
unað pví, að purfa að mota nokk-
urt sýniliegt tenigsli. Nei, vottur
hins gamla veruleika, práðurinn,
varð að hveirfa — og yfir heims-
h'öf'in tala rnenn hver við anman
án sýnilegra tengsla. Þeir sjá
gegn um holt og hæðir og láta
myndir birtast urn lánga vegu —
og nú vinna vélarnar fleiri manna
verk en nokkur dirfðist í djörf-
ustu draumórum slnum að gera
sér í hugarlund, að myrkirahö'fð-
inggnn sjáifur, höfðingi alls ills,
gæti afkastað.
Eitt af öðru liafa pau faUið,
vigin íhaldsins — og smátt og
smátt hefir pað breytt bardagaað-
ferð sinni gegn framherjum
mannsandans. Undirrót allra
framfara er og hefir Verið práin
eftir betri og fuIJkomnari veru-
lieika, en íhald allra alda hefir
sett alt sitt bolmagn gegn pví,
að «sú prá gæti ræzt. Og pá er
þáð sá, að uppgötvanirnar urðu
svo ótrúíega tíðar og miklar, að
eigi pýddi að lo'ka fyrir peim
augunum, pá var pað, að það
breytti afstöðu sinni að allveru-
liegu leyti. Það hœtti að' hamast
gegn verkliegum visindalegum
staðreyndum, og leggur nú aðal-
áherzluna á að koma í veg fyrir,
að pær verði fjöldanum til auk-
innar hamingju og bltessunar, tek-
ur pær í sína pjónustu tii að
pað fái enn um alidir baldið al-
pýðunni í viðjum fátæktar og fá-
fræði, harðstjórniar og mannúðar-
lieysis. Og í pessu hefir íhaldinu
orðiið mikið ágengt. Vélarnar, sem
áttu að létta störlm, hefir pað
gert að píningartækjum og smíð-
að úr þeim hungursvipu. Og alla
viðleitni hinina þroskuðustu
manna til hjálpar og frelsUnar
reyniir það með ofurmagni peu-
ingavaldsiris að hneppa í fjötra.
Jaínaðarmemn allra landa hafa
séð, að skipiuiag það, sem nú
ríkiir, er prándur í götu jieirra
manna, ex vilja bæta og fegra líf
allrar alpýðu og gera alla ja'fna
að aðstöðu. Ríkjandi skipulag er
skapað með pað fyrir augum, að
stærsti hnefinn hafi sem mest
svigTÚm til högggs, aÖ hvössustu
tennurnar geti sem bezt notíð siin
og bitið í sundur sem flestar líf-
æðar. Það er skjói og skjöldur
íhaidsins í andlegum og verkleg-
um efnum og gefur pví aðstöðu
til að ranghverfa öllu pví, er
mannsandirm vinnur til blessim-
ar mannkynin'u. Jafnaðarstefnurmi
eykst fylgi um öll lönd, þVí að
menn sjá pað betur og betur, að
eim og pegar hafa rœzt margir
hiftnai ófmlegustu œfintýrodLmuma
maftnjtyhsfns um tfamningu náit-
úmujlanna, eins muni draumarnir
um pað rœtast, að mannkynið lifi
í sátt og ftimlyndi, og að upp-
fyndingar huguitsmannanna og á-
úöxtur af starfi fyrri kyftslóða
verðf notað til pess að skapa al-
menningi bætt kjör og bjartari
hag, en ekki sem hirtingarvöndur
á hirni vinnaftdi lýð og gróðalind
ágeftgra rífíðþorgara. Og heimskur
er sá, er heldur, að mannsandinn
láti polra sér frá því marki, er
haran hefir sett sér. Sögur eru til
um sverð, er bezt voru allra
vopna, en höfðu pá náttúru, að
pau urðu peim til ógæfu, er unnu
með peim níðingsverk. Ihald allra
landa vinuur níðingsverk með
peim vopnum, er mannkynið hef-
ir smíðað sér til landvinninga í
heimi hagsælidar og proska. Og
pau vopn munu snúast gegn peim,
er bera pau nú til, frændviga og
bróðurmorða. Á >gröfum slikra
manna munu ekki reistir glæstir
varðar, en af miskunin við mimn-
ingu peirra mun grasið veröa lát-
ið dylja grafir peirra og gleymsk-
an hylja nöfin peirra.
Kvennaflokkwr
sá, er fór tii Calais og Lund-
úna, sýnir fimleika í kvöld á
ípróttaveliinum. Sjá augl. hér í
blaðinu. 1